شیراز؛ اولین شهر ایرانی که صاحب یک روز در تقویم شد

به گزارش خبرگزاری ایمنا از فارس، در زمان حمله مغول به ایران، شیراز از شهرهایی بود که از این حمله جان سالم به در برد، به همین دلیل به مامنی برای هنرمندان و دانشمندان تبدیل شد.

در همین دوره بود که مکتب نگارگری شیراز متولد شد و آثار نگارگری ارزشمندی خلق شدند، علاوه بر این شعرایی چون سعدی و حافظ و فیلسوفانی چون ملاصدرا شیرازی در همین شهر رشد و نمو پیدا کردند.

احداث کتابخانه بسیار بزرگی در زمان عضدالدوله دیلمی که کتاب‌های علمی مختلفی را در دل خود جای داده بود و باعث شده بود تا شیراز برای قرن‌ها با عنوان دارالعلم و برج اولیا شناخته شود، دلیل محکم دیگری است که این شهر را شهر فرهنگ و ادب و هنر دانست.

نام شیراز حتی در مهرهایی که از محوطه تاریخی قصر ابونصر در کنار دشت شیراز به دست آمده هم دیده می‌شود، قدمت این مهرها به اواخر دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی برمی‌گردند.

چگونه روز شیراز نام‌گذاری شد

در تقویم، سال به چهار فصل تقسیم می‌شد که اول و میانه هر فصل را جشن می‌گرفتند، روز ۱۵ اردیبهشت به عنوان جشن میانه بهار، به بهاربد معروف است که از جشن‌های اصلی ایران باستان شناخته می‌شود به اعتقاد زرتشتیان در این روز، زرتشت پیام‌آور اهورامزدا است.

و چه روزی بهتر از پانزدهم اردیبهشت که نه تنها مصادف با یک جشن باستانی است، بلکه زیباترین ماه سال در شیراز هم محسوب می‌شود، هوای خنک و عالی، دشت‌های پر از گل و پیچیدن عطر بهار نارنج در کوچه پس کوچه‌های شیراز، اردیبهشت را تبدیل به یکی از بهترین زمان‌های سفر به شیراز تبدیل کرده است.

واضح است که هدف از برگزاری روز شیراز، شناساندن هرچه بیشتر جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، ادبی و هنری شیراز است، این کار باعث رونق بیشتر گردشگری این منطقه می‌شود، نکته مهمی که در اینجا کمتر به آن توجه شده این است که برگزاری چنین رویدادهایی باعث می‌شود مردم با آداب و رسوم و سنت‌های مختلف شیرازی‌های بیشتر آشنا شوند.

ماجرای ثبت پانزدهم اردیبهشت به نام «روز شیراز» چند سال پیش برمی‌گردد، در آغاز دهه ۸۰ شمسی شورای شهر آن هنگام، پیشنهاد نام‌گذاری روزی را به نام شیراز در تقویم ملی ایران ارائه کرد و این پیشنهاد به تأیید مجلس رسید و این روز با نام شیراز ثبت شد؛ این نخستین بار بود که یکی از شهرهای ایران به صورت رسمی برای خود صاحب روز شد.

ویژگی‌های فرهنگی شهر شیراز چیزی کم از جنبه تاریخی آن ندارد و مصداق این موضوع را می‌توان احداث کتابخانه بزرگی در زمان عضدالدوله دیلمی دانست که کتاب‌های متعددی از علوم روز را در خود جای داده بود، شاید به همین دلیل باشد که شیراز برای قرن‌ها به دارالعلم و برج اولیا معروف بوده است، تا جایی که سعدی، شاعر و جهانگرد شیرازی، گفته بود:

چه شام و چه مصر و چه بر و چه بحر همه روستایند و شیراز شهر

اهمیت شیرازی بودن را نیز می‌توان در این بیت از همام تبریزی درک کرد که می‌گوید:

همام را سخن دلنشین و شیرین است ولی چه سود که بیچاره نیست شیرازی

یکی دیگر از ویژگی‌های فرهنگی شهر را می‌توان شکل‌گیری مکتب شیراز دانست در واقع مصون‌ماندن این منطقه از حمله مغولان ایلخانی باعث شد که به‌عنوان محلی امن مورد توجه هنرمندان و دانشمندان قرار گیرد و همین موضوع به‌شکل‌گیری مکتب نگارگری شیراز اول انجامید.

با این اوصاف می‌توان فهمید که ثبت یک روز به نام شیراز در تقویم ایران تا چه اندازه مهم و لازم بوده است، در واقع با چنین اتفاقی، این شهر برای خود صاحب نامی شد تا به بهانه آن، فرصت مناسبی برای پاسداشت زیبایی‌ها، هنر و فرهنگ این دیار به وجود بیاید.

خواهر خوانده‌های شیراز را بشناسید

خواهر خواندگی اصطلاحی‌است که برای پیوند بین دو شهر به کار می‌رود که از نظر فرهنگی و تاریخی شباهت‌هایی به یکدیگر دارند، هدف از این پیوند ایجاد همبستگی بین دو شهر است و زمینه را برای گردشگری و تبادل فرهنگی میان آن‌ها فراهم می‌کند.

شیراز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و هم‌چنین یکی از مراکز مهم فرهنگی ایران، با پیشینه‌ی تمدنی بسیار غنی، همواره با شهرهایی هم‌تراز خود خواهر خوانده بوده است.

شهر نانجینگ چین (Nanjing)،یکی از خواهرخوانده‌های شیراز است که در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷( می ۲۰۱۸) با عقد تفاهم‌نامه‌ای، همکاری‌های فرهنگی متقابل را با شیراز آغاز کرد.

نانجینگ مرکز استان جیانگ سوست؛ این شهر در مرزهای شرقی کشور چین واقع شده و یکی از پایتخت‌های باستانی و خاستگاه تمدن و فرهنگ‌های مختلف چین است.

نانجینگ را مرکز اقتصادی، سیاسی و فرهنگی منطقه شرق چین می‌دانند که یکی از شهرهای مهم و پایتخت شش سلسله‌ی امپراطوری در چین بوده است. این شهر یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی و محل تجمع فرهیختگان و هنردوستان چین به شمار می‌رفته و میراث تاریخی بسیار باشکوهی را در خود جای داده است؛ آسمان خراش‌ها، معماری باستانی بناهای شهر، موزه تاریخ و دیوار قدیمی که در طول سلسله مینگ ساخته شده است، نمونه‌ای از زیبایی‌های این شهر تاریخی و فرهنگی‌ست.

تمام این ویژگی‌ها نانجینگ را به شیراز نزدیک می‌کند و از این رو پس از عقد تفاهم‌نامه، اقداماتی از سوی شهرداران وقت دو شهر صورت گرفت تا این دو شهر را به یکدیگر نزدیک کنند و زمینه برای الگوبرداری و پیوند هرچه بیشتر فرهنگ دو شهر فراهم سازد از جمله‌ی این اقدامات می‌توان به نصب سردیس سعدی شیرازی در پارک بین‌المللی دوستی نانجینگ و هم‌چنین نصب سردیس سائوشجین شاعر چینی در باغ جهان‌نمای شیراز اشاره کرد.

شهرهای زیادی در دنیا به عنوان خواهرخوانده شیراز به حساب می‌آیند، نظیر وایمار آلمان، کوالالامپور مالزی، آکادیر مراکش، غازی آنتپ ترکیه، درسدن آلمان و نووی ساد صربستان، ژوهانسبورگ، مسقط عمان، قونیه ترکیه، دوشنبه تاجیکستان و نیکوزیا قبرس که به همین منظور سفرای این کشورها در مراسم روز شیراز حضور پیدا می‌کنند.

ضبط برنامه‌های تلویزیونی در مکان‌های گردشگری شیراز و پخش آن‌ها از صداوسیما جزو برنامه‌های روز و هفته شیراز بوده است تا توجه مخاطبان ملی و بین‌المللی به این شهر جلب شود.

به گزارش ایمنا، اردیبهشت در شیراز با زادروز سعدی شیراز آغاز می‌شود و با بزرگداشت ملاصدرا شیرازی هم به پایان می‌رسد، همه این موارد باعث شدند تا روز پانزدهم اردیبهشت به عنوان روز شیراز نام‌گذاری شود، در این روز برنامه‌های مختلفی از طرف نهادهای مختلف مانند شهرداری و شورای شهر برگزار می‌شوند که هر یک در نوع خود جذاب و دیدنی هستند.