به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از سازمان محیط زیست، محمدرضا اشرف زاده با اشاره به کتاب «ارزیابی ریسک و مدیریت گونههای بیگانه مهاجم» اظهار کرد: این کتاب در ۱۱ فصل دربرگیرنده مفاهیم و تعاریف، سیاستها و قوانین، تجربه اطلاعاتی، اثرات گونههای بیگانه مهاجم، رویههای ارزیابی اثرات و ریسک گونههای بیگانه مهاجم، مدلسازی پراکنش گونهها، تغییر اقلیم و اثرات آن بر تهاجم گونههای بیگانه، مدیریت گونههای بیگانه مهاجم در مناطق حفاظت شده، آموزش و مشارکت ذینفعان در مدیریت گونههای بیگانه مهاجم و گونههای بیگانه مهاجم در ایران بهمنظور استفاده دانشجویان، محققان و کارشناسان علاقهمند در زمینههای تحقیقاتی نظیر بومشناسی تهاجمهای زیستی، مدیریت تهاجمهای زیستی و ارزیابی ریسک گونههای بیگانه مهاجم تنظیم شده است.
وی افزود: در حالی که گسترش گونههای بیگانه مهاجم، از مشکلات مهم جهانی و یکی از پنج عامل اصلی نابودی تنوع زیستی بهشمار میرود، کشورهای در حال توسعه دریافتکننده اصلی این گونههای مهاجم هستند، بر اساس آخرین برآوردها، هزینه تهاجم زیستی از سال ۱۹۷۰ تاکنون، در هر دهه حدود ۴۰۰ درصد افزایش یافته است و گونههای بیگانه مهاجم هر سال بیش از ۴۲۰ میلیارد دلار برای جهان هزینه تحمیل میکنند.
مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: بر اساس دادههای دو پایگاه داده گونههای مهاجم یعنی پایگاه داده جهانی گونههای مهاجم (GISD) و مرکز بینالمللی کشاورزی و علوم زیستی (CABI) ،۱۵۱۷ گونه در خارج از گستره بومی خود در سراسر جهان به تنوع زیستی، بهداشت و سلامت، منافع اقتصادی و امنیت غذایی کشورها آسیبهای جدی وارد میکنند، برآوردهای علمی نشان میدهد بیش از ۴۲ درصد انقراض مهره داران فقط به دلیل مهاجمان زیستی رخ داده است.
اشرفزاده گفت: در سالهای اخیر ورود بسیاری از گونههای بیگانه به عنوان حیوان خانگی مشکلاتی را ایجاد کرده است، اکنون این نکته نیازمند تأمل است که سرنوشت این گونههای وارد شده پس از چند روز تفریح توسط خریداران چه میشود؟ آنها به کجا میروند؟ شاید وارد زیستگاههای حیات وحش میشوند، بسیاری از آنها بهراحتی به نزدیکترین زیستگاه میرسند مانند ماهیها و مارها و لاکپشتهایی که به فاضلابها سپرده و در نهایت به اکوسیستمهای آبی وارد میشوند، از آنجایی که این گونهها مقاوم هستند، اندک اندک به گونههای بومی فشار وارد میکنند و گاهی جایگزین آنها میشوند.
وی اضافه کرد: با توجه به افزایش پرشتاب تعداد گونههای بیگانه مهاجم که به مناطق جدید وارد میشوند، ضروری است از رویکردهای قدرتمندی برای ارزیابی اثرات و ریسک ناشی از حضور این گونههای مهاجم استفاده کرد، ارزیابی ریسک برای پایهریزی اجزای سیاسی مدیریت و کنترل گونههای بیگانه مهاجم، تصمیمگیری درباره پیشگیری، تشخیص زودهنگام (هشدار) و واکنش سریع و کنترل طولانیمدت این گونههای مهاجم ضروری است.
مدیرکل دفتر موزه ملی تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: در کتاب «ارزیابی ریسک و مدیریت گونههای بیگانه مهاجم» فهرستی از ۱۱۸ گونه بیگانه مهاجم از گیاهان، جانوران مهرهدار و بیمهره، قارچها، باکتری و ویروسهایی که در ایران گزارش شدهاند، ارائه شده است که از آن جمله میتوان به عَرعَر، آزولا یا سرخس آبی، کنوکارپوس، سنبل آبی یا شیطان سبز، کهور پاکستانی، ماهی حوض یا ماهی قرمز، ماهی آمور، کپور معمولی، قزلآلای رنگینکمان، تیلاپیای نیل، تیلاپیای زیلی، جونده نوتریا، راکون، طوطی طوق صورتی، شاه طوطی و لاکپشت گوش قرمز اشاره کرد.
گونههای بیگانه مهاجم، موجوداتی هستند که بهطور تصادفی یا عمدی به محیط طبیعی جدید که در محدوده پراکنش تاریخی آنها نبوده است، وارد میشوند، این گونهها میتوانند پیامدهای منفی در بخشهای اقتصادی، محیطزیستی، ایمنی و سلامت جامعه به همراه داشته باشند که میتوان به انقراض گونههای بومی، انتقال عوامل بیماریزا، ایجاد اختلال در خدمات اکوسیستم، چرخه غذایی، هیدرولوژی و امنیت غذایی کشورها اشاره کرد.
نظر شما