به گزارش ایمنا از لرستان، جنگل‌های زاگرس یک منطقه استراتژیک برای کشور است و معیشت حدود ۱.۵ میلیون نفر از مردم ساکن در این مناطق وابسته به جنگل‌های زاگرس است، این جنگل‌ها یکی از مهم‌ترین رویشگاه‌های جنگلی کشور هستند و بیش از ۸۰ درصد عشایر و بیش از ۵۰ درصد دام کشور در این منطقه حضور دارند و ۴۰ درصد آب کشور از آن منطقه تأمین می‌شود.
جنگل‌های زاگرس ۱۱ استان کشور را در برگرفته است و از استان آذربایجان غربی آغاز می‌شود و تا فیروزآباد فارس امتداد دارد، این جنگل‌ها شش میلیون هکتار وسعت دارد که این میزان جنگل در حدود ۳۰ میلیون هکتار از مساحت کشور پراکنده است.
بلوط، گونه غالب جنگل‌های زاگرس است، گونه مقاوم و خشک‌پسندی که قدمتی بیش از ۵۵۰۰ سال دارند، همچنین ۱۸۰ گونه درختی و درختچه در این جنگل‌ها وجود دارد.
در کشوری که تنها هفت درصد از مساحت کل آن را پوشش جنگلی تشکیل داده است و ۹۳ درصد باقی‌مانده آن خشک، نیمه‌خشک و پوشش گیاهی آن بسیار کم است، هر درخت برای ما اهمیت زیادی دارد، زیرا هر درختی که در زاگرس از دست می‌دهیم، کشور را به سمت بیابانی شدن سوق می‌دهد.
شدت و وسعت آتش‌سوزی‌ها طی سال‌های اخیر در جنگل‌ها و مراتع زاگرس نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده و ترمیم آتش‌سوزی‌هایی با این شدت در جنگل‌هایی همچون زاگرس که خود به‌دلایل مختلف همچون کشاورزی، دامداری بیش از حد ظرفیت، عوامل انسانی دیگر و بیماری‌ها و آفاتی که در سطوح بسیار وسیع طغیان می‌کند، توانایی زادآوری خود را از دست داده، بسیار دشوار است.
تأخیر در اطفای به موقع حریق، بلای جای جنگل‌های زاگرس
بر اساس اعلام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌ها و مراتع کشور ناشی از عوامل انسانی است، کارشناسان معتقدند که این عوامل چه سهوی و چه عمدی باید ریشه‌یابی شوند تا با اجرای برنامه‌ای جامع بتوان از وقوع این آتش‌سوزی‌ها پیشگیری کرد.
مهار آتش در ساعات اولیه آغاز آتش‌سوزی بسیار مهم است و اگر در همان لحظات اولیه آتش کنترل شود و وسعت پیدا نکند، می‌توان حریق را مهار کرد، اما در آتش‌سوزی جنگل‌ها طی سال‌های اخیر شاهد تأخیر در اطفای به‌موقع حریق به‌دلایل متعددی بوده‌ایم که از جمله آن‌ها می‌توان به کمبود امکانات و تجهیزات اطفای حریق، نیروهای اطفای حریق و تأخیر در اعزام بالگرد به مناطق صعب‌العبور اشاره کرد.
گرچه طی ماه‌های گذشته سازمان‌های متولی از ارسال تجهیزات اطفای حریق به مناطق زاگرس‌نشین و آمادگی اعزام بالگرد به این مناطق در صورت وقوع آتش‌سوزی خبر داده‌اند، اما طی یک ماه گذشته شاهد کمبود امکانات لازم و بالگرد به حد کافی برای اطفای حریق و نبود هماهنگی کافی بین دستگاه‌های مختلف بوده‌ایم.
تدابیری برای پیشگیری از آتش‌سوزی جنگل‌های لرستان اندیشیده شود
روح‌الله لک علی‌آبادی نماینده مردم شهرستان‌های دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه جنگل‌های لرستان در سال گذشته به‌دلیل آتش‌سوزی دچار خسارت و آسیب شده‌اند و در سال‌جاری نیز با این مشکل مواجهه هستیم، می‌گوید: مهار آتش در قلب جنگل‌های لرستان مهم و حیاتی است و متولیان امر نباید نسبت به آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع لرستان بی‌تفاوت باشند.
وی می‌افزاید: با توجه به فرارسیدن فصل گرما و تجربه آتش‌سوزی‌های متعدد و خسارت بار سال‌های گذشته، لازم است تدابیری برای پیشگیری از آتش‌سوزی‌های جنگل‌های لرستان و زاگرس اندیشیده شود.
لک علی‌آبادی با بیان اینکه انتظار می‌رود دولت توجه ویژه‌ای به این استان برای تأمین امکانات اولیه مهار آتش‌سوزی عرصه‌های ملی داشته باشند، ادامه می‌دهد: در حال حاضر برای مهار آتش‌سوزی استقرار دائمی بالگرد در فصول آتش‌سوزی‌ها و تأمین خودروهای امدادی و موتورسیکلت در این استان نیاز است.
نماینده مردم شهرستان‌های دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند: جنگل‌های لرستان پر از منابع ارزشمند و مهم بوده و لازم است در اسرع وقت با یک اقدام جهادی مقابل تلف شدن این منابع ایستاد، هرچند دغدغه برخی از مدیران در لرستان به جای رسیدگی و حل مشکلات، گرفتن حکم رئیس ستادی نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری است.
وی با بیان اینکه تهیه تجهیزات ضروری از جمله دمنده، بی‌سیم و وسایل و تجهیزات گروهی شامل فلشبک، دوربین شکاری، چادر انفرادی، کیسه خواب و تجهیزات انفرادی کوله‌پشتی، لباس نسوز، کفش عملیاتی، دستکش، کلاه، عینک، ماسک، پابند، بیل، دوربین، چراغ قوه، پتو، جعبه کمک‌های اولیه از دیگر نیازهای ضروری در این استان برای مهار آتش‌سوزی احتمالی جنگل‌ها و مراتع استان است، می‌گوید: استان لرستان با دارا بودن چندین منطقه حفاظت شده از مناطق ویژه کشور از لحاظ زیست‌محیطی است.
لک علی‌آبادی ادامه می‌دهد: این طبیعت بکر طی سالیان گذشته به‌دلیل وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده دچار خسارت زیادی شده است و در صورتی که در این ارتباط تدبیری نشود، این سرمایه ملی به سوی زوال خواهد رفت.
به گزارش ایمنا، در حال حاضر در کف جنگل‌های زاگرس مقداری نهال ایجاد و مستقر شده، اما به وسیله آتش‌سوزی‌ها در حال از بین رفتن است و از طرفی نیز هر بذر بلوط هفت تا هشت سال زمان می‌برد تا حدود ۷۰ سانتی‌متر رشد کند، تنوع زیستی و خاک جنگل‌های زاگرس زیر فشار حضور بیش از ظرفیت دام در منطقه، از بین خواهد رفت و منابع تجدید شونده را به منابع تجدیدناپذیر تبدیل می‌کند.
با تداوم چنین شرایطی نمی‌توان جنگل‌های زاگرس را احیا کرد، اما اگر به‌واقع اراده‌ای باشد، می‌توان با ارائه برنامه‌ها و استراتژی‌های بلند مدت، مسیر احیای زاگرس را به آرامی طی کنیم.
در جنگل‌ها جمعیت زیادی از حیات‌وحش همچون سنجاب وجود دارد که به ایجاد اکوسیستم‌های مناسب کمک می‌کند، اما حیات‌وحش نیز بر اثر آتش‌سوزی‌های جنگلی از بین می‌روند و به‌طور زمانی‌که این سطح از آشفتگی در اکوسیستم‌های جنگلی ایجاد می‌شود، اکوسیستم توانایی ترمیم خود را از دست می‌دهد و این موجب می‌شود جنگل‌های کشور رو به زوال بروند.
در کنار تمام این عوامل حدود ۱۹ میلیون واحد دامی و ۴۰۰ هزار خانوار در اکوسیستم‌های زاگرس وجود دارند، همچنین حضور چندین میلیون گردشگر در جنگل‌های زاگرس و شمال کشور فشار مضاعفی را بر جنگل‌های کشور وارد می‌کند.
احیای جنگل‌ها امکان‌پذیر است، اما بسیاری از تخریب‌هایی که در جنگل‌ها ایجاد شده زمان زیادی برای ترمیم نیاز دارد، چراکه این مشکلات در کوتاه مدت ایجاد نشده است که در کوتاه مدت نیز از بین برود، نمی‌توان به‌راحتی گفت احیای جنگل‌های زاگرس چقدر زمان می‌برد، چراکه از بین رفتن درختی ۲۰۰ یا ۳۰۰ ساله نیاز به همان میزان زمان برای احیا دارد.
نظر شما