به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان شمالی، نان، قوت اصلی بیشتر ایرانی‌ها است، بسیاری از ما هر روز یا دست کم چند روز در هفته از نان در برنامه غذایی خود استفاده می‌کنیم و به عنوان یک ماده غذایی پر مصرف، سلامت آن بسیار با اهمیت است از طرفی تغذیه سالم نقش مهم و قابل توجهی بر سلامت دارد، به نحوی که متخصصان حوزه درمان معتقد هستند با تأمین نیازهای واقعی بدن انسان از بسیاری بیماری‌ها پیشگیری می‌شود.
هرچند عموم نانوایی‌ها آرد سفید یعنی آرد بدون سبوس را برای پخت استفاده می‌کنند و مردم نیز نان پخته شده با آرد سفید را بر سر سفره خود می‌برند، اما طبق گفته کارشناسان آرد کامل بسیار مفید است و خواص زیادی دارد.
سهراب سهرابی، مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی عنوان می‌کند: طرح نهضت احیای نان کامل در کشور آغاز شده است و نانوایی‌های کشور از آرد کامل برای پخت نان استفاده می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به آغاز طرح نهضت احیای نان کامل در کشور، استفاده از آرد کامل برای جلوگیری از بیماری‌های دیابت، چربی مضر بدن و مشکلات دستگاه گوارشی بسیار مفید است.
مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی تصریح می‌کند: در کمیسیون اصل ۹۰ سال گذشته تصویب شد که استاندارد ۱۰۳ گندم اصلاح و اجرایی شود و مفاد این استاندارد تاکید می‌کند که میزان سبوس‌گیری گندم کاهش پیدا کند، علاوه بر آن با ایجاد حداقل یک کارخانه تولید آرد کامل در ۳۱ استان کشور در آینده نزدیک نانوایی‌های کشور به طور کامل به سمت تولید نان کامل سوق پیدا می‌کنند.
در فرایند تهیه آرد کامل تمام گندم آرد و همه سبوس، مواد سلولزی، ویتامین‌ها، جوانه گندم و مواد غذایی موجود در آرد حفظ می‌شود، در آردهایی که اکنون نانوایی‌ها استفاده می‌کنند، به‌طور میانگین ۱۵ درصد سبوس‌گیری انجام می‌شود که کیفیت نان را کاهش می‌دهد.
اصلاح تغذیه با استفاده از نان کامل
نسرین علیزاده، مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با بیان اینکه نان از مواد غذایی اصلی در کشور است و طبق براوردها روزانه هر فرد ۳۱۰ گرم نان مصرف می‌کند، اظهار می‌کند: مصرف نان در کشور ما ۳۶ درصد نسبت به کشورهای خاورمیانه بیشتر است و روزانه ۴۰ تا ۶۰ درصد کالری روزانه در ایران، از طریق نان تأمین می‌شود.
وی می‌افزاید: اکنون ۴۵ درصد از پروتئین روزانه از طریق نان و غلات به دست می‌آید و اگر نان سفید به نان کامل تبدیل شود، مردم می‌توانند از مواد مغذی موجود در نان بهره‌مند شوند.
مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با اشاره به اینکه از سال ۱۴۰۰ برنامه احیای پخت نان کامل در کشور برنامه‌ریزی شده است، خاطرنشان می‌کند: بر اساس مطالعات انجام شده، مصرف نان کامل، فواید و تأثیرات زیادی روی اقتصاد سلامت دارد.
علیزاده با تاکید بر اینکه مصرف نان کامل در بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان و دیابت تأثیرگذار است و بیماری‌های غیرواگیر را کاهش می‌دهد، تصریح می‌کند: دانه گندم کامل متشکل از سه قسمت لایه سبوس، مغز گندم و بخش جوانه است، لایه سبوس دارای فیبر، ویتامین‌های گروه «ب» و آنتی‌اکسیدان‌ها، مغز گندم شامل نشاسته و پروتئین و بخش جوانه است که سرشار از مواد مغذی، چربی‌های غیراشباع، سلنیوم و مواد معدنی می‌شود.
اکنون ۴۵ درصد از پروتئین روزانه از طریق نان و غلات به دست می‌آید و اگر نان سفید به نان کامل تبدیل شود، مردم می‌توانند از مواد مغذی موجود در نان بهره‌مند شوند
وی با بیان اینکه یکی از بیماری‌های شایع در کشور دیابت است، عنوان می‌کند: مصرف نان کامل تا ۲۲ درصد بر بهبود بیماری دیابت تأثیرگذار است، زیرا این نان هضم کندتر و احساس سیری سریع‌تری دارد که موجب کاهش مصرف نان و کاهش وزن می‌شود.
مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی ادامه می‌دهد: مواد موجود در نان کامل تأثیر بسیار خوبی بر گلوکز و انسولین دارد و در نهایت موجب پیشگیری و کنترل بیماری دیابت می‌شود.
علیزاده با بیان اینکه نان کامل موجب کاهش تجمع تری‌گلیسیرید و کاهش ابتلاء به کبد چرب و بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود، می‌گوید: مصرف سه تا پنج واحد نان کامل در روز در بهبود بیماری‌ها و کاهش خطر مرگ ناشی از این بیماری‌ها تأثیرگذار است.
وی اضافه می‌کند: نان‌های سبوس‌دار با تخمیر کامل فرد را از بیماری‌های لثه و ناراحتی‌های استخوانی و مفصلی دور نگه می‌دارد، طی تحقیقی مشخص شده است کسانی که خود را موظف به مصرف غلات کامل می‌کنند، کمتر نیاز برای مراجعه به دندان‌پزشک دارند.
خراسان شمالی در ابتدای مسیر استفاده از نان کامل
طاهره عربی، مدیر نظارت بر مواد غذایی معاونت غذا و دارو علوم پزشکی خراسان شمالی نیز به خبرنگار ایمنا تاکید می‌کند: در جریان سبوس‌گیری از آرد، ۶۰ درصد کلسیم، ۷۷ درصد منیزیم، ۷۸ درصد روی، ۸۰ درصد ویتامین‌های گروه ب ۱ و ب ۳ و مقادیر زیادی فیبر نامحلول دورریز می‌شود.
با این وجود از اردیبهشت سال جاری تنها چند نانوایی به صورت محدود در بجنورد اقدام به پخت نان با آرد کامل کردند که طبق مشاهدات میدانی خبرنگار ایمنا این نانوایی‌ها نیز بیشتر مواقع از پخت این نان سرباز می‌زنند.
یکی از نانوایان بجنوردی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پخت نان کامل نیازمند آن است که خمیر چند ساعت قبل از پخت تهیه شود و همین باعث شده است تا نانوا علاقه‌ای به پخت نان کامل نداشته باشد.
وی می‌افزاید: آرد سفید پخت بهتری دارد، اما برخی مردم به دلیل اطلاع نداشتن از فواید نان کامل و عادت به نان سفید، از خرید نان کامل خودداری می‌کنند.
قیمت نان کامل بالاتر است
یکی دیگر از موانع موجود بر سر راه رایج شدن پخت نان کامل، قیمت آن است، مرضیه ایزانلو یکی از شهروندان بجنوردی در این خصوص می‌گوید: به‌رغم اینکه نانوایی‌های بسیار معدودی در زمان‌های خاصی نان کامل را به فروش می‌رسانند، قیمت آن نیز بالاتر است.
وی ادامه می‌دهد: نان کامل اکنون در نانوایی‌های آزادپز پخت می‌شود و به همین دلیل هر قرص نان شش هزار تومان به فروش می‌رسد در حالی که نان عادی دولتی ۱,۳۵۰ تومان است.
این مادر بجنوردی تاکید دارد: اگر به دنبال فرهنگ‌سازی هستیم باید نان کامل را به وفور و با قیمت دولتی به فروش برسانیم.
طی روزهای گذشته نخستین نانوایی نان کامل با قیمت دولتی در شهرک گلستان بجنورد آغاز به کار کرد؛ قیمت نان کامل یارانه‌ای نوع یک ۱,۹۰۰ تومان و یارانه‌ای نوع دو ۲,۴۰۰ تومان در این کمیته پیشنهاد شده، با این وجود این مهم نیازمند اقدامات گسترده‌تری است.
خراسان شمالی به عنوان یکی از استان‌های حاصلخیز در حوزه تولید گندم که دارای کارخانه‌های آرد نیز است، باید در تولید آرد کامل پیشرو باشد، اما به نظر می‌رسد تاکنون این مسیر محقق نشده است.
موضوع استفاده از نان کامل علاوه بر فرهنگ‌سازی نیازمند دسترسی آسان نیز است؛ تاکنون مسئولان ارشد استان برای اجرای این پروژه در استان اقدام قابل توجهی انجام نداده‌اند و به نظر می‌رسد این روند تضمین کننده اجرای طرح نخواهد بود.
با توجه به فواید متعدد آرد و نان کامل لازم است نهادهای متولی همچون استانداری، جهاد کشاورزی، صنعت و معدن و علوم پزشکی به صورت یک دست عمل کنند تا بتوان چرخه تولید نان کامل را در استان تسریع کرد.
نظر شما