به گزارش خبرگزاری ایمنا، هر روز میلیاردها لیتر گازوئیل در سراسر جهان مصرف می‌شود. این سوخت، یکی از مهم‌ترین منابع انرژی در حمل‌ونقل و صنایع سنگین به‌شمار می‌رود و در قلب بسیاری از اقتصادهای جهان جای دارد. اما چرا گازوئیل این‌قدر اهمیت دارد؟ داستان را از مهم‌ترین کاربردهای این سوخت آغاز می‌کنیم. گازوئیل و حمل‌ونقل: نبض جاده‌ها یکی از اصلی‌ترین کاربردهای گازوئیل، تأمین سوخت کامیون‌ها و وسایل نقلیه سنگین است. این خودروها با انتقال مواد اولیه و محصولات نهایی به صنایع و بازارها، ستون فقرات اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند. کامیون‌های بزرگ، که روزانه کیلومترها در جاده‌های بین‌المللی حرکت می‌کنند، در اکثر اوقات از گازوئیل به عنوان سوخت استفاده می‌کنند. برای مثال، طبق آمار سال ۲۰۲۳، در آمریکا به تنهایی روزانه بیش از ۱۲۰ میلیون بشکه گازوئیل مصرف می‌شود که بخش عمده‌ای از آن توسط کامیون‌های حمل بار مصرف می‌شود.
اما چرا گازوئیل؟ پاسخ ساده است؛ چگالی انرژی بالا در مقایسه با بنزین و انرژی بیشتری در هر لیتر فراهم می‌کند. این به معنای راندمان بیشتر برای وسایل نقلیه‌ای است که باید مسافت‌های طولانی را طی کنند. علاوه بر این، موتورهای دیزلی که با گازوئیل کار می‌کنند، دوام بیشتری نسبت به موتورهای بنزینی دارند و می‌توانند بارهای سنگین‌تری را حمل کنند.
سوختی برای زمین
اگر به روستاها و مناطق کشاورزی برویم، می‌بینیم که گازوئیل نه تنها در حمل‌ونقل، بلکه در ماشین‌آلات کشاورزی نیز نقش کلیدی دارد. تراکتورها، کمباین‌ها و پمپ‌های آبیاری با گازوئیل کار می‌کنند. در واقع بدون گازوئیل، تولید مواد غذایی به شدت کاهش پیدا می‌کند. در سال ۲۰۲۱، یک کشاورز در ایالت کانزاس آمریکا با اشاره به افزایش قیمت گازوئیل گفته بود: افزایش قیمت سوخت باعث شده که هزینه تولید یک تن ذرت به شدت بالا برود. این برای ما کشاورزان چالش بزرگی است." این نقل قول نشان می‌دهد که چگونه افزایش قیمت گازوئیل مستقیماً روی هزینه تولید مواد غذایی تأثیر می‌گذارد.
در کشورهایی مانند هند و برزیل که بخش بزرگی از اقتصادشان وابسته به کشاورزی است، مصرف گازوئیل به یکی از مهم‌ترین عوامل در هزینه‌های تولید تبدیل شده است. در سال‌های اخیر، قیمت بالای گازوئیل به یکی از دلایل اصلی نارضایتی‌های کشاورزان در این کشورها بدل شده است.
در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه در مناطق دورافتاده یا هنگام قطع برق، نیروگاه‌های دیزلی به عنوان منبع پشتیبان حیاتی عمل می‌کنند. در مواقع بحرانی، مثل طوفان‌ها و زلزله‌ها، این نیروگاه‌ها می‌توانند برق لازم برای بیمارستان‌ها، کارخانه‌ها و خدمات اضطراری را فراهم کنند. به عنوان نمونه در پی طوفان ماریا که در سال ۲۰۱۷ بخش وسیعی از پورتوریکو را به ویرانی کشاند، نیروگاه‌های دیزلی نقشی کلیدی در تأمین برق اضطراری ایفا کردند. این نیروگاه‌ها در شرایطی که شبکه برق اصلی از کار افتاده بود، به هزاران نفر کمک کردند تا از شرایط بحرانی عبور کنند.
اما گازوئیل تنها به دلیل کاربردهای فراوانش شناخته نمی‌شود. یکی از بزرگ‌ترین انتقادات به گازوئیل، اثرات زیست‌محیطی آن است، سوختن گازوئیل باعث انتشار آلاینده‌های مضری مانند دی‌اکسید گوگرد و ذرات معلق می‌شود. این آلاینده‌ها می‌توانند به مشکلات جدی سلامتی مانند بیماری‌های ریوی و قلبی منجر شوند. برای عنوان نمونه، در سال ۲۰۱۹، سازمان جهانی بهداشت (WHO) هشدار داد که استفاده از گازوئیل به ویژه در مناطق شهری می‌تواند به افزایش میزان آلودگی هوا و در نتیجه افزایش مرگ‌ومیر زودرس منجر شود. در اروپا، کشورهایی مانند آلمان و فرانسه قوانینی سخت‌گیرانه برای کاهش استفاده از گازوئیل در خودروهای شخصی وضع کرده‌اند. در پاریس، مقامات شهر قصد دارند تا سال ۲۰۳۰ استفاده از خودروهای دیزلی را به کلی ممنوع کنند. این تصمیم پس از آن گرفته شد که مطالعات نشان دادند آلودگی هوا ناشی از گازوئیل در این شهر، به شدت بر سلامت عمومی تأثیر منفی می‌گذارد.
با توجه به اثرات زیست‌محیطی منفی گازوئیل، بسیاری از کشورها و شرکت‌ها به دنبال جایگزین‌های پاک‌تر برای این سوخت هستند. سوخت‌های زیستی (بیودیزل) یکی از این جایگزین‌هاست که از منابع طبیعی مانند روغن‌های گیاهی تولید می‌شود. در برزیل، پروژه‌های بزرگی برای تولید سوخت‌های زیستی از نیشکر و سویا راه‌اندازی شده است. این کشور به عنوان یکی از پیشتازان در استفاده از بیودیزل شناخته می‌شود. در سال ۲۰۲۲، برزیل اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ نیمی از نیاز سوختی خود را از منابع زیستی تأمین کند. یکی دیگر از جایگزین‌ها، گاز طبیعی مایع (LNG) است که بسیاری از شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی به سمت آن روی آورده‌اند.
سوخت آلاینده‌های کمتری تولید می‌کند و از نظر اقتصادی نیز به صرفه‌تر است. شرکت Maersk، بزرگ‌ترین شرکت حمل‌ونقل دریایی جهان، در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ تمام ناوگان خود را به سوخت‌های پاک‌تر تبدیل کند. این تحول بزرگ نشان‌دهنده تغییرات عمده در صنعت حمل‌ونقل و حرکت به سوی انرژی‌های پایدارتر است.
گازوئیل با وجود تمامی چالش‌ها و مشکلات زیست‌محیطی‌اش، همچنان یکی از اصلی‌ترین منابع انرژی در جهان است. این سوخت، به ویژه در کشورهای در حال توسعه همچنان نقشی حیاتی در تأمین نیازهای انرژی ایفا می‌کند. با این حال، فشارهای جهانی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی گازوئیل و حرکت به سوی منابع انرژی پاک‌تر، باعث شده که آینده این سوخت در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد. به نظرمی‌رسد که گازوئیل به عنوان سوخت اصلی در بسیاری از صنایع و حمل‌ونقل باقی بماند، اما همزمان، جهان به دنبال راه‌حل‌های پایدارتر و کم‌آلاینده‌تر خواهد بود. در نهایت، سرنوشت گازوئیل وابسته به نوآوری‌های جدید و تصمیمات سیاسی و اقتصادی است که در دهه‌های آینده گرفته خواهد شد.
نظر شما