به گزارش خبرگزاری ایمنا از چهارمحال‌وبختیاری، تعطیلات نوروز به‌تازگی به پایان رسیده بود، هوا رو به تاریکی می‌رفت و اهالی روستا به منازل خود بازگشته بودند، ساعتی از نیمه‌شب گذشته بود که ناگهان صدای مهیبی شنیده شد و گردوغبار عظیمی هوا را تاریک‌تر از شب تیره کرد، انگار محشری بر پا شده بود، پس از انعکاس این صدای عجیب در کوهستان و منطقه، روستاییان پایین دره، فانوس به دست کنار جاده مشرف به دره مجاور روستای خود کنجکاو شدند و سمت صدا را در بالادست خود که روستای «لبد» بود، نگریستند.
این روستا بر عکس مقابل کوه که شیب تندی دارد در قسمتی از دره قرار گرفته بود که تا حدودی امکان احداث کلبه‌های روستایی و نگهداری احشام در آن وجود داشت، اما واقعه عجیبی اتفاق افتاد که مشابه آن را از زمان قدیم تاکنون در هیچ جای دنیا کسی سراغ ندارد و موردی در تاریخ ثبت نشده است.
روستای «آبکار لبد» در نیمه فروردین سال ۱۳۷۷ در یک شب بارانی بهار زیر هزاران هزار خروار خاک در یک چشم به هم زدن برای همیشه در تاریخ مدفون شد و هرگز کسی از ساکنان مانده در خانه‌های آن روستا خبردار نشد.
در آن حادثه تاریخی ۵۲ نفر از اهالی روستای لبد شهرستان کوهرنگ از بین رفتند و تنها از کل اهالی این روستا ۱۳ نفر که آن شب در روستا نبودند، زنده ماندند.
رانش زمین و تخلیه خانه‌های مسکونی
استان چهارمحال‌وبختیاری به دلیل خصوصیات زمین‌شناسی نظیر لیتولوژی، تکتونیک، لرزه‌خیزی و شرایط آب و هوایی از جمله مناطق دارای پتانسیل زمین لغزش در کشور است، به طور مثال تناوب لایه‌های سخت آهکی و لایه‌های سست مارنی-شیلی در یال طاقدیس‌های بزرگ در سرتاسر این استان شرایط مساعدی را برای ناپایداری بخش‌های بزرگی از دامنه‌های طبیعی به وجود آورده است.
پدیده رانش یا لغزش زمین در مناطق کوهستانی و سیلابی بیشتر رخ می‌دهد و مثل یک بمب ساعتی می‌تواند موجب تخریب زیرساخت‌ها، خانه‌ها و حتی جان انسان‌ها شود؛ همین چند روز پیش بود که رانش زمین در شهر هارونی بخش لاران باعث تخلیه سه واحد مسکونی در این شهر شد.
روستاهای کوهرنگ در معرض خطر رانش زمین
شهباز اکبری، فرماندار کوهرنگ در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: زمانی که یک روستا در معرض خطرهای طبیعی نظیر ریزش کوه یا حرکت گسل‌ها قرار می‌گیرد، دو راهکار وجود دارد یا باید روستا مورد نظر باید به طور کامل تخلیه و اهالی روستا جابه‌جا شوند یا عملیات مقاوم‌سازی، درجاسازی یا رفع خطر در آن روستا صورت گیرد.
وی با اشاره به حادثه مدفون شدن روستای لبد می‌افزاید: سال ۱۳۷۷ ریزش کوه در روستای آبکار در منطقه لبد بازفت شهرستان کوهرنگ اتفاق افتاد و یک انباشته خاک حدود ۵۰۰ متری در اثر زمین‌لرزه حرکت کرد و ۵۲ نفر از مردم روستا را زیر خاک مدفون کرد.
فرماندار کوهرنگ تصریح می‌کند: برخی روستاهای شهرستان کوهرنگ نظیر دره توت در دهستان موگویی یا روستا خویه در معرض خطرهای طبیعی هستند.
اکبری با اشاره به اقدامات انجام شده در خصوص رانش و لغزش کوه در شهرستان کوهرنگ، می‌گوید: در سال‌های گذشته جابه‌جایی کامل چند روستای در معرض خطر شهرستان لبد و ایجاد شهرک رهبری لبد با جمعیت ۲۵۰ خانوار اتفاق افتاده است، چرا که هرگونه اقدام درجاسازی و مقاوم‌سازی برای این روستا بسیار هزینه‌بر یا بی‌فایده بود.
جابه‌جایی تمام روستاهای در معرض خطر کار آسانی نیست
وی تاکید می‌کند: جابه‌جایی تمام روستاهای در معرض خطرهای طبیعی کار آسانی نیست، برخی از اهالی این روستاها به دلیل بافت عرق فرهنگی و تاریخی خود تخلیه کامل محل زندگی خود را نمی‌پذیرند و بهترین راهکار برای این روستاها عملیات مقاوم‌سازی و درجاسازی است.
فرماندار کوهرنگ ادامه می‌دهد: در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۰ میلیارد اعتبار توسط بنیاد مسکن برای احداث دیوار حائل و جلوگیری از حرکت روستای «خویه» که روی گسل قرار دارد، نصب شد، همچنین با تخصص بودجه از طرف مدیریت بحران امکان شناسایی سایر روستاهای در معرض خطر شهرستان وجود دارد.
اکبری خاطرنشان می‌کند: دهستان موگویی در دستور کار شهرستان کوهرنگ برای جابه‌جایی بود، اما این اتفاق ممکن نشد.
اگر امکان ایمن‌سازی برای روستا وجود داشته باشد، نیازی به تخلیه آن نیست
علی حیدری‌گوجانی، معاون عمرانی استانداری چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به اینکه بررسی و شناسایی روستاهای در معرض خطر استان از اهمیت بالایی برخوردار است، اظهار می‌کند: در سال‌های گذشته حدود ۱۸۷ روستا در معرض خطرهای طبیعی در استان شناسایی شده و اقدامات لازم جهت ایمن‌سازی یا جابه‌جایی این روستاها صورت گرفته است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر مطالعه روی ۳۶ روستا برای بررسی شرایط و اقدامات لازم در جهت مقابله با مخاطرات طبیعی در حال انجام است.
معاون عمرانی استانداری چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به روستاهای در معرض خطر سیل تصریح می‌کند: در حال حاضر بسیاری از روستاهای در معرض خطر سیل استان به کمک شیب‌بندی مناسب یا هدایت مناسب آب در مقابل این خطر طبیعی ایمن می‌شوند.
حیدری با بیان اینکه تمهیدات لازم برای یک منطقه با سنجش شرایط کلی آن منطقه توسط بنیاد مسکن صورت می‌پذیرد، اگر امکان ایمن‌سازی یا درجا سازی برای یک روستا وجود داشته باشد، معمولاً نیازی به تخلیه روستا نیست، تاکید می‌کند: در سال‌های گذشته برای برخی روستاها مثل روستا «سید محمد» و «افسرآباد لردگان»، در عمل امکان مقاوم‌سازی فراهم نیست یا مقاوم‌سازی آن‌ها با صرف هزینه‌های هنگفتی صورت می‌گرفت، پس بهترین راه‌حل برای جلوگیری از آسیب مخاطرات طبیعی جابه‌جایی ساکنان روستاها به محل امن‌تری بوده است.
وی ادامه می‌دهد: تکمیل مکان امنی نزدیک این دو روستا در حال انجام است و جابه‌جایی به‌زودی انجام می‌شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، عواملی چون شیوه‌های نادرست کشاورزی، احداث غیراصولی راه‌های ارتباطی، بنای غیراصولی خانه‌ها، جریان رودخانه‌های آبی نقش مهمی در افزایش بیش از حد زمین لغزش‌ها داشته‌اند، با این حال مهم این است با روش‌های علمی و کارشناسی از جمله دیوارچینی و تقویت خاک‌ها با پوشش گیاهی مناسب می‌توان پدیده رانش زمین را مهار کرد، همچنین با مطالعه دقیق محل‌های در معرض خطر نسبت به جابه‌جایی یا مقاوم‌سازی آن‌ها اقدام کرد.
نظر شما