به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سال‌های اخیر با گسترش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در ایران، جرایم سایبری نیز افزایش چشم‌گیری داشته‌اند. این جرایم شامل هک کردن، سرقت اطلاعات شخصی، کلاه‌برداری‌های اینترنتی، تهدیدات سایبری و نفوذ به شبکه‌های سازمانی هستند.
بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی مراجع ذی‌ربط، کشف جرایم سایبری در ایران روندی رو به رشد داشته و در حال حاضر بین ۷۰ تا ۸۰ درصد جرایم سایبری توسط نهادهای امنیتی و پلیس فتا کشف می‌شود، اما این میزان کشف به دلیل پیچیدگی‌های این نوع جرایم و استفاده مهاجمان از تکنولوژی‌های پیشرفته، همواره چالش‌برانگیز است.
دلایل افزایش جرایم سایبری
عوامل متعددی در افزایش جرایم سایبری در ایران نقش دارند و از جمله می‌توان به افزایش نفوذ اینترنت، گسترش تراکنش‌های مالی آنلاین و دیجیتالی شدن خدمات اشاره کرد. با وجود اینکه بسیاری از افراد به اینترنت برای امور روزمره همچون خرید آنلاین، انجام امور بانکی و ارتباطات اجتماعی وابسته شده‌اند، امنیت داده‌ها و اطلاعات کاربران همیشه تضمین‌شده نیست، همچنین بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل کمبود زیرساخت‌های امنیتی مناسب و نبود آگاهی کامل از تهدیدات سایبری، به اهداف آسان‌تری برای مهاجمان تبدیل می‌شوند.
فناوری‌های مورد استفاده در کشف و مقابله با جرایم سایبری
نهادهای امنیتی و سازمان‌های مرتبط در ایران برای مقابله با جرایم سایبری به استفاده از فناوری‌های نوین روی آورده‌اند. این فناوری‌ها به آن‌ها کمک می‌کنند تا از وقوع جرایم پیشگیری کنند، تهدیدات را شناسایی کنند و جرایم سایبری را در سریع‌ترین زمان ممکن کشف کنند.
مهم‌ترین فناوری‌ها و فرایندهایی که در ایران برای کشف و مقابله با جرایم سایبری استفاده می‌شود
۱. هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning)
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین یکی از مؤثرترین فناوری‌ها در کشف و مقابله با جرایم سایبری هستند. این فناوری‌ها با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده و تحلیل داده‌ها، الگوهای رفتاری مشکوک را شناسایی کرده و به صورت خودکار حملات سایبری را پیش‌بینی و پیشگیری می‌کنند. در ایران نیز پلیس فتا و سایر نهادهای مرتبط از هوش مصنوعی برای تشخیص تهدیدات آنلاین و تحلیل رفتارهای مجرمانه در فضای مجازی استفاده می‌کنند. این فناوری با تحلیل داده‌های بزرگ (Big Data) می‌تواند به سرعت تهدیدات را شناسایی و به آن‌ها واکنش نشان دهد.
۲. فناوری بلاکچین (Blockchain)
بلاکچین به‌عنوان یک فناوری امن و توزیع‌شده در مقابله با جرایم سایبری کاربرد دارد. این فناوری امکان پیگیری دقیق تراکنش‌های مالی و جلوگیری از تقلب‌های اینترنتی را فراهم می‌کند. در ایران، استفاده از بلاکچین در حوزه مالی و بانکی به منظور جلوگیری از سرقت‌های اینترنتی و پول‌شویی مورد توجه قرار گرفته است. این فناوری به دلیل قابلیت تغییرناپذیری اطلاعات و شفافیت تراکنش‌ها، می‌تواند به طور مؤثری از بسیاری از جرایم سایبری جلوگیری کند.
۳. سیستم‌های مدیریت اطلاعات امنیتی و رویدادها (SIEM)
سیستم‌های SIEM نقش بسیار مهمی در شناسایی تهدیدات سایبری و مدیریت رویدادهای امنیتی دارند. این سیستم‌ها با جمع‌آوری و تحلیل داده‌های امنیتی از منابع مختلف، تهدیدات بالقوه را شناسایی می‌کنند و به تیم‌های امنیتی هشدار می‌دهند. در ایران نیز بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای امنیتی از SIEM برای پایش و تحلیل ترافیک شبکه و شناسایی حملات سایبری استفاده می‌کنند.
۴. رمزنگاری پیشرفته (Advanced Encryption)
رمزنگاری یکی از مهم‌ترین ابزارها برای حفظ امنیت اطلاعات در برابر نفوذهای سایبری است. تکنولوژی‌های رمزنگاری پیشرفته، از جمله رمزنگاری کوانتومی و سیستم‌های رمزنگاری متقارن و نامتقارن، در بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای امنیتی در ایران به کار گرفته می‌شوند تا از اطلاعات حساس کاربران و داده‌های سازمانی در برابر دسترسی‌های غیرمجاز محافظت شود.
۵. استفاده از مراکز عملیات امنیت (SOC)
مراکز عملیات امنیت (SOC) در ایران به منظور پایش و مدیریت تمامی فعالیت‌های امنیتی مرتبط با شبکه‌ها و سیستم‌های اطلاعاتی سازمان‌ها به وجود آمده‌اند. این مراکز با نظارت ۲۴ ساعته بر شبکه‌ها و استفاده از ابزارهای پیشرفته همچون SIEM، به کشف و جلوگیری از تهدیدات سایبری می‌پردازند. SOCها می‌توانند به سرعت به رویدادهای امنیتی واکنش نشان دهند و از گسترش حملات جلوگیری کنند.
به‌رغم استفاده از فناوری‌های پیشرفته در حوزه امنیت سایبری، ایران همچنان با چالش‌هایی در کشف و مقابله با جرایم سایبری مواجه است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به کمبود نیروی انسانی متخصص، کمبود زیرساخت‌های مناسب در برخی سازمان‌ها، همچنین پیچیدگی حملات سایبری جدید اشاره کرد. بسیاری از مهاجمان از تکنیک‌های پیچیده‌ای همچون فیشینگ پیشرفته و حملات روز صفر (Zero-Day Attacks) استفاده می‌کنند که تشخیص و مقابله با آن‌ها دشوارتر است.
به گزارش ایمنا، کشف جرایم سایبری در ایران با کمک فناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی، بلاکچین و سیستم‌های مدیریت اطلاعات امنیتی رو به افزایش است. با این حال، همچنان نیاز به ارتقا زیرساخت‌های امنیتی و افزایش آگاهی عمومی درباره تهدیدات سایبری وجود دارد تا بتوان به‌طور کامل از وقوع جرایم جلوگیری کرده و به‌موقع با آن‌ها مقابله کرد. این مسئله نیازمند همکاری گسترده‌تر بین دولت، نهادهای امنیتی و بخش خصوصی است.
نظر شما