«تابستان همان سال»، آرامشی که محمود کلاری برای کودکان رقم زد

به گزارش خبرگزاری ایمنا، چهارمین روز از برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان در اصفهان با اکران فیلم «تابستان همان سال» همراه بود؛ این فیلم یکی از آثار محمود کلاری است که با بازی بازیگران شاخصی از جمله علی شادمان، فریبا نادری، سمیرا حسن‌پور، رؤیا جاویدنیا، مهرو نونهالی، صابر ابر، پژمان بازغی، نسیم ادبی، رایان سرلک، رونیکا بهرام‌زاده و مهران مدیری به سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان رسید.

سابقه حضور و فعالیت محمود کلاری در سینمای ایران به‌عنوان مدیر فیلمبرداری آنقدر شناخته شده است که نیازی به معرفی ندارد؛ او سابقه همکاری با فیلمسازان شاخصی همچون مرحوم علی حاتمی، مسعود کیمیایی، ابراهیم حاتمی‌کیا، داریوش مهرجویی و اصغر فرهادی را دارد و محمود کلاری نخستین‌بار در سال ۱۳۷۵ فیلم ابر و خورشید را به‌عنوان کارگردان فیلمبرداری کرد و این فیلم پس از پیروزی در جشنواره فیلم فجر با حضور در جشنواره فیلم ماردل پلاتا آرژانتین موفق به کسب جایزه Ombay de Oro شد.

داستان این فیلم از این قرار است که عطای ۷ ساله را پیش یک رمالِ آینه‌بین می‌برند تا طی مراسمی دزد طلاهای عمه‌اش را در آینه شناسایی کند، عطا که هیچ تصوری از سرانجام آنچه در آن شرایط بر زبان می‌آورد ندارد، برای رهایی از آن وضعیت، هر آنچه از تعاریف عمه‌اش درباره‌ی شک و تردید او نسبت به دزدی داوود پسر عمه دیگرش شنیده را بازگو می‌کند، غافل از آنکه این دروغ موجب عقوبتی دوراز انتظار برای کل خانواده می‌شود و او را با چالش‌های بسیاری مواجه می‌کند.

تابستان همان سال به شدت اثری آرام‌بخش است و ریتم و ضرباهنگ فیلم می‌تواند فضایی برای تأمل در مخاطب خود ایجاد کند، فضایی که سینمای امروز ایران به شدت از آن دور شده است.

کلاری در دکوپاژ خود در مقام کارگردان نیز نشان داده است که سینمای قصه‌گو را به خوبی می‌شناسد و طعم لذت دیدن پلان‌های خود را به دل مخاطب نمی‌گذارد، دوربین کلاری به شدت مستحکم است و چیدمان عناصر صحنه به گونه‌ای است که همه چیز در خدمت ساختار و محتوای اثر است؛ فیلم پر از قاب تصویرهایی که به لحاظ بصری در عین چشم‌نوازی از اثر بیرون نمی‌زند و همچون یک پکیج درست در خدمت مضمون و محتوای اثر است.

مهمترین نکته در تابستان همان سال قطعاً اتمسفر سینمایی اثر است، فیلم می‌داند که چه می‌خواهد بگوید و بهتر است این جمله را دوباره تکرار کنم، تابستان همان سال فیلمی است که می‌داند چه می‌خواهد بگوید، فراموش نکنیم یکی از مشکلات اصلی و بزرگ سینمای ایران این است که نه فیلم و نه فیلم‌ساز خود نمی‌دانند که چه می‌خواهند بگویند، اما کلاری نشان داده است که برای زدن حرف‌هایش بارها پیش‌نویس و تمرین کرده است.

مفهوم خانه در اثر کلاری به درستی نقش بسته است و سکانس پایانی با نشان دادن خانه ویران شده نقدی است بر روزگار بر باد رفته و سنت‌هایی که به اضمحلال رسیده است.

تابستان همان سال شاید با این واکنش مواجه باشد که از ریتم کندی برخوردار است و شاید کلاری می‌توانست سرعت بیشتری به روایت خود دهد، اما فراموش نکنیم جنس محتوا و زاویه دید فیلمساز به درستی در یک ایستگاه مشترک به هم رسیده است و آن چیزی نیست جز همین اطمینان در ریتم و تمپو درونی اثر که به‌درستی یکدیگر را همپوشانی می‌کند.

۹۰ دقیقه قصه در فیلم تابستان همان سال

محمود کلاری، کارگردان فیلم تابستان همان سال اظهار می‌کند: من قبلاً به نوعی آن طرف صحنه بودم، روزگاری عکاس بودم و در نشریات کار می‌کردم و هم‌اکنون این طرف صحنه هستم.

وی اضافه می‌کند: واقعیت امر این است که تلاش کردم در این فیلم قصه‌گو باشم، همچنین تلاش کردم ۹۰ دقیقه برای مخاطبان قصه تعریف کنم، زیرا در سینمای ما هم‌اکنون قصه‌گویی رنگ باخته است.

کارگردان فیلم تابستان همان سال تاکید می‌کند: هیچ تدبیری برای ریتم کند یا تند فیلم نداشتیم. بر اساس تجربه ۴ دهه ارتباط با افراد مختلف و آموختن از هر آن‌ها، فکر کردم که در ارتباط با موضوع باید فیلم ساخت و ریتم تند و کند به برداشت مخاطب روز بستگی دارد.

کلاری می‌گوید: فیلمی که فطرت کندی دارد، هیچ‌گونه تند نمی‌شود و فیلم با مضمون و محتوای هر سکانس ریتم می‌گیرد و درنهایت به نظرم فیلم ریتم متناسب با خودش را دارد.

وی اضافه می‌کند: من در این فیلم بسیار خوش‌شانس بودم و افرادی که کنار من حضور داشتند با تمام وجودشان کار کردند و همه داشته‌شان را گذاشتند تا این فیلم شکل بگیرد، همچنین در این فیلم یک خانه را به‌طور کامل ساختیم زیرا به دلایل مختلف در لوکیشن‌های دیگر امکان کار نداشتیم.

علی اوجی، تهیه‌کننده فیلم تابستان همان سال می‌گوید: من یک کاراکتر بازیگر دارم که گاهی خودش را فدای یک شخصیت دیگر می‌کند تا چنینی فیلمی بسازد و گاهی برای اینکه پول چنین پروژه‌ای را مهیا کنم حتی در یک رئالیتی‌شو بازی کرده‌ام.

به گزارش ایمنا، چهارمین روز از سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان با اکران فیلم‌های تابستان همان سال، باغ کیانوش، هرچی تو بگی، دختر برقی، ببعی قهرمان و بامبولک با حضور پرشور کودکان و نوجوانان و خانواده‌هایشان در سه سینمای فلسطین، چهارباغ و ساحل برگزار شد.