به گزارش خبرگزاری ایمنا، امام حسن عسکری (ع) بعد از شهادت پدرشان در ۲۲ سالگی به امامت رسیده و به مدت ۶ سال امامت شیعیان را بر عهده داشتند؛ اگرچه امامت ایشان در زمان خلفای عباسی و تحت کنترل شدید حکومت وقت قرار داشت، اما با همه فشارها و پی جویی‌های پیوسته حکومت عباسی با سلسله فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و علمی که حضرت در راستای حفظ اسلام و مبارزه با افکار ضد اسلامی انجام می‌دادند، دفاع از اسلام و رد شبهات و تربیت شاگردان برجسته، گسترش حلقه ارتباطی با شیعیان از طریق نمایندگان، رهبری فعالیت‌های سیاسی سری، آگاهی‌بخشی سیاسی نسبت به رجال مهم شیعه صورت می‌گرفت.
امام عسکری (ع) با وجود جو خفقان و ارعاب شیعیان در جامعه توسط خلفای عباسی و نظارت‌های شدید امنیتی از حفظ و توسعه دین مبین اسلام دست نکشیدند و همواره به طور هوشمندانه‌ای آن را پیش بردند، برخی اقدامات هوشمندانه و اساسی امام عسکری (ع) از این قرار است:
کوشش‌های علمی
کوشش علمی آن حضرت در دفاع از اسلام و رد شبهات بود؛ امام عسکری (ع) به دلیل شرایط نامساعد و تنگناهای شدید حکومت عباسی، در گسترش دانش بی‌کران خود در همه جامعه پیروزی چندانی به دست نیاوردند، اما شاگردانی تربیت کردند که هر کدام در گسترش معارف اسلام و رفع شبهات دشمنان، نقش مؤثر و ارزنده‌ای داشتند؛ شیخ طوسی، شمار شاگردان آن حضرت را افزون بر یک صد نفر ثبت کرده است که در میان آنان چهره‌ها و شخصیت‌های برجسته و وارسته‌ای مانند احمد بن اسحاق اشعری قمی، علی بن جعفر و داود بن قاسم جعفری به چشم می‌خورد.
ایجاد شبکه ارتباطی وکالت
از جمله فعالیت‌های امام حسن عسکری گسترش حلقه ارتباطی با شیعیان از طریق نمایندگان است؛ در پی تلاش‌های فراوان امامان پیشین، در زمان امام عسکری (ع) تشیع در مناطق و شهرهای مختلف، گسترده شده و شیعیان در گستره وسیعی زندگی می‌کردند؛ گستردگی و پراکندگی مراکز شیعی، وجود سازمان ارتباطی منظمی را ایجاب می‌کرد، تا پیوند شیعیان را با حوزه امامت و نیز ارتباط آنان را با همدیگر برقرار سازد و از این رهگذر، آنان را از نظر دینی و سیاسی، رهبری و سازماندهی کند.
این نیاز، از زمان امام نهم (ع) احساس می‌شد و چنان‌که در روش آن حضرت و امام دهم (ع) آمده، شبکه ارتباطی وکالت و نصب نمایندگان در مناطق گوناگون، از آن زمان وجود داشته است؛ این برنامه، زمان امام عسکری (ع) نیز پی‌گیری شد.
بنا بر یافته‌ها و شواهد تاریخی، آن حضرت نمایندگانی از میان شخصیت‌های برجسته شیعه، در مناطق فراوان نصب کرده و با آنان در ارتباط بودند و از این راه، شیعیان را در همه مناطق زیر نگاه داشتند؛ افزون بر شبکه ارتباطی وکالت، امام از طریق فرستادن پیک، با شیعیان و پیروان خود ارتباط برقرار می‌ساخت و مشکلات آنان را برطرف می‌کردند، امام (ع)، گذشته از پیک‌ها، از طریق نامه‌نگاری نیز با شیعیان ارتباط داشتند و آنان را در موقعیت‌های حساس راهنمایی می‌کردند.
آگاهی بخشی سیاسی
از دیگر فعالیت‌های سیاسی امام عسکری (ع)، تقویت و توجیه سیاسی رجال مهم شیعه، برابر فشارها و سختی‌های مبارزات سیاسی، برای حمایت از آرمان‌های بلند تشیع بود؛ از آن‌جا که شخصیت‌های بزرگ شیعه در فشار بیشتری بودند، امام به تناسب مورد، آنان را راهنمایی می‌کردند و روحیه آنان را بالا می‌بردند؛ همچنین می‌کوشیدند صبر و آگاهی آنان در برابر فشارها، تنگناها و تنگدستی‌ها فزونی یابد، تا بتوانند مسئولیت بزرگ اجتماعی و سیاسی و وظایف دینی خود را به خوبی انجام دهند.
پشتیبانی مالی از شیعیان
در زمان تنگنا و خفقان حکومت عباسی شیعیان شرایط مالی مساعدی نداشتند و از سوی دیگر به دلیل تمرکز ثروت نزد خلفای عباسی، آن‌ها سعی می‌کردند با آگاهی از نیاز مالی شیعیان، آن‌ها را با وعده‌ی پول به سوی خود بکشند؛ امام حسن عسکری (ع) در این زمان با حمایت مالی از شیعیان مانع جذب شدن آنان توسط دستگاه حکومت عباسی می‌شدند.
حفظ عقاید مردم
در زمانی که به دلیل منزوی کردن پیشوای هدایت از امت بسیاری از شبهات پیش می‌آمد و جامعه جولانگه افراد سودجو بود که سعی داشتند اذهان جهانی قلوب مردم را از دین اسلام دور کنند امام (ع) مانع این کار شدند، برای مثال در آن زمان راهبی بود که کراماتی از خود عرضه می‌داشت و هر آن به آسمان دست به دعا بلند می‌کردند باران می‌آمد، کسی نمی‌توانست از راز کار او آگاه شود تا جایی که خلفای عباسی امام حسن عسکری (ع) را به ناچار از زندان آزاد کردند تا رفع این مشکل کند، امام به راهب فرمودند دستت را باز کن، هنگامی که دستش را باز کرد استخوانی در آن مشاهده کردند که به فرموده امام استخوان یکی از پیامبران بود و خداوند به احترام آن پیامبر بود که به زمین باران می‌فرستاد و به همین صورت ادعاهای پوشالی راهب برای مردم آشکارا شد و آن‌ها در دین خود ثابت ماندند.
حفاظت از جان امام زمان (عج)
حکومت عباسی با وعده صادق حضرات معصومین (ع) پیش از امام عسکری (ع) یقین داشت که پس از ایشان نیز امامی وجود خواهد داشت که بساط ظلم و جور را در دنیا به هم خواهد ریخت و عدل و داد را گسترش خواهد داد، به همین دلیل تا جایی پیش رفته بودند که زنان جاسوسی در خانه حضرت گماشته بودند که اگر همسر ایشان علائم وجود حمل از خود نشان داد به آن‌ها اطلاع دهد تا مانع از تولد مهدی موعود شوند.
امام عسکری (ع) با پوشیده نگه داشتن میلاد مبارک حضرت حجت بن الحسن (عج) از جان ایشان محافظت کردند اما در ضمن آن ایشان را به یاران نزدیک خود معرفی کردند و باور موعود را در قلب و جان شیعیان به تثبیت رساندند که نمونه آن را در نامه حضرت به احمد بن اسحاق می‌توان دید.
حفظ کیان شیعه
امام حسن عسکری (ع) وظیفه مهم و خطیر ایجاد باور مهدویت را به عهده داشتند، ایشان علاوه بر پوشیده داشتن ولادت امام زمان (عج) سعی در ترویج این باور داشتند که زمین از حجت خدا باقی نخواهد ماند تا به وسیله این حقیقت انکار ناپذیر، دل‌های ستم دیدگان روشن شود و دوستداران اهل بیت از بسیاری ظلم و فساد حکمای ظالم افسرده و منزوی نکردند، ایشان حفظ کیان شیعه را با اتکا بر دو محور انجام دادند، اول معرفی جانشین خودشان و پیش بینی شرایط آینده جامعه و تفرق شیعیان پس از شهادت مظلومانه خود و دوم تثبیت جایگاه حضرت حجت (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) به عنوان آخرین امام شیعیان و آخرین حجت خدا بر روی زمین، که این کار را با معرفی و دیدار ایشان با ۴۰ تن از یاران نزدیک خود انجام دادند تا پس از ایشان جای شک و تردیدی در احیای دین حق باقی نماند.
نظر شما