به گزارش خبرگزاری ایمنا، نام مادر حضرت رقیه (س) طبق نوشته‌های برخی کتب تاریخی، امّ اسحاق بود که چندی پس از تولد آن حضرت درگذشت و حضرت رقیه (س) از نعمت مادر محروم شد؛ امام حسین (ع) فرزندش را بزرگ کرد و به خواهر خود زینب (س) نیز نصیحت می‌کرد که برای رقیه به‌عنوان مادر باشد و مهر و محبّت خود را در حق او تمام کند و بر این اساس و بخاطر عواملی مانند بی مادری حضرت رقیه (س)، سفارش‌های حضرت امام حسین (س) و پرستاری‌های حضرت زینب (س)، بین حضرت زینب (س) و حضرت رقیه (س) پیوندی عمیق به وجود آمد.
حضرت رقیه خاتون (س) مانند بسیاری از کودکان شهید کربلا و فرزندان امامان معصوم از بینش و بصیرتی بالاتر از سن خود برخوردار بودند که بی شک یکی از دلایل آن راهبردهای تربیتی صحیح و اسلامی بوده که امامان معصوم برای تربیت فرزندان خود به کار می‌گرفته‌اند؛ با سیری در سیره حضرت فاطمه بنت الحسین (س) در می‌یابیم که ایشان به هنگام سخن می‌گفته‌اند و به هنگام سکوت می‌کرده‌اند، در روایاتی نقل شده است که به هنگامی که دشمنان اهل بیت قصد به وارد کردن ضربه به حضرت زینب (س) می‌کردند، این دختر ۳ ساله خود را روی عمه‌شان می‌انداختند تا از آسیب دیدن آن حضرت جلوگیری کنند که ایثار و از خودگذشتگی شأن را در آن سن کم نشان می‌دهد، همچنین نقل است که پس از نوحه سرایی‌ها و گریه‌های حضرت رقیه (س) در خرابه‌های شام بود که روضه‌خوانی و گریه بر مصائب سید الشهدا در شام علنی شد و مردم آشکارا در فراق آن حضرت در کوچه‌ها و بام‌ها می‌گریستند و به لعن حکومت طاغوت می‌پرداختند.
زندگی کوتاه حضرت رقیه (س) در سفر به شام نشان می‌دهد که می‌توان با رعایت اصول تربیتی و خانوادگی کودکی سه ساله را چنان مورد عزت و احترام قرار داد که او نیز رخصت صحبت و اظهار نظر داشته باشد؛ کودکان همانند یک مغناطیس قوی عمل می‌کنند و رفتارها و گفتارهای والدین خود را در ذهن و مغزشان حک می‌کنند و به موقع از آن استفاده می‌کنند.
در ادامه برخی احادیث تربیتی امامان معصوم علیهم السلام را پیرامون تربیت فرزند می‌خوانیم:
امام امیرمؤمنان علی (ع): ما مِنْ لَبَنٍ رُضِعَ بِهِ الصَّبِیُّ أَعْظَمَ بَرَکَةٍ عَلَیْهِ مِنْ لَبَنِ أُمِّهِ. (وسایل الشیعة، ج ۱۵، ص ۱۷۵)؛ هر شیری هم که به کودک داده شود، باز هم برای او با برکت تر از شیر مادرش نیست.
پیامبر خدا (ص): لاتَضْرِبُوا أَطْفالَکُمْ عَلی بُکآئِهِمْ …. (وسایل الشیعة، ج ۱۵، ص ۱۷۱)؛ نوزادان خود را به سبب گریه‌شان کتک نزنید.
پیامبر خدا (ص): مِنْ حَقِّ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ ثَلاثَةٌ: یُحْسِنُ اسْمَهُ وَیُعَلِّمُهُ الْکِتابَةَ وَیُزَوِّجُهُ إِذا بَلَغَ. (مکارم الاخلاق، ج ۱، ص ۴۷۴)؛ از جمله حقوق فرزند بر پدرش این سه چیزند: نام نیکو بر او گذارد؛ نوشتن را به وی بیاموزد؛ و هنگامی که بالغ شد، همسرش دهد.
پیامبر خدا (ص): اَلْوَلَدُ سَیِّدٌ سَبْعَ سِنینَ وَعَبْدٌ سَبْعَ سِنینَ وَوَزیرٌ سَبْعَ سِنینَ…. (وسایل الشیعة، ج ۱۵، ص ۱۹۵)؛ فرزند هفت سال سَروَر است؛ هفت سال بنده [و فرمانبردار] است؛ و هفت سال یاور است.
پیامبر (ص): رَحِمَ اللّهُ عَبْدًا أَعانَ وَلَدَهُ عَلی بِرِّهِ بِالاْءِحْسانِ إِلَیْهِ وَالتَّأَلُّفِ لَهُ وَتَعْلیمِهِ وَتَأْدیبِهِ. (مستدرک الوسائل، ج ۱۵، ص ۱۶۹)؛ مِهر خداوندی از آنِ بنده‌ای باد که فرزند خود را با نیکی کردن به وی و دَمسازی با او و آموزش و ادب کردن وی، در نیکو شدنش یاری دهد.
امام امیرمؤمنان علی (ع): … إِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ کَالْأَرْضِ الْخالِیَةِ مآ أُلْقِیَ فیها مِنْ شَیْ ءٍ قَبِلَتْهُ.... (نهج البلاغة، نامه ۳۱.)؛ جز این نیست که دل نوجوان همچون زمین میان تُهی است؛ هر چه در آن افشانده شود، همان را می‌پذیرد.
پیامبر خدا (ص): مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ کَتَبَ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه ُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَمَنْ عَلَّمَهُ القُرْءانَ دُعِیَ بِالْأَبَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یَضیءُ مِنْ نُورِهِما وُجُوهُ أَهْلِ الْجَنَّةِ. (الکافی، ج ۶، ص ۴۹.)؛ هر کس فرزند خود را ببوسد، خداوند بزرگ و بِشکوه برای او کار نیکی می‌نویسد. و هر کس فرزند خویش را شادمان کند، خداوند نیز در روز قیامت وی را شادمان می‌کند. و هرکس به فرزندش قرآن بیاموزد، آن فرزند [در روز قیامت] همراه پدر و مادرش فرا خوانده می‌شود تا دو جامه بر تن آن دو بپوشند به گونه‌ای که چهره‌های بهشتیان از فروغشان بدرخشد.
امام صادق (ع): قالَ مُوسَی بْنُ عِمْرانَ: یارَبِّ أَیُّ الْأَعْمالِ أَفْضَلُ عِنْدَکَ؟ فَقالَ: حُبُّ الْأَطْفالِ فَإِنَّ فِطْرَتَهُمْ عَلی تَوْحیدی. فَإِنْ أَمِتّهُمْ أُدْخِلْهُمْ بِرَحْمَتی جَنَّتی. (بحارالانوار، ج ۱۰۴، ص ۱۰۵.)؛ حضرت موسی بن عمران (ع) عرض کرد: پروردگارا! کدام یک از کارها نزد تو برتر است؟ خدا به او فرمود: دوست داشتن کودکان، زیرا سرشت آنان بر یگانگی من استوار است و من هرگاه آنان را می میرانم، به مِهر خویش، در بهشت خود می برم.
پیامبر خدا (ص): رَحِمَ اللّه ُ مَنْ أَعانَ وَلَدَهُ عَلی بِرِّهِ وَهُوَ أَنْ یَعْفُوَ عَنْ سَیِّئَتِهِ وَیَدْعُوَلَهُ فیما بَیْنَهُ وَبَیْنَ اللّه ِ. (بحارالانوار، ج ۱۰۴، ص ۹۸)؛ مِهر خداوندی از آنِ کسی باد که فرزند خود را در نیکو شدنش یاری دهد، بدین گونه که از خطایش درگذرد و برای او دعا کند تا رابطه‌اش با خدا برقرار باشد.(روایتگر حدیث می‌گوید: به حضرت عرض کردم: چگونه می‌تواند او را در نیکو شدنش یاری دهد؟) حضرت فرمودند: کاری را که بآسانی انجام داده است از وی بپذیرد؛ از کاری که انجام دادن آن برایش سخت است درگذرد؛ او را به کاری بیش از توانش وا ندارد؛ و وی را نادان نپندارد.
امام رضا (ع): إِذا وَعَدْتُمُ الصِّبْیانَ فَفُوا لَهُمْ فَإِنَّهُمْ یَرَوْنَ أَنَّکُمُ الَّذینَ تَرْزُقُونَهُمْ إِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ لَیْسَ یَغْضِبُ لِشَیْ ءٍ کَغَضَبِهِ لِلنِّسآءِ وَالصِّبْیانِ. (الکافی، ج ۶، ص ۵۰)؛ هرگاه به کودکان وعده‌ای می‌دهید، آن را برایشان عملی کنید؛ زیرا آنان می‌پندارند شما همان کسانی هستید که روزی شأن می‌دهید. و بی گمان خداوند بزرگ و به شکوه به اندازه‌ای که برای (رعایت نکردنِ حقوق) زنان و کودکان خشمناک می‌شود، برای چیز دیگری خشمناک نمی‌شود.
پیامبر خدا (ص): خَمْسٌ لآأَدَعُهُنَّ حَتَّی الْمَماتِ: … وَالتَّسْلیمُ عَلَی الصِّبْیانِ لِتَکُونَ سُنَّةً مِنْ بَعْدی. (مکارم الاخلاق، ج ۱، ص ۲۵۱.)؛ پنج چیز را تا هنگام مرگ رها نمی‌کنم که پس از من جز آئین شوند: [یکی از آنها] سلام کردن به کودکان است.
پیامبر خدا (ص): إِذا نَظَرَ الْوالِدُ إِلی وَلَدِهِ فَسَرَّهُ کانَ لِلْوالِدِ عِتْقُ نَسَمَةٍ…. (مستدرک الوسائل، ج ۱۵، ص ۱۶۹)؛ هر گاه پدر به فرزند خود نگاه کند و او را خوشحال سازد، (پاداشِ) آزاد کردن بَرده‌ای برای پدر است.
پیامبر خدا (ص): اِعْدِلُوا بَیْنَ أَوْلادِکُمْ کَما تُحِبُّونَ أَنْ یَعْدِلُوا بَیْنَکُمْ فِی الْبِرِّ وَاللُّطْفِ. (مکارم الاخلاق، ج ۱، ص ۴۷۳)؛ میان فرزندانتان عدالت ورزید، همان گونه که شما نیز دوست می‌دارید، در نیکی کردن و مهر ورزیدن، میان خودتان عدالت ورزند.
به گزارش ایمنا، اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) همواره عنایت ویژه‌ای به آموزش فرزند و بالا بردن سطح درک و معرفت او نشان می‌دادند و در این مسیر چه نیکوست که ما هم با استفاده از سیره و روش‌های آنها فرزندانمان را تربیت و آنها را به راه راست هدایت کنیم.
نظر شما