به گزارش خبرگزاری ایمنا، آئین رونمایی، معرفی و بررسی کتاب «مدرسه‌ای برای آینده» در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان امروز _ شنبه بیست‌وچهارم شهریور_ برگزار شد؛ حجت‌الاسلام محمد قطبی در این نشست اظهار کرد: نظام تعلیم و تربیت در دنیا به‌عنوان یک ساختار پیشرفته و متعالی شناخته شده و همه کشورها بر این باور رسیدند که منطق تعلیم و تربیت باید ساختارمند و نظام‌واره باشد؛ ولی واقعیت این است که امروزه در دنیا نظام‌های تعلیم و تربیت روزبه‌روز نو و خلاق شدند و سعی کردند بر اساس اقتضای زمان، نیاز روز و شرح حال و مخاطبین که گروه سنی کودک، نوجوان و رده سنی نوخاسته هستند تغییر کنند و روز آمد، کارآمد و ابتکار عمل داشته باشند اما ساختار تعلیم و تربیت در کشور ما به اندازه‌ای که انتظار می‌رفت روز آمد و کارآمد نشده و توان پاسخگویی به نیاز نسل نوخاسته را ندارد.
وی ادامه داد: حالا اینکه برخاسته از فقدان اراده یا کمبود توان است را نمی‌دانیم و واقعیت این است که این اتفاق رقم نخورده و نظام تعلیم و تربیت ما ناکارآمد است؛ البته زحمات زیاد و خوبی رقم خورده و نسل فرهیخته، ارزشمند و معلمان زحمات زیادی می‌کشند، کسانی که در حوزه تدوین کتاب‌های درسی و تنظیم نظام‌های آموزشی فعالیت می‌کنند زحمات زیادی کشیدند اما در مجموع به اندازه نیاز زمان پیش نیامدیم و با اقتضا روز پیش نرفتیم.
مدیرعامل مرکز ملّی نوآوری و خلاقیت اشراق تصریح کرد: وقتی سخن از مدرسه به میان می‌آید، مدرسه نه صرفاً یک فضای کالبدی بلکه ترکیبی از چند مؤلفه از جمله ساختمان و کالبد که حداقل هستند، نظام تعلیم، نظام برنامه‌ریزی آموزشی، متن درسی، روش‌های آموزشی، الگوها، منطق‌ها و تکنولوژی‌های آموزشی، معلم و انسان‌هایی که واسطه انتقال محتوا هستند همه این‌ها به صورت مرکب و هم‌افزا درآمیخته است تا مدرسه را به یک محیطی اثرگذار و مفید تبدیل کند.
وی افزود: از چند سال پیش با یک اتفاق ارزشمند و خوب که قابل تقدیر است در اصفهان مواجه شدیم و تعدادی از مدارسی که به سبک غیرانتفاعی فعالیت می‌کردند به این نتیجه رسیدند که باید خلاقیت‌های بیشتری را به خرج بدهند، به‌روزتر کار کنند و کارآمدتر باشند و با نسل نوخاسته خود ارتباط وسیع‌تر و عمیق‌تر برقرار کنند؛ در همین راستا این کار نیازمند طراحی مدرن، خدمات و سرویس‌های خلاقانه‌ای بود و این مدارس هر کدام با یک منطق، آرمان و اهدافی وارد عمل شدند، که البته آرمان و اهداف مشترکی دارند اما تفاوت روشی خوبی نیز وجود دارد.
حجت‌الاسلام قطبی گفت: این کار به‌عنوان یک پروژه مطالعاتی تعریف شد تا در قالب اسناد و پرونده مدارک و به ویژه متکی بر مصاحبه عمیق، نخبگانی و مطالعات دقیقی بررسی و الگوهای چندگانه را دست کم مستند کنیم تا یک روایت ساده‌ای را داشته باشیم که اگر احیاناً در جاهای دیگری قرار شد اتفاقی رقم بخورد از این مدل‌ها بهره کافی گرفته شود؛ چراکه این‌ها بیشتر دانش‌های ذهنی یا شفاهی بود که باید به دانش مکتوب و به سندی که قابل تکثیر، انتقال و تبادل باشد شکل می‌گرفت.
وی با بیان اینکه فاز دوم این کتاب نیز طراحی شده و امیدواریم که دفتر تبلیغات این توانایی را به خرج بدهد تا چنین اتفاق رقم بخورد، اظهار کرد: در تلاش هستیم که مستند ما صرفاً در قالب کتاب نباشد و تبدیل به یک روایت تصویری و مدل‌هایی که قرار است در مدرسه کاربردی‌تر شوند در بیاید تا در جاهای دیگر تکثیر شده و بسته اقدام از این کتاب استخراج شود.
مدیرعامل مرکز ملّی نوآوری و خلاقیت اشراق ادامه داد: نویسندگان زحمت مضاعفی را متحمل شدند و این کتاب با یک الی دو سال تأخیر به انتشار رسید.
وی با اشاره به اینکه فرایند این فعالیت و دورنمایی‌ای که از مدرسه داریم با دو رویکرد خوب و بد است، تصریح کرد: دورنمای خوب این است که اگر این مدارسی که عَلَم تحول خواهی را بلند کردند و از بدنه جامعه هستند، باتوجه به اینکه چنین انسان‌های تحول خواهی خودشان شخصیت تحول‌خواه دارند و ابتکار عمل نیز در دستشان است و اگر میدان داده شود آینده خوب و سرریز خواهد شد به گونه‌ای که در مابقی مدارس و مدل‌ها توسعه پیدا می‌کنند؛ و اما آینده بد اینکه ما همیشه این دست از آدم‌های تحول خواه را نادیده بگیریم و با یک انگاره ابلاغی تصور کنیم که تحول خواهی با ابلاغ انجام می‌شود! خیر با ابلاغ مدارس رو به نابودی خواهد رفت.
حجت‌الاسلام قطبی افزود: اگر مدرسه از پوست ابلاغ گونه خود در نیاید در آینده‌های نزدیک میدان کار را از دست خواهد داد؛ یعنی رقیب‌هایی پیدا می‌شوند که تمام قامت و تمام قد جای مدرسه را خواهند گرفت، کما اینکه در طول ۱۰ سال گذشته این بلا سر صداوسیما آمد و امروز صدا و سیما نه به عنوان یک رسانه مادر و نه یک رسانه‌ی در امتداد بلکه به عنوان یک رسانه در کنار سایر رسانه‌ها شده است و اگر ما دیوار آموزش و پرورش را بلند نگه داریم و منحصر در سیستم‌های داخلی ابلاغی کنیم این نتیجه یک‌دندگی در آموزش و پرورش نیز خواهد بود.
وی گفت: هدف این است که کتابی چاپ شود تا ثمره زحمات چند دهه یا حداقل زحمات یک دهه از مدرسه کتاب شده و دیده شود و بقیه نیز جرئت کننده که ورود کرده و تحولی را ایجاد کنند. البته زحمات، همت و تلاش معلمین را نادیده نمی‌گیریم، و وقتی نقدی می‌کنیم نقد ما به سیستم‌ها، روش‌ها و به مدل‌هایی است که امروزه وجود دارد.
مدیرعامل مرکز ملّی نوآوری و خلاقیت اشراق اظهار کرد: در این کتاب ادعای ما طراحی مدل نوآورانه مدرسه نبوده است بلکه هدف این بوده تا کسانی که مدعی هستند و نه صرفاً مدعی بر کتاب بلکه در میدان اجرا و مدرسه حضور، ادعا و تجربه دارند و برآیند کارشان نشان دهنده آن است و یک تفاوتی با بقیه دارند الگو شوند. در همین راستا بر اساس معیارها ۱۰ الی ۱۵ مدرسه انتخاب شدند که از نظر ادعا، روش، میدان کار و منطق اجرایی متفاوت هستند.
وی ادامه داد: در این مسیر پیش داوری نکردیم که بگوییم این قوی‌تر است، آن ضعیف‌تر و… و صرفاً به سه گونه به مراتب نوآوری از منظر روش‌ها، تفاوت کمی در روش، سیستم تحول و محتواها و ابداع و طراحی گونه جدید با پذیرش ساختارهای کلی آموزش و پرورش اما با ایجاد تحول جدی را انجام دادیم.
حجت‌الاسلام قطبی تصریح کرد: به طور کلی در این فرآیند آنچه انجام شده را روایت می‌کنیم اما باور داریم که این‌ها حاصل تلاش کردن و نوآوری‌های زیبایی است که اتاق افتاده و قابلیت دیده شنیده و تکرار را دارد، تا به گوش آموزش و پرورش برسد. در همین راستا دنبال کردیم که بتوانیم یک گزارش مفصلی محضر معاون آموزش پرورش و… بدهیم که با جابه‌جایی دولت روبه‌رو شدیم و امیدواریم در دولت جدید فرصت پیدا کنیم که این کار دیده و توسعه یابد.
وی افزود: باید از مدارسی که کار خوب کردند و زحمت کشیده‌اند روایت تصویری گرفته شود تا دیده شوند، چراکه هم جامعه باید این مجموعه را بشناسد، هم سازمان‌های تعلیم تربیتی و هم وزارتخانه؛ یعنی باید دیده و شناخته شوند تا آرام آرم این فرآیند توسعه و تکرار رقم بخورد.
مدیرعامل مرکز ملّی نوآوری و خلاقیت اشراق گفت: در جایی مطرح کردم که صدا و سیما بیاید و این مدارس را معرفی کند اما گفتند چون این مدارس غیرانتفاعی هستند اگر ما روی این‌ها کار کنیم تبلیغی می‌شود. از نظر ما معرفی کسی که زحمت کشیده، کار نوآورانه و خوبی در راستای فرآیند تربیتی انجام می‌دهد اشکالی ندارد و وظیفه حاکمیت است که اگر کسی دارد کار مثبتی انجام می‌دهد کمکش کند تا چند برابر دیده شده و در رسانه همچون عرصه صنعت رشد کند.
وی اظهار کرد: از مدارسی که تحول‌خواه و باورمندانه پیش رفته‌اند انتظار داریم که در حوزه رسانه‌ای برای بیشتر دیده شدن، معرفی و تکثیر شدن فرآیند کار خود تلاش کنند تا در ۱۰ سال آینده شاهد باشیم که در سایر استان‌ها رویکرد خوبی بر اساس روش فلان مدرسه در اصفهان رقم خورده است و شعله این اتفاق از شهر ما باشد.
حجت‌الاسلام قطبی با بیان اینکه ما باید به سراغ سرمایه‌گذارانی از جنس خیرانه برویم، ادامه داد: امروزه دانش‌آموز اصلاً بر نمی‌تابد مدلی که ۱۲ سال سر کلاس بیاید و بنشیند را پیش ببرد و می‌گوید اگر چنین است خودم هم می‌توانم بخوانم و جایگزین‌های زیاد وجود دارد از این رو در تحول آموزشی باید تلاش کنیم.
نظر شما