به گزارش خبرگزاری ایمنا از گلستان، گمرک اینچه‌برون واقع در ۸۰ کیلومتری شمال شهر گرگان به‌عنوان مرکز استان گلستان یکی از مرزهای خشکی مهم و راهبردی کشور به شمار می‌رود که پس از فروپاشی شوروی سابق و استقلال ترکمنستان دوباره بازگشایی و رونق تجارت در این خطه پس از سال‌ها توقف، از سر گرفته شده و در دولت سیزدهم توجه ویژه‌ای به توسعه صادرات با کشورهای همسایه به‌ویژه از طریق اینچه‌برون شده است.
اینچه‌برون تنها گمرک زمینی و ریلی استان گلستان در بخش داشلی‌برون و زیرمجموعه پایانه‌های صادراتی در گرگان و گنبدکاووس، گمرک امانات پستی گرگان، گمرک بندرترکمن و گمرک فرودگاه بین‌المللی گرگان به شمار می‌رود که در مرز ایران و ترکمنستان واقع شده است.
در سال‌های اخیر با بهره‌برداری از راه‌آهن بین‌المللی قزاقستان-ترکمنستان-ایران و گذر آن از اینچه‌برون، خدمات گمرک ریلی نیز به فعالیت معمول در مجموعه گمرکات استان اضافه شده است، جغرافیای منطقه آزاد اینچه‌برون نقطه تلاقی دو کریدور بین‌المللی است و قرار گرفتن این منطقه در مسیر کریدور راه جدید ابریشم امکان اتصال آسیای شرقی را به اروپا میسر می‌کند.
نزدیکی به خط انتقال گاز ترکمنستان به ایران، در دسترس بودن معادن کمیاب در منطقه، استقرار گمرک و بازارچه مرزی، وجود شهرک صنعتی هزار هکتاری، وجود مجتمع پتروشیمی، ظرفیت‌های ترانزیتی همچون جاده گرگان به اینچه‌برون، کریدور منطقه ایران، ترکمنستان و قزاقستان به‌طول ۹۲۶ کیلومتر و وجود دو ایستگاه عملیاتی پتروشیمی و اینچه‌برون برای ارائه خدمات لجستیکی از جمله مزیت‌های این منطقه به‌شمار می‌رود.
با توجه به قرارگیری اینچه‌برون در مرز مشترک ایران و ترکمنستان که پس از فروپاشی شوروی سابق، به کشوری مستقل تبدیل شد، این پایانه فرصتی برای توسعه تجارت از دهه ۷۰ به بعد بود، با این حال جدول مراودات تجاری با این کشور به شکل سینوسی در دهه‌های مختلف نوسانات زیادی داشته است، اما در سال‌های اخیر و پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم فصل جدیدی برای افزایش روابط تجاری ایران با این کشور بود تا جایی که به گفته مدیرکل صنعت، معدن و تجارت گلستان در این دوره، صادرات استان به ترکمنستان رشد دو برابری پیدا کرده است.
افزایش دو برابری صادرات از گلستان
درویشعلی حسن‌زاده، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت گلستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: توسعه روابط با کشورهای همسایه در دولت سیزدهم و رویکرد استان در توسعه تجارت خارجی، صادرات این استان را در مقایسه با دولت قبل به رشد دو برابری رساند.
وی ادامه می‌دهد: حجم واردات و صادرات سال گذشته گمرکات گلستان که از مرز اینچه‌برون انجام شد، بیش از یک میلیون و ۳۰ هزار تن بود که این اتفاق کم‌سابقه، نشانه اهمیت منطقه مرزی اینچه‌برون است.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت گلستان صادرات غیرنفتی را پیشران اقتصادی کشور اعلام می‌کند و می‌افزاید: در راستای نگاه رهبر معظم انقلاب برای توسعه روابط با کشورهای همسایه و دیپلماسی سیاسی و اقتصادی دولت سیزدهم، صادرات غیرنفتی گلستان با رشد قابل‌توجهی همراه بوده است.
حسن‌زاده با بیان اینکه حجم صادرات سال گذشته با رشد ۴۳ درصدی به ۵۴۴ هزار تن رسید، اضافه می‌کند: ۳۰ کشور شامل ۱۷ کشور آسیایی، ۱۲ کشور اروپایی و یک کشور آفریقایی هدف صادراتی گلستان هستند.
این آمار افزایش صادرات از پایانه مرزی اینچه برون نه تنها مختص به سنوات گذشته که در دو ماهه نخست سال‌جاری نیز، در آمارها هویداست.
رشد ۶۸ درصدی صادرات در ۲ ماه نخست
شهریار شهریاری، مدیرکل گمرکات گلستان نیز در این رابطه، می‌گوید: در فروردین و اردیبهشت سال‌جاری حدود ۱۰۷ هزار و ۱۷۰ تُن انواع کالا از گمرکات استان صادر شد.
وی ادامه می‌دهد: ارزش صادرات این مقدار کالا ۶۹ میلیون و ۶۲۳ هزار دلار بود که ۶۸ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.
مدیرکل گمرکات گلستان، مقصد صادراتی کالاهای غیرنفتی گلستان به ۱۸ کشور آسیایی و اروپایی قزاقستان، ترکمنستان، عراق، ازبکستان، پاکستان، افغانستان، رومانی، بلغارستان، ارمنستان، فدراسیون روسیه، قرقیزستان، تاجیکستان، آذربایجان، امارات، گرجستان، ایتالیا، صربستان و کویت است.
وی اضافه می‌کند: قزاقستان با ۲۱ میلیون و ۲۴ هزار دلار معادل (۳۰.۲۰ درصد کل صادرات) و ترکمنستان با ۱۹ میلیون و ۷۶۶ هزار دلار معادل (۲۸.۳۹ درصد کل صادرات) به ترتیب مقصد بیشترین صادرات غیرنفتی از استان گلستان بودند.
برخورد سلیقه‌ای در تجارت چمدانی
گذشته از اهمیت افزایش صادرات کالا از طریق ترانزیت، یکی از نکات قابل توجه در مراودات، تجارت چمدانی است، موضوعی که برای استانی همچون گلستان که دارای بازارچه‌ای در مرز اینچه‌برون است به رونق اقتصاد مردم این منطقه کمک خواهد کرد با این حال به گفته رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان دلیل برخوردهای سلیقه‌ای در حال حاضر امکان‌پذیر نیست.
رمضان بهرامی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به تردد نکردن مسافر از مرز اینچه‌برون، می‌گوید: به‌دلیل برخوردهای سلیقه‌ای امکان تجارت چمدانی در مرز اینچه‌برون وجود ندارد.
وی معتقد است که قوانین قاچاق کالا و ارز ضمن احترام به قانون جمهوری اسلامی، با شرایط تحریمی تطبیق ندارد.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان با بیان اینکه نیاز است تا این موارد در کارگروه اقتصاد مقاومتی مطرح شود، می‌افزاید: در این جلسات باید راهکاری بر اساس شرایط هم‌جواری استان با کشور ترکمنستان و اینکه انتقال وجه از طریق مبادی قانونی صورت نمی‌گیرد، در اقتصاد مقاومتی مطرح شود تا زمینه‌ای برای ایجاد پرونده‌های قضائی در محاکم ایجاد نشود.
به گفته او، چنانچه پرونده قضائی برای تجار و بازرگانان ترکمنستانی در استان تشکیل شود، به روابط دو کشور صدمات غیرقابل‌جبرانی وارد خواهد شد.
تجارت چمدانی منجر به رونق اشتغال می‌شود
مهدی رجبی، کارشناس مسائل اقتصادی در این رابطه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تجارت چمدانی در همه دنیا متداول است. در بسیاری از نقاط جهان، کشورهایی که با یکدیگر هم‌مرز هستند، کالاهایی را که در کشور مجاورشان با هزینه کمتری تولید می‌شوند، توسط مرزنشینان خود مبادله می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: دولت‌ها نیز چندان در این امر سختگیری نمی‌کنند، به‌عنوان مثال، آمریکا و مکزیک از کشورهایی هستند که این نوع تجارت را برای مرزنشینان خود تسهیل کرده‌اند.
این مدرس دانشگاه اضافه می‌کند: حجم این نوع تجارت در اقتصاد کشور بسیار ناچیز است، اما در اشتغال‌زایی به مرزنشینان کشورها کمک بسیاری می‌کند. این نوع تجارت که مشمول عوارض گمرک و مالیات نمی‌شود، تنها در زمینه ایجاد اشتغال برای مرزنشینان اهمیت دارد.
رجبی در توضیح مزایای این نوع تجارت، می‌گوید: صادرات چمدانی به افزایش تنوع کالاهای وارداتی کشور کمک کند، این امر می‌تواند به پاسخ‌گویی به نیازهای مصرف‌کنندگان و افزایش رفاه عمومی منجر شود.
وی کاهش قیمت کالاها را از دیگر مزایای تجارت چمدانی می‌داند و می‌افزاید: این امر به‌دلیل حذف هزینه‌های گمرکی و حمل‌ونقل است، همچنین تجارت چمدانی می‌تواند فرصت‌های شغلی جدیدی در بخش‌های حمل‌ونقل، گردشگری و خرده‌فروشی نیز ایجاد کند.
به گزارش ایمنا، با توجه به اینکه به‌طور معمول شهرها و روستاهای اطراف مرز اینچه‌برون از نقاط محروم بوده و از شرایط سخت اقتصادی رنج می‌برند به نظر می‌رسد می‌توان رونق بازارچه مرزی اینچه‌برون با افزایش تجارت چمدانی به اقتصاد مردم این منطقه کمک کند.
نظر شما