به گزارش خبرگزاری ایمنا، اگر بخواهیم تبیین را در معارف اسلامی ریشه‌یابی کنیم، مشاهده می‌کنیم که به‌طور اصولی پیامبران برای تبیین آمده‌اند؛ تبیین حقایق عالم، وجود خود انسان، ظرفیت‌های انسان و راهی که باید برود.
به همین جهت، یکی از نام‌های قرآن کریم بیان است: «هَذَا بَیَانٌ لِلنَّاس»؛ قرآن تبیین‌کننده‌ای برای مردم است؛ در واقعه عاشورا نیز امام سجاد (ع) چهارمین اختر تابناک آسمان ولایت و عمه ایشان حضرت زینب کبری (س) پس از حادثه خونین کربلا، از تبیین مجاهدانه حقانیت و مظلومیت امام حسین (ع) در مقابل تحریفات و تبلیغات بسیار و مسموم یزید پیرامون وارونه ساختن حادثه عاشورا فروگذار نکردند و یزید و عوامل ستمکار و دروغ‌پرداز او را برای همیشه در صحنه جهان رسوا کردند، تا جایی که در اثر تبیین‌های ایشان قرن‌هاست آزادگان عالم بر سر سفره شهدای کربلا میهمان هستند و از آن‌ها درس ایثار، شرافت و جوانمردی می‌آموزند، به همین دلیل است که جهاد تبیین می‌تواند تأثیری تمدنی و انسان‌ساز بر روی جهانیان داشته باشد و از جوانب بسیاری حائز اهمیت و بررسی است؛ در همین راستا خبرنگار ایمنا با حجت‌الاسلام یحیی جهانگیری، مُبلغ بین‌المللی و استاد حوزه و دانشگاه به گفت‌وگو نشست:
ایمنا: تفاوت میان تبیین و جهاد تبیین چیست؟ چرا واژه جهاد در کنار مفهوم تبیین قرار گرفته است؟
جهانگیری: ما در دوران جدید به تبیین نیاز داریم، اما این تبیین باید از سنخ جهادگونه باشد، باید مجاهدانه باشد، چرا به تبیین نیاز داریم؟ در دنیایی که رسانه به جای آنکه واقعیت‌پرداز باشد، واقعیت‌ساز است، به جای آنکه معرف حقیقت باشد، خالق حقیقت است، ما به تبیین نیاز داریم، تبیین وقتی ضرورت دارد که رسانه‌ها حقیقت‌ها را یا ساختگی عرضه می‌کنند یا وارونه روایت می‌کنند و واقعیت را تحریف می‌کنند، این تبیین جنسش باید مجاهدانه باشد، دلیلش این است که در دنیای تحریف که رسانه بنیاد است، ما با جنگ مواجهیم و در برابر جنگ باید جهاد کرد، زمانی که تحریف، تمام ابزارها، فناوری‌ها و قدرت‌های خود را به عرصه آورده است پس ما هم باید با هست و نیستمان قدم به میدان تبیین بگذاریم وگرنه در مقابل لشکر مجهز جنگ چند جانبه تحریفات زمین می‌خورد.
ایمنا: منظور شما از تبیین مجاهدانه چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
جهانگیری: مجاهدانه به این معناست که ابتدا نیت فرد و افقی که او برای خود ترسیم کرده است را در مقیاس خدایی ببیند، نه مقیاسی که محدود به یک مذهب یا مرز و سرزمین است، تبیین‌گر مجاهد باید عرصه عمل خویش را هر کجا که رضایت خدا ایجاب می‌کند منظور کند و تمام نیتش خالص باشد، منتظر این نباشد که تنها از یک ایدئولوژی و دیدگاه حمایت کند، منتظر این نباشد که در یک اقلیم و سرزمین بماند یا وقتی تحریف فقط در یک زمینه ویژه ایجاد شد وارد شود، هر جا که احساس کرد سخن خدا زیر پا می‌رود و افرادی آسیب می‌بیند به آنجا می‌شتابد و به وظیفه خود عمل می‌کند؛ دومین ویژگی تبیین جهادگونه این است که منتظر حمایت یا پاداشی نیست، انتظار ندارد تمهیدات ویژه‌ای را در اختیارش قرار دهند، از هرچه که دارد و از تمام امکانات و استعدادهایش در این مسیر استفاده می‌کند، یک تبیین‌گر مجاهد از قلّه امکانات به کثرت نتایج می‌رسد، این‌طور نیست که چون امکانات کم است، افق بهره‌وری خود را کم بداند، تمام تلاشش را می‌کند که از کمترین امکانات بزرگترین دستاوردها و نتیجه‌ها را کسب کند، این یعنی نگاه جهادگونه.
ایمنا: از دیدگاه شما جهادگرانی که قصد دارند جهاد تبیین انجام بدهند، چه مواردی را باید در اولویت قرار بدهند؟
جهانگیری: نخستین گام برای هر تبیین‌گری این است که نقطه تحریف را به خوبی بشناسد و از آن آگاه باشد، تا زمانی که ندانیم تحریف به‌طور فرضی در حوزه زنان است یا در حوزه مذهب و هویت و آموزش، هرکجا تحریف اتفاق افتاد آنجا محل حضور ماست.
وظیفه خواص و نخبگان جامعه در جهاد تبیین چیست تا جامعه به سرنوشت جوامع در زمان امام حسین (ع) دچار نشود؟ حوزه و دانشگاه پیشتازان جامعه و مردم هستند، این‌ها هم باید در شناخت نوع تحریف و میدان رویداد پیشگام باشند و بگویند کجاها و چگونه و از چه جنسی دارد تحریف اتفاق می‌افتد و در کنارش به‌عنوان گروه‌های نخبگانی شیوه تبیین متناسب با تحریف را برای جامعه ترسیم کنند؛ جهاد تبیین امری پیش پا افتاد و ساده نیست، جهاد تبیین کاملاً مبتنی‌بر برنامه و دانش پایه است.
ایمنا: آیا وظیفه جهاد تبیین بر عهده سایر مردم جامعه نیز است؟ آن‌ها چه باید بکنند؟
جهانگیری: اگرچه ترسیم دورنمای تبیین به عهده نهادهای نخبگانی جامعه است، اما ماهیت جهادگونه تبیین ایجاب می‌کند که بار تبیین بر دوش همه باشد، همان‌طور که به هنگام جنگ در میان یک ملت همه مردم از پیر، جوان، زن و مرد به میدان می‌روند، رویایی با تحریفات هم باید به همین شکل باشد، همه مردم یک جامعه دست‌به‌دست هم بدهند تا برطرف شود، وقتی ما تبیین را مجاهدانه ترسیم می‌کنیم، یعنی دیگر تنها به عهده گروه، نهاد و لباس خاصی نیست، وظیفه‌ای است که به دوش همه مردم است، ترسیم نمادین از جانب نخبگان است، اما کنشگری همه اقشار جامعه را در بر می‌گیرد.
ایمنا: امکان دارد برای ما سیمای جامعه‌ای که در آن جهاد تبیین جدی گرفته نمی‌شود را ترسیم کنید؟ اگر جامعه‌ای به مسئله تبیین بی‌توجهی کند چه سرانجامی انتظارش را می‌کشد؟
جهانگیری: یک جنگ تمام عیار یک طرفه، تحریف روزبه‌روز واقعیت‌های جدیدی را می‌سازد و وارونه می‌کند و در جامعه‌ای این‌گونه حق و باطل قاطی شده و در این جامعه است که سر حسین‌ها بالای نیزه می‌رود و یزیدها حاکم می‌شوند، در این جامعه مردم دچار یک عقب‌ماندگی روایتی می‌شوند و نمی‌توانند در جنگ روایت‌ها، گزاره‌های صحیح را از غلط تشخیص دهند.
نظر شما