به گزارش خبرگزاری ایمنا، پاسخ ایران به حمله متجاوزانه صهیونیست‌ها به کشورمان، چند روزی است که به طور جدی تری مورد توجه قرار گرفته است و شاهد گمانه زنی رسانه‌های مختلف به ویژه رسانه‌های غربی در خصوص نحوه این پاسخ هستیم. در همین راستا به ادعای اکسیوس و به نقل از دو منبع در تل‌آویو، آژانس‌های اطلاعاتی اسرائیل باور دارند «ایران در حال آماده سازی برای حمله به اسرائیل از قلمرو عراق در روزهای آتی است». این رسانه مدعی است: احتمالاً حمله ایران به اسرائیل پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا انجام شود». اکسیوس ادامه داده است: «انجام این حمله از عراق و نه مستقیماً از خاک ایران، می‌تواند تلاشی از سوی تهران باشد تا از حمله دیگری از سوی اسرائیل علیه مواضع استراتژیک جلوگیری کند. این منابع گفتند انتظار می‌رود این حمله از عراق با استفاده از تعداد زیادی پهپاد و موشک‌های بالستیک انجام شود». در همین زمینه، یک مقام آمریکایی به اکسیوس خبر داده است: «اگر تهران تصمیم به حمله بگیرد، ایران می‌تواند به سرعت آماده سازی خود را وارد عمل کند، اما ایالات متحده نمی‌داند آیا این تصمیم گرفته شده است یا خیر».
هم زمان سی ان ان نیز روز چهارشنبه از قول یک مقام بلندپایه ایرانی که به نام او اشاره نکرد، خبر داد: «حملات اخیر اسرائیل به ایران با پاسخی قاطع و دردناک مواجه خواهد شد که احتمالاً قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خواهد بود». اگرچه این منبع تاریخ دقیقی را برای این حمله به سی ان ان ارائه نکرده، اما گفته است: احتمالاً قبل از روز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا انجام خواهد شد». این در شرایطی است که سخنگوی کاخ سفید شامگاه چهارشنبه در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «ایران نباید به حمله اسرائیل پاسخ دهد و در صورت پاسخ، آمریکا از اسرائیل حمایت خواهد کرد».
علاوه بر این، در روزهای اخیر چهره‌های شاخص نظامی و امنیتی کشور نیز رسماً اعلام کردند که پاسخ ایران به این تجاوز قطعی است، اما از نوع سخنان بر می‌آید که ایران طراحی متفاوت‌تری در مقایسه با عملیات‌های پیشین در نظر دارد و به نظر می‌رسد پاسخ ایران قرار نیست مشابه وعده صادق ۱ و ۲ طرح‌ریزی شود. برای مثال سردار سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران در این خصوص از «پاسخ غیرقابل تصور» ایران سخن به میان آورده و تاکید کرده که اسرائیلی‌ها نمی‌توانند تاریخ را تغییر بدهند. همچنین سید کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در مصاحبه‌ای با المیادین اظهار کرد که در مورد مسئله برد موشک‌ها تا به حال حساسیت غربی‌ها، به خصوص اروپایی‌ها را لحاظ می‌کردیم، ولی وقتی آنها حساسیت‌های ما را به‌خصوص در موضوع تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران لحاظ نمی‌کنند، دلیلی ندارد که ما هم حساسیت‌های آنان را در نظر بگیریم. لذا احتمال اینکه برد موشک‌های ایران افزایش یابد، وجود دارد. خرازی به این نکته هم اشاره کرده که اگر جمهوری اسلامی ایران تهدید موجودیتی شود، به ناچار سیاست دکترین نظامی خود را تغییر خواهیم داد.
همچنین نباید فراموش کرد که اگرچه پاسخ ایران به اقدام تجاوزکارانه رژیم غاصب صهیونیستی قطعی است اما ملاحظات متعددی در خصوص آن وجود دارد که با توجه به شرایط منطقه و جهان باید در نظر گرفته شود. در همین راستا برای بررسی ابعاد بیشتر این موضوع و سناریوهای احتمالی پاسخ ایران به تجاوز رژیم صهیونیستی با مجتبی قنبردوست، کارشناس مسائل سیاسی به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
ایمنا: در روزهای اخیر شاهد موضع‌گیری مقامات نظامی و امنیتی در موضوع پاسخ به اسرائیل بودیم و اگرچه این پاسخ قطعی به نظر می‌رسد، سناریوهای مختلفی در خصوص آن قابل طرح است، فکر می‌کنید بیانات رهبر انقلاب در خصوص حمله رژیم صهیونیستی چه تأثیری در فضای فعلی داشت و راهبرد ایران را در حال حاضر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قنبردوست: رهبر معظم انقلاب در خصوص پاسخ‌دهی به رژیم صهیونیستی نکات غیرمستقیم و حکیمانه‌ای مطرح کردند که اهمیت زیادی دارد و ایشان مانند همیشه در فضای تحلیلی و مدیریت بحران خارق عادت شدند، زیرا در فضایی که همه به سمت کوچک نمایی حمله اسرائیل رفته بودند، ایشان به این نکته اشاره کردند که بزرگ نمایی دشمن غلط است اما در کنار آن کوچک انگاری ما نیز غلط است. بالاخره در تاریخ کشور ما برای اولین بار بعد از دفاع مقدس به ما حمله شده است و در حوزه تقابل با رژیم صهیونیستی نیز این اولین باری است که رژیم اسرائیل این حمله را مستقیم برعهده گرفته است.
دومین مطلبی که ایشان اشاره کردند در پاسخ به این پرسش بود که به چه دلیل رژیم صهیونیستی این خطا را مرتکب شد؟ رهبر انقلاب در این باره گفتند که صهیونیست‌ها دچار خطای محاسباتی شدند، اما در خصوص اینکه چرا این خطا صورت گرفته است به اعتقاد من برخی از رفتارهای گذشته ما بی تأثیر نبوده است، برای مثال تأخیر در پاسخگویی یا نحوه پاسخگویی، اینکه در چه سطحی پاسخ داده‌ایم و تاکتیک نیروهای همراه ما در محور مقاومت ممکن است از دلایل این امر بوده باشد.
اما در حال حاضر راهکار چیست؟ از بیانات ایشان مشخص است که قدرت، توانایی، اراده و ابتکار ملت ایران باید به آنها فهمانده شود و تشخیص اینکه چطور این کار صورت بگیرد با مسئولین است. بنابراین مسئولین در شورای عالی امنیت ملی و دیگر دستگاه‌های مرتبط در موضع تصمیم‌گیری هستند و مقام معظم رهبری تصمیمات شورای عالی امنیت ملی را تأیید می‌کنند، یعنی به این صورت نیست که ایشان شخصاً هم تصمیم گیرنده باشند و هم دستوردهنده و اجرا کننده.
ایمنا: گاهی بیان می‌شود که در مسائل حساس این چنینی تنها شخص رهبر معظم انقلاب تصمیم گیرنده هستند، اما همانطور که اشاره کردید ایشان به وضوح این موضوع را به مسئولان ارجاع دادند، علت را چه می‌دانید؟
قنبردوست: دغدغه و تلاش مقام معظم رهبری همواره این بوده که جمهوری اسلامی به نهادهای قانونی خود متکی باشد نه به اشخاص، حتی اگر آن شخص ولی فقیه باشد، زیرا جمهوری اسلامی باید یاد بگیرد و به این پختگی برسد که روی نهادهای قانونی خود بایستد و اوضاع را مدیریت کند. در موضوع برجام نیز رهبر انقلاب فرمودند طرح را به شورای عالی امنیت ملی و مجلس ببرید و بگذارید نمایندگان مردم رأی و نظر خود را اعلام کنند، یعنی با یک رویکرد کاملاً قانونی جلو رفتند. در مورد پاسخ ایران نیز اوضاع به همین منوال است و ایشان به صورت قانونی و دموکراتیک این فضا را مدیریت می‌کنند و این رویکرد خیلی برای نظام سازی جمهوری اسلامی ضروری و مفید است تا به زعم بنده، نهادهای قانونی کشور مقداری از وابستگی به شخص رهبر فاصله بگیرند. برای مثال اگر به مسئله حجاب توجه کنیم، حضرت آقا تاکنون ورود مستقیم نداشته‌اند و شاهد هستیم که نهادهای مختلف اعم از مجلس، پلیس و قوه قضائیه هنوز در این مسئله سرگردان هستند! علت این امر هم این است که منتظر هستند حضرت آقا چیزی بگویند تا همگی تقلید و تکرار کنند و منتظر هستند که ایشان حتی حوزه وظایفشان را مشخص کند اما این مدل در حوزه نظام سازی شاید در آینده گریبان خودمان را بگیرد. به همین دلیل یکی از تدابیر خوب رهبر انقلاب در حوزه سیاست خارجی و در مواقع تصمیمات کلان و چالش برانگیز جمهوری اسلامی که در جامعه نیز در مورد نحوه آن چنددستگی وجود دارد این است که کار را به نهادها واگذار می‌کنند. در این مورد نیز نظر ایشان مشخص شد که کوچک انگاری نکنید، اینها دچار خطای محاسباتی شدند و برای اینکه این خطا بهم بریزد باید قدرت و اراده ملت را به آنها نشان بدهید.
ایمنا: فکر می‌کنید پاسخ ایران به رژیم صهیونیستی در فضای فعلی متأثر از چه ملاحظاتی است؟
قنبردوست: در خصوص سناریوهای موجود برای پاسخگویی، تحلیل من تا حدودی با نظر به انتخابات آمریکا و فضای لبنان است. شاهد هستیم که هرزمان ایران اراده می‌کند پاسخی بدهد، فضای افکار عمومی را به این سمت می‌برند که زمان آتش بس و توافق است و ایران را در منگنه افکار عمومی کشورهای مقاومت قرار می‌دهند و مردم هم واقعاً باورشان این است که قرار است توافقی بشود، به ویژه در حال حاضر بخشی از مردم لبنان چنین انتظاری دارند و شاید بیشتر از ۵۰ درصد مردم لبنان موافق آتش بس هستند و به آن امید دارند، بنابراین پاسخ ایران تا حد زیادی مانند وعده صادق ۱ و ۲، تحت تأثیر ملاحظات این چنینی است. البته جمهوری اسلامی در عملیات‌های قبلی به خوبی برای افکار عمومی شفاف کرد که بعد از شکست مذاکرات آتش بس، عملیات تلافی‌جویانه خود را انجام داده است.
انتخابات آمریکا نیز ملاحظه دیگری است که باید به آن توجه داشت. در حال حاضر دموکرات‌ها پیگیر موضوع توافق و آتش بس هستند و به نظر من تا انتخابات آمریکا این مذاکرات به نتیجه نمی‌رسد، البته نتانیاهو هم اجازه این اتفاق را نمی‌دهد و این پاس گلی است که نتانیاهو می‌تواند به جمهوری خواهان بدهد و تا الان نیز همین موضوع به جمهوری خواهان کمک کرده است زیرا بخشی از مردم آمریکا نگاه جنگی به منطقه دارند و با توجه به این فضا ترامپ را برای مدیریت این فضا مناسب می‌دانند.
نکته‌ای که در اینجا وجود دارد این است که هیچ تفاوتی میان جمهوری خواه و دموکرات در حمایت از رژیم صهیونیستی نیست و بحثی در خصوص آن نداریم بلکه روی حمایت از شخص نتانیاهو بحث داریم. به اعتقاد من هرکسی که رأی بیاورد نتانیاهو را کنار می‌گذارد زیرا آمریکایی‌ها به مرحله‌ای رسیده‌اند که با محاسبه هزینه و فایده، استفاده خودشان را از نتانیاهو برده‌اند و می‌دانند این چهره تا حد زیادی منفور شده است و حمایت از این شخص هزینه‌های زیادی به دنبال دارد، بنابراین به نظر می‌رسد بعد از انتخابات او را کنار می‌گذارند و دولتی جدید روی کار می‌آورند تا جنایت‌ها و وحشیگری‌های رژیم صهیونیستی را به گردن شخص نتانیاهو بیندازند و دولتی جدید روی کار می‌آورند تا رژیم را تطهیر کنند.
ایمنا: با توجه به این موضوع، فکر می‌کنید اگر قرار بر حمله نظامی باشد، این حمله قبل از انتخابات صورت می‌گیرد یا پس از آن؟
قنبردوست: در حال حاضر کسی به طور جدی خبر ندارد که ایران قبل از انتخابات آمریکا قصد حمله دارد یا بعد از آن، اما مشخص است که ایران عزم پاسخگویی دارد و این کار را خواهد کرد. به اعتقاد من کفه زدن ایران بعد از انتخابات آمریکا سنگین‌تر است.
ایمنا: و در مورد لبنان چطور؟
قنبردوست: به نظر من در شرایط فعلی که تحولات فضای سیاسی داخل لبنان برجسته شده و اختلافاتی میان جریانات سیاسی وجود دارد، ایران سعی دارد تا به شکل‌گیری وفاق میان دولت، ارتش و حزب الله کمک کند و موضوع تعیین ریاست جمهوری برای لبنان نیز اهمیت دارد، به همین دلیل ایران منتظر است تا تکلیف آتش بس در لبنان مشخص شود، بنابراین احتمالاً ایران تا زمانی که مذاکرات به بن بست نرسد، صبر خواهد کرد.
ایمنا: فکر می‌کنید واکنش ایران چگونه خواهد بود؟
قنبردوست: در مورد نحوه طراحی این عملیات، مسئولان نظامی تصمیم گیر هستند اما در این خصوص نکته‌ای را حضرت آقا اشاره کردند و امیدوار هستیم که مسئولان این نکته را به صورت جدی در نظر داشته باشند. ایشان در کنار اشاره به قدرت، توان و اراده، به ابتکار ملت ایران اشاره کردند و من امیدوارم این کلیدواژه مهم در طراحی عملیات ایران در نظر گرفته بشود و با یک ابتکار عمل جلو بروند، زیرا طرح‌ریزی عملیاتی ایران و اسرائیل در حملات قبلی مشابه هم و تا حدودی قابل پیش‌بینی بود. به اعتقاد من سطح حمله ایران در حوزه حمله به پایگاه‌های نظامی باقی می‌ماند و بالاتر نخواهد رفت تا در تله جنگ نیفتیم اما این پاسخ، اساسی‌تر و با ابتکار بیشتری همراه خواهد بود.
نظر شما