عملکرد بازار سرمایه ایران در سه دهه گذشته

شاخص بورس تحت تأثیر شوک‌های سیاسی و اقتصادی قراردارد که در سال‌های اخیر، تغییرات در سیاست‌های اقتصادی و نرخ بهره تأثیرات قابل توجهی بر بازار بورس کشور داشته است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، بازار سرمایه و بورس به‌عنوان یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری و کسب سود برای افراد مهم محسوب می‌شود و به اشخاص این امکان را می‌دهد تا در شرکت‌ها سرمایه‌گذاری و از سود آن‌ها بهره‌برداری کنند. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، عملکرد دولت‌ها در بازار بورس و سرمایه ایران در دهه‌های گذشته با یکدیگر تفاوت‌های قابل توجهی داشته‌اند.

عملکرد بازار سرمایه ایران در سه دهه گذشته

شاخص بورس دماسنج اقتصاد

در همین راستا مصطفی صفاری، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: شوک‌های سیاسی و اقتصادی به‌طور کامل بر روی بورس تأثیرگذار هستند، به عبارتی این شوک‌ها همچون افزایش نرخ بهره تعیین‌کننده جهت پول برای سرمایه‌گذاری هستند.

وی اضافه می‌کند: به طور معمول زمانی که اشخاص حقیقی یا حقوقی قصد سرمایه‌گذاری غیر مستقیم و یا پر پولی را دارند به سه نهاد مالی بورس، بانک و بیمه مراجعه می‌کنند.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه ادامه می‌دهد: دو اصل بانک‌محور و سرمایه محور در دنیا وجود دارد، اصل بانک‌محور سعی دارد نرخ بهره به گونه‌ای در بانک‌ها تنظیم شود که پس‌انداز اشخاص علاوه‌بر آنکه به صورت سپرده در بانک‌ها باشد، هیئت مدیره بانک تصمیم‌گیرنده سرمایه‌گذاری پول باشد، اما بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا، سرمایه‌محور هستند؛ یعنی بازار سهام و بورس آن‌ها رونق دارد و مردم خود تصمیم‌گیرنده هستند که با نهاد واسطه‌ای همچون سبدگردان‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پول‌های خود را سرمایه‌گذاری کنند، این نهادها به‌عنوان کارشناسان حرفه‌ای پول‌ها را در صنایع مختلف که سودآور هستند، سرمایه‌گذاری می‌کنند.

صفاری عنوان می‌کند: تنها در سال ۱۳۹۸ با تاکید مقام معظم رهبری و دولت بر پیاده‌سازی اصل ۴۴ و عرضه سهام و انتقال سرمایه‌ها به این دو بخش بازار سرمایه محور بود، چراکه در سال‌های گذشته کشور بانک محور بوده است.

نرخ بهره تعیین‌کننده بانک محور و سرمایه محور بودن است

وی می‌گوید: نرخ بهره که به عبارتی قیمت پول است تعیین‌کننده بانک و یا سرمایه‌محور بودن است، در صورت سود بسیار به‌طور قطع پول‌ها در بانک سرمایه‌گذاری خواهند شد، اما در صورت کم شدن سود، پول به بازار سرمایه منتقل می‌شود، به همین خاطر قیمت پول تعیین‌کننده سرمایه‌گذاری است.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه اظهار می‌کند: سال ۱۳۹۸ نرخ بهره نزدیک به ۱۰ درصد رسید و به‌طور طبیعی پول به بازار سرمایه تزریق شد و سهام نیز رشد قابل ملاحظه و چشمگیری داشت، اما در آن بازه زمانی دولت به‌دلیل اجرا نکردن اصل ۴۴ و واگذاری سهام شاهد حباب بوده‌ایم.

صفاری ادامه می‌دهد: سال گذشته بانک مرکزی سود ۳۰ درصد را اعلام کرد که مرکب آن ۳۴ درصد در بانک‌ها بود به همین خاطر بازار سرمایه بانک‌محور شد و تمامی پول‌ها در بانک‌ها سرمایه‌گذاری شدند و بورس سال گذشته وضعیت مطلوبی نداشت.

وی اظهار می‌کند: مواردی همچون تفکر دولت درباره بانک‌محور یا سرمایه‌محور بودن، سیاست‌های داخلی که دولت در قیمت‌گذاری اقتصاد دستوری اعمال می‌کند، افزایش هزینه شرکت‌ها همچون انرژی، ارز، واردات و از طرفی قیمت‌گذاری بر روی محصولات یا ارزهایی که صادرکنندگان دارند، به نرخی که بانک مرکزی تعیین می‌کند می‌فروشند، در بازار سرمایه نقش دارند و عامل جابه‌جایی سود در شرکت‌ها هستند.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه می‌گوید: هر جایی که دخالت‌ها بیشتر باشد، بورس ضرر خواهد کرد چراکه بورس بر اساس سودآوری شرکت‌ها خرید و فروش انجام می‌دهد و هر کجا دخالت کمتر بود، سود بورس نیز بیشتر شده است.

سیاست دولت‌ها و سکان‌داران اقتصاد تعیین‌کننده سرنوشت بورس

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه اظهار می‌کند: بورس بدترین سال تاریخی خود را در دوره اول دولت روحانی با افزایش نرخ بهره، که به‌دنبال آن نرخ واقعی بهره (نرخ بهره اسمی منهای نرخ تورم) نیز به شدت مثبت شد تجربه کرد.

صفاری ادامه می‌دهد: در سال ۱۳۹۳ بورس ۲۰.۸ درصد کاهش پیدا کرد، اما در دوره دوم بیشترین رشد را نیز تجربه کرد، به همین خاطر می‌توان گفت که سیاست دولت‌ها و سکان‌داران اقتصاد تعیین‌کننده تفکرات بانک‌محور و یا سرمایه‌محور هستند، چراکه چنین روندی را نیز در دو دوره دولت محمود احمدی نژاد هم شاهد بودیم و این چرخه در سال‌های مختلف تکرار می‌شود.

وی در ادامه می‌گوید: به‌دلیل بی‌توجهی دولت‌های پیش، بورس از چهارصدوسی میلیارد به دویست‌وسی میلیارد سقوط کرد و در حال حاضر ۱۵۰ میلیارد ارزش‌گذاری شده است.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه اظهار می‌کند: صحبت کردن و وعده دادن مهم نیست، بلکه سیاست‌های اعمالی به وسیله تیم اقتصادی رئیس‌جمهور وقت مهم خواهد بود، سال ۱۳۹۳ بدترین حالت بورس به علت بانک محور بودن بازار سرمایه بود به همین علت نرخ بهره بدون ریسک و تفاوت نرخ واقعی بهره به بالاترین حد خود یعنی بالای ۱۰ درصد رسید، که در دنیا این آمار صفر یا یک درصد است، در آن سال بالاترین سود در بانک‌ها پرداخت می‌شد به همین خاطر صنایع و بورس همه به رکود و سقوط شاخص‌ها دچار شدند، امیدواریم دولت جدید با برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مناسب، وضعیت بورس را بهبود ببخشد.

به گزارش ایمنا، سیاست‌های داخلی دولت‌ها نیز نقش مهمی در عملکرد بورس دارند. دخالت‌های دولت در قیمت‌گذاری و افزایش هزینه‌های شرکت‌ها می‌تواند به کاهش سودآوری و رکود بازار منجر شود. در نتیجه، سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها و رویکرد آن‌ها به بازار سرمایه بسیار تعیین‌کننده است، امیدواریم دولت جدید با برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های مناسب، از تکرار اشتباهات گذشته جلوگیری کند و بورس را به سمت رشد و ثبات هدایت کند.

کد خبر 770903

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.