به گزارش خبرگزاری ایمنا، آمدن یک موجود زنده به عنوان یکی از اعضای خانواده تأثیر بهسزایی در تحکیم خانواده دارد، چراکه فرزندآوری به انسان حس شکفتن و نو بودن را القا میکند و حس امید به آینده والدین را بالا میبرد که باعث ایجاد حس شادی و نشاط و انگیزه در خانواده میشود؛ وجود نوزاد در واقع تبدیل به یک منبع لذت و شادی در خانواده میشود.
دیگر نقش فرزند در تحکیم خانواده هدف دادن به زندگی پدر و مادر است؛ زن و مرد بعد از ازدواج گاهی به دلیل تکرار مکررات زندگی هدف خود را فراموش کرده و انگیزه خود را از دست میدهند، اما با تولد فرزند همه چیز به یکباره تغییر میکند و زندگیشان هدفمندتر و برنامهریزی آنها برای آینده بیشتر و به افرادی مسئولیتپذیر تبدیل میشوند.
شاد کردن فضای خانواده، افزایش آرامش روحی و روانی والدین، بهبود کیفیت زندگی ازجمله ارتقای سلامت روان، سلامت عاطفی، سلامت اجتماعی و ارزشهای معنوی و روحی، رشد شخصیت و افزایش اقتدار والدین، حفظ ثبات و پایداری روابط و کاهش آمار طلاق، عامل تولید ثروت و رشد و پیشرفت خانواده و افزایش امید و انگیزه در زوجین همگی بخشی از پیامدهای فرزندآوری در جامعه است.
بر اساس تحقیقات انجام شده بیشتر طلاقها به دلیل نداشتن فرزند اتفاق میافتد وخانوادههای صاحب فرزند به دلیل آرامش فرزند خود به طلاق فکر نمیکنند؛ فرزند در خانواده در واقع رابط بین پدر مادر است و آنها را به زندگی دلگرم میکند و رابطه عاطفی میان آنها را بهبود میبخشد.
دنیای پاک کودکان، انگیزهای برای امید و تلاش
فاطمه مادری که فرزندان او دوران کودکی و نوجوانی را میگذرانند، به خبرنگار ایمنا میگوید: در صورتی که آگاهی، رشد اخلاقی و تربیتی والدین صحیح باشد، فرزندآوری تأثیر زیادی بر تحکیم بنیان خانواده خواهد داشت؛ در غیر این صورت تعدد فرزندان بر مشکلات خانواده و به طبع جامعه تحمیل خواهد شد.
این مادر جوان که سه فرزند دارد، ادامه میدهد: در اوضاع به نسبت سخت اقتصادی و چالشهایی که در جامعه با آن مواجه هستیم، فرزندآوری نقطه قوت و انگیزهای برای تلاش کردن و ناامید نشدن است، ضمن اینکه دنیای پاک کودکان تنشها را از بین برده و باعث نشاط و شادابی در فضای خانواده میشود.
وی با اشاره به راهکارهایی برای تشویق زوجهای جوان به فرزندآوری خاطرنشان میکند: با اجرایی کردن طرحهایی همچون تحصیل رایگان دانشآموزان در مدارس، رایگان شدن هزینههای دوران بارداری، سکونت دادن خانوادههای دارای فرزند زیر پنج سال به مدت چندسال در منازل مشخص و تعیین درآمد ثابت ماهانه برای خانوادههای دارای چند فرزند میتوان خانوادهها را برای فرزندآوری تشویق کرد.
میان فرزندآوری و نشاط خانواده رابطه مستقیمی وجود دارد / فرزندآوری، عامل تنوع و نشاط در زندگی
فرزانه مادر چهار فرزند است و درباره فرزندآوری و اهمیت توجه به این موضوع به خبرنگار ایمنا میگوید: تعدد فرزندان تأثیر زیادی در تحکیم پیوند زناشویی دارد، زیرا دغدغهها و علاقههای هر یک از فرزندان باعث میشود زوجین زمان بیشتری را با هم بگذرانند و محبت میان اعضای خانواده بیشتر شود.
وی میافزاید: میان تعداد فرزندان و نشاط و شادابی خانواده رابطه مستقیمی وجود دارد، چرا که فرزندان باعث تقویت امید و انگیزه و ایجاد تنوع در سبک زندگی والدین میشوند، این امر سبب جلوگیری از روزمرگی، کسالت و خمودگی میشود.
این مادر جوان اضافه میکند: کاهش سن ازدواج، ارائه بستههای تشویقی به زوجین، قرار دادن هزینههای ناباروری و زایمان تحت پوشش بیمهها، حفظ ارزش و کرامت جایگاه مادری، تبیین اهمیت فرزندآوری از راهکارهای مؤثر برای تشویق افراد به فرزندآوری است.
فرزندآوری، عامل تحکیم بنیان خانواده
جواد یارعلی، روان شناس و هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا در خصوص تأثیر فرزندآوری بر تحکیم بنیان خانواده اظهار میکند: بقای نسل و فرزندآوری از اهداف خلقت بشر است؛ زندگی خیلی از زوجها با آمدن بچه شیرینتر میشود و اگر کدورتی میان زوجین باشد، بهطور معمول با به دنیا آمدن بچه رفع میشود و موارد بسیاری وجود داشته است که وجود بچهها مانع وقوع طلاق شده است، زیرا خانوادهها برای رشد و تربیت فرزندان، نسبت به شرایط رفتار سازگارتری با اطرافیان خواهد داشت.
وی میافزاید: حتی والدین بهخاطر فرزندان خویش از تمایلات و خواستههای خود میگذرند و این نشاندهنده تأثیر فرزندآوری بر استحکام و استمرار خانوادهها است؛ همچنین با مراقبت و پرستاری فرزندان از والدین در دوران کهنسالی، ارتباط خانواده دوام بیشتری مییابد.
این استاد دانشگاه با بیان روایتی از ائمه که میفرمایند «فرزندان، میوههای زندگی هستند»، عنوان میکند: فرزندان مایه سرور و شادمانی والدین هستند، بازیها و بحثهایی که در دوران کودکی دارند نشاندهنده سلامت و سرزندگی آنها است و زمانی که به سن بلوغ یا ازدواج میرسند، مشاهده کمال و جمال فرزندان بهانهای برای افتخار و خرسندی والدین است.
وی ادامه میدهد: فرزندان در تأمین سلامت روانی والدین که از مهمترین ابعاد سلامت در افراد است، نقش بهسزایی دارند و وجود آنها بهانهای برای جوشش انرژی و انگیزه در والدین است و سبب افزایش امید و نشاط در پدر و مادر میشود.
رشد و تربیت فرزندان در خانوادههای پرجمعیت و کم جمعیت
یارعلی با مقایسه فرایند رشد و تربیت در خانوادههای چند فرزندی و تک فرزندی خاطرنشان میکند: در خانوادههای تک فرزند، بهطور معمول مشکلات عاطفی، روانی و اجتماعی وجود دارد که گاهی سبب کمرویی، خجالت، کاهش شهامت میشود.
وی اضافه میکند: در خانوادههای چند فرزندی نیاز است والدین بر جنبههای مختلف تربیتی فرزند اول اعم از بهبود رشد اجتماعی و عاطفی و تکوین مهارتهای زندگی متمرکز شده و سرمایهگذاری کنند تا تربیت فرزندان بعدی تسهیل شود، زیرا فرزندان دوم و سوم و بعد از آن، فرزند اول را الگوی رفتاری و اخلاقی خود قرار میدهند.
دانشآموخته دکترای روانشناسی محض با اشاره به نکته که بهصورت کلی خانوادههای چند فرزندی نسبت به خانوادههای تک فرزندی در تربیت فرزند و رشد چندجانبه آنها عملکرد بهتری دارند، بیان میکند: عطوفت و مهربانی در خانوادههای چند فرزندی نمود بیشتری داشته، اما در خانوادههای تک فرزندی چالشهایی برای اقناع محبت و همدلی وجود دارد.
فراهم کردن بستر ازدواج آسان، مقدمهای برای فرزندآوری
وی با بیان راهکارهایی برای تشویق زوجهای جوان به فرزندآوری اشاره میکند: با تمام اقداماتی که در این زمینه با زحمات مسئولان کشور انجام شده است، باید بستر ازدواج راحت و آسان را بهصورت گستردهتر فراهم کنیم و شرایطی را پدید آوریم که سبب کاهش سن ازدواج شود.
یارعلی با بیان اینکه اگر قصد تشویق زوجین برای ازدواج و فرزندآوری را داریم، باید بستر مناسب و شرایط اولیه آن را نیز فراهم کنیم، تاکید میکند: در سالهای اخیر جوانان به بلوغ جسمی، شناختی و عاطفی دست پیدا کردهاند، اما مشکل اصلی برای ازدواج مسئله اشتغال و مشکلات اقتصادی است.
رفع اختلافات و نشاط درونی با فرزندآوری / ارائه تسهیلاتی برای زنان در راستای افزایش فرزندآوری
ریحانه سادات جزایری، کارشناس مامایی و مدیرعامل انجمن سفیران مردمی نفس در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار میکند: با تولد فرزندان، تحولاتی در زندگی پدر و مادر رخ داده و وظیفه حمایتی برعهده این افراد قرار میگیرد و همین حس پدر شدن و مادر شدن، نشاط و قدرت درونی را در والدین به وجود میآورد.
وی میافزاید: با به دنیا آمدن فرزند، بسیاری از والدین اختلافات، عادات ناصحیح و رفتارهای اشتباه و آسیبزننده خود مانند اعتیاد یا تصمیم به طلاق را کنار گذاشته و برای رشد و تربیت هرچه بهتر فرزند تلاش میکنند.
این کارشناس مامایی با بیان نکتهای به بانوان عنوان میکند: با افزایش سن بانوان، تصمیم به بارداری مشکل میشود، زیرا تحمل و صبر افراد کمتر شده و بارداری در سنین بالا ممکن است سبب مشکلات روحی، روانی و جسمی شود و عوارضی همچون افسردگی را به دنبال داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه نیاز است تسهیلاتی برای فرزندآوری در زمینه اقتصادی و شناختی به زوجین اختصاص داده شود، ادامه میدهد: اگر زنان دوره بارداری خود را راحتتر و با چالشهای کمتری بگذرانند و برای تربیت فرزند از لحاظ شناختی و مشاورهای از امکانات مناسب برخوردار باشند، ترغیب زوجین به فرزندآوری بیشتر خواهد شد.
جزایری با بیان اینکه باید سعی کنیم پوشش بیمهای زایمان زنان را گستردهتر کنیم، خاطرنشان میکند: میتوان هزینههای سنگین زایمان مانند هزینه برخی سونوگرافیها و آزمایشها را تحت پوشش کامل بیمه قرار داد، اگرچه بیمه سلامت برخی از هزینههای زایمان را میپردازد، اما استفاده از این پوشش بیمهای تنها در بعضی از مراکز درمانی مقدور است.
وی اضافه میکند: با انگیزه مقابله با بحران کاهش جمعیت در کشور مؤسسهای مردم نهاد به نام سفیران مردمی نفس تأسیس شد که به ارائه مشاوره خانوادگی، برگزاری جلسات آموزشی، فرهنگسازی، حمایت و توانمندسازی زنان باردار پرداخته است تا از سقط جنین جلوگیری و تشویق خانوادهها برای فرزندآوری شود.
مدیرعامل انجمن سفیران مردمی نفس بیان میکند: بعضی موسسهها و مجموعههایی نیز شکل گرفته که به برگزاری جلساتی با متخصصان با هدف آگاهسازی زوجین میپردازند، اما با این حال باید در اجرایی کردن طرحهای تاثیرگذارتر و حمایت این موسسهها تلاش بیشتری شده و اهمیت فرزندآوری برای زوجین بیان شود.
لازم است بدانیم، وجود فرزندان در کیفیت زندگی خانوادهها و به ویژه بهبود کیفیت روابط زوجین نقش بسزایی دارد، فرزندآوری برای تحکیم بنیان خانواده بسیار تأثیرگذار است، البته باید سعی کنیم علاوه بر فرزندآوری به تربیت صحیح فرزندان و دیگر مسائل مربوط به زندگی اعم از اشتغال، تعامل اجتماعی، اخلاق نیکو و مواردی از این قبیل نیز توجه کنیم.
مقام معظم رهبری در خصوص اینکه فرزندآوری از مهمترین وظایف زنان در پیشرفت کشور است، فرمودند: «فرزندآوری یکی از مهمترین مجاهدتهای زنان و وظایف آنان است؛ چون فرزندآوری در حقیقت هنر زن است؛ اوست که زحماتش را تحمل میکند، اوست که خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به او داده است.
صبرش را به آنها داده، احساساتش را به آنها داده است. اگر چنانچه ما اینها را در جامعه به دست فراموشی نسپریم؛ آن وقت پیشرفت خواهیم کرد.»
مقام معظم رهبری همچنین درباره ضرورت اهتمام مسئولان به مسئله افزایش جمعیت میفرمایند: «مسئله جمعیت را جدی بگیرید؛ مسئله جمعیت از آن مسائلی نیست که بگوییم حالا ده سال دیگر فکر میکنیم؛ نه، اگر چند سال بگذرد، وقتی نسلها پیر شدند، دیگر قابل علاج نیست.»
طبق نظر متخصصان و کارشناسان اصلیترین نتیجه کاهش فرزندآوری، پیری جمعیت دانسته شده که این رخداد پیامدهای جبرانناپذیری از جمله معضل نیروی کار، تعطیلی کارخانهها و صنایع تولیدی، کاهش تولید و رشد اقتصادی، چالشهای فرهنگی، کاهش روابط اجتماعی و انزوای افراد و… را به دنبال خواهد داشت.
نظر شما