به گزارش خبرگزاری ایمنا، زندگی در کلان‌شهرهایی همچون اصفهان، ترکیبی از هیاهو و شلوغی است که در هر گوشه آن صدای زندگی مدرن به گوش می‌رسد؛ هر روز صبح، خیابان‌ها پر از خودروهایی می‌شود که با صدای بوق و غرش موتورهای خود، راهی طولانی را در خیابان‌ها طی می‌کنند؛ صدای قدم‌های عجول مردم که در پیاده‌روها و ایستگاه‌های اتوبوس یا تاکسی در تلاش برای رسیدن به مقصد هستند، در کنار زمزمه‌های بی‌پایان تبلیغات و موسیقی خیابانی، تصویری از زندگی شهری را ترسیم می‌کند.
این صدای پیوسته و بی‌وقفه، همچون نبضی است که هرگز متوقف نمی‌شود، اما این نبض گاهی بیش از حد تند می‌زند و زندگی شهری را به سمتی می‌برد که آرامش جای خود را به اضطراب و خستگی می‌دهد؛ در گوشه‌ای دیگر، صدای مته‌های ساختمان‌سازی که به زمین می‌کوبند و ضرب‌آهنگ آن‌ها با فریادهای کارگران و صدای جرثقیل‌ها همراه می‌شود، آرامش روزانه شهر را بر هم می‌زند.
شب‌هنگام نیز، صدای خودروهایی که در خیابان‌های پرنور و همیشه بیدار می‌گذرند، جای خود را به هیچ‌گونه سکوتی نمی‌دهد؛ این آلودگی صوتی، به‌طور نامحسوس به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره در کلان‌شهرها پذیرفته شده است و مردم شاید به آن عادت کرده باشند، اما تأثیرات نامطلوب آن بر روح و جسمشان، همچنان پابرجا است، زیرا صداهایی که از دل این هیاهو برمی‌خیزد، آرامش درونی را کم‌رنگ‌تر می‌کند.
آلودگی صوتی یکی از معضلات شهری مهم در کلان‌شهرها است که با رشد سریع جمعیت و توسعه حمل‌ونقل عمومی و خصوصی تشدید می‌شود؛ اصفهان به‌عنوان یکی از بزرگترین و تاریخی‌ترین شهرهای ایران، با ترکیبی از جاذبه‌های گردشگری و توسعه صنعتی، با این چالش روبه‌رو است.
خیابان‌های پرترافیک، ساخت‌وسازهای گسترده و فعالیت‌های صنعتی در بخش‌های مختلف شهر، سطح بالایی از آلودگی صوتی را ایجاد کرده است که نه‌تنها سلامت جسمی و روانی شهروندان را تهدید می‌کند، بلکه کیفیت زندگی در این شهر زیبا را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
آلودگی صوتی در کلان‌شهر اصفهان به‌دلایل مختلفی افزایش یافته است؛ از ترافیک سنگین خیابان‌های اصلی و افزایش تعداد خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها تا وجود کارگاه‌های عمرانی و افزایش زیرساخت‌های شهری همه و همه نقش مؤثری در تشدید آلودگی صوتی دارد؛ این افزایش سروصدا به‌ویژه در مناطق مرکزی و تجاری شهر نظیر خیابان چهارباغ و میدان نقش‌جهان، موجب شده است که میزان استرس و اضطراب ساکنان و بازدیدکنندگان افزایش پیدا کند.
آلودگی صوتی یکی از عوامل پنهانی است که تأثیرات منفی آن به‌مرور زمان نمایان می‌شود و بدون اقدام جدی، ممکن است بر سلامت عمومی و اقتصادی شهر نیز اثر بگذارد؛ طبق گزارش‌های منتشر شده در سال‌های اخیر، سطح آلودگی صوتی در برخی مناطق اصفهان به حدود ۷۰ دسی‌بل رسیده است که به‌طور قابل توجهی بالاتر از حد مجاز ۵۰ تا ۶۰ دسی‌بل برای مناطق شهری است؛ این ارقام به‌ویژه در ساعات پیک ترافیک یا در مناطق پرجمعیت صنعتی دیده می‌شود.
مجله فوربز در یکی از تحقیقات خود به بررسی آلودگی صوتی در شهرهای تاریخی و صنعتی پرداخته و تاکید کرده است «رشد جمعیت و نوسازی شهری بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌های مناسب حمل‌ونقل عمومی و کاهش ترافیک، منجر به افزایش آلودگی صوتی خواهد شد.»
طبق تحقیقات سازمان بهداشت جهانی، مواجهه مستمر با صداهای بالاتر از ۶۵ دسی‌بل می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی همچون افزایش فشار خون، مشکلات قلبی-عروقی و حتی کاهش شنوایی شود؛ بررسی‌های انجام شده در شهر اصفهان نشان می‌دهد که در مناطقی همچون بزرگراه‌ها و تقاطع‌های پرتردد، میزان صدا به ۸۰ دسی‌بل نیز می‌رسد که بسیار خطرناک است و این سطوح از آلودگی صوتی، نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های دقیق‌تری برای کنترل و کاهش آن است.
شهرداری اصفهان در قراردادهای پیمانکاری، الزاماتی برای استفاده از تجهیزات کم‌صدا تعیین کرده است
سعید ساکت، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان درباره آلودگی صوتی به‌عنوان یکی از مسائل مهم شهری به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: آلودگی صوتی اگرچه به اندازه آلودگی هوا مورد توجه قرار نگرفته است، اما تأثیرات مخرب آن بر سلامت روح و روان افراد، حتی زمینه‌سازی برای بروز بیماری‌های دیگر ثابت شده است و مقالات علمی زیادی در این زمینه وجود دارد.
وی می‌افزاید: مرکز پایش کیفیت هوای اصفهان که تمرکز اولیه آن روی کیفیت هوا بوده، در نخستین سری ایستگاه‌های خود از آنالایزرهای (دستگاه‌های سنجش) صوت نیز بهره برده است؛ در حال حاضر از ۱۳ ایستگاه موجود، ۵ ایستگاه مجهز به آنالایزرهای صوت است؛ اگرچه این ایستگاه‌ها که در بافت شهری قرار دارند، آلودگی صوتی بالایی را نشان نمی‌دهند، اما تمرکز اصلی ما روی آلودگی صوتی در معابر اصلی، به‌ویژه بزرگراه‌ها و شریان‌های ترافیکی است.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان ادامه می‌دهد: شهرداری به‌تازگی چهار آنالایزر صوتی جدید خریداری کرده است که هنوز نصب نشده و برای جانمایی آن‌ها نیاز به مطالعه است؛ این آنالایزرها به‌طور ویژه در نقاط پرترافیک نصب خواهند شد؛ اطلاعات کاملی در مورد میزان آلودگی صوتی شهر اصفهان در دسترس نیست، اما با این تجهیزات جدید، جمع‌آوری داده‌ها آغاز شده است و بر اساس میزان آلودگی صوتی، راهکارهای مختلفی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وسایل نقلیه و فعالیت‌های ساخت‌وساز شهری ۲ منبع اصلی آلودگی صوتی است
ساکت با اشاره به راهکارهای کاهش آلودگی صوتی در حاشیه بزرگراه‌ها عنوان می‌کند: یکی از راهکارها نصب دیوارهای صوتی است، هرچند برخی معتقدند این دیوارها چهره شهر را زشت می‌کند و هزینه نصب و نگهداری آن‌ها بالا است؛ راهکارهای دیگر شامل استفاده از موانع طبیعی همچون درختان و فضای سبز یا تغییر تراز بزرگراه‌ها نسبت به مناطق اطراف است؛ به‌عنوان مثال، بزرگراه‌هایی نظیر شهید خرازی که در سطح پایین‌تری قرار دارد، آلودگی صوتی کمتری به مناطق مجاور منتقل می‌کند.
وی با اشاره به منابع اصلی آلودگی صوتی می‌گوید: وسایل نقلیه و فعالیت‌های ساخت‌وساز شهری دو منبع اصلی آلودگی صوتی است؛ سرعت حرکت وسایل نقلیه نیز به‌طور مستقیم بر میزان تولید صدای آن‌ها تأثیر دارد، خودروهایی که با سرعت بالا حرکت می‌کنند، نویز بیشتری ایجاد می‌کنند و این موضوع در محله‌های مسکونی بیشتر حس می‌شود، بنابراین کنترل سرعت در معابر شهری می‌تواند به کاهش آلودگی صوتی کمک کند.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان می‌گوید: بسیاری از موتورسیکلت‌هایی که در شهر تردد می‌کنند، از نوع نامرغوب هستند و هیچ تدبیری برای کاهش صدای آن‌ها در زمان ساخت اندیشیده نشده است؛ خودروهای قدیمی‌تر نیز از نظر عایق‌بندی صوتی ضعیف‌تر هستند و صدای بیشتری تولید می‌کنند؛ اتوبوس‌ها و کامیون‌ها نیز همین مشکل را دارند، اما اتوبوس‌های تازه‌تر همچون اسکانیا که توسط شهرداری خریداری شده است، در مقایسه با اتوبوس‌های قدیمی‌تر صدای کمتری ایجاد می‌کند.
ساکت با بیان اینکه رفع مشکل آلودگی صوتی نیازمند همکاری مدیران شهری، تولیدکنندگان تجهیزات و شهروندان است، تصریح می‌کند: شهرداری اصفهان در قراردادهای پیمانکاری خود الزاماتی برای استفاده از تجهیزات کم‌صدا تعیین کرده است و از شهروندان نیز خواست که با رعایت سرعت مجاز، استفاده صحیح از بوق و توجه به وضعیت فنی خودروها، در کاهش آلودگی صوتی سهیم باشند.
شراره محمودی، کارشناس ارشد محیط زیست معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در سال‌های اخیر با صنعتی شدن شهرها، تراکم جمعیت و افزایش عملیات‌های ساختمانی موجب بروز ابعاد گسترده‌ای از صدا و ناراحتی‌های جسمانی و روحی ساکنان کلان‌شهرها شده است؛ با توجه به اثرات آلودگی صوتی و بروز مشکلات جدی سلامتی و افزایش بیماری‌های قلبی و عروقی لازم است که افراد جامعه نسبت به این اثرات و راه‌های کاهش آن مطلع باشند.
وی افزود: در حال حاضر در اصفهان با توجه به راه‌اندازی ۵ ایستگاه سنجش صوت و برنامه جهت توسعه هار ایستگاه دیگر (در مجموع ۹ ایستگاه) و ارائه گزارش‌های سالانه از وضعیت صوت توسط مرکز پایش کیفیت هوا سبب شده است که مردم شناختی تازه از وضعیت صوت داشته باشند و با افزایش اطلاع‌رسانی‌ها از طرق مختلف از جمله تبلیغات در رسانه‌ها و پوستر و بروشور آگاهی مردم افزایش پیدا کرد.
کارشناس ارشد محیط زیست معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان عنوان می‌کند: با توجه به توسعه شهرهای و افزایش تراکم جمعیت و صنعتی شدن شهرها اگر قوانین و مصوبات به درستی و سخت‌گیرانه اجرا نشود و از تکنولوژی در جهت بهبود روند و کاهش صوت در منبع تولید و مسیر انتشار استفاده نکنیم وضعیت آلودگی صوتی آینده خوبی نخواهد داشت، بنابراین مسئولان باید عزم جدی در جهت رفع معضل آلودگی صوتی این روزهای کلان‌شهرها داشته باشند.
فناوری‌های نو در طراحی ساختمان‌ها و معابر شهری می‌تواند به کاهش آلودگی صوتی کمک کند
محمودی با بیان اینکه سنجش آلودگی صوتی با استفاده از دستگاه‌های سنجش صوت که در نقاط خاص از جمله مکان‌های پرتردد، مکان‌های نزدیک به مناطق مسکونی و بیمارستان‌ها نصب می‌شود، به‌صورت لحظه‌ای انجام می‌گیرد، ادامه می‌دهد: در مصوبه شورای عالی محیط زیست و ماده ۲ اجرایی نحوه جلوگیری از آلودگی صوتی مصوب هیئت وزیران سال ۱۳۷۸ قانونی تعریف شده است که حدود مجاز صدا در هوای آزاد تصویب و به اجرا گذاشته شده است؛ بر اساس این مصوبات دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت راه و شهرسازی، شهرداری‌ها، سازمان محیط زیست موظف به اجرای قوانین مربوط در این مصوبه شده‌اند.
وی با اشاره به اقدامات مؤثر برای کاهش آلودگی صوتی بیان می‌کند: کاهش و کنترل صدای منبع تولیدکننده صوت، کاهش و کنترل صدا در مسیر انتشار، کاهش و کنترل صدا در محل دریافت صوت با استفاده از دیوارهای صوتی، استفاده از پوشش گیاهی، عایق‌بندی ساختمان‌ها و استفاده از شیشه‌های دوجداره در ساختمان‌های مجاور مکان‌های پرتردد از جمله اقداماتی است که می‌توان در راستای کاهش آلودگی صوتی به‌کار گرفت.
کارشناس ارشد محیط زیست معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان با اشاره به نقش فناوری‌های نو در راستای کاهش آلودگی صوتی خاطرنشان می‌کند: فناوری‌های نو در طراحی ساختمان‌ها و معابر شهری می‌تواند به کاهش آلودگی صوتی کمک کند؛ استفاده از حمل‌ونقل توسعه‌یافته نظیر مترو می‌تواند سفر با خودروی شخصی را که یکی از مولدهای تولید صدا است، کاهش دهد و منجر به کاهش آلودگی صوتی شود، همچنین استفاده از فناوری‌های نو در تولید خودروهای به‌روز از جمله خودرو برقی و جایگزینی با خودروهای پرسروصدای موجود از راهکارهای مؤثر به‌منظور کنترل و کاهش آلودگی صوتی در سطح شهر است.
به گزارش ایمنا، آلودگی صوتی به معضلی در شهرهای بزرگ تبدیل شده است که ناشی از ترافیک سنگین، ساخت‌وسازهای شهری، فعالیت‌های صنعتی و سایر منابع صداهای ناهنجار است؛ این نوع آلودگی با افزایش سطح استرس، کاهش کیفیت زندگی، و بروز مشکلاتی همچون کاهش شنوایی و اختلالات خواب، تأثیرات منفی جدی بر سلامت جسمی و روانی ساکنان دارد.
آلودگی صوتی با وجود اینکه به‌طور روزمره و مداوم حضور دارد، اغلب کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، اما پیامدهای آن نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های مؤثر برای کنترل و کاهش آن است.
نظر شما