به گزارش خبرگزاری ایمنا، فناوری در حوزه‌های علوم پزشکی، کشاورزی و محیط زیست نقش بسیار حیاتی ایفا می‌کند و به‌طور چشمگیری به پیشرفت‌های علمی و بهبود کیفیت زندگی کمک کرده است. در علوم پزشکی، فناوری‌های پیشرفته همچون تصویربرداری پزشکی، هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی موجب تشخیص دقیق‌تر بیماری‌ها، درمان‌های مؤثرتر و کاهش مرگ‌ومیر شده‌اند. برای مثال، هوش مصنوعی به پزشکان کمک می‌کند تا الگوهای پیچیده در تصاویر پزشکی را شناسایی کنند و تشخیص‌های زودهنگام‌تری داشته باشند که منجر به نجات جان بیماران می‌شود، همچنین بیوتکنولوژی امکان تولید داروها و واکسن‌های نوین را فراهم کرده است که توانسته‌اند بسیاری از بیماری‌های خطرناک را کنترل کنند.
در حوزه کشاورزی، فناوری‌هایی همچون کشاورزی هوشمند و ژنتیک گیاهی موجب افزایش بهره‌وری، کاهش مصرف منابع و بهبود کیفیت محصولات شده‌اند. سیستم‌های هوشمند با استفاده از حسگرها و داده‌های بزرگ (Big Data) به کشاورزان اجازه می‌دهند تا شرایط بهینه را برای رشد گیاهان تشخیص دهند و میزان مصرف آب، کود و سموم را به حداقل برسانند. این رویکرد نه‌تنها به افزایش بازده محصولات کمک می‌کند، بلکه تأثیرات منفی زیست‌محیطی را نیز کاهش می‌دهد.
از سوی دیگر، در زمینه محیط زیست، فناوری به شناسایی و کاهش آلودگی‌ها و پایش تغییرات اقلیمی کمک کرده است. سنسورها و ماهواره‌ها اطلاعات دقیق از وضعیت آب و هوا، جنگل‌ها و اقیانوس‌ها ارائه می‌دهند و این داده‌ها به دانشمندان امکان پیش‌بینی دقیق‌تر تغییرات محیطی و اقدام به موقع برای جلوگیری از بحران‌های زیست‌محیطی را می‌دهد، همچنین فناوری‌های نوین همچون انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت پسماند به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و حفظ منابع طبیعی کمک می‌کنند.
به‌طور کلی، ترکیب فناوری با علوم پزشکی، کشاورزی و محیط زیست زمینه‌ساز نوآوری‌هایی شده است که به بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها، حفظ منابع طبیعی و ایجاد محیط زیستی پایدار کمک کرده و می‌تواند پاسخ مناسبی برای چالش‌های آینده این حوزه‌ها باشد.
عمران مرادی در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: امروزه نقش فناوری فضایی در علوم پزشکی، کشاورزی و محیط زیست به یک رکن اساسی و غیرقابل انکار تبدیل شده است. این فناوری‌ها با قدرتی که در دست دارند، مرزهای جغرافیایی و زمانی را از بین برده و زمینه‌ساز تحولات عظیمی در این عرصه‌ها شده‌اند.
وی می‌افزاید: در علوم پزشکی، فناوری فضایی به‌ویژه از طریق تله‌مدیسین (پزشکی از راه دور) ماهواره‌ای نقش حیاتی ایفا می‌کند. امروزه این فناوری به پزشکان امکان می‌دهد تا حتی در دورترین و صعب‌العبورترین مناطق، به بیماران دسترسی داشته باشند و مشاوره‌های تخصصی و فوق‌تخصصی ارائه کنند. دیگر نیازی نیست که فرد بیمار برای دریافت درمان مناسب مسافت‌های طولانی را طی کند؛ بلکه به‌سادگی از طریق ارتباطات ماهواره‌ای و با استفاده از گوشی خود می‌تواند با پزشکان متخصص در هر نقطه‌ای از جهان در ارتباط باشد.
پژوهشگر فضایی ادامه می‌دهد: علاوه بر این، پزشکان و بیماران به‌طور پیوسته در معرض آخرین اطلاعات و پیشرفت‌های علمی قرار می‌گیرند، به‌طوری که امروز دیگر بیماران با آگاهی بیشتری نزد پزشکان مراجعه می‌کنند و از جدیدترین مقالات و پیشرفت‌های پزشکی مطلع هستند. این روند موجب شده که هم پزشکان و هم بیماران در لبه تکنولوژی قرار بگیرند و همگام با آن حرکت کنند.
مرادی اظهار می‌کند: این تأثیرات فقط به حوزه پزشکی محدود نمی‌شود. در کشاورزی و محیط زیست نیز فناوری فضایی نقشی محوری و انکارناپذیر پیدا کرده است. ماهواره‌ها با قدرت بی‌نظیر خود امکان بررسی کلان محیط زیست، از وضعیت جنگل‌ها و تشخیص آفات درختان تا مدیریت منابع آبی و وضعیت خاک، را فراهم کرده‌اند. آن‌ها به ما کمک می‌کنند تا از دور وضعیت جنگل‌ها، منابع آبی و حتی تشخیص فرونشست زمین را به دقت بررسی کنیم و بتوانیم به موقع چالش‌ها و مشکلات زیست‌محیطی را شناسایی کنیم، همچنین این فناوری در پیش‌بینی کوتاه‌مدت و بلندمدت دما و شرایط آب و هوایی نقش مؤثری دارد و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار کشاورزان و کارشناسان محیط زیست قرار می‌دهد تا تصمیمات بهتری بگیرند.
پژوهشگر فضایی اظهار می‌کند: در کشاورزی و محیط زیست مدرن، ماهواره‌ها به‌عنوان ابزاری حیاتی و غیرقابل چشم‌پوشی مطرح هستند. بدون شک، آینده این حوزه‌ها به‌طور مستقیم به فناوری‌های فضایی وابسته خواهد بود و هرگونه پیشرفتی در این زمینه مستلزم استفاده از این فناوری‌های پیشرفته است.
وی می‌گوید: به‌عنوان فردی که سال‌ها در حوزه صنایع فضایی فعالیت داشته و پروژه‌های متعددی را در ایران به انجام رسانده‌ام، معتقدم که بزرگترین چالشی که پیش روی ما قرار دارد، به‌ویژه در میان مدیران تأثیرگذار و سیاست‌گذاران چالش فرهنگی است. بسیاری از این افراد هنوز به اهمیت و نقش حیاتی صنایع فضایی در توسعه و پیشرفت کشور پی نبرده‌اند. در کشورهای در حال توسعه، همچون ایران، این نبود آگاهی در میان تصمیم‌گیران موجب می‌شود که متقاعد کردن آن‌ها برای گرفتن تصمیمات درست، چه از نظر اداری و چه از نظر مالی، کار بسیار دشواری باشد.
مرادی می‌افزاید: از سوی دیگر برخی از کاربران و مشاغل کلیدی که می‌توانند از فناوری فضایی برای ارتقای کیفیت کار خود بهره ببرند، همچون پزشکان و کشاورزان، نیز به اهمیت این فناوری پی نبرده‌اند. قانع کردن این افراد به استفاده از صنایع فضایی در شغل و فعالیت‌هایشان، نیازمند تلاش‌های فراوان در زمینه آگاهی‌رسانی و فرهنگ‌سازی است. این افزایش سطح آگاهی و فرهنگ‌سازی در حوزه فناوری فضایی به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه امری ضروری به‌نظر می‌رسد.
پژوهشگر فضایی ادامه می‌دهد: چالش دیگر، دستیابی به تکنولوژی‌های پیچیده و پیشرفته فضایی است. این فناوری‌ها بسیار پیچیده و پیشرفته و نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و مستمر هستند. در این راستا، ما باید از دوران دانش‌آموزی، یعنی از زمانی که کودکان در مدارس مشغول به تحصیل هستند، به فکر سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش آنان برای ورود به این عرصه باشیم. این کار می‌تواند زمینه‌ساز پرورش نخبگانی شود که در آینده قادر به ایجاد جهش‌های بزرگ در صنایع فضایی کشور خواهند بود و این فاصله بزرگ علمی و فناورانه‌ای که میان ما و کشورهای پیشرفته ایجاد شده را با نبوغ و تلاش خود جبران کنند.
وی بیان می‌کند: این چالش فرهنگی و شکاف تکنولوژیکی از اصلی‌ترین موانع پیش روی ما در توسعه صنایع فضایی است، اما من معتقدم که با اتکا به نخبگان و استعدادهای کشور، می‌توان این شکاف را از میان برداشت و به جایگاه شایسته‌ای در این صنعت دست پیدا کرد، البته مسائل مالی و اقتصادی نیز در کنار این چالش‌ها قابل توجه است، اما بدون فرهنگ‌سازی و آگاهی‌رسانی صحیح، حتی منابع مالی کافی نیز نمی‌تواند تأثیرگذار باشد.
نظر شما