به گزارش خبرگزاری ایمنا، پرویز پیران در شصت‌وششمین نشست از سلسله نشست‌های وبیناری بازآفرینی شهری با موضوع «پیش نیازها، ضرورت‌ها و پندارهای ناروا در بازآفرینی شهری» که به همت محمدعلی ایزدخواستی، مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان، به‌عنوان رئیس دبیرخانه انتقال تجربیات بازآفرینی منطقه دو کشور برگزار شد، اظهار کرد: جامعه ایران هنوز درک دقیقی از مفاهیم مدرن ندارد و این شناخت نادرست منجر به سوءتفاهم‌های فراوان شده است.
وی با اشاره به ناکارآمدی بعضی مفاهیم وارداتی همچون بازآفرینی شهری و طرح جامع افزود: این مفاهیم بدون در نظر گرفتن زمینه‌های تاریخی و اجتماعی ایران ترجمه و پیاده‌سازی شده است و طرح‌های جامع شهری که با الهام از مسترپلن‌های غربی تدوین شده، اغلب یا اجرا نمی‌شود یا تنها بخشی از آن‌ها به اجرا درمی‌آید.
عضو هیئت مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه با تاکید بر اهمیت نظریه‌پردازی میان‌رشته‌ای در رفع مشکلات شهری تاکید کرد: برای موفقیت در این زمینه، باید ابتدا به نظریه هدایتگر و کار پایه‌های اصلی پرداخت.
پیران گفت: در طی سال‌های اخیر، مفهوم بازآفرینی شهری به‌عنوان یکی از رویکردهای مهم برای نوسازی مناطق محروم و فرسوده در ایران به دنبال تحولات جهانی و نیازهای داخلی برای مقابله با فقر شهری و توسعه ناپایدار شکل گرفته است.
وی ادامه داد: مفهوم سرمایه‌داری و توسعه اقتصادی به‌طور سنتی از نیاز به انباشت سرمایه و تولید پایدار ناشی شده است، اما بحران‌های اقتصادی و اجتماعی که از قرن نوزدهم آغاز شد و با سقوط صنایع در کشورهای غربی همراه بود، جهان را به سوی روش‌های جدید نوسازی و بازآفرینی سوق داد.
عضو هیئت مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه خاطرنشان کرد: بازآفرینی شهری در ایران نیز به‌عنوان یک راه‌حل برای مواجهه با مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از فرسودگی شهری و مناطق حاشیه‌نشین مطرح شده است و در این رویکرد، تلاش می‌شود تا از طریق بازسازی زیرساخت‌ها و ایجاد فرصت‌های جدید شغلی، شرایط زندگی در این مناطق بهبود پیدا کند و از بروز بحران‌های اجتماعی همچون افزایش جرم و بی‌خانمانی جلوگیری شود.
پیران گفت: مشکلاتی همچون همخوانی نداشتن دقیق ترجمه مفاهیم جهانی با فرهنگ و نیازهای محلی ایران، یکی از موانع اصلی در اجرای موفق این طرح‌ها عنوان شده است.
وی افزود: اصفهان به‌عنوان یکی از شهرهای مهم ایران در معرض خطرات زیست‌محیطی و اجتماعی قرار دارد و نشست زمین و نبود توجه کافی به بحران‌های شهری در این شهر، موجب شده است که زنگ خطر برای اقدامات فوری به صدا درآید، در این راستا دولت و مردم باید همسو عمل کنند تا از وقوع فاجعه جلوگیری کنند، هرچند که محدودیت‌های اقتصادی و منابع دولتی مانعی بر سر راه این اقدامات است.
عضو هیئت مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه خاطرنشان کرد: در بررسی مفهوم مدرنیته، سه دیدگاه عمده شکل می‌گیرد که می‌تواند به درک بهتری از مفهوم بازآفرینی و توسعه در جامعه منجر شود؛ یکی از این دیدگاه‌ها، رویکردی سنتی و نگاهی منفی به تغییرات مدرن است که به جدایی از تاریخ و فرهنگ می‌انجامد و در این راستا نگرش‌های مختلفی همچون نگاه منفی، نگاه مثبت سطحی و نگاه ترکیبی وجود دارد.
پیران با بیان اینکه با توجه به این دیدگاه‌ها باید به مفهوم دیالکتیک عام و خاص توجه کنیم، گفت: این دیالکتیک به ما کمک می‌کند تا دانش بشری را به‌طور انتقادی بررسی کنیم و در عین حال ویژگی‌های خاص جامعه خود را نیز در نظر بگیریم و در این صورت، می‌توانیم آگاهانه انتخاب کنیم که کدام جنبه‌ها را حفظ کرده و حتی به جهان صادر کنیم.
وی اضافه کرد: در زمینه بازآفرینی بررسی نیازهای واقعی جامعه و ارائه راهکارهایی برای بهبود شرایط ضروری است و در این راستا باید به مسئله بازسازی محله‌ها و نهادهای محلی توجه کنیم.
بازآفرینی بافت فرسوده؛ نگاهی به چالش‌ها و راه‌حل‌ها
عضو هیئت مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه تصریح کرد: در حال حاضر، بافت فرسوده یکی از چالش‌های اساسی در شهرهای ایران به شمار می‌آید و هر فردی آرزومند داشتن یک سرپناه امن است، اما هزینه‌های سرپناه به شدت افزایش پیدا کرده و این موضوع، زندگی بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار داده است.
پیران گفت: برای تغییر شرایط، باید مفاهیم پایه را اصلاح کنیم و این کار مستلزم همکاری مردم و دانشگاه‌ها و تغییر در نگاه‌ها و مباحث علمی است.
وی ادامه داد: به‌طور کلی بازآفرینی شهری در ایران یک چالش اساسی در تحقق توسعه پایدار به‌شمار می‌رود که نیازمند بازنگری در رویکردهای اجرایی و همگام‌سازی با نیازهای واقعی شهروندان است.
عضو هیئت مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه تاکید کرد: بازآفرینی بافت فرسوده، نیاز به یک تغییر نگرش اساسی و همکاری همگانی دارد و تنها در این صورت می‌توان به بهبود شرایط زندگی در این مناطق و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان دست پیدا کرد.
پیران با بیان اینکه در جهان امروز موضوع بازآفرینی اجتماعی به شدت نیازمند ورود و مشارکت جامعه است، گفت: این مشارکت که به نوعی سرمایه اجتماعی نیز محسوب می‌شود، باید در فرآیند بازآفرینی و باززنده‌سازی مناطق مختلف جامعه لحاظ شود، در این راستا با کاهش نقش دولت و ظهور سرمایه‌داری قمارخانه‌ای، دولت‌های رفاه و بهزیستی دچار چالش‌هایی جدی شده است.
وی ادامه داد: در فرآیند بازآفرینی باید توجه داشت که فقط استفاده از دانش تخصصی کافی نیست و برقراری ارتباط با مردم و جلب مشارکت آنان از اهمیت بالایی برخوردار است.
پیران گفت: بازآفرینی باید در سطوح مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اجرا شود و از نظریه‌های مختلف بهره‌برداری شود؛ این فرآیند نه تنها به بهبود شرایط زندگی مردم کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به ایجاد حس رقابت مثبت بین محله‌ها و روستاها نیز منجر شود و در این راستا، رابطه دانشگاه‌ها با جامعه باید تقویت شود تا به تولید و انتقال دانش در زمینه مشارکت اجتماعی کمک کند و به نوعی پل ارتباطی میان متخصصان و مردم ایجاد کند.
وی اضافه کرد: دموکراسی مشارکتی و بازآفرینی اجتماعی به یکدیگر وابسته است و تنها با همکاری و همفکری همه گروه‌های جامعه می‌توان به موفقیت‌های پایدار در این زمینه دست پیدا کرد.
عضو هیئت مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه تصریح کرد: بازآفرینی اصفهان نیازمند یک نگاه جامع و مشارکت فعال مردم است که باید افق دید را گسترش داد و همکاری‌های بین سازمان‌ها و مردم را تقویت کرد تا به بازآفرینی واقعی و پایداری دست یافت.
نظر شما