به گزارش خبرگزاری ایمنا، روز گذشته بود که اعلام شد اعضای هیئت انتخاب اسکار فیلم سینمایی «در آغوش درخت» به کارگردانی بابک خواجه‌پاشا را به‌عنوان نماینده سینمای ایران برای رقابت در اسکار ۲۰۲۵ معرفی کردند؛ «در آغوش درخت» سی‌امین نماینده رسمی سینمای ایران در ادوار رقابت اسکار بهترین فیلم بین‌المللی جوایز اسکار محسوب می‌شود.
«در آغوش درخت» روایتی از زندگی ۱۲ ساله کیمیا (مارال بنی‌آدم) و فرید (جواد قامتی) است؛ آن‌ها دو فرزند به‌نام‌های طاها و علیسان دارند و با اینکه در ظاهر مشکلی در زندگی خود ندارند، اما دچار چالش‌هایی شده‌اند و در آستانه جدایی هستند؛ ماجرای اصلی این فیلم در روستاهای آذربایجان است اما کیمیا اصالتاً شمالی است و در آذربایجان زندگی می‌کند.
نگاهی به فیلم «در آغوش درخت»
در این فیلم کیمیا هم استخر پرورش و هم رستوران دارد، فرید هم کارگاه تولیدی دارد و بر این اساس مشکلات مالی ندارند که این موضوع موجب طلاقشان شده باشد و تا بخشی از کار هم مشخص نیست که ماجرای اختلاف چیست.
در آغوش درخت اولین فیلم بابک خواجه‌پاشا است که پس از آن آبی روشن را ساخت اما آبی روشن اول اکران شد. در آغوش درخت در جشنواره فیلم فجر ۴۱ نامزد ۸ سیمرغ از جمله بهترین طراحی صحنه، بهترین صداگذاری و بهترین صدابرداری، بهترین فیلمنامه، بهترین نقش اول زن، بهترین نقش مکمل مرد، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم و بهترین فیلم اول شد و توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه فیلم اول را از آن کند.
در توصیف این فیلم نیز این‌طور باید گفت که در حالی که اغلب فیلم‌های سینمای ایران در فضاهای شهری و نقاط تکراری ساخته می‌شود، بابک خواجه‌پاشا در این فیلم دوربین و عوامل را به استان آذربایجان غربی و شهرستان ارومیه برده تا «در آغوش درخت» از لحاظ بصری فیلمی متفاوت و متمایز از دیگر آثار سینمای ایران باشد، البته هرچند فیلم در فضای غیرشهری است اما نقش‌ها از فضای شهری دور نیستند و همه تحصیل‌کرده هستند و در فیلم نیز چندین بار به این نکته تاکید شده است.
در این فیلم مخاطب با یک قصه جاندار در بستر ملودرام مواجه است و همین فیلمنامه استاندارد باعث اجرای موفق شده است، همچنین باید گفت که در آغوش درخت به مخاطب احترام می‌گذارد زیرا در حالی‌که مخاطب امروزی درگیر سریال‌های ترکی با مفهوم خانواده از هم پاشیده است، این فیلم فرصت خوبی برای تبیین مفهوم خانواده به حساب می‌آید.
از سویی بخش عظیمی از موفقیت این فیلم مرهون بازیگران فیلم است، از بازی مارال بنی‌آدم که نامی آشنا برای اهالی سینما است تا علیسان پسر کوچک خانواده؛ از دیگر نقاط قابل توجه این فیلم آن است که هرچند در بخش‌های مختلف تصاویری جذاب از طبیعت می‌بینیم اما نکته اصلی آن است که این لذت بردن مخاطب را از ماجرای اصلی فیلم نه تنها دور نمی‌کند، بلکه تا حد زیادی او را با خود همراه می‌کند، بر همین اساس ماجرای فیلم در خصوص مفهومی است که ممکن است برای زندگی هر شخصی پیش بیاید و افراد می‌توانند خود را در موقعیت‌ها تصور کنند، علاوه بر این توصیفات باید گفت که موسیقی این فیلم نیز همراه با فراز و فرود ماجرا با مخاطب همراه می‌شود.
این فیلم در واقع نمونه‌ای از زندگی هزاران زوج ایرانی است که انگار یاد نگرفته‌اند با یکدیگر حرف بزنند و مسائل میانشان را با گفت‌وگو در کانون خانواده حل کنند؛ آن‌ها در حالی تصمیم می‌گیرند که از یکدیگر جدا شوند و دو پسرشان را از هم جدا کنند تا هرکدام با یکی از آن‌ها زندگی کنند که از قدرت و توان ارتباطی این دو فرزند غافل هستند؛ قدرت و توانی که نه‌تنها این دو را کنار یکدیگر نگاه می‌دارد، بلکه در نهایت موجب می‌شود فاصله بعید میان زوج خشمگین ابتدای فیلم، کم و کمتر شود.
سکانس پایانی فیلم اما آن چنان زیبا و تأثیرگذار است که تمام دشواری‌ها و ناملایمات را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ جایی که جنگل و درختان کودکان معصوم را در آغوش خویش گرفته است تا شاید پدران و مادران امروزی، به یاد بیاورند که مهم‌ترین مأموریتشان حراست و حفاظت از فرزندانشان است.
مروری بر حضور ایران در جشنواره اسکار
سابقه نخستین حضور سینمای ایران در جوایز اسکار به ۴۷ سال قبل بازمی‌گردد و تا امروز فیلم‌های ایرانی چهار بار به جمع نامزدهای نهایی این رویداد سینمایی راه یافته‌اند؛ پس از نامزدی تاریخی فیلم «بچه‌های آسمان» در سال ۱۹۹۸ در شاخه فیلم خارجی‌زبان، اصغر فرهادی دو بار با فیلم‌های «جدایی نادر از سیمین» (۲۰۱۱) و «فروشنده» (۲۰۱۶) به جمع نامزدهای نهایی اسکار بین‌المللی راه یافت و دو بار سینمای ایران را صاحب مجسمه طلایی اسکار کرد و در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نیز به ترتیب فیلم‌های «خورشید» از مجید مجیدی و «قهرمان» از اصغر فرهادی به جمع ۱۵ نامزد اولیه این شاخه راه یافتند.
البته باید به این نکته توجه داشت که سابقه سینمای ایران در اسکار تنها به شاخه بهترین فیلم بین‌المللی محدود نمی‌شود و اصغر فرهادی در هشتادوچهارمین دوره جوایز اسکار توانست برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» نامزد کسب جایزه بهترین فیلمنامه اصلی شود، اما در نهایت در آن سال جایزه این شاخه به فیلم «نیمه‌شب در پاریس» رسید.
برای نخستین‌بار و در سال ۱۳۵۶ وزارت فرهنگ و هنر وقت فیلم «دایره مینا» داریوش مهرجویی را به اسکار معرفی کرد و پس از آن فیلم «باد صبا» ساخته آلبر لاموریس به عنوان نماینده ایران در سال ۵۷ راهی آکادمی اسکار شد؛ در ادامه این روند و پس از ۱۷ سال وقفه یعنی در سال ۱۹۹۴ فیلم «زیر درختان زیتون» به کارگردانی عباس کیارستمی نماینده ایران در شصت‌وهفتمین دوره جوایز اسکار نام گرفت و پس از آن نیز «بادکنک سفید» از جعفر پناهی در سال ۱۹۹۵ به اسکار معرفی شد و پس از یک سال وقفه و در سال ۱۹۹۷ فیلم «گبه» محسن مخملباف نماینده ایران در این جوایز سینمایی شد؛ «بچه‌های آسمان» ساخته مجید مجیدی هم در سال ۱۹۹۸ به اسکار خارجی رفت و سال بعد از آن نیز «رنگ خدا» دیگر ساخته مجیدی فرصت حضور در این جایزه سینمایی را پیدا کرد.
«زمانی برای مستی اسب‌ها» ساخته بهمن قبادی (۲۰۰۰)، «باران» مجید مجیدی (۲۰۰۱)، «من ترانه ۱۵ سال دارم» به کارگردانی رسول صدرعاملی (۲۰۰۲)، «نفس عمیق» ساخته پرویز شهبازی (۲۰۰۳)، «لاک‌پشت‌ها پرواز می‌کنند» از بهمن قبادی (۲۰۰۴)، «خیلی دور خیلی نزدیک» به کارگردانی رضا میرکریمی (۲۰۰۵)، «کافه ترانزیت» از کامبوزیا پرتوی (۲۰۰۶)، «میم مثل مادر» اثر رسول ملاقلی‌پور (۲۰۰۷)، «آواز گنجشک‌ها» از مجید مجیدی (۲۰۰۸)، «درباره الی» به کارگردانی اصغر فرهادی (۲۰۰۹) و «بدرود بغداد» از مهدی نادری (۲۰۱۰)، نمایندگان سینمای ایران در سال‌های بعد بودند تا در سال ۲۰۱۲ سینمای ایران با فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته اصغر فرهادی توانست برای نخستین‌بار این جایزه مهم را به ویترین افتخارات خود اضافه کند.
در سال‌های ۲۰۱۴، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ فیلم‌های «گذشته» اصغر فرهادی، «امروز» رضا میرکریمی و «محمد رسول‌الله» مجید مجیدی به اسکار فرستاده شدند و در سال ۲۰۱۶ اصغر فرهادی با فیلم «فروشنده» برای دومین‌بار به اسکار خارجی دست یافت؛ سال ۲۰۱۸ نیز فیلم «نفس» از نرگس آبیار نماینده سینمای ایران در نودمین دوره جوایز سینمایی اسکار بود و سال ۲۰۱۹ فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» ساخته وحید جلیلوند این فرصت را پیدا کرد تا نماینده سینمای ایران در این جوایز سینمایی باشد و در جوایز اسکار ۲۰۲۰ نیز برای نخستین‌بار یک مستند به نام «در جست‌وجوی فریده» ساخته مشترک آزاده موسوی و کورش عطایی به رقابت اسکار فرستاده شد.
«مجید مجیدی» رکورددار حضور در اسکار
در اسکار ۲۰۲۱، فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی به عنوان بیست‌وششمین نماینده سینمای ایران در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی (غیرانگلیسی‌زبان) انتخاب شد و حتی توانست به جمع نامزدهای اولیه این شاخه نیز راه یابد و در سال ۲۰۲۲ نیز «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی پس از موفقیت در جشنواره کن، نماینده سینمای ایران شد و برای دومین بار به جمع نامزدهای اولیه راه یافت اما از رسیدن به فهرست نامزدهای نهایی بازماند و سال گذشته نیز فیلم «نگهبان شب» ساخته رضا میرکریمی نماینده سینمای ایران بود.
مجید مجیدی با شش بار حضور در اسکار (برای فیلم‌های بچه‌های آسمان، رنگ خدا، باران، آواز گنجشک‌ها، محمد رسول‌الله و خورشید) رکورددار است و پس از او اصغر فرهادی با پنج‌بار نمایندگی سینمای ایران در اسکار با آثارش قرار دارد که دو بار اسکار را گرفته است.
آخرین مهلت ارسال آثار برای رقابت در شاخه بهترین فیلم اسکار بین‌المللی چهاردهم نوامبر ۲۰۲۴ (بیست‌وچهارم آبان) است و در ادامه این مسیر فهرست نامزدهای اولیه مدعیان اسکار بین‌المللی نیز هفدهم دسامبر (بیست‌وهفتم آذر) و نامزدهای نهایی هم هفدهم ژانویه ۲۰۲۵ (بیست‌وهفتم دی) اعلام خواهند شد و در نهایت نودوهفتمین دوره جوایز سینمایی اسکار دوم مارس ۲۰۲۵ (بامداد سیزدهم اسفند) برگزار خواهد شد.
نظر شما