به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، سازمان بهداشت جهانی از ابتلای یک کودک از هر ۱۰۰ کودک به اختلال اوتیسم (ASD) خبر داده است و تخمین زده می‌شود از چهار میلیارد نفری که در مناطق شهری سراسر جهان زندگی می‌کنند، ۴۰ میلیون نفر مبتلا به اوتیسم باشند که در تعاملات اجتماعی، ارتباطات و مسیریابی در فضاهای عمومی با چالش‌هایی روبه‌رو هستند.
درک اختلال طیف اوتیسم
اختلال طیف اوتیسم یک اختلال رشدی پیچیده است که بر ارتباطات، تعامل اجتماعی و رفتار افراد تأثیر می‌گذارد، این اختلال یک وضعیت مادام‌العمر است و حمایت و تسهیلات مداوم برای کمک به افراد مبتلا ضروری است تا بتوانند در جنبه‌های مختلف زندگی خود رشد کنند.
ASD با طیف گسترده‌ای از علائم از جمله مشکلات در ارتباطات اجتماعی، حساسیت‌های حسی، رفتارهای تکراری و چالش در درک نشانه‌های اجتماعی مشخص می‌شود. با این حال افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است نقاط قوت و توانایی‌های منحصربه‌فردی همچون حافظه بسیار قوی و تمرکز عمیق داشته باشند که می‌توان از این نقاط قوت در بعضی مهارت‌ها استفاده کرد.
زیست‌پذیر کردن فضای شهری برای اوتیسم
ساختن شهرها برای میلیون‌ها نفری که ASD دارند، یک امر ضروری است؛ منظور از فضاهای شهری، فضاهای داخلی همچون مغازه‌ها، سالن‌های تئاتر و سینما، رستوران‌ها، موزه‌ها، وسایل حمل و نقل عمومی است و فضاهای باز همچون خیابان‌ها و پارک‌ها است که صداها، نورها، بوها و صف‌های غیرقابل پیش‌بینی ممکن است باعث ایجاد ناراحتی حسی در افراد اوتیستیک شود.
شهرهای آبردین، ادینبورگ، لیورپول و گلاسکو در بریتانیا؛ فینیکس، مسا و آستین در ایالات متحده آمریکا؛ پراتو در ایتالیا و روستاهای کوچکی همچون کلانکیتی در ایرلند تلاش‌های بسیاری برای سازگاری فضاهای شهری و خدمات اجتماعی با اوتیسم انجام داده‌اند.
کمبود آگاهی جامعه در مورد اوتیسم می‌تواند منجر به قضاوت شود، به‌عنوان مثال، افراد اوتیستیک که در کتابخانه با خود صحبت می‌کنند، نگاه‌های غیر دوستانه‌ای دریافت می‌کنند که در نتیجه آنها و خانواده‌هایشان را از زندگی اجتماعی منزوی می‌کند. آموزش افراد شاغل در مغازه‌ها، رستوران‌ها، سینماها، موزه‌ها، کتابخانه‌ها، مدارس و مراکز بهداشتی ضروری است.
کمک فناوری به افراد مبتلا به اوتیسم
امروزه شهرها از راه‌حل‌های مبتنی بر تکنولوژی و فناوری‌های هوشمند استفاده می‌کنند تا شهری فراگیر برای همه افراد ایجاد کنند، اما اوتیسم کوچک‌ترین حوزه‌ای است که به آن توجه شده است. استفاده از فناوری‌های هوش مبتنی‌بر مکان، دوقلوهای دیجیتال و دیگر ابزارهای نوآورانه می‌تواند برای تهیه نقشه‌ای از مناطق شهر که کمترین قابلیت زندگی برای افراد مبتلا به اوتیسم دارند و طرح‌های جایگزین کمک‌کننده باشد. همچنین شهرها می‌توانند از برنامه‌های هوشمند برای ارائه نقشه‌های حسی و مسیریابی مناسب برای افراد مبتلا به اوتیسم استفاده کنند.
آموزش آنلاین می‌تواند به افزایش آگاهی در جامعه کمک کند و راه‌های برقراری ارتباط غیرکلامی با افراد مبتلا را ترویج دهد. علاوه بر این، از خدمات آنلاین می‌توان برای پیش‌رزرو خدمات استفاده کرد و از ایجاد استرس ناشی از صف در این افراد جلوگیری کرد.
ایجاد فضاهای عمومی دوستدار اوتیسم
شهرها برای فراگیری در فضاهای عمومی، استراتژی‌های مختلفی همچون تسهیلات حسی، حمایت‌های بصری و آموزش و آگاهی کارکنان انجام می‌دهند. افراد مبتلا به اوتیسم حساسیت‌های شدید به نور، صدا یا بافت‌های خاص دارند که با ایجاد تنظیمات در فضای حسی فضاهای عمومی می‌توان تجربه راحت‌تری را برای افراد در طیف اوتیسم ایجاد کرد.
پشتیبانی بصری واضح و قراردادن نشانه‌ها و کمک‌های بصری برای افراد مبتلا به اوتیسم می‌تواند اضطراب آنها را کمتر و درک آنها از محیط را تقویت کند. برای ایجاد یک محیط واقعاً فراگیر، باید آموزش کارکنان فضاهای عمومی و آگاهی در مورد اوتیسم در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد. اجرای تسهیلات خاص همچون اتاق‌های حسی، فضاهای آرام و ابزارهای ارتباطی می‌تواند تمایل افراد به حضور در جامعه و شرکت در فعالیت‌های مختلف را افزایش دهد.
خانواده افراد مبتلا به اوتیسم نیز با آگاهی از این موضوع که عزیزانشان می‌توانند با راحتی و حمایت بیشتر در فضاهای عمومی حرکت کنند، احساس اعتماد و آسایش بیشتری خواهند داشت. فضاهای دوستدار اوتیسم نه‌تنها به نفع افراد مبتلا به اوتیسم و خانواده‌هایشان است، بلکه تجربیات جامعه گسترده‌تر را غنی می‌سازد و حس اتحاد و همدردی را در میان همه اعضای جامعه تقویت می‌کند.
زمین‌های بازی دوستدار اوتیسم
زمین‌های بازی مکانی برای توسعه مهارت‌های اجتماعی کودکان هستند، اما زمین‌های بازی سنتی به دلیل اضافه‌بار حسی از جمله صداهای بلند، رنگ‌های روشن و فضاهای شلوغ، چالش‌هایی همچون اضطراب و نگرانی را برای افراد مبتلا به اوتیسم ایجاد می‌کنند. برای ایجاد محیطی فراگیرتر، زمین‌های بازی سازگار با اوتیسم به وجود آمده‌اند که به‌طور خاص برای پاسخگویی به نیازهای حسی، اجتماعی و شناختی افراد مبتلا به اوتیسم طراحی شده‌اند. این زمین‌های بازی علاوه بر فراهم کردن فرصت‌هایی برای فعالیت بدنی افراد اوتیستیک، نقش مهمی در رشد و رفاه آنها دارند و می‌توانند احساسات بیش از حد آنها را به حداقل برساند و تجربه‌ای مثبت و لذت‌بخش را برای آنها فراهم کنند.
هنگام ایجاد زمین‌های بازی سازگار با اوتیسم، توجه به تجربیات حسی افراد مبتلا به این اختلال ضروری است زیرا تا حد زیادی بر راحتی و رفاه آنها در محیط‌های عمومی تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است حساسیت شدید به صداها را تجربه کنند و در فیلتر کردن نویز پس‌زمینه مشکل داشته باشند، ممکن است صداها را با شدت بالاتر در مقایسه با دیگران بشنوند و حضور در محیط‌های شلوغ و پر سروصدا برای آنها طاقت‌فرسا باشد. ایجاد مناطق باز امکان حرکت را برای آنها آسان می‌کند و واکنش‌های حسی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، فراهم کردن فضاهای تعیین‌شده برای استراحت این افراد می‌تواند مفید باشد.
محرک‌های بصری یکی دیگر از جنبه‌های حیاتی است که باید در ایجاد محیط‌های سازگار با اوتیسم در نظر گرفت زیرا این افراد ممکن است به نور، رنگ‌ها، الگوها و آشفتگی محیط حساس باشند. پشتیبانی‌های بصری شامل برنامه‌ها و نشانه‌های بصری است که دستورالعمل‌ها را در اختیار این افراد قرار می‌دهد و به آنها کمک می‌کند تا در محیط اطراف خود به آسانی حرکت کنند، هنجارهای اجتماعی را درک کنند و وقایع را به شکلی مؤثر مدیریت کنند.
اتاق‌های حسی و فضاهای آرام، افزودنی‌های ارزشمندی به فضاهای عمومی دوستدار اوتیسم هستند که این فرصت را در اختیار آنان قرار می‌دهد تا تجارب حسی خود را تنظیم کنند و از تنش‌های محیط بیرونی رهایی پیدا کنند. اتاق‌های حسی به‌طور خاص برای ارائه تحریک حسی کنترل‌شده از جمله نور آرام‌بخش، صداهای آرام‌بخش و عناصر لمسی طراحی شده‌اند. این فضاها پناهگاهی امن برای افراد فراهم می‌کند که در آن نیازهای حسی خود را مدیریت کرده و سطح اضطراب را کاهش دهند.
علاوه بر ملاحظات شنیداری و بصری، عوامل حسی دیگری نیز وجود دارد که در طراحی فضاهای دوستدار اوتیسم باید به آنها توجه شود که شامل حساسیت‌های لمس، بویایی، چشایی، تعادل و فضا می‌شود. پیاده‌سازی ویژگی‌هایی همچون رمپ برای دسترسی به صندلی چرخدار، گزینه‌های مناسب برای نشستن و علائم واضح می‌تواند دسترسی کلی به فضاهای عمومی را افزایش دهد و مشارکت کامل افراد مبتلا به اوتیسم را تضمین کند.
فضاهای عمومی می‌توانند ابزارهای ارتباطی همچون نمادهای تصویری یا دستگاه‌های فناوری کمکی را برای تسهیل ارتباط برای افراد با مهارت‌های کلامی محدود در خود جای دهند. این ابزارها افراد مبتلا به اوتیسم را قادر می‌سازد تا نیازها، ترجیحات و احساسات خود را بیان کنند و استقلال و فراگیری بیشتر در محیط‌های عمومی را تقویت کنند. در ادامه چند نمونه موفق شهری معرفی می‌شود که توانسته‌اند با نیازهای افراد مبتلا به اوتیسم سازگار شوند.
مرکز تفریحی مبتلایان به اوتیسم، بوداپست
بوداپست از بودجه مشارکتی خود به مبلغ ۶۰۰ هزار یورو، برای ایجاد نوعی فضای اجتماعی استفاده کرده است که در آن خدمات مورد نیاز افراد بزرگسال مبتلا به اوتیسم ارائه می‌شود. این بودجه برای ایجاد یک مرکز فرهنگی و تفریحی جدید استفاده می‌شود و تنها سازمان‌هایی می‌توانند در مناقصه‌های شهرداری شرکت کنند که مدارک حمایت از افراد مبتلا به اوتیسم را ارائه داده باشند.
نصب پشتیبان‌های بصری، پولا
تعداد شهروندان مبتلا به اختلال اوتیسم، سندرم‌داون یا آسیب مغزی در شهر پولای کرواسی زیاد است، به همین دلیل تابلوهایی را برای تقویت ارتباطات آنها در سراسر شهر نصب کرده است. مرکز توانبخشی شهر به کمک شهرداری چندین تابلوی راهنما در نقاط مختلف شهر از جمله پارک مرکزی شهر، سواحل پولا و همچنین چندین زمین بازی نصب کرده‌اند که ارتباط غیرکلامی را برای کودکان، بزرگسالان و حتی گردشگران تسهیل می‌کند.
علاوه بر این تابلوها، دفترچه‌های کوچک حاوی این تصاویر راهنما در کلینیک‌ها و دندانپزشکی‌های کودکان قرار داده شده است تا اضطراب ناشی از معاینات پزشکی را کاهش دهد. به این ترتیب کودکان دچار اختلال می‌توانند احساسات و افکار خود را برای فرد مقابل توضیح دهند.
تسهیل عبور و مرور برای مبتلایان به اوتیسم، والنسیا
شورای شهر والنسیا برای مقابله با چالش افراد مبتلا به اوتیسم هنگام عبور ایمن از خیابان، یک پروژه آزمایشی اجرا کرده است که شامل نقاشی پیکتوگرام روی گذرگاه‌های عابر پیاده است. این پروژه در ۴۴ گذرگاه اصلی شهر که در مسیر عبور و مرور افراد مبتلا به اوتیسم هستند، اجرا شده است و نشانه‌های کف زمین به‌طور کامل قابل‌مشاهده هستند و به افراد کمک می‌کنند تا به راحتی از خیابان عبور کنند.
تصاویر حکاکی شده روی گذرگاه بیان‌کننده اقدامات موردنیاز قبل از عبور از خیابان است: «بایست، نگاه کن، به چراغ راهنمایی توجه کن، عبور کن». به این ترتیب درک قوانین حمل‌ونقل برای افراد اوتیستیک آسان می‌شود و استقلال شخصی و ایمنی آنها در شهر بهبود می‌یابد.
نخستین شهر دارای گواهی اوتیسم در خاورمیانه، مدینه
مدینه روند تبدیل شدن به نخستین شهر دارای گواهی اوتیسم (ACC) در خاورمیانه را آغاز کرده است. این گواهی معتبر توسط هیئت بین‌المللی گواهینامه و استانداردهای آموزش مداوم IBCCES به جوامع استثنایی اعطا می‌شود که در آن بخش‌های اصلی جامعه ازجمله مراقبت‌های بهداشتی، آموزش، دولت محلی، مهمان‌نوازی و تفریحات برای خدمت‌رسانی بهتر به همه جمعیت شهر آموزش می‌بینند.
اقدامات مدینه شامل ارائه آموزش در مورد اوتیسم برای معلمان، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی، افسران پلیس و کل جامعه و نحوه تعامل مؤثر و همدلانه با این افراد است. علاوه بر این، اقدامات هدفمند در شهر به منظور سازگاری بیشتر با اوتیسم در اولویت برنامه‌ها قرار گرفته است که شامل بهبود دسترسی در مکان‌های عمومی و توسعه برنامه‌های تفریحی و آموزشی متناسب با افراد مبتلا به اوتیسم و خانواده‌هایشان می‌شود.
نظر شما