به گزارش خبرگزاری ایمنا، زیرساخت‌های شهری، طیف وسیعی از عناصر شهری که به‌طور عمده احداث شده است را در بر می‌گیرد و می‌توان گفت بخش اصلی و پایه‌ای تأسیسات و تجهیزات شهری به حساب می‌آید که با توجه به موقعیت جغرافیایی، فرهنگ، اقتصاد و آینده شهر در نظر گرفته می‌شود.
در حال حاضر شهرها و زندگی شهری بدون بزرگراه‌ها و شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی، فرودگاه‌ها، شبکه‌های تأمین آب، شبکه‌های فاضلاب، تلفن، برق و شبکه‌های اینترنت و موبایل غیرقابل تصور است و وجود این ساختارها همچون نور آفتاب، درختان و هوای پاک برای شهروندان ضروری است.
شبکه حمل‌ونقل از جمله زیرساخت‌های اساسی و مهم شهری است که در زندگی کنونی بشر وظیفه جابه‌جایی ایمن، سریع، اقتصادی و مطابق الگوی زیست‌محیطی بار و مسافر را بر عهده دارد.
در واقع می‌توان گفت، حمل‌ونقل از بخش‌های زیربنایی هر جامعه و از ضرورت‌های گریزناپذیر هر اجتماع انسانی است که علاوه‌بر تحت تأثیر قرار دادن فرایند توسعه، موجب پویایی توسعه اقتصادی و اجتماعی در شهرها می‌شود، همچنین مؤلفه حمل‌ونقل می‌تواند به عنوان ابزاری برای دستیابی به توسعه پایدار مطرح شود.
رشد و توسعه اقتصادی و گسترش روابط اقتصادی و تجاری با دیگر کشورها بدون داشتن یک شبکه حمل‌ونقل قوی در حوزه جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی چندان ممکن نیست و در نبود این زیرساخت‌ها این مهم چندان دست‌یافتنی نخواهد بود.
در حال حاضر اهمیت شبکه حمل‌ونقل در ساختار اجتماعی، اقتصادی حتی سیاسی و نظامی جوامع به اندازه‌ای است که کارشناسان، آن را زیربنای توسعه پایدار هر جامعه می‌دانند؛ ارتقای زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی به ویژه حمل‌و نقل پاک در شهرها علاوه‌بر مباحث زیست‌محیطی تأثیر بسزایی در بسیاری از موارد همچون افزایش کیفیت روابط اجتماعی، افزایش تفریحات عمومی و سلامت روان اجتماعی افراد در جامعه دارد، به‌ویژه در مناسبت‌ها، روزها یا فصل‌های خاصِ سال که به حجم ترافیک شهری افزوده می‌شود و تردد در بعضی مسیرها یا بعضی دوره‌های زمانی خاص افزایش پیدا می‌کند، توجه به زیرساخت‌های حمل‌ونقل شهری و ارتقای آن علاوه‌بر افزایش کیفیت در ارائه خدمات جابه‌جایی درست، سالم، ایمن و سریع شهروندان موجب کاهش بار روانی این موضوع در افراد ساکن در شهرها خواهد شد.
در حال حاضر یکی از دغدغه‌های جوامع بشری افزایش روز افزون شهرنشینی و افزایش مالکیت وسایل نقلیه در کنار محدود بودن منابع است که معضلاتی همچون آلودگی هوای ناشی از حمل‌ونقل را دو چندان کرده است و لزوم سیاست‌گذاری در حمل‌ونقل شهری را بیش از پیش نمایان می‌کند که البته این موضوع منجر به رویکرد جدید جوامع به توسعه شده تا آنجا که مفهوم حمل‌ونقل پایدار شکل گرفته است.
حمل‌ونقل پاک به کاهش مصرف انرژی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند، بنابراین توسعه حمل‌ونقل عمومی و بهبود کیفیت آن، همچنین دسترسی به وسایل نقلیه عمومی همچون اتوبوس‌های برقی و قطارهای سریع‌السیر، تشویق استفاده از وسایل نقلیه سبز همچون دوچرخه‌ها، اسکوترهای برقی و خودروهای الکتریکی، توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی امن و مناسب، استفاده از سوخت‌های جایگزین همچون بیودیزل، هیدروژن، و انرژی الکتریکی و مدیریت هوشمند ترافیک با استفاده از فناوری‌های هوشمند برای کاهش ترافیک و بهینه‌سازی مسیرها، از جمله راهکارها و راهبردهای توسعه حمل‌ونقل پاک در شهرها است.
حمل‌ونقل پایدار باید توانایی پاسخگویی هم‌زمان به نیازها و تأثیرات زیست‌محیطی و اقتصادی را داشته باشد
محمد پورمیدانی، مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان با بیان اینکه حمل‌ونقل پایدار شامل به‌کارگیری مفهوم توسعه پایدار برای برنامه‌ریزی و توسعه زیرساخت حمل‌ونقل است، اظهار می‌کند: این موضوع به‌معنای تأمین نیازهای فعلی حمل‌ونقل و تحرک، بدون از بین بردن توانایی نسل‌های آینده در برآورد کردن این نیازها است.
وی با بیان اینکه حمل‌ونقل پایدار باید توانایی پاسخگویی هم‌زمان به نیازها و تأثیرات زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی را داشته باشد، می‌افزاید: هدف سیستم حمل‌ونقل پایدار کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، مصرف سوخت‌های فسیلی و مصرف زمین طبیعی بوده که در عین حال دسترسی آن‌ها برای مردم آسان است.
مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: طراحی و اجرای نظام‌های حمل‌ونقلی برای استفاده افراد کم‌توان (معلولان، کودکان، سالمندان)، ارتقای ایمنی سامانه حمل‌ونقل شهری، افزایش اعتماد و اطمینان شهروندان به وسایل نقلیه عمومی، ارتقای شاخص‌های عدالت در حمل‌ونقل، احداث پارکینگ‌های حاشیه‌ای و غیرحاشیه‌ای در مکان‌های متناسب با محدوده‌های ترافیکی، به حداقل رساندن آلودگی‌های صوتی و زیست‌محیطی، به حداقل رساندن پیامدهای نامطلوب سیستم حمل‌ونقل شهری بر آثار تاریخی، فرهنگی و هنری، سهولت دسترسی گردشگران به آثار تاریخی، فرهنگی و هنری و ایجاد یا معرفی جاذبه‌های جدید گردشگری و تفریحی در نقاط مختلف شهر به‌منظور کاهش تراکم در مرکز شهر منجر به توسعه حمل‌ونقل پایدار در شهر اصفهان می‌شود.
هدف استفاده از حمل‌ونقل عمومی کاهش آلایندگی است
مرتضی رنجبران، کارشناس حمل‌ونقل و ترافیک با اشاره به لزوم توسعه حمل‌ونقل پاک اظهار می‌کند: در تمام ایام سال باید خدمات مربوط به حمل‌ونقل عمومی در شهر در سطح مطلوب ارائه شود تا برای استفاده شهروندان از این خطوط ایجاد انگیزه کند و به‌دنبال آن از خودروهای تک سرنشین، ایجاد ترافیک و آلودگی هوا جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه هدف استفاده از حمل‌ونقل عمومی کاهش آلایندگی است، می‌افزاید: برای تشویق مردم به استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی باید از اتوبوس‌های به‌روز با امکانات کافی که دارای سیستم گرمایش و سرمایش است و خدمات مناسبی را به سالمندان و کودکان ارائه می‌دهد، استفاده کرد.
کارشناس حمل‌ونقل و ترافیک تصریح می‌کند: کاهش سرفاصله خطوط در شبکه حمل‌ونقل عمومی و افزایش کیفیت دستگاه‌های اتوبوس فعال در سطح شهر برای داشتن حمل‌و نقلی پاک از مهم‌ترین عواملی است که موجب تشویق و ایجاد انگیزه در استفاده شهروندان از حمل‌ونقل عمومی می‌شود.
رنجبران ادامه می‌دهد: دغدغه مدیریت شهری ارتقای کیفیت خدمات در این شبکه است و تاکنون تعداد قابل توجهی از دستگاه‌های اتوبوس فعال در سطح شهر و در خطوط مختلف مجهز به سیستم گرمایشی و سرمایشی شده است.
وی خاطرنشان می‌کند: ناوگان اتوبوسرانی اصفهان فرسوده شده و عمر آن به ۹ سال رسیده است، این در حالی است که استاندارد این عدد باید پنج سال باشد، بنابراین در گام نخست باید برای ارائه خدمات با کیفیت به شهروندان، این ناوگان نوسازی شود.
کارشناس حمل‌ونقل و ترافیک تاکید می‌کند: اتوبوس‌هایی که عمر بالای ۱۰ سال دارد، باید نوسازی شود، چراکه بازسازی آن‌ها به‌صرفه و امکان‌پذیر نیست، همچنین اتوبوس‌های قابل بازسازی باید هر چه سریع‌تر اصلاح و وارد خطوط شود.
رنجبران می‌گوید: به‌نظر می‌رسد این مشکلات با پیگیری‌های مدیریت شهری در حال بررسی و رفع است و در آینده‌ای نزدیک شاهد ارائه خدماتی باکیفیت‌تر برای داشتن یک شبکه حمل‌ونقل پاک، همچنین کاهش انتظار مسافران در ایستگاه‌های اتوبوس خواهیم بود.
به گزارش ایمنا، تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی عامل مهمی در مدرن‌کردن جامعه شهری به حساب می‌آید و افزایش کیفیت زندگی در شهرها به این عامل بسیار بستگی دارد، بنابراین می‌توان گفت، توسعه حمل‌ونقل پایدار راهکاری مؤثر در جابه‌جایی شهروندان و وسایل نقلیه با کمترین میزان مصرف انرژی و مقبول‌ترین هزینه، کمترین ترافیک و اثرات سو زیست‌محیطی همچون آلودگی هوا است.
از اینرو توسعه سیاست‌های تشویقی برای استفاده از وسایل نقلیه سبز، افزایش سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه فناوری‌های نوین حمل‌ونقل و تقویت آموزش‌های عمومی برای تغییر رفتار مصرف‌کنندگان از جمله پیشنهادهایی است که در راستای توسعه و افزایش استفاده از حمل‌ونقل پایدار در شهرها می‌توان از آن بهره برد.
نظر شما