به گزارش خبرگزاری ایمنا، صنعت فضایی ایران از دهه ۸۰ شکل گرفت و در سال ۱۳۸۷ اولین ماهواره ایرانی با نام «امید» در مدار قرار گرفت که نقطه مهمی در صنعت فضایی کشور به‌شمار می‌رود. پس از آن نیز ماهواره‌های دیگری پرتاب شدند که عمر بعضی از آن‌ها به پایان رسیده است.
ماهواره‌های تحقیقاتی از این جهت برای ما اهمیت دارند که می‌توانند موانع ماهواره‌های عملیاتی را رفع کنند، چرا که شرایط تست در فضا بسیار متفاوت‌تر از آزمایشگاه‌های مفصلی است که روی زمین اجرا می‌شود. یکی از راهبردهای جدی سازمان فضایی پرتاب ماهواره مخابراتی به‌خصوص در ارتفاع پایین است. ماهواره‌های مخابراتی ارتفاع‌پایین چند سالی است که روی بورس است و کمپانی‌های بزرگ دنیا در حال ساخت و تزریق آن‌ها در مدار هستند که کاربرد این ماهواره‌ها انتقال داده‌ها است که گاهی می‌توانند خدمات پهن‌باند ارائه دهند.
ماهواره «پارس ۱» یک ماهواره سنجشی از راه دور و ساخت پژوهشگاه فضایی ایران است که سه نوع کاربرد داده‌برداری از سطح زمین دارد، محموله نخست طیف رنگی با دقت ۱۵ متر، محموله دوم با دقت ۱۵۰ متر برای تصویربرداری حرارتی و محموله‌ای با دقت ۳۰۰ متر برای تصویربرداری با طیف‌های مادون قرمز موج کوتاه است که در شناسایی آفات گیاهی و جنگل‌داری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علاوه بر ماهواره سنجشی، ماهواره مخابراتی نیز در این ماهواره داریم که داده‌هایی از آن در باند S و X به‌عنوان محموله‌های اصلی داده و تصویر مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به ارتفاع ۵۰۰ متری، هر یک دور که این ماهواره می‌چرخد حدود یک ساعت و نیم طول می‌کشد.
با توجه به هدف برنامه ۱۰ ساله فضایی کشور سرآمدی در توسعه فناوری فضایی بومی در منطقه و افزایش بهره‌مندی شهروندان و رونق کسب‌وکارها از خدمات و فناوری‌های فضا پایه به شمار می‌آید.
سال ۱۴۰۲، سالی پربار با چهار پرتاب موفق برای ایران
علیرضا بیات، کارشناس فضایی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: سایوز که موشک حمل بار و انسان است، پنجشنبه، دهم اسفند از پایگاه پرتاب وستوچنی در روسیه، توانست ۱۸ ماهواره را به صورت سالم به مدار تزریق کند که یکی از این ماهواره‌ها، ماهواره «پارس ۱» متعلق به سازمان فضایی جمهوری اسلامی ایران بود.
وی می‌افزاید: این ماهواره توسط سازمان فضایی ایران ساخته و چند ماه گذشته به روسیه فرستاده شد تا بتواند به صورت موفق در مدار قرار گیرد. «پارس ۱» در مدار تقریباً ۵۰۰ کیلومتری قرار گرفت و می‌تواند عکس‌های با کیفیتی را برای ایران و سازمان فضایی ارسال کند.
کارشناس فضایی تصریح می‌کند: این ماهواره حدود ۱۳۴ کیلوگرم وزن و سه دوربین برای تصویربرداری دارد که در سه محدوده طیف مرئی، فروسرخ گرمایی و فروسرخ موج کوتاه کار می‌کند. دوربین طیف مرئی و فروسرخ موج کوتاه آن می‌تواند در کمتر از ۱۰۰ روز از زمان فعال‌سازی، ۹۵ درصد از اراضی کشور را تصویربرداری کند و دوربین با طیف فروسرخ گرمایی نیز می‌تواند تصویربرداری در شب داشته باشد و کل اراضی ایران را در کمتر از ۴۵ روز تصویربرداری کند.
بیات خاطرنشان می‌کند: از خصوصیات دیگر این ماهواره می‌توان به پیش‌رانش آن اشاره کرد که می‌تواند گاز سرد خود و مدار خود را اصلاح کند. نکته دیگری که می‌توان به آن در مورد این ماهواره اشاره کرد، سنسور تعیین موقعیت GPS و ODS، سنسور خورشید، ستاره، مغناطیس‌سنج، ژیروسکوپ و سنسورهای سنجش میزان تشعشعات فضا که تمام این موارد به بهبود عملکرد زیرسیستم‌های این ماهواره کمک می‌کند تا بتواند در مدار به صورت کامل کار خود را پیش ببرد.
وی ادامه می‌دهد: سال جاری برای سازمان فضایی ایران با چهار پرتاب موفق بسیار پرکار بوده است و این سازمان توانسته است ماهواره «نور ۳» را که یک ماهواره نظامی چندمنظوره و متعلق به سپاه پاسداران ایران است را در پنجم مهر ۱۴۰۲ توسط ماهواره‌بر قاصد به فضا ارسال کند و در مدار ۴۵۰ کیلومتری زمین قرار دهد. روز آخر دی سال جاری سازمان فضایی، ماهواره ثریا را با موشک ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ که متعلق به سازمان هوا فضای سپاه است به مدار ۷۵۰ کیلومتری فرستاد و توانست به صورت موفق این ماهواره را به مدار تزریق و دومین عملکرد موفق سازمان فضایی به همراه نیروی هوافضای سپاه را در سال جاری ثبت کند که رکورد جدیدی برای ایران بود و برای نخستین‌بار ایران توانست در مدار ۷۵۰ کیلومتری، ماهواره‌ای را تزریق کند، تا پیش از آن در مدار ۴۵۰ و ۵۰۰ کیلومتری ماهواره‌ها تزریق شده بود، اما این‌بار در مدار ۷۵۰ کیلومتری این کار را انجام دادیم.
کارشناس فضایی اظهار می‌کند: در هشتم بهمن ۱۴۰۲ نیز توانستیم اولین پرتاب موفق ماهواره‌بر سوخت مایع سیمرغ را داشته باشیم که این ماهواره‌بر توانست هم‌زمان سه ماهواره به نام‌های مهدا، کیهان ۲ و هاتف ۱ را در مدار بیضوی شکل تزریق کند که نقطه عطفی برای صنعت هوافضای کشور بود.
بیات تصریح می‌کند: ایران با این کار توانست نشان دهد در کنار سوخت‌های ترکیبی جامد و مایع که توسط موشک ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ و گاهاً قاصد انجام می‌شد، توانسته است ماهواره‌بری به نام سیمرغ را به‌وسیله سازمان فضایی ایران بسازد که سوخت مایع دارد و می‌تواند در مدار بیشتر از ۵۰۰ کیلومتر هم تزریق داشته باشد و ماهواره را در آن قرار دهد.
به گزارش ایمنا، ماهواره پارس ۱ گامی در جهت توسعه بومی ماهواره‌های سنجشی است و با توجه به اینکه در دولت سیزدهم تاکنون ۱۲ پرتاب انجام شده که از این میان دو پرتاب با پرتابگرهای بین‌المللی صورت گرفته است، امیدواریم که سال آینده پرتاب‌های بیشتری نسبت به سال جاری داشته باشیم.
گزارش از مریم ترکزاد، خبرنگار ایمنا
نظر شما