به گزارش خبرگزاری ایمنا، هوش مصنوعی (AI) به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های عصر حاضر، تأثیرات شگرفی بر صنایع مختلف از جمله گردشگری داشته است؛ این فناوری با تحلیل داده‌ها و ارائه راهکارهای هوشمند، تجربه سفر را برای مسافران بهبود می‌بخشد و به صنعتگران این حوزه کمک می‌کند تا خدمات بهتری ارائه دهند؛ هوش مصنوعی توانسته است از پیش‌بینی تقاضا و مدیریت منابع گرفته تا شخصی‌سازی تجربه مشتری، نقش حیاتی را در تحول گردشگری ایفا کند.
در دنیای مدرن، مسافران به دنبال تجربه‌های منحصربه‌فرد و سفارشی هستند و بر این اساس هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین، می‌تواند به شناسایی الگوهای رفتاری مسافران و پیشنهاد فعالیت‌ها و خدمات متناسب با سلیقه آن‌ها کمک کند و این امر نه‌تنها رضایت مشتریان را افزایش می‌دهد، بلکه به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که با بهره‌وری بیشتری عمل کنند و در رقابت باقی بمانند.
علاوه بر این، هوش مصنوعی در بهینه‌سازی فرایندهای داخلی سازمان‌ها نیز نقش دارد؛ از ربات‌های چت برای پاسخگویی به سوالات مشتریان گرفته تا سیستم‌های مدیریت رزرو پیشرفته، این فناوری به گردشگری کمک می‌کند تا در شرایط متغیر بازار به سرعت واکنش نشان دهد و خدمات خود را بهبود بخشد.
با توجه به روند رو به رشد استفاده از هوش مصنوعی، بررسی تأثیرات آن بر صنعت گردشگری ضروری به نظر می‌رسد؛ بر این اساس سید مصطفی فاطمی، مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: دنیا در حال استفاده از تکنولوژی و هوش مصنوعی است و روزبه‌روز توسعه پیدا می‌کند؛ ما برای ورود به این موضوع، نیاز به مقدماتی داریم که بخشی از آن به پلتفرم‌ها و سیستم‌های ررزواسیون بین‌المللی نیاز دارد، در حالی که ما در بسیاری از موارد به علت تحریم‌ها به آن‌ها دسترسی نداریم؛ بخشی از این موضوع نیز به خدمات‌رسانی واحدهای اقامتی برمی‌گردد که به‌تازگی بسیاری از کشورها به آن ورود کرده‌اند و از طریق هوش مصنوعی، مدیریت هتل و فعالیت‌های دیگری انجام می‌دهند، در حالی که در کشور ما روی این موضوع، کار زیادی انجام نشده است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان در موضوع واقعیت افزوده (AR) فعالیت‌هایی را انجام داده‌اند که اقدامات خوبی است اما باید توسعه پیدا کند.
مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی میراث فرهنگی ادامه می‌دهد: یکی از کارایی‌های هوش مصنوعی این است که وقتی فرد می‌خواهد در اتاقی اقامت داشته باشد، از طریق موقعیت افزوده می‌تواند وارد آنجا شود و آن را به صورت مجازی ببیند.
فاطمی خاطرنشان می‌کند: بسیاری از مجموعه‌های گردشگری وجود دارند که می‌توانند از هوش مصنوعی کمک بگیرند و شرکت‌های دانش‌بنیانی هستند که می‌توانند این کار را انجام دهند، اما مقدمه آن، رفع مشکلات اینترنت و حل مشکل حضور نداشتن در پلتفرم‌های بین المللی به علت تحریم‌هاست.
وی می‌گوید: البته باید در نظر گرفت که هتل، درآمد و هزینه خودش را می‌سنجد و وقتی نتواند از راه گردشگری، سود کافی داشته باشد، نمی‌تواند به این حوزه‌ها وارد شود؛ در واقع ما باید زمینه‌ای را فراهم کنیم که صنعت گردشگری، منتفع شود، در این صورت است که سایر اتفاقات نیز خواهد افتاد.
گردشگران را باید با حقوق خودشان آشنا کنیم
فرخ میرشاهزاده ،کارشناس حوزه توسعه گردشگری نیز به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: فناوری، یکی از پایه‌های تحول در هر اقتصاد به حساب می‌آید و در حوزه گردشگری نیز تاثیر بسزایی از خود به جا خواهد گذاشت، اما این موضوع به نگاه ما به تکنولوژی و ابزارهای نو بر پایه داده، بستگی دارد؛ شاخص‌ترین چالش ما در این مسیر، چالش فرهنگ استفاده از این تکنولوژی است، همچنین محدودیت‌های بهره‌برداری از فضای اطلاعات و داده نیز برای ما مشکلاتی را به وجود آورده است.
وی ادامه می‌دهد: تولید فرهنگ، حداقل به یک دهه فرصت نیاز دارد، البته به شرط اینکه فرهنگ بازدارنده‌ای همچون ترویج بستن کمربند ایمنی باشد و به‌راحتی با جریمه، نهادینه می‌شود، اما فرهنگ استفاده از اینترنت به عنوان یک خدمت مکمل با جریمه میسر نمی‌شود؛ در واقع نحوه استفاده از آن باید در سنین کم در بسترهای مقدماتی، آموزش داده شود؛ از همان ابتدای ورود ابزارهای نوین به کشور، یاد گرفتیم به صورت نامتعارف از آن استفاده کنیم و مثال بارز آن استفاده از فیلترشکن بود که به افزایش ضعف فرهنگی ما در این عرصه منجر می‌شود.
کارشناس توسعه گردشگری بیان می‌کند: نکته مهم این است که حس مطالبه‌گری در گردشگر را باید افزایش دهیم که رسانه‌های اجتماعی و صدا و سیما می‌توانند نقش موثری در این حوزه داشته باشند تا حقوق گردشگر را به او القا کنند؛ وقتی گردشگر، مطالبه‌گر شود و برای مثال به هتل‌دار گوشزد کند که باید اینترنت پرسرعت ارائه دهد و اگر در مصرف‌کننده، حس مطالبه‌گری شکل بگیرد، خدمت‌کننده نیز مجاب به انجام خواسته گردشگر می‌شود و کم‌کم این فرهنگ نهادینه می‌شود.
اینترنت اشیا، تجربه یک حس جدید و متفاوت
میرشاهزاده خاطرنشان می‌کند: اینترنت اشیاء یکی از مهم‌ترین ابزاری است که امروز در صنعت گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرد، به این صورت که به وسیله اینترنت، مدیریت وسایل پیرامون ما مهیا می‌شود و تجربه جالبی را ایجاد می‌کند؛ صنعت گردشگری در بعد اقتصاد، صنعتی چندوجهی است که در درجه اول، بخش اقتصاد خدماتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و دومین بعد آن، اقتصاد تجربی است، یعنی ایجاد تجربیات تازه، جذابیت این صنعت را افزایش می‌دهد، بنابراین استفاده از ابزارهای نو مثل اینترنت و هوش مصنوعی می‌تواند در توسعه اقتصادی مبتنی بر تکنولوژی موثر باشد، به شرط آنکه فرهنگ و زیرساخت آن فراهم شود.
وی می‌افزاید: موضوع مهم دیگر، دسترسی‌هاست، ما امروز برای ورود تکنولوژی‌های نو با مشکل مواجه هستیم و از جایی که بسیاری از مراکز داده، ما را مورد تحریم قرار داده‌اند، استفاده از بانک‌های اطلاعاتی برای ما محدود است؛ در کنار این‌ها، فیلترینگ، چالش بزرگی در این عرصه است.
کارشناس توسعه گردشگری با بیان اینکه ما به داده‌محوری و آمار، اعتقادی نداریم که خود نیز نوعی چالش است، عنوان می‌کند: در واقع ابزار کلیدی توسعه، استفاده از داده و اطلاعات گذشته است که تکنولوژی نو می‌تواند در مدیریت این داده‌ها و بهره‌برداری هوشمند از آن‌ها به ما کمک کند.
میرشاهزاده ادامه می‌دهد: هوش مصنوعی و هوش کسب‌وکار از رویکردهای نوین تکنولوژی مبتنی بر داده و اینترنت است که ما فاصله زیادی با آن‌ها دادیم؛ سایر کشورها، تجربه‌های خوبی در راستای استفاده از تکنولوژی برای توسعه گردشگری داشته‌اند که علت آن فراهم بودن بستر شبکه‌ای برای آن‌هاست؛ در امارات متحده عربی، شبکه داده و داده‌محوری، حرف اول را در گردشگری می‌زند، در ترکیه نیز هوش کسب‌وکار در مدیریت نرخ‌گذاری به واحدهای ارائه کننده خدمات کمک می‌کند تا بتوانند بازار را مدیریت کنند؛ همچنین آمار و اطلاعات ثبت‌شده ورود و خروج گردشگر به یک مقصد گردشگری، می‌تواند در برنامه ریزی توسعه گردشگری موثر باشد.
هوش مصنوعی دیوار زبان برای تعامل ملت‌ها را کوتاه می‌کند
امیر محترمی، کارشناس فناوری اطلاعات و عضو هیئت علمی دانشگاه نیز به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: امروزه تقریباً هیچ حوزه‌ای فارغ از تاثیرات هوش مصنوعی باقی نمانده است و در زمینه گردشگری نیز این تاثیرات با شدت زیادی مشاهده می‌شود؛ البته حوزه گردشگری با ظهور اینترنت و فناوری اطلاعات، سال‌هاست که دگرگون شده و تحلیل این تاثیرات با محوریت هوش مصنوعی، بحث گسترده‌ای است.
وی ادامه می دهد: شاید یکی از محدودیت‌های اصلی برسر راه گردشگری خارجی بین کشورها مسئله زبان است؛ امروزه می بینیم با وجود مترجم‌های هوشمند روی موبایل تقریباً مسئله زبان کم‌رنگ شده است؛ به طور مثال تجربه شخصی خودم استفاده از این ابزار برای مراوده با مردم کشور چین و به زبان چینی بوده است و دیوار زبان بین تعامل ملت‌ها، کوتاه و به زودی حذف خواهد شد.
تجربه شیرین سفر به واقعیت مجازی
کارشناس فناوری اطلاعات می‌گوید: تورهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده نیز به گردشگران اجازه می‌دهند پیش از سفر یا حین سفر، به کشف مقاصد بپردازند و تجربه‌هایی واقعی‌تر و جذاب‌تری را با عینک‌های سه‌بعدی داشته باشند، همچنین مدیریت اطلاعات و خدمات با استفاده از چت‌بات‌ها و دستیارهای مجازی برای پاسخ به سؤالات معمول گردشگران، کمکی مؤثر در بهبود تجربه آن‌ها خواهد بود.
محترمی عنوان می‌کند: هوش مصنوعی می‌تواند به‌طور هوشمند به تحلیل اطلاعات گردشگران بپردازد و به‌این‌ترتیب پیشنهادهای شخصی‌سازی‌شده (همچون مقاصد، فعالیت‌ها و هتل‌ها) ارائه دهد؛ همچنین مدیریت هوشمند مقاصد گردشگری با استفاده از اینترنت اشیا نکته مهمی است؛ مقاصد گردشگری می‌توانند داده‌هایی در مورد ترافیک، سطوح رضایت گردشگران و تغییرات محیطی جمع‌آوری کنند تا بهتر بتوانند منابع خود را مدیریت کنند.
وی با اشاره به بازاریابی دیجیتال و هوشمند و تبلیغات تصریح می‌کتد: فناوری‌های هوش مصنوعی می‌توانند داده‌ها را تحلیل کنند تا بهترین استراتژی‌های بازاریابی و هدفمند کردن تبلیغات برای جذب گردشگران به کار گرفته شود؛ موارد ذکر شده تنها نمونه‌هایی هستند، البته تاثیرات گسترده دیگری را می‌توان برشمرد که به‌طور عمده از تحلیل اطلاعات و رفتار مشتریان توسط الگوریتم‌های هوش مصنوعی در برنامه‌ریزی سفر، مدیریت هزینه‌ها، مقصدیابی، کنترل ترافیک هوایی و زمینی، بهینه‌سازی رزرواسیون و موارد دیگر قابل استفاده هستند.
هوش مصنوعی می‌تواند به داد گردشگری ما برسد
کارشناس فناوری اطلاعات می‌گوید: ایران با توجه به غنای فرهنگی، تاریخی و طبیعی خود، پتانسیل بالایی برای ارتقای گردشگری دارد؛ به‌کارگیری هوش مصنوعی و تکنولوژی‌های جدید می‌تواند به بهبود صنعت گردشگری این کشور کمک کند؛ البته در حال حاضر وضعیت گردشگری در کشور ما سروسامان ندارد و حتی گردشگری داخلی ما نیز بسیار ضعیف و بدسامان است، اما با همین داشته‌ها بعضی راهکارها کمک‌کننده خواهد بود، به‌طور مثال توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و به‌طور خاص تقویت اینترنت، پهنای باند و دسترسی به آن، همچنین ایجاد وبگاه‌ها و اپلیکیشن‌هایی که اطلاعات مربوط به مقاصد، هتل‌ها، رستوران‌ها و فعالیت‌های فرهنگی را ارائه می‌دهند، می‌تواند جذب گردشگران را افزایش دهد، همچنین حمایت از شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان فناوری گردشگری از طریق سرمایه‌گذاری و حمایت‌های مالی موثر است.
محترمی تصریح می‌کند: سیستم‌های هوشمند راهنمای مجازی و استفاده از سیستم‌های AI برای ارائه اطلاعات درباره جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی به گردشگران خارجی به زبان‌های مختلف می‌تواند تجربه گردشگری در ایران را بهبود بخشد، همچنین پیوستن به شبکه‌های گردشگری جهانی، اصلاح و متناسب‌سازی قوانین و مقررات در زمینه توسعه گردشگری، ترمیم چهره جهانی کشورمان در فضای بین‌الملل از طریق ترویج و تبلیغ در شبکه‌های جهانی، استفاده از رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های برخط، تبلیغات هدفمند و استفاده از داده‌ها برای ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی هدفمند به‌منظور جذب گردشگران خاص، توسعه دوره‌های آموزشی در زمینه تکنولوژی گردشگری و ایجاد دوره‌های آموزشی برای کارکنان صنعت گردشگری به‌منظور آشنایی با تکنولوژی‌های جدید و استفاده از آن‌ها در خدمات گردشگری، تحلیل داده‌های گردشگری و نظرات و استفاده از داده‌های گردشگری برای مدیریت بهتر مقاصد از جمله موارد موثر در این مسیر است.
وی تاکید می‌کند: ایران می‌تواند با تحلیل داده‌های گردشگری به کمک هوش مصنوعی، منابع خود را بهتر مدیریت کند برای مثال، با پیش‌بینی ترافیک گردشگری در فصول خاص، می‌تواند از ازدحام جلوگیری کند و کیفیت خدمات را افزایش دهد.
ارائه چند تجربه موفق
محترمی ادامه می‌دهد: کشورهای دیگر امروز از هوش مصنوعی و به‌طور کلی فناوری اطلاعات در زمینه گردشگری بهره‌های زیادی می‌برند؛ به‌طور مثال ژاپن به عنوان یکی از پیشروان در استفاده از هوش مصنوعی در صنعت گردشگری شناخته می‌شود؛ آن‌ها از راهنمایان رباتیک در هتل‌ها، فرودگاه‌ها و جاذبه‌های گردشگری استفاده می‌کنند که به چندین زبان مسلط هستند و به گردشگران اطلاعات محلی ارائه می‌دهند؛ همچنین در فرودگاه‌های ژاپن از سیستم‌های هوش مصنوعی برای تسهیل ورود و خروج گردشگران، مدیریت چمدان‌ها و ارائه خدمات سریع‌تر استفاده می‌شود.
وی تصریح می‌کند: سنگاپور یکی از موفق‌ترین کشورها در استفاده از فناوری‌های هوشمند در مدیریت گردشگری است؛ دولت سنگاپور از داده‌های بزرگ (Big Data) و هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل رفتار گردشگران استفاده می‌کند؛ این اطلاعات به آن‌ها کمک می‌کند تا الگوهای گردشگری را درک کنند و برای جلوگیری از ازدحام در نقاط پرتردد و تخصیص منابع بهتر برنامه‌ریزی کنند، همچنین با استفاده از واقعیت افزوده (AR) و تورهای مجازی، گردشگران قادرند جاذبه‌های مهم را قبل از سفر تجربه کنند.
کارشناس فناوری اطلاعات می‌گوید: ایتالیا از پلتفرم‌های AI برای ایجاد تجربه‌های سفر شخصی‌سازی‌شده برای گردشگران استفاده می‌کند؛ این کشور با تحلیل داده‌های گردشگران و پیش‌بینی نیازها و علایق آن‌ها، پیشنهادهای سفر مناسب را ارائه می‌دهد، همچنین اپلیکیشن‌های هوشمندی را توسعه داده است که می‌تواند راهنماهای سفارشی برای بازدید از آثار تاریخی و فرهنگی ارائه دهد.
محترمی ادامه می‌دهد: در چین نیز دستگاه‌های مترجم زبان فراگیری زیادی پیدا کرده و این مترجم‌ها همه الگوریتم‌های هوش مصنوعی است، همچنین چین از اپلیکیشن‌های هوشمند مبتنی بر AI برای ارائه خدمات مسافرتی استفاده می‌کند. علی‌بابا یکی از بزرگترین شرکت‌های چینی است که سیستم‌های رزرو هوشمند و اپلیکیشن‌های مسافرتی را توسعه داده است و از AI برای پیشنهادهای سفارشی و راهنمایی لحظه‌ای استفاده می‌کند، هواپیمایی‌های چینی نیز از سیستم‌های هوش مصنوعی برای مدیریت ترافیک هوایی و تسهیل در رزرو بلیت‌ها بهره می‌برند.
وی با اشاره به اینکه دبی به عنوان یکی از پیشروترین شهرها در فناوری هوش مصنوعی، در فرودگاه‌های خود از سیستم‌های هوشمند استفاده می‌کند تا ورود و خروج مسافران را بهبود بخشد می‌افزاید: از تشخیص چهره، سیستم‌های هوشمند کنترل چمدان‌ها و ارائه اطلاعات شخصی‌سازی‌شده برای مسافران در هنگام ورود استفاده می‌شود، همچنین امارات متحده عربی از AI برای تحلیل داده‌های بزرگ گردشگری جهت توسعه استراتژی‌های بهتر برای جذب گردشگر استفاده می‌کند.
کارشناس فناوری اطلاعات تشریح می‌کند: در نهایت ما باید توامان با جنبه فناوری و هوش مصنوعی در گردشگری، زیرساخت‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و قانونی توسعه گردشگری در کشور را فراهم کنیم که در حال حاضر در هر دو زمینه بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم، چرا که کشور ما جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و تمدنی بسیار و توانمندی‌های نیروی انسانی قابل توجهی در فناوری دارد.
به گزارش ایمنا، هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار کارآمد در صنعت گردشگری، توانسته است تغییرات عمده‌ای در نحوه ارائه خدمات و تجربه سفر ایجاد کند؛ با استفاده از تحلیل داده‌ها و یادگیری ماشین، این فناوری قادر است نیازها و سلیقه‌های مسافران را شناسایی کند و خدمات شخصی‌سازی‌شده ارائه دهد و این امر نه‌تنها موجب افزایش رضایت مشتریان می‌شود، بلکه به کسب‌وکارها نیز کمک می‌کند تا در دنیای رقابتی امروز بهتر عمل کنند.
به‌طور کلی، تأثیر هوش مصنوعی بر گردشگری فراتر از صرفاً بهبود تجربه مسافر است؛ این فناوری به صنعتگران این حوزه اجازه می‌دهد تا با بهره‌وری بیشتری عمل کنند، هزینه‌ها را کاهش دهند و در عین حال کیفیت خدمات را افزایش دهند. با توجه به روندهای جهانی، به نظر می‌رسد که هوش مصنوعی در آینده نزدیک نقش کلیدی‌تری در شکل‌دهی به صنعت گردشگری ایفا خواهد کرد و باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد.
گزارش از: مریم چلونگر
نظر شما