حسین بهزاد، هنرمندی بی‌مانند با سبک مکتب هنری اصفهان

حسین بهزاد یکی از برجسته‌ترین هنرمندان و نقاشان مینیاتور ایرانی بود که آثارش شهرت جهانی دارد؛ سبک کار او مبتنی بر مکتب هنری اصفهان است که بر اهمیت طراحی و محدودیت رنگ تاکید دارد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، حسین بهزاد یکی از برجسته‌ترین هنرمندان و نقاشان مینیاتور ایرانی بود که آثارش شهرت جهانی پیدا کرد و به خاطر توانایی‌اش در به تصویر کشیدن حالات و عواطف افرادی که در آثارش به تصویر کشیده می‌شد شهرت داشت.

حسین بهزاد، ۲۱ مهر ۱۲۷۳ در تهران متولد شد؛ پدرش میرزا فضل الله اصفهانی از هنرمندان برجسته‌ای بود که در مدادسازی و نقاشی آبرنگ مهارت داشت؛ او ابتدا در مدرسه شرق ظفر ثبت نام کرد، اما در نهایت به دلیل علاقه روز افزون به نقاشی، تحصیل را رها کرد؛ وقتی حسین هفت ساله بود، در مغازه ملاعلی قلمدان ساز و ۱۲ سال، نزد حسن پیکرنگار شاگردی کرد.

حسین بهزاد پس از مدت کوتاهی در مدرسه شرف مظفر شاگرد آقا ملاعلی مدادساز شد؛ سپس نزد حسن آقا نقاش که در بازار کارگاهی داشت شاگردی کرد و در آنجا بود که مهارت‌های خود را تقویت کرد و در سبک اواخر تیموری و صفویه تخصص یافت؛ بهزاد اولین بار در ۱۸ سالگی در کاروانسرای حاج رحمان خان و بعد در حوالی شمس‌العماره کارگاه خود را افتتاح کرد و سپس با میرزا غلامحسین خان میناسازباشی در کارگاه او واقع در بازار زرگری همکاری کرد.

بهزاد در ۲۴ سالگی با سکینه مهرورزی دختر صاحبخانه‌اش ازدواج کرد و صاحب پسری به نام پرویز شد؛ وی در سال ۱۳۲۵ به استخدام گروه علوم طنز درآمد و بعدها به تدریس در دارالفنون ادامه داد.

زمانی که حسین بهزاد در کارگاه قلمدان سازی مشغول به کار بود، بیمار شد و از استفاده محدود از دست رنج برد؛ او از فتوح السلطنه یکی از دوستان پدربزرگش شیرازی کمک گرفت؛ بهزاد در مدت اقامت یک ساله خود در خانه فتوح السلطنه، از بیماری بهبود یافت و نسخه خطی خمسه نظامی را با مینیاتورهای زیبایی به تصویر کشید؛ پس از تکمیل نقاشی‌ها، نسخه خطی برای فروش به اروپا برده شد.

حسین بهزاد در ۲۱ سالگی کارگاه مینیاتور خود را تأسیس کرد که به سرعت در بین مردم محبوبیت یافت؛ او سفارش‌های متعددی برای رونگاری آثار هنرمندان و استادان قدیمی دریافت کرد که به او کمک کرد تا مهارت‌های نقاشی خود را بیشتر کند.

بهزاد به نقاشی به سبک صفوی و نیز به سبک هنرمندان سرشناس دیگری چون کمال‌الدین بهزاد و رضا عباسی علاقه خاصی داشت؛ او در به تصویر کشیدن سبک‌های آنها به قدری ماهر بود که آثارش اغلب با آثار اصلی این اساتید اشتباه گرفته می‌شد؛ توانایی او در تقلید از سبک‌های آن‌ها با چنین دقتی، گواهی بر استعداد استثنایی و تعهد او به حرفه‌اش است.

حسین بهزاد، هنرمندی بی‌مانند با سبک مکتب هنری اصفهان

در این مدت بهزاد به طرز باورنکردنی مشغول کارش بود؛ او به تصویرسازی نسخه خطی صدر الممالک وزیر و همچنین تهیه مینیاتور برای موزه شاهزاده ارفع الدوله در موناکو مشغول بود؛ استعداد استثنایی و فداکاری او به هنرش او را به هنرمندی بسیار مورد توجه تبدیل کرد و سفارش‌های متعددی برای کارش دریافت کرد.

در زمان وزیر فرهنگ علی اصغر حکمت، حسین بهزاد به فرانسه سفر کرد و ۱۳ ماه را در پاریس به تحصیل هنرهای غربی گذراند؛ این تجربه به او اجازه داد تا افق‌های هنری خود را گسترش دهد و بینش جدیدی در مورد سبک‌ها و تکنیک‌های مختلف به دست آورد؛ همچنین این فرصت را به او داد تا سبک منحصر به فرد خود را به نمایش بگذارد و دانش خود را از هنر سنتی ایران با مخاطبان بیشتری به اشتراک بگذارد.

دوران حضور حسین بهزاد در فرانسه تأثیر بسزایی در توسعه سبک جدید و شخصی‌تر او داشت که اکنون او را به آن می‌شناسند؛ این سبک یک نسخه ساده شده از سبک صفوی است و گاهی اوقات نقاشی‌های سه پایه‌ای را نشان می‌دهد که عناصر خاصی از نقاشی و زیبایی شناسی غربی را ترکیب می‌کند؛ در حالی که برخی از این ترکیب‌ها موفق تر از سایرین بودند، سبک منحصر به فرد بهزاد بازتابی از توانایی او در آمیختن هنر سنتی ایرانی با تکنیک‌های جدید و بدیع بود.

حسین بهزاد، هنرمندی بی‌مانند با سبک مکتب هنری اصفهان

خود حسین بهزاد این دوران را دوران رشد شخصی و کشف هنری توصیف کرده و گفته است: در این سفر شکوفا شدم و خودم را شناختم و دستانم شور و احساس جدیدی پیدا کرد.

این تجربه به او اجازه داد تا تکنیک‌ها و سبک‌های هنری جدیدی را کشف کند و رویکرد منحصر به فرد خود را در نقاشی ایجاد کند که هنر سنتی ایرانی را با تأثیرات غربی در هم آمیخت.

وی پس از بازگشت به ایران تمرکز خود را تغییر داد و به تدریج از کار تجاری دور شد؛ در عوض، او شروع به تمرکز بر خلق شاهکارهای هنری مورد علاقه خود کرد؛ این به او اجازه داد تا دیدگاه هنری خود را به طور کامل کشف کند و آثاری خلق کند که واقعاً بازتابی از سبک و دیدگاه منحصر به فرد او باشد؛ بهزاد با اولویت دادن به بیان هنری خود بر موفقیت تجاری، توانست تعدادی از نمادین‌ترین و ماندگارترین آثار خود را خلق کند.

بهزاد در این دوره از زندگی خود چندین اثر برجسته از جمله تابلوهای فردوسی، فتح بابل، ایوان مدائن، شب قدر حافظ و نفت خلق کرد؛ با این حال، مهم‌ترین پروژه او پس از بازگشت از اروپا خلق ۵۰ تصویر برای نسخه‌ای از مذاهب عمر خیام بود که یکی از مهم‌ترین و ماندگارترین کمک‌های حسین بهزاد به هنر ایران به‌شمار می‌رود و سبک منحصر به فرد و توانایی او را در آمیختن هنر سنتی ایرانی با تکنیک‌های جدید و بدیع به نمایش می‌گذارد؛ تصاویر به خاطر جزئیات پیچیده، رنگ‌های پر جنب و جوش و عمق احساسی‌شان شناخته می‌شوند و تا به امروز الهام‌بخش و مجذوب مخاطبان هستند.

سبک کار حسین بهزاد در واقع مبتنی بر مکتب هنری اصفهان است که بر اهمیت طراحی و محدودیت رنگ تاکید دارد؛ این شیوه با جزئیات پیچیده، خطوط دقیق و رنگ‌های پر جنب و جوش آن مشخص می‌شود که برای ایجاد ترکیبی هماهنگ و متعادل به‌طور محدود و استراتژیک استفاده می‌شوند.

تسلط بهزاد بر این سبک در آثارش مشهود است که نشان از توجه دقیق او به جزئیات و توانایی او در خلق جلوه‌های بصری خیره کننده با استفاده از پالت رنگ محدود دارد؛ آثار او همچنان به دلیل زیبایی، ظرافت و جذابیت بی‌انتها مورد تحسین قرار می‌گیرد.

انحرافات حسین بهزاد از سنت‌های نقاشی پیشین به دلیل توجه به حال و هوای مردم، استفاده از سایه‌زنی و کاهش جزئیات و درج مضامین جدید و گاه معاصر بود؛ او به دلیل توانایی‌اش در گرفتن عمق احساسی سوژه‌هایش شناخته شده بود و استفاده از سایه و کاهش جزئیات به او اجازه می‌داد تا حس صمیمیت و بی واسطه بودن را در آثارش ایجاد کند.

حسین بهزاد، هنرمندی بی‌مانند با سبک مکتب هنری اصفهان

بهزاد علاوه بر وام گرفتن از هنر سنتی ایران، از هنر اروپایی نیز الهام گرفت و اصول عمق و آناتومی را در آثار خود گنجاند؛ او همچنین از نقاشی چینی باستان وام گرفت و از تکنیک رنگ آمیزی تکفام برای ایجاد حس هماهنگی و تعادل در ترکیب بندی‌های خود استفاده کرد؛ این تأثیرات به بهزاد اجازه داد تا سبکی منحصر به فرد و بدیع خلق کند که هنر سنتی ایرانی را با تکنیک‌های جدید و بدیع درآمیخت.

رنگ آمیزی بهزاد با مهارت و سادگی کم نظیری انجام شده است. برای این منظور اغلب از شدت و ضعف یک رنگ استفاده می‌کرد; یعنی در نقاشی از یک رنگ استفاده می‌کرد و از این طریق به کار خود عمق و وسعت می‌بخشید.

این هنرمند در ۲۱ مهر ۱۳۴۷ دار فانی را وداع گفت؛ میراث او به عنوان یکی از برجسته‌ترین هنرمندان ایران همچنان به الهام بخشیدن و تأثیرگذاری بر نسل‌های هنرمندان تا به امروز ادامه می‌دهد.

کد خبر 804047

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.