به گزارش خبرگزاری ایمنا، خبرگزاری الجزیره در گزارشی نوشت چندین تحلیلگر به الجزیره گفتند که ترور «اسماعیل هنیه»، رئیس سیاسی حماس در روز چهارشنبه، منطقه را به یک درگیری گسترده‌تر تبدیل می‌کشاند و می‌تواند به چشم اندازهای توافق آتش بس برای پایان دادن به جنگ اسرائیل در غزه کمک کند یا به آنها آسیب برساند.
الجزیره در ادامه نوشته است هنیه هنگام شرکت در مراسم تحلیف «مسعود پزشکیان»، رئیس جمهور اصلاح طلب ایران در تهران، پایتخت ایران کشته شد. حماس با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که هنیه در حمله خائنانه صهیونیست‌ها به محل اقامتش در تهران کشته شده و این ترور را به گردن اسرائیل انداخته است، در حالی که هنوز هیچ اظهارنظر فوری از سوی اسرائیل وجود ندارد.
این حمله ساعاتی پس از آن رخ داد که اسرائیل شامگاه سه شنبه به ساختمانی در ضاحیه، محله‌ای شلوغ در بیروت، پایتخت لبنان، حمله کرد و «فؤاد شکر»، یکی از فرماندهان ارشد گروه مسلح حزب الله لبنان را کشت. حمله در بیروت سه روز پس از یک حمله در بلندی‌های جولان اشغالی انجام شد که به کشته شدن ۱۲ کودک دروزی منجر شد و اسرائیل حزب الله لبنان را به این حمله متهم می‌کند، اما این گروه مسئولیت آن را رد کرده است.
خطر تشدید بیشتر تنش‌ها
به گفته الجزیره کشتن اسماعیل هنیه و فواد شکر ایران و حزب الله را وادار می‌کند تا با ظرافت واکنش نشان دهند تا از یک درگیری منطقه‌ای تمام عیار جلوگیری کنند. گزارش شده است که دیپلمات‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا در حال مذاکره با همتایان منطقه‌ای خود هستند تا از گسترش بیشتر بحران جلوگیری کنند. اعتقاد بر این است که تلاش‌های اتحادیه اروپا بر ایران متمرکز شده است، که رهبران آن قول داده‌اند «انتقام سختی» از اسرائیل بگیرند، زیرا آنها را مسئول ترور هنیه در تهران می‌دانند.
تحلیلگران منطقه‌ای به الجزیره گفتند، اما هرگونه اقدام تلافی‌جویانه - حتی اگر با دقت انجام شود - احتمال تشدید بیشتر تنش را افزایش می‌دهد. کارشناسان مطمئن نیستند که حماس، که غزه را اداره می‌کند، با توجه به اینکه در یک جنگ ۱۰ ماهه با اسرائیل قرار دارد، چگونه پاسخ خواهد داد یا چه توانی برای پاسخ دارد.
به گزارش الجزیره «نگار مرتضوی»، کارشناس ایران و کارشناس ارشد مرکز سیاست بین الملل می‌گوید حمله به دو پایتخت منطقه و هدف قرار دادن دو رهبر ارشد «محور مقاومت» تنشی است که می‌تواند این جنگ را در چند جبهه گسترش دهد.
او به الجزیره گفت: «[اما] من فکر نمی‌کنم ایران خواهان تشدید تنش باشد. آنها در ماه آوریل که حمله اسرائیل به کنسولگری خود در سوریه را به عنوان عبور از خط قرمز دیدند، از آن اجتناب کردند - و ایران تلافی کرد، اما به نحوی که تأثیر [حملات آنها] را به حداقل رساند تا از تشدید تنش جلوگیری کند. انتظار دارم این بار دوباره وضعیت مشابهی پیش بیاید.»
مرتضوی به حمله ایران در ماه آوریل اشاره کرد که در واکنش به حمله هوایی به ساختمان کنسولگری ایران در سوریه که منجر به کشته شدن هفت نفر از جمله دو ژنرال ایرانی شد، رگبار موشک و پهپاد به سوی اسرائیل شلیک کرد. مقامات ایرانی اسرائیل را مسئول این حمله دانستند. مقامات ایرانی همچنین بارها گفته‌اند که ۷۲ ساعت قبل از شلیک گلوله به اسرائیل به کشورهای منطقه هشدار داده شده است.
در مورد توافق آتش بس غزه چطور؟
به گفته تحلیلگران، ترور هنیه - یکی از گزینه‌های اصلی در مذاکرات برای پایان دادن به جنگ در غزه - می‌تواند باعث خرابکاری یا تسریع توافق صلح شود.
جنگ ویرانگر اسرائیل در غزه نزدیک به ۴۰ هزار کشته برجای گذاشته و تقریباً کل جمعیت ۲.۳ میلیون نفری را ریشه کن کرده است و به گفته کارشناسان سازمان ملل متحد به قحطی منجر شده است. این جنگ در پاسخ به حمله حماس به جوامع و پایگاه‌های نظامی اسرائیل در ۷ اکتبر آغاز شد که در آن ۱۱۳۹ نفر کشته و حدود ۲۵۰ نفر به اسارت درآمدند.
به گزارش الجزیره طی چند ماه گذشته، حماس و اسرائیل در مذاکرات آتش‌بس با هدف پایان دادن به کشتار در غزه و آزادی اسرای اسرائیلی در ازای هزاران اسیر فلسطینی که خطر سو استفاده در زندان‌های اسرائیل را دارند، قفل شده‌اند، اما به گفته منتقدان و کارشناسان، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اغلب مذاکرات آتش بس را تضعیف کرده است.
آنها نتانیاهو را که محبوبیتش در پایین‌ترین حد خود قرار دارد، متهم می‌کنند که نمی‌خواهد جنگ را پایان دهد، زیرا از این ترس دارد که ممکن است دولت ائتلافی راست افراطی او فرو بریزد و باعث برگزاری انتخابات زودهنگام شود.
اما «مایراو زون‌زین»، کارشناس مسائل اسرائیل-فلسطین برای گروه بین‌المللی بحران، معتقد است که نتانیاهو می‌تواند تلاش کند ترور هنیه را یک «پیروزی» برای اسرائیل قلمداد کند و موافقت با آتش‌بس را از نظر سیاسی امکان‌پذیرتر کند.
زون‌زین گفت: «برخی از مقامات اسرائیلی ممکن است بگویند این [ترور] ما را به آتش‌بس نزدیک‌تر می‌کند، زیرا ما اکنون روایت پیروزی را در دست داریم.»
«عظمی کشاوی»، محقق گروه بحران و کارشناس حماس، معتقد است که اگر اسرائیل بتواند از شتاب کشتن هنیه استفاده کند، باید به زودی با یک توافق موافقت کند.
بسیاری از اسرائیلی‌ها خواستار آتش بس برای بازگرداندن اسرا در غزه و کاهش فشار بر ارتش اسرائیل هستند، زیرا تجهیزات، مهمات و نیروهای ذخیره ارتش که هر روز بیشتر از قبل از ارائه خدمت خودداری می‌کنند، رو به اتمام است.
کشاوی افزود که اگر اسرائیل مذاکرات را طولانی‌تر کند، ممکن است جانشین هنیه کمتر با آنها مصالحه نکند.
او گفت: «هنیه یک تندرو محسوب نمی‌شد، او مردی متحد کننده بود و آماده سازش بود، اکنون با غیبت او، [اسرائیل] ممکن است با یک فرد تندرو از سران حماس برخورد کند.»
کشاوی افزود: اگر اسرائیل و آمریکا باهوش باشند، این تصویر پیروزی را که برای خروج از جنگ غزه به دنبال آن بودند، خواهند گرفت.
آتش به اختیار
به گزارش الجزیره حمله به رهبری حماس در ۷ اکتبر توسط اسرائیلی‌ها و کارشناسان امنیتی به عنوان یک شکست بزرگ اطلاعاتی اسرائیل تلقی شد. «اوری گلدبرگ»، مفسر و تحلیلگر درباره اسرائیل گفت که ترور هنیه به بازگرداندن اعتماد بسیاری از اسرائیلی‌ها به دستگاه امنیتی و اطلاعاتی آنها کمک کرده است.
کاری که این حمله انجام می‌دهد این است که جان تازه‌ای به شاخه عالی ارتش اسرائیل می‌دهد. گلدبرگ به الجزیره گفت: «ما هنوز هم می‌توانیم کارهایی انجام دهیم و آنقدر که به نظر می‌رسیدیم بی‌کفایت نیستیم».
وی افزود: اما ترور هنیه در تهران ضربه بزرگی به عزت نفس ایران است و چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.
«عماد سلامی»، دانشمند علوم سیاسی و محقق دانشگاه آمریکایی لبنانی، معتقد است که ایران و نیروهای نیابتی آن– گروه‌های مسلح همسو با ایران – احساس می‌کنند که مجبور به پاسخگویی هستند.
او گفت: «[حمله اسرائیل] می‌تواند واکنشی انتقام‌جویانه از سوی نیروهای نیابتی ایران در لبنان، یمن و عراق با استفاده از سلاح‌های پیشرفته‌تر و کشنده‌تر را برانگیزد». با این حال، ایران احتمالاً طرفدار یک درگیری با شدت کم با هدف کشاندن اسرائیل به یک جنگ فرسایشی طولانی مدت و پرهزینه است.
«عمر رحمان»، کارشناس مسائل اسرائیل و فلسطین در شورای روابط خارجی خاورمیانه در دوحه قطر، گفت که ایالات متحده بیشترین مسئولیت را برای اجازه دادن به اسرائیل برای از بین بردن مذاکرات آتش بس غزه و تحریک منطقه‌ای بر عهده دارد.
رحمان به الجزیره گفت: «به دلیل حمایت بی‌قید و شرط آمریکا، اسرائیل احساس قدرت می‌کند تا هر طور که صلاح می‌داند عمل کند و آخرین جلوه آن، رویدادهای اخیر در بیروت و تهران است.
وی گفت: «حمایت آمریکا [از اسرائیل] یکی از عوامل اصلی پشت پرده همه وقایعی است که از ۷ اکتبر گذشته رخ داده است و تهدید جنگ منطقه‌ای نیز از آن نشأت می‌گیرد».
نظر شما