به گزارش خبرگزاری ایمنا، ساخت زیستگاه‌های فضایی همواره یکی از چالش‌های بزرگ برای مأموریت‌های بلندمدت فضایی بوده است.
ارسال مصالح ساختمانی سنتی از زمین به فضا، با توجه به هزینه‌های بالا و محدودیت‌های فضایی، امری دشوار و پرهزینه است، اما ناسا با یک رویکرد نوآورانه قصد دارد این مشکل را حل کند: استفاده از قارچ برای ساخت خانه‌ها روی ماه و مریخ.
به‌تازگی، ناسا به‌طور جدی روی ایده استفاده از قارچ‌ها برای ساخت زیستگاه‌های فضایی کار کرده است. این رویکرد که مایکو تکچر نامیده می‌شود، به معنی استفاده از میسلیوم قارچ‌ها برای ایجاد سازه‌های پایدار و سبک است. در این فرایند، هاگ‌های قارچ به فضا ارسال می‌شوند و با اضافه کردن مقداری آب، قارچ‌ها شروع به رشد می‌کنند و در نهایت سازه‌ای مستحکم ایجاد می‌شود که می‌تواند به‌عنوان یک زیستگاه فضایی مورد استفاده قرار گیرد.
چرا قارچ؟
قارچ‌ها به‌دلیل ویژگی‌های خاصشان، انتخاب مناسبی برای ساخت زیستگاه‌های فضایی هستند. میسلیوم، ساختاری رشته‌ای که بخش اصلی قارچ را تشکیل می‌دهد، قابلیت رشد به اشکال پیچیده و مستحکم را دارد و می‌تواند به‌عنوان ماده‌ای سازگار با محیط‌های فضایی عمل کند. علاوه‌بر این، قارچ‌ها می‌توانند در ترکیب با موادی همچون آب و رگولیت ماه (خاک سطح ماه) برای تولید آجرهایی با هزینه‌های بسیار کمتر نسبت به مصالح سنتی استفاده شوند.
این روش، علاوه‌بر کاهش چشمگیر هزینه‌ها و محدودیت‌های وزنی، دارای مزایای دیگری نیز است. بلوک‌های ساختمانی قارچی می‌توانند از ساکنان در برابر تشعشعات کیهانی محافظت کنند، که یکی از اصلی‌ترین خطرات فضایی است، همچنین این سازه‌ها به‌عنوان عایق حرارتی عمل می‌کنند و افراد را از دماهای شدید فضا محافظت می‌کنند. یکی از ویژگی‌های جالب این مصالح این است که می‌توانند در مدت زمان کوتاهی، حتی طی یک یا دو ماه، رشد کنند.
هرچند ایده ساخت خانه‌هایی از قارچ بسیار نویدبخش به نظر می‌رسد، اما همچنان چالش‌های فناورانه‌ای در پیش است. برای مثال، یکی از سوالات کلیدی این است که آیا این سازه‌ها به اندازه کافی مستحکم خواهند بود؟ آیا عایق‌بندی که انتظار می‌رود را ارائه می‌دهند؟ خواص مواد تا چه حد با پیش‌بینی‌های اولیه هم‌خوانی دارد؟ در نهایت، آیا فرایند رشد این قارچ‌ها به خوبی در فضا عمل خواهد کرد؟
ناسا برای پاسخ به این پرسش‌ها و ارزیابی کاربردپذیری این فناوری در فضا، برنامه‌ای بلندمدت دارد. تیمی از محققان به رهبری لین روچیلد، دانشمند ارشد ایمز ناسا، قصد دارند در سال ۲۰۲۸، مدل‌های مفهومی این سازه‌های قارچی را به فضا ارسال کنند. این مدل‌ها قرار است هم‌زمان با پرتاب ایستگاه فضایی تجاری Starlab به فضا ارسال شوند. این اقدام بخشی از برنامه ناسا برای آزمایش این فناوری در شرایط واقعی فضایی است.
این نخستین بار نیست که ناسا به بررسی استفاده از قارچ‌ها در فضا می‌پردازد. در پروژه‌های پیشین، تیم تحقیقاتی موفق به ایجاد نمونه‌های اولیه از کامپوزیت‌های زیستی بر پایه قارچ شده و حتی به بررسی امکاناتی همچون حفاظت از تابش‌های فضایی پرداخته‌اند. علاوه‌بر ساخت زیستگاه‌ها، قارچ‌ها می‌توانند در سایر فرایندهای حیاتی همچون تصفیه آب و استخراج مواد معدنی از پساب‌های فضایی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
جالب است بدانیم که تحقیقات انجام شده برای فضا می‌تواند کاربردهای گسترده‌ای نیز بر روی زمین داشته باشد. استفاده از مصالح زیستی همچون میسلیوم می‌تواند به توسعه مواد ساختمانی پایدار و دوستدار محیط زیست در زمین کمک کند. این فناوری می‌تواند الهام‌بخش رویکردهای جدید در ساخت‌وساز باشد و به کاهش مصرف انرژی و مواد اولیه در صنعت ساختمان‌سازی کمک کند.
ناسا با پروژه مایکو تکچر گام بزرگی در جهت توسعه فناوری‌های لازم برای زندگی بلندمدت در فضا برداشته است. استفاده از قارچ‌ها برای ساخت زیستگاه‌های فضایی نه‌تنها هزینه‌های مأموریت‌های فضایی را کاهش می‌دهد، بلکه به ارائه راه‌حل‌های نوین برای محافظت از انسان‌ها در برابر شرایط سخت فضایی کمک می‌کند. هرچند چالش‌های فناورانه همچنان وجود دارند.
نظر شما