به گزارش خبرگزاری ایمنا گروه استان‌ها؛ منطقه زاگرس که با جنگل‌های بلوط ۵۵۰۰ ساله خود در کشورمان معروف است، با توجه به آب‌وهوای خوب و خاک حاصلخیز خود محل رویش گونه‌های گیاهی منحصربه‌فردی است که علاوه‌بر تأمین خوراک مردم و دام، در زمینه دارویی و صنعتی نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
اگرچه که آمار دقیقی از تعداد گیاهان منطقه زاگرس وجود ندارد، اما بر اساس آنچه که گفته می‌شود، این منطقه بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاهی متنوع را در دل خود جای داده است که از جمله آن می‌توان به موسیر، شنگ، گیلاخه، آویشن، سمسا، مخالسه، مفرا، کاله، جوشن، ریواس، کنگر خوراکی، قلرج و کما اشاره کرد.
این گیاهان به‌طور معمول اواخر فصل زمستان از زمین سر برمی‌آورند و برداشت آن‌ها در فصل بهار به اوج خود می‌رسد که در دسترس بودن و قیمت مناسب، یکی از اصلی‌ترین عوامل روی آوردن مردم به مصرف این گیاهان است، از سوی دیگر همین مسئله موجب سودجویی برخی افراد شده است و شاهد برداشت بی‌رویه و غیراصولی این گیاهان هستیم.
ترحم بهزاد، مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور می‌گوید: بیش از ۵۲ درصد کشور ما را مرتع تشکیل می‌دهد که در این محدوده نزدیک به ۸۶۶۰ گونه گیاهی رشد می‌کند. این گونه‌ها به‌لحاظ پایداری سرزمینی از مهم‌ترین ذخایر کشور محسوب می‌شوند. ایران دارای ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم شناخته شده جهانی بوده که این موضوع دلیل معروفیت گیاهان دارویی ایران در جهان شده است.
وی با اشاره به برداشت گیاهان خوراکی همچون کنگر و کرفس کوهی در فصل بهار، نسبت به برداشت بی‌رویه آن‌ها هشدار می‌دهد و تاکید می‌کند: برداشت‌های بی‌رویه مربوط به منطقه یا زمان خاصی نمی‌شود و در هر زمان از سال اتفاق می‌افتد، در این راستا یگان حفاظت سازمان با جدیت این موضوع را پیگیری می‌کند چراکه اگر کسی بدون مجوز کل گیاه را و حتی ریشه را برداشت کند، هم به اکوسیستم مرتعی آسیب می‌رساند، هم تنوع زیستی را از بین می‌برد و هم موجب تخریب منابع می‌شود و خسارات و ضرر و زیان زیادی را به نسل‌های فعلی و آینده می‌زند، به‌علاوه موجب انقراض گونه‌های مختلف می‌شود و حیات را از بین می‌برد.
برداشت غیراصولی، بی‌رویه و قاچاق این گیاهان، نه تنها به بقای گونه‌های گیاهی و تنوع زیستی منطقه آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند به مشکلات دیگری همچون فرسایش خاک و بروز سیل نیز منجر شود که باید تمهیداتی برای جلوگیری از این امر اندیشید.
لرستان، معدن گیاهان دارویی
عمادرضا شاهرخی، مدیرکل جهاد کشاورزی لرستان از استان‌های مستعد رویش گیاهان دارویی که در دامنه رشته کوه‌های زاگرس قرار دارد، با اشاره به ظرفیت لرستان در بخش‌های مختلف به خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: لرستان در بحث گیاهان دارویی سلامت دارای ظرفیتی گسترده و کم‌نظیر است.
وی می‌افزاید: بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاه دارویی در رشته کوه‌های زاگرس وجود دارد که این ظرفیت می‌تواند تحول خوبی در کشور ایجاد کند.
مدیرکل جهاد کشاورزی لرستان می‌گوید: لازم است لرستان به‌عنوان قطب گیاهان دارویی معرفی شود که تاکنون از این ظرفیت همچون سایر صنایع غافل بوده‌ایم و اقدام اساسی صورت نگرفته است.
لرستان می‌تواند با استفاده از اقتصاد گیاهان دارویی، گامی مؤثر در راستای تحقق اهداف اقتصادی و تبدیل این مهم به یک صنعت پردرآمد بردارد، در همین راستا کارخانه بایرافلاک با فعال کردن بخش داروهای دامی و گیاهی تا حدودی توانسته است در این راستا گام بردارد.
محمد جواد شکروی، دانشجوی دکتری گیاه شناسی و عضو هیئت مدیره شرکت دانش‌بنیان افق از مجموعه‌های فعال حوزه صنعت گیاهان دارویی لرستان نیز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: لرستان به‌لحاظ گیاهان دارویی و کارخانجات داروسازی همچون بایرافلاک، قطب گیاه دارویی محسوب می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر دو شرکت دانش‌بنیان در حوزه فرآورده‌های دارویی در لرستان داریم که در این راستا فعالیت می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان اضافه می‌کند: انتظار داریم شرکت‌های دانش‌بنیانی که روی تولید مواد اولیه دارویی و گیاهان دارویی کار می‌کنند از نظر تسهیلات و صدور مجوزها حمایت شوند.
وجود ۱۲۰۰ گونه گیاهی در چهارمحال‌وبختیاری
در همین پیوند عزت‌الله سلیمانی، رئیس مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال‌وبختیاری خاطرنشان می‌کند: ۱۲۰۰ گونه گیاهی در چهارمحال‌وبختیاری وجود دارد که از این تعداد ۲۷۰ گونه دارای خواص گیاهی اثبات شده و ۳۳ گونه خاص استان است.
وی می‌افزاید: اگر بهره‌برداری از گیاهان دارویی قانونی باشد، نحوه نظارت بر قراردادها و شیوه‌نامه‌ها جزو جداناشدنی خواهد بود، اما در سال‌های گذشته با توجه به شرایط اقلیمی و عوامل انسانی که به مراتع استان فشار وارد کرده، موافقتی در این رابطه صورت نگرفته است.
رئیس مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال‌وبختیاری تصریح می‌کند: شاهد برداشت‌های بی‌رویه و غیرقانونی زیادی در استان هستیم و این اتفاق موجب شده است گونه کلوس در معرض انقراض و نابودی قرار گیرد.
سلیمانی با بیان اینکه یکی از دلایل اصلی نابودی این رویشگاه‌ها وابستگی معیشتی جوامع محلی است، اضافه می‌کند: از رویشگاه طبیعی کلوس در استان زردکوه، کوه قارون، سبزکوه پشت کوه موگویی را می‌توان نام برد که این گیاه در حال حاضر تنها در منطقه سرآقاسید در سطحی ۱۰ هزار هکتاری و به‌صورت پراکنده وجود دارد.
وی ادامه می‌دهد: قرق مراتع برای جلوگیری از برداشت بی‌رویه صورت گرفته است، اما چالش دیگری که با توجه به تغییرات آب‌وهوایی به وجود آمده، حمله آفات و بیماری‌ها به گیاهان دارویی است.
رئیس مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال‌وبختیاری خاطرنشان می‌کند: خرید بذر گیاهان دارویی از جوامع محلی، ایجاد باغچه‌های خانگی، احیای رویشگاههای قدیمی و ایجاد رویشگاههای جدید از جمله اقداماتی بوده که منابع طبیعی طی این چند سال انجام داده است.
اثبات خواص دارویی خوراکی و صنعتی ۳۲۵ گونه در ایلام
حجت‌الله فتحی، معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام در این مورد خاطرنشان می‌کند: استان ایلام به‌دلیل تنوع اقلیمی و شرایط توپوگرافیک از غنای رویشی خوبی برخوردار است، به‌نحوی که زمینه رویش بیش از ۱۰۰۰ گونه گیاهی در پهنه آن فراهم شده و تاکنون خواص دارویی خوراکی و صنعتی نزدیک ۳۲۵ گونه در استان به اثبات رسیده است.
وی ادامه می‌دهد: گونه‌هایی همچون بنه، بلوط، بادام، زالزالک، آویشن، بابونه، گل گاوزبان، مرزه، نرگس، کنگر، والک، تره کوهی، بومادران، اسفند، کتیرا، شیرین‌بیان، مریم‌گلی، علف چای، گل میمونی، سماق و ریواس نمونه‌ای از این دست گیاهان هستند.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام می‌گوید: این گونه‌های گیاهی سال‌های متوالی توسط ساکنان برداشت می‌شده و مورد استفاده قرار می‌گرفته است یا برای کسب درآمد به فروش می‌رسیده‌اند.
فتحی اضافه می‌کند: این گونه‌های گیاهی در صنایع مختلف دارویی و غذایی به‌عنوان مکمل‌ها و انواع چاشنی‌های غذایی به‌ویژه در غذاهای سنتی، صنایع بهداشتی، آرایشی، عطر و ادکلن، پرورش آبزیان و زنبور عسل و تولید و کنترل فرسایش خاک کاربرد زیادی دارد.
وی تاکید می‌کند: هرکدام از این گیاهان ویژگی‌های خاص خود را دارند؛ بنابراین بهره‌برداری از آن‌ها باید به میزانی باشد که به اصل، منبع و پایه آن آسیبی وارد نشود، رویش گیاهان دچار خدشه نشود و به زادآوری آن‌ها آسیبی نرسد.
خطر انقراض گیاهان کوهی ایلام
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام با تاکید بر اینکه بر اثر بهره‌برداری‌های بی‌رویه و غیرمتعارف طی سال‌های گذشته مشکلاتی برای بقای بعضی گونه‌ها به وجود آمده است، تصریح می‌کند: با بهره‌برداری بی‌رویه از رویشگاههای این گونه‌های گیاهی نسل آن‌ها در معرض انقراض قرار گرفته است و این برداشت‌های بی‌رویه علاوه‌بر تخریب عرصه‌های منابع طبیعی در نهایت تنوع زیستی را به خطر خواهد انداخت.
فتحی کاهش و حذف گونه‌های در حال انقراض گیاهی را از نتایج افزایش بی‌رویه برداشت‌ها و بهره‌برداری‌ها از منابع طبیعی می‌داند و می‌افزاید: طی سال‌های گذشته این گیاهان دارویی و کوهی مورد هجمه مردم قرار گرفته است و این هجمه‌ها نابودی پایه‌های مادری و کاهش تنوع زیستی را به‌دنبال خواهد داشت.
وی تاکید می‌کند: به‌منظور جلوگیری از تخریب رویشگاههای این گیاهان، سازمان جنگل‌ها و مراتع هر سال اقدام به تنظیم سیاست‌ها و ضوابط حفظ و احیا، اصلاح، توسعه بهره‌برداری و صادرات محصولات و فراورده‌های جنگلی و مرتعی با استناد به قانون ملی شدن جنگل‌ها و مراتع، قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قانون حفاظت و بهره‌برداری از ذخایر ژنتیکی کشور و سایر قوانین مرتبط را به استان‌ها ابلاغ می‌کند.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام اظهار می‌کند: اداره کل شهرستان‌های تابعه به‌طور مستمر اقدام به گشت‌زنی و استقرار کشیک شبانه‌روزی در رویشگاههای این گیاهان و کنترل مبادی ورودی و خروجی کرده است و متخلفان و قاچاقچیان این گونه‌های باارزش را از طریق مراجع قانونی اعمال قانون می‌کند.
فتحی خاطرنشان می‌کند: از عموم مردم به‌ویژه بهره‌برداران، دامداران و روستاییان تقاضا داریم از هرگونه برداشت و حمل این محصولات به‌ویژه به قصد فروش و معامله (بدون مجوز) خودداری کنند و در صورت مشاهده هرگونه برداشت غیرمجاز مراتب را به واحدهای منابع طبیعی مستقر در بخش‌ها و ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان‌ها اعلام کنند یا با شماره تلفن ۱۵۰۴ و ۱۳۹ به واحد خبری یگان حفاظت استان و سازمان اطلاع دهند.
کم‌توجهی به سرمایه‌گذاری در عرصه گیاهان دارویی در کهگیلویه و بویراحمد
سیدعلی معتمدی‌پور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد از دیگر استان‌های مستعد کاشت گیاهان دارویی به ایمنا می‌گوید: کمتر کسی است که نداند استان کهگیلویه و بویراحمد رویشگاه هزاران گونه گیاهی ارزشمند و صدها گونه کمیاب و ده‌ها گونه آندمیک دارویی است، اما آنچه موجب شده است تا از این ظرفیت به‌خوبی استفاده نشود، این است که حلقه‌های این زنجیره به هم متصل نیست و فعالیت‌هایی که در این حوزه می‌شود، جزیره‌ای و پراکنده است.
وی ساماندهی، یکپارچه‌سازی و ترسیم نقشه راه کلی برای این صنعت را ضروری می‌داند و ادامه می‌دهد: تنها راه نجات این صنعت از بن‌بست خارج کردن آن، ایجاد یک زنجیره کامل ارزش از صفر تا ۱۰۰ و اتصال آن‌ها به یکدیگر است.
معتمدی‌پور با بیان اینکه یکی از خلاءهای این حوزه ارتباط نداشتن بخش تولیدی و صنعتی گیاهان دارویی با بدنه اجرایی و کشاورزان است، می‌گوید: ابتدا باید سیمای کلی گیاهان دارویی را تکمیل کنیم و بدانیم که در این صنعت، چه کارخانه‌های فراوری با چه تولیداتی فعال است، برای تأمین مواد اولیه آن‌ها چه گیاهانی و در چه سطحی کشت شود و از مشکلات تولیدکنندگان و واحدهای فراوری در بازار فروش و صادرات اطلاعات کافی داشته باشیم.
وی تصریح می‌کند: برنامه ما در جهاد کشاورزی استان این است که دو سیاست کلان‌بخش کشاورزی یعنی اصلاح الگوی کشت و کشاورزی قراردادی را به صنعت گیاهان دارویی وارد کنیم و راهبرد تشکیل زنجیره ارزش غذایی را در این مورد اجرا و نهایی کنیم.
معتمدی‌پور ادامه می‌دهد: در حال حاضر به‌دلیل برقرار نشدن ارتباط و اتصال بین حلقه‌های زنجیره گیاهان دارویی، حتی مواد اولیه چند کارخانه بزرگ این حوزه از سایر استان‌ها تأمین می‌شود که برنامه ما این است که با اصلاح الگوی کشت، بخشی از مزارع خود را به تأمین مواد اولیه مورد نیاز این کارخانه‌ها از جمله سینره، زربند، آسه و سایر واحدهای تولیدی اختصاص دهیم.
وی می‌افزاید: در گام دوم نیز سیاست راهگشای کشت قراردادی را در این حوزه نیز عملیاتی می‌کنیم و با همکاری بخش خصوصی فعال با کشاورزانی که مایل به کشت گیاه دارویی باشند، از سوی کارخانه‌ها قرارداد بسته می‌شود تا در یک زنجیره مطمئن هم مواد اولیه مطمئن داشته باشیم، هم کشاورز نگران فروش محصولاتش نباشد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه راهی جز اینکه حلقه‌های مواد اولیه، فراوری، تجاری‌سازی، بازاریابی، اشتغال، صادرات، فرهنگ‌سازی، آموزش و تحقیقات و همه بازیگران این صنعت به‌ویژه کشاورزان دارویی کار، منابع طبیعی و مرتع‌کاران، همه و همه را به هم متصل و مرتبط کنیم، نداریم، می‌گوید: جهاد کشاورزی گام‌های مؤثری در این زمینه برداشته است، اما خروجی نهایی و مطلوب این کار نیازمند مشارکت و همکاری بسیاری از نهادهای بیرونی و بخش خصوصی است.
معتمدی‌پور، گام بعدی در تشکیل زنجیره گیاهان دارویی را برقراری ارتباط میان این زنجیره با دیگر زنجیره‌ها از جمله در شیلات می‌داند و می‌افزاید: ما به کمک زنجیره گیاهان دارویی می‌توانیم داروهای دامپزشکی برای صنعت ماهی استان تولید کنیم یا آفت‌کش‌ها در بخش زراعت، بنابراین ابتدا باید حلقه‌های زنجیره ارزش در هر بخش را کامل کنیم و بعد برای برقراری ارتباط هدفمند میان زنجیره‌های ارزش محصولات مختلف اقدام کنیم.
مقابله جدی با متعرضان به منابع طبیعی در کهگیلویه و بویراحمد
سعید جاویدبخت، مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد نیز می‌گوید: مقابله با متعرضان به منابع طبیعی و گیاهان مرتعی به‌صورت جدی‌تر در دستور کار است.
وی با اشاره به وضعیت خاص منابع طبیعی در استان به‌عنوان دارنده سرانه نخست جنگل در کشور، وجود حدود ۸۷ درصد مساحت استان در عرصه‌های ملی و رویش ۲۱۰۰ گونه گیاهی و ۴۵۰ گونه گیاه دارویی در استان می‌افزاید: عرصه‌های سخت‌گذر، زمینه را برای فعالیت سودجویان به وجود آورده است.
جاویدبخت تصریح می‌کند: سال گذشته ۶۵ هزار بوته کرفس در منطقه دیمشوک با مشارکت شهروندان طبیعت‌دوست در عرصه‌های منابع طبیعی کشت شد و برنامه‌های کاشت آنغوزه، باریجه و دیگر گیاهان مرتعی نیز در حال اجرا است.
وی با اشاره به جریمه‌های ریشه‌کنی گیاهان کوهی می‌گوید: جریمه ریشه‌کنی هر بوته بر اساس قانون یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال است و سال گذشته حدود ۱۰ تن انواع بوته گیاهی دارویی از سودجویان در استان کشف و امحا شد و سال جاری نیز تاکنون دو تن دیگر از این گونه‌های ارزشمند کشف و امحا شده است.
شناسایی ۲۳۷۰ گونه گیاهی در کردستان
حمید غیاث‌الدین، معاون فنی اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تاکنون ۲۳۷۰ گونه گیاهی در استان کردستان شناسایی شده که از این تعداد حدود ۲۳۵۰ گونه مرتعی و ۲۰ گونه جنگلی است. ۷۰ تا ۸۰ گونه‌ها اندمیک و بومی استان کردستان است و بیش از ۲۰۰ گونه با ارزش دارویی و صنعتی وجود دارد.
وی می‌افزاید: گونه‌هایی از قبیل مرزه هورامی و سوره‌هلاله از گونه‌های بومی استان هستند؛ همچنین گوشک که نوعی گیاه گوشتخوار و کمیاب و تنها گونه از این نوع در ایران است که در کنار دریاچه زریبار می‌روید. بیش از ۱۵۰ گونه گیاهی با خواص درمانی مختلف، برای افراد محلی و ساکنان روستاها شناخته شده بوده که توسط آن‌ها و به‌صورت سنتی جهت معالجه امراض و بیماری‌های مختلف مورد بهره‌برداری و استفاده قرار می‌گیرند.
معاون فنی اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان ادامه می‌دهد: از جمله گونه‌های پرمصرف در سطح استان می‌توان آویشن (هزبه)، بابونه (گله حاجیانه)، بنفشه (گل ونوشه)، شیرین‌بیان (شیرین‌بلک)، بومادران (بوماران، گیابوژانه)، رازیانه، ناخنک، خاکشیر (خاکشی)، مرزه، ختمی (گل هیرو)، کاسنی (چقچقه)، گاوزبان (گوزروان) و شبت (شویت) را نام برد. عمده‌ترین گونه‌های خوراکی شامل کنگر، ریواس، شنگ، گیلاخه، قارچ‌کوهی، لوشه، پیچک، کنیوال، کوزله، قازیاخه هستند.
غیاث‌الدین اضافه می‌کند: امروزه قریب به اتفاق افراد و حتی کسانی که برای تفریح و گشت‌وگذار به مناطق خارج از شهر عزیمت می‌کنند بدون داشتن اطلاع و آگاهی لازم در مورد گیاهان خوراکی و دارویی طبیعی، اقدام به برداشت آن‌ها با وسایل نامناسب همچون بیل‌دستی و تیشه‌های بزرگ می‌کنند. این مورد منجر به تخریب و ریشه‌کنی کامل گیاه شده و امکان رشد آن در سنوات آتی را از بین می‌برد، همچنین در درازمدت، آنچنان که شاهدیم منجر به کاهش دائمی سطح رویشی گیاهان مختلف شده و چه‌بسا در سالیان آینده قسمت اعظم آن‌ها از بین رفته وتنها تبدیل به خاطره‌ای برای آیندگان شوند.
برداشت غیراصولی گیاهان طبیعی، خطر زوال گونه گیاهی را در پی دارد
وی تصریح می‌کند: برداشت غیراصولی گیاهان طبیعی منجر به کاهش پایه‌های گیاه شده و در درازمدت خطر زوال و از بین رفتن کامل گونه گیاهی را در پی دارد. این کار نه تنها کارکرد طبیعی اکوسیستم را مختل می‌کند که با تأثیر در زنجیره حیاتی، زنده‌مانی و بقای بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی مرتبط را نیز به مخاطره می‌افکند. در کنار این، بهره‌برداری نادرست گیاهان مرتعی، منجر به زیر و رو شدن و تخریب بافت خاک شده و تشدید فرسایش آن را موجب خواهد شد که به نوبه خود خسارت قابل‌توجهی محسوب می‌شود.
معاون فنی اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان می‌افزاید: در دستورالعمل‌های قانونی، برداشت گیاهان خوراکی و مرتعی فقط برای خانوارهای ساکن مناطق روستایی آن هم در حد عرف پیش‌بینی شده و هرگونه برداشت غیر از این، بایستی در قالب طرح بهره‌برداری مصوب و متناسب با توان تولید مراتع باشد، اما این مورد از سوی قریب به اتفاق افراد رعایت نشده و چنان‌که عنوان شد بسیاری از افراد برای به دست آوردن درآمدی فصلی، اقدام به برداشت شدید و بدون‌ضابطه گونه‌های گیاهی طبیعی با ابزار و وسایل نامناسب کرده که بقا و زنده‌مانی گیاهان را به مخاطره می‌اندازند.
غیاث‌الدین می‌گوید: یگان حفاظت اداره‌کل منابع طبیعی و ادارات تابعه با برپایی گشت‌های حفاظتی و کنترل و رصد جاده‌ها و مناطق جنگلی و مرتعی، سعی در مقابله با این پدیده شوم داشته و بهره‌برداری‌های غیرمجاز را توقیف و محصولات جمع‌آوری شده را ضبط می‌کنند، اما حجم تخریب و تخلفات پنهانی آنچنان بالاست که تلاش‌های همکاران قلیل این مجموعه را عقیم می‌گذارد.
وی تاکید می‌کند: ایجاد بازارهای جدید همچون اقلیم کردستان عراق و اشتیاق این منطقه به مصرف فرآورده‌های گیاهی کردستان منجر به ایجاد بازار سیاه و تشدید برداشت غیرقانونی و قاچاق گیاهان بومی شده که مقابله با آن علی‌رغم تلاش‌های زایدالوصف همکاران این مجموعه، همکاری گمرکات استان، هنگ مرزی، صمت، جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های نظارتی استان را می‌طلبد.
توسعه کشت گیاهان دارویی در کردستان در دستور کار است
محمدصالح احمدی، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کردستان نیز به ایمنا می‌گوید: با توجه به استعداد استان کردستان و علاقه‌مندی کشاورزان به توسعه گیاهان دارویی به‌عنوان منبع درآمد و اشتغال، توسعه این گیاهان دارویی در سیاست‌های سازمان جهاد کشاورزی قرار گرفته است.
وی می‌افزاید: یکی از مسائلی که سال جاری در دستور کار قرار گرفته، کشت کنگر در زمین‌های زراعی است، چراکه کنگری که در اراضی ملی تولید می‌شود را نباید برداشت کرد و با در نظر گرفتن این راهکار دست درازی به عرصه منابع طبیعی کمتر می‌شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کردستان در مورد مسئله قاچاق گیاهان دارویی، عنوان می‌کند: در گذشته بعضی از تجار حتی از شهرهایی در استان‌های هم‌جوار، نسبت به جمع‌آوری کنگر در عرصه‌های منابع طبیعی اقدام می‌کردند و قاچاق کنگر وجود داشته است که برای رفع این مشکل با هماهنگی حسین زینلی، مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی، استان کردستان به‌صورت پایلوت و به‌عنوان پروژه ملی در بحث توسعه زراعت کنگر در اراضی کشاورزی انتخاب شد و بذر آن در حال تأمین است که امیدواریم از پاییز سال جاری و بهار سال آینده نسبت به کشت و زراعت این گیاه اقدام کنیم.
توسعه کشت قراردادی در کردستان
وی ادامه می‌دهد: گیاهان دارویی، گیاهانی هستند که زود فاسد می‌شوند و ماده مؤثر آن‌ها از بین می‌رود و خاصیت خود را از دست می‌دهند به همین دلیل، مناسب انبارداری نیستند. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ما این است که تولید کننده‌ها را به کارخانجات و شرکت‌های فراوری گیاهان دارویی متصل کنیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کردستان خاطرنشان می‌کند: یکی از برنامه‌ریزی‌های ما توسعه کشاورزی قراردادی است، به این معنا که کشاورز آگاه باشد محصولی که کشت کرده، شرکت یا کارخانه‌ای خواهان آن است و می‌تواند آن را به فروش برساند.
احمدی اضافه می‌کند: این مسئله موجب شده است افزایش گونه‌های کشت شده مدنظر نباشد، بلکه گونه‌ای کشت شود که فروش آن برای کشاورزان آسان و سوددهی بیشتری در برداشته باشد، به علاوه بازاریابی مطلوب و راضی کننده‌ای نیز برای آن‌ها ایجاد کند.
افزایش آگاهی‌های عمومی و آموزش جوامع محلی در مورد اهمیت حفظ گیاهان بهاری و عواقب برداشت بی‌رویه آن‌ها، همینطور تشدید نظارت‌ها از سوی نهادهای مربوطه در مناطق در معرض آسیب، می‌تواند راهکاری برای جلوگیری از انقراض گونه‌های گیاهی باشد.
نظر شما