به گزارش خبرگزاری ایمنا از لرستان، غذاهای محلی این استان به قدری پرطرفدار و خوشمزه هستند که به جرئت میتوان گفت شاید طعم خوش این غذاها را هیچ جا نچشیده باشید، «چزنگ رغو»، «جگر وَز» و «گِلَه برِیژ» تنها چند نمونه معروف و پرطرفدار از غذاهای محلی لرستان بهشمار میروند که طعم بسیار لذیذشان، آنها را از هر نوع غذایی متفاوت کرده است.
اگر گذرتان به لرستان افتاده باشد، شاید برای یکبار هم که شده طعم این غذاها را چشیدهاید، در جریان ثبت شش اثر لرستان در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور، غذای محلی «چزنک» نیز ثبت ملی شد.
غذا و نان محلی که محبوبیت زیادی در بین مردم این استان دارد، نان محلی «چزنک» به خاطر نیاز به مواد اولیه محدود و در دسترس همه، پخت آسان و سریع میتواند یک میان وعده همیشگی باشد،
در ادامه به معرفی هر چه بیشتر این غذای محلی پرطرفدار و طرز تهیه آن از زبان نویسنده، محقق و پژوهشگر لرستانی میپردازیم.
عزت چنگایی، نویسنده، محقق و پژوهشگر لرستان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا میگوید: «چزنک رغو» یکی از غذاهای محبوب و خوشمزه لرستان است، این غذا ویژه مناطق غرب کشور است، اما در منطقه لرستان زنان لر آن را با سلیقه و خوشطعم درست میکنند.
چرا چزنک رغو؟
چنگایی به تعبیر و توصیف نام چزنک رغو میپردازد و میافزاید: به هر خوردنی که داخل روغن برشته شود، آن را با یک پیشوند لری (چز) نامگذاری میکنند، به عنوان مثال وقتی یک قطعه دنبه را برای تهیه روغن در یک قابلمه میریزند، زمانی که روغنش گرفته میشود به آن «چزییله» میگویند، یعنی دنبه برشته شده است، چزنک رغو (نان برشته) نیز با چنین فلسفهای به همین نام نامگذاری شده است.
پژوهشگر لرستانی با اشاره به اینکه چزنک رغو همان نان برشته است، طرز تهیه آن را چنین توضیح میدهد: از ترکیب آرد و آب، خمیر نان چزنک که خمیری شل است، درست میشود، این خمیر وقتی برشته شد داخل روغن ریخته میشود، روغنی که روی یک ساج یا تابه اصلاح لری (تاوه) ریخته میشود، در قدیم ساج را به صورت وارونه روی آتشدان میگذاشتند و خیلی وقتها زنان لر اگر تابه یا ساج در دسترس نباشد روی یک سینی بزرگ هم این نان را درست میکنند، وقتی نان از یک طرف برشته شد طرف دیگر نان را هم میگذارند برشته شود، اما نه کاملاً برشته بلکه نرم، این نان نرم را بعد از برشته شدن داخل ظرف مخصوص میگذارند و روی آن روغن حیوانی یا به اصطلاح لری «رغو دُو» که قدیمترها روغن هیزه میریختند.
وی ادامه میدهد: هیزه روغدانی است که از پوست بزغاله بهدست میآمده است و لرها پوست بزغاله را با هنر خاصی تمیز و فرآوری میکردند که بعد از درست شدن تا مدتی درون آن را شیره میریختند تا مزه بگیرد و بعد روغن را داخل آن نگهداری میکردند.
محقق لرستانی اضافه میکند: اسم لری چزنک رغو در واقع چِنگال است و موقع مصرف با ترکیب نان و روغن حیوانی تقریباً به صورت تلیت خورده میشود، فلسفه اصلی نامگذاری چِنگال برای چزنک رغو این است که لرها ترجیح میدادند این نان را با دست بخورند.
چنگایی میگوید: چزنک رغو در بین لرها ارزش غذایی بسیار بالایی داشته و دارد، قدیمترها به این دلیل که شیره را داخل هیزه میریختند، روغن مزه شیره را میداد، اما امروزه که روغن حیوانی را داخل ظرفهای فلزی نگهداری میکنند مقداری شیره را نیز برای طعم به چِنگال اضافه میکنند.
به گزارش ایمنا، پخت سنتی این نان از گذشته روی زغال و هیزم صورت میگرفت و امروزه نیز در لرستان بهطور عمده به همان روش سنتی پخته میشود، اما شما میتوانید روی گاز و حتی در فر نیز آن را طبخ کنید، اگر به نانهای نازک علاقه دارید «چزنک رغو» لرستانی را حتماً تهیه کنید زیرا مواد کاملاً در دسترسی دارد و میتوانید به عنوان یک میان وعده سالم آن را میل کنید.
نظر شما