به گزارش خبرگزاری ایمنا، افزایش سریع جمعیت شهری، نیاز به مسکن و فشار اقتصادی منجر به ساخت‌وسازهای غیراصولی شده است که بعضی از این ساختمان‌ها از استانداردهای لازم برخوردار نیست، در این راستا ساختمان‌های ناایمن یکی از مهم‌ترین معضلات شهری به‌شمار می‌رود که به‌طور مستقیم، سلامت و ایمنی ساکنان و کاربران را تهدید می‌کنند.
ساختمان‌های ناایمن به ساختمان‌هایی اطلاق می‌شود که از نظر سازه‌ای، تاسیساتی یا معماری نتواند در برابر خطرات طبیعی همچون زلزله و سیل یا حوادث انسانی همچون آتش‌سوزی مقاومت کافی داشته باشند؛ این ساختمان‌ها ممکن است از نظر ایمنی در برابر حریق، برق‌گرفتگی یا حتی در برابر سوانحی همچون فرسودگی سازه نیز دچار مشکل باشد.
عوامل اصلی ناایمنی در ساختمان‌ها شامل مواردی از جمله کیفیت پایین مصالح ساختمانی، طراحی و اجرای نادرست سازه، فرسودگی و نگهداری نامناسب و نداشتن نظارت کافی بر ساخت‌وساز می‌شود.
ساختمان‌های ناایمن با پیامدهایی همچون خطرات جانی و مالی، افزایش هزینه‌های عمومی و کاهش اعتماد عمومی مواجه است و این پیامدها شامل تلفات جانی و خسارات مالی در اثر ریزش ساختمان‌ها یا بروز حوادث ناگوار، افزایش هزینه‌های عمومی از جمله هزینه‌های پزشکی و بازسازی زیرساخت‌ها در زمان وقوع حوادث و کاهش اعتماد مردم به مدیریت شهری و نظام مهندسی به‌دلیل وجود تعداد زیادی ساختمان ناایمن در شهر می‌شود.
در حال حاضر در شهرها تعدادی از ساختمان‌ها بسیار پرخطر و تعدادی به نسبت کم‌خطرتر و تعدادی از ساختمان‌ها نیازمند تجهیزات ایمنی است و توجه به سازوکارهای ساخت‌وساز و اولویت تجهیزات ایمنی ساختمان‌ها از ضرورت‌های اصلی در روند ساختمان‌سازی است که باید رعایت شود.
دخالت غیرمتخصص‌ها در امر ساخت‌وساز هم مزید بر علت شده است تا موضوع بحرانی‌تر شود؛ در این میان نباید نقش شهرداری در برخورد با متخلفان را نادیده گرفت، چراکه طبق بند دوم مقررات ملی ساختمان شهرداری موظف است که با اعلام کتبی وزارت مسکن و شهرسازی یا سازمان نظام مهندسی درباره وقوع تخلف تا زمان اصلاح از ادامه کار جلوگیری کند.
با اقداماتی از جمله تقویت نظارت‌ها، نوسازی و بازسازی ساختمان‌های فرسوده، ترویج استفاده از مصالح استاندارد و آموزش مهندسان و پیمانکاران می‌توان در راستای بهبود وضعیت ساختمان‌های ناایمن شهر گام برداشت.
انجام بازرسی‌های منظم از ساختمان‌های قدیمی شهر اصفهان
احمد شریعتی، عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: هر ساختمانی که در شهر اصفهان در حال ساخت است و پایان کار دریافت می‌کند، ابتدا باید مسائل ایمنی و آتش‌نشانی آن تأیید شود.
وی ادامه می‌دهد: اصفهان تنها کلان‌شهری است که با سخت‌گیری‌های بسیار مناسب و کارشناسان مجرب خود، ایمنی ساختمان‌ها را بررسی و تأیید می‌کند، همچنین در کمیسیون ماده ۱۰۰ بر این موضوع تاکید شده است که هیچ پرونده‌ای نباید بدون تأیید ایمنی نهایی شود و ساختمان‌هایی که ایمنی بیشتری دارند، امتیازات ویژه‌ای دریافت می‌کنند.
عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: حدود ۱۵ ساختمان در اصفهان مجهز به سیستم اطفای حریق و متصل به مرکز آتش‌نشانی است که این یک ویژگی ممتاز در شهر محسوب می‌شود، به‌طوری که اگر کوچک‌ترین مشکلی در ایمنی این ساختمان‌ها رخ دهد، مرکز آتش‌نشانی به‌سرعت در جریان قرار می‌گیرد.
شریعتی با اشاره به وجود ساختمان‌های ناایمن در شهر می‌گوید: گزارش‌های مربوط به این ساختمان‌ها به ستاد بحران ارسال شده و برای رفع مشکلات و افزایش ایمنی آن‌ها اقدامات لازم در حال انجام است، همچنین ساختمان‌های قدیمی به‌منظور کاهش آسیب‌های احتمالی تحت بازرسی‌های منظم قرار دارد.
وی اضافه می‌کند: از شهروندان درخواست می‌شود که اگر مکانی از نظر ایمنی مشکل دارد، به سازمان آتش‌نشانی اطلاع دهند تا اقدامات لازم برای رفع خطر آن انجام شود.
شناسایی ۴۳۵ ساختمان ناایمن در شهر اصفهان / دستورالعمل‌ها باید اجرا شود
آتشپاد دوم محمدمهدی مقدس‌زاده، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان درباره وضعیت ساختمان‌های آسیب‌پذیر این کلان‌شهر به خبرنگار ایمنا می‌گوید: طبق آمار ارائه‌شده و بررسی‌های انجام‌شده، ساختمان‌های ناایمن توسط کارگروهی متشکل از مجموعه مدیریت بحران استانداری، شهرداری، مسکن و شهرسازی و دستگاه قضا، شناسایی و دستورالعمل‌های لازم نیز ابلاغ شده است.
وی اضافه می‌کند: تاکنون به دلیل اقدامات انجام‌شده، تعدادی از این ساختمان‌ها که به‌طور عمده در بافت مجموعه چهارباغ قرار دارد، پلمب و دسترسی به آن‌ها محدود شده است.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: این سازمان قوانین و مقررات ملی ساختمان، اقدامات لازم برای بررسی ایستایی این ساختمان‌ها را انجام داده است و با توجه به قدمت بالای بعضی از این ساختمان‌ها، امکان انجام بعضی از این تست‌ها وجود ندارد، اما مذاکراتی با نظام مهندسی و معاونت شهرسازی شهرداری اصفهان انجام شده است تا ایستایی این ساختمان‌ها با توجه به وضعیت موجود محاسبه شود.
مقدس‌زاده می‌گوید: دستورالعمل‌هایی که صادر و ابلاغ شده است، باید اجرا شود، حتی اگر برخی مالکان یا بهره‌برداران به دلیل هزینه‌های اجرایی به مشکل خورده باشند.
وی ادامه می‌دهد: سازمان آتش‌نشانی درباره ساختمان‌های آسیب‌پذیر، پس از بازدید و بررسی‌ها با هم‌فکری کارگروه مدیریت بحران، اجازه بهره‌برداری از این ساختمان‌ها را می‌دهد؛ با این حال، احیای ایستایی این ساختمان‌های قدیمی که بعضی از آن‌ها بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد، نیازمند شرایط ویژه است.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: از سال ۱۳۹۵ تاکنون کارگروه مذکور بازدیدهای متعددی از این ساختمان‌ها داشته و موارد شناسایی‌شده را به‌صورت مکاتباتی پیگیری کرده است.
مقدس‌زاده می‌گوید: تاکنون انتظاراتی که از بهره‌برداران و مالکان برای بهبود وضعیت ایمنی این ساختمان‌ها وجود داشته، به‌طور کامل محقق نشده است.
بی‌توجهی مالکان به هشدارها می‌تواند بر جبران خسارات مالی و بیمه‌ای ساختمان‌های ناایمن اثر منفی بگذارد
وی با اشاره به انگیزه‌های پایین برخی مالکان و بهره‌برداران برای انجام اقدامات ایمن‌سازی ادامه می‌دهد: به‌رغم اخطارهای مکرر، برخی از آن‌ها همچنان از اجرای این دستورالعمل‌ها سر باز می‌زنند.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان با اشاره به حوادثی همچون ریزش ساختمان متروپل تاکید می‌کند: بی‌توجهی به مسائل ایمنی می‌تواند به وقوع حوادثی مشابه منجر شود.
مقدس‌زاده می‌گوید: بر اساس گزارش‌های ارائه‌شده، تاکنون ۴۳۵ ساختمان ناایمن در شهر اصفهان شناسایی و ثبت شده است، همچنین این ساختمان‌ها در محدوده‌های مختلف شهر پراکنده بوده و ابلاغ‌های لازم به هیئت امنای مجتمع‌ها و مالکان آن‌ها شده است.
وی اضافه می‌کند: امیدواریم که با هم‌افزایی دستگاه قضا و سایر نهادهای مرتبط، انگیزه لازم برای ایمن‌سازی این ساختمان‌ها در مالکان ایجاد شود.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان درباره مسئولیت آتش‌نشانی در صورت وقوع حادثه در یکی از این ساختمان‌های آسیب‌پذیر خاطرنشان می‌کند: سازمان آتش‌نشانی طبق وظایف قانونی خود، در صورت وقوع هر نوع حادثه یا حریق به‌طور کامل وارد عمل می‌شود و اقدام به رفع مشکل می‌کند، اما در صورتی که ساختمان قبلاً هشدارهای ایمنی دریافت کرده باشد و به آن‌ها توجه نشده باشد، این موضوع در مراحل بعدی بررسی اثرگذار خواهد بود.
مقدس‌زاده می‌گوید: بی‌توجهی مالکان به این هشدارها می‌تواند بر جبران خسارات مالی و بیمه‌ای نیز اثر منفی بگذارد.
وی با اشاره به ویژگی‌های ساختمان‌های ناایمن از نظر آتش‌نشانی یادآور می‌شود: این ساختمان‌ها باید علاوه‌بر ایستایی، سیستم اعلام حریق، پله‌های فرار، جان‌پناه، دودبند و جعبه‌های ایمنی آتش‌نشانی داشته باشند و در غیر این صورت، ساختمان همچنان در دسته ساختمان‌های ناایمن و آسیب‌پذیر قرار خواهد گرفت.
مسیر قانونی ساختمان‌های ناایمن
محمدجواد نیکبخت، مدیرکل اداره نظارت بر ضوابط شهرسازی شهرداری اصفهان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: اداره کل اداره نظارت بر ضوابط شهرسازی شهرداری اصفهان در اقدامی حرفه‌ای و عملیاتی نسبت به حذف شورای ویژه شهرسازی، راه‌اندازی سامانه برخط گزارش تخلف مهندسان ناظر، راه‌اندازی سامانه برخط شناسنامه فنی ساختمان برای نخستین‌بار، شناسایی ۴۳۰ ساختمان آسیب‌پذیر و ناایمن و انجام مراحل قانونی مرتبط با آن اقدام کرد.
وی با اشاره به تعداد پرونده‌های کنترل ایستایی شده ادامه می‌دهد: با وجود حساسیت‌های موجود و کنترل مضاعف اجرای پرونده‌ها، ۴۱۵۲ پرونده به مساحت ۱۷ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۶۹ متر مربع زیربنا مورد بررسی و نظارت قرار گرفته است.
مدیرکل اداره نظارت بر ضوابط شهرسازی شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: با ابلاغ بالغ‌بر ۷۰ بخشنامه وحدت‌رویه، شامل اصلاح فرایند به مناطق در این حوزه و ایجاد بستر مورد نیاز در سامانه با اجرای مجری ذی‌صلاح، تصمیم‌گیری نهایی اتخاذ و ارجاع شده است.
نیکبخت با اشاره به حذف شورای ویژه شهرسازی می‌گوید: پس از جلسات متعدد و رایزنی‌های مداوم موانع صدور پروانه صاحبان ملک رفع شد که موجب خروج پرونده‌ها از بن‌بست شده است و این کار نیز از اقدامات اداره کل نظارت بر ضوابط شهرسازی است.
به گزارش ایمنا، ساختمان‌های ناایمن نه‌تنها جان ساکنان را تهدید می‌کند، بلکه به مرور زمان می‌تواند هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی سنگینی را بر جامعه تحمیل کند، از این‌رو لازم است با برنامه‌ریزی‌های دقیق و اعمال قوانین سخت‌گیرانه، به بهبود وضعیت ایمنی ساختمان‌ها توجه ویژه‌ای شود و مسئولان به روند رسیدگی به وضعیت ساختمان‌های ناایمن سرعت ببخشند تا شاهد فجایع تلخی همچون پلاسکو و متروپل نباشیم، زیرا حادثه منتظر ما نمی‌ماند.
نظر شما