به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، معماری پایدار که با عناوین معماری سبز یا معماری محیطی نیز شناخته می‌شود، شهرسازان را برای تولید طرح‌های هوشمند و استفاده از فناوری‌های موجود به چالش می‌کشد تا اطمینان حاصل شود که سازه‌ها حداقل اثرات مضر را برای اکوسیستم و جوامع ایجاد می‌کنند.
معماری پایدار چیست؟
برای درک معنای معماری پایدار، ابتدا باید تأثیر ساختمان‌ها را از نظر مصرف منابع، اثرات بلندمدت بر اکوسیستم، تولید زباله یا ایجاد گازهای مضر تعیین کرد. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، ساختمان‌ها و بخش ساخت‌وساز در مجموع مسئول بیش از یک‌سوم مصرف نهایی انرژی جهانی هستند و ۴۰ درصد از کل انتشار مستقیم و غیرمستقیم CO2 در هر سال را تشکیل می‌دهند.
بر اساس اعلام این سازمان، هیچ راه‌حل کوتاه مدتی در این رابطه وجود ندارد و مشکل این است که سیاست‌های بهره‌وری انرژی برای کمک به پایداری شهری بسیار کند هستند و در این بین، افزایش تقاضای انرژی تا حد زیادی مقصر است، به‌ویژه در مناطقی مانند چین و هند که رشد سریع صنعت و فناوری را تجربه می‌کنند. در این راستا، هدف معماری پایدار شامل خنثی کردن اثرات مضری است که ثبات محیطی کره زمین و کیفیت زندگی ساکنان ساختمان‌ها را تهدید می‌کند.
اصول معماری پایدار
معماران جایگزین‌های مختلفی برای یافتن راه‌حل‌های کارآمد برای بهبود مدیریت منابع دارند که می‌توان آنها به سه دسته اصلی دسته‌بندی کرد.
بهره‌وری انرژی
بهره‌وری انرژی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. اولین مورد به تأمین انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره دارد که هنوز راه طولانی را برای نهادینه شدن در پیش دارد. انرژی‌های تجدیدپذیر تنها کمتر از ۱۴ درصد از کل تقاضای انرژی در ساختمان‌ها را در سال ۲۰۱۷ برآورده کردند و از آن زمان تاکنون پیشرفت چشمگیری انجام نشده است.
برای مقابله با این موضوع، معماران بیشتری به‌کارگیری سیستم‌های فتوولتائیک خورشیدی روی پشت‌بام‌ها و روکش‌های نما، تأمین انرژی باد، آبگرمکن‌های خورشیدی و پمپ‌های حرارتی را در پروژه‌های خود ادغام می‌کنند. در بعضی از اقلیم‌ها، گزینه‌های نسبتاً مدرنی مانند سیستم‌های هواگرمایی نیز می‌توانند صرفه‌جویی زیادی در مصرف انرژی داشته باشند، اگرچه سرمایه‌گذاری اولیه برای نصب آنها قابل‌توجه است.
نکته دوم و حیاتی در رابطه با بهره‌وری انرژی، استفاده از منابع موجود است که این مفهوم مستلزم برنامه‌ریزی دقیق در مراحل اولیه طراحی ساختمان است. نمونه بارز این موضوع در زمینه نورپردازی است؛ کارشناسان تخمین می‌زنند که ۷۰ درصد نور مورد نیاز را می‌توان از خورشید تأمین کرد. با این حال، امروزه این نرخ در ساختمان‌های معمولی به ندرت ۲۵ درصد است. لازم به ذکر است که روشنایی ۱۷ درصد از مصرف برق جهانی را تشکیل می‌دهد.
مصالح ساختمانی پایدار
استفاده از مصالح ساختمانی مناسب بخش اساسی از کاهش مصرف انرژی را تشکیل می‌دهد. استفاده از مواد پایدار در حال تبدیل شدن به یک ضرورت در صنعت ساختمان‌سازی است. آنها را می‌توان از منابع طبیعی مبدا مانند بامبو یا چوب یا از محصولات بازیافتی نظیر فولاد تهیه کرد که قابلیت صددرصد بازیافت را دارد.
در بسیاری از کشورهای جهان، استفاده از مصالح بازیافتی به یک ضرورت تبدیل شده است؛ در انگلستان تنها سالانه ۴۲۰ میلیون تن مصالح ساختمانی بازیافت می‌شود.
برنامه‌ریزی برای استفاده هوشمند از فضا
طراحی و عملکرد ساختمان‌ها با شرایط منطقه‌ای که در آن قرار گرفته‌اند باید تطبیق داشته باشند. این امر به نوبه خود مستلزم اجرای استراتژی‌های برنامه‌ریزی شهری با معیارهای خاص پایداری است.
توسعه‌های کاربری مختلط برای کاهش اثرات زیست‌محیطی ساختمان‌ها با یک مفهوم بسیار ساده طراحی شده است: گرد هم آوردن چندین فضای کاربری در یک ساختمان که این امر باعث کاهش تردد و افزایش بهره‌وری انرژی می‌شود.
نمونه‌هایی از راه حل‌های معماری پایدار
بام‌های سبز کپنهاگ
منطقی به نظر می‌رسد شهری که عنوان سبزترین شهر جهان را به خود اختصاص داده است، نمونه‌ای عالی از پایداری باشد. قبل از دریافت جایزه سبزترین شهر جهان، پایتخت دانمارک از سال ۲۰۱۰ بیش از ۲۰۰ هزار متر مربع باغ‌بام سبز نصب کرده است. این سقف‌ها نه‌تنها زیست‌پذیری شهر را بهبود می‌بخشند یا ردپای کربن آن را کاهش می‌دهند، بلکه می‌توانند تا ۸۰ درصد از میزان بارندگی‌ها را ذخیره کنند.
چوب شفاف
راه‌حل‌هایی با پتانسیل بالا در صنعت ساختمان وجود دارد که با هدف کاهش هزینه‌های انرژی از طریق استفاده از مواد جدید ایجاد شده‌اند که یکی از آنها چوب شفاف است. ۱۰۰ گرم از این ماده که از مخلوطی از لیگنین و اکریلیک تشکیل شده است، هشت هزار ژول گرما را در دو ساعت جذب می‌کند و سپس آن را آزاد می‌کند.
ساختمان‌های پرینت سه‌بعدی
اگرچه بیشتر شبیه یک فیلم علمی تخیلی به نظر می‌رسد، اما چاپ سه‌بعدی در ساخت و ساز اکنون یک صنعت در حال ظهور است. مقامات کشورهایی مانند دبی تخمین می‌زنند که تا سال ۲۰۳۰، ۲۵ درصد از ساختمان‌های جدید با استفاده از این تکنیک ساخته خواهند شد.
معماری پرینت سه‌بعدی مزایای برجسته‌ای را برای برنامه‌ریزی شهری به‌ویژه از نظر کاهش هزینه‌ها و دسترسی جهانی به مسکن فراهم می‌کند و به استفاده از مواد پایدارتر کمک خواهد کرد.
بناهایی با راه‌حل‌های افزوده
در سال‌های اخیر نمونه‌های خارق‌العاده‌ای از پروژه‌های معماری پایدار معرفی شده است که ارزش افزوده را به عنوان راه‌حلی برای چالش‌های خاص پایداری شهری ارائه دهند. آسمان‌خراش متان Methanescraper را می‌توان اساساً به عنوان یک کارخانه بازیافت غول‌پیکر عمودی توصیف کرد. ساختار این بنا دارای ماژول‌های مختلفی است که برای طبقه‌بندی زباله‌ها به شیشه، پلاستیک، مواد آلی، کاغذ، چوب یا فلز در نظر گرفته شده است و هوای اطراف خود را بازیافت می‌کند. گاز متان حاصل از تجزیه زباله توسط لوله‌های خاصی استخراج می‌شود، به مخازن ذخیره برای فیلتر کردن پمپ می‌شود و سپس به ژنراتور فرستاده می‌شود؛ جایی که این گاز سوزانده و به برق مورد استفاده برای تأمین انرژی برج و شهر تبدیل می‌شود.
کتابخانه بیتو، تایوان
کتابخانه عمومی دو طبقه بیتو در تایوان، یکی از اولین ساختمان‌های سبز تایوان است که سازگار با محیط زیست و پایدار طراحی شده است. معماران با هدف ایجاد یک ساختار خودکفا (کاهش مصرف برق و آب) از عناصر پایداری مانند صفحات خورشیدی برای ذخیره و تولید انرژی الکتریسیته و همچنین عناصر جمع‌آوری آب باران برای صرفه‌جویی در مصرف آب استفاده کرده‌اند.
این سازه دارای پنجره‌های وسیعی است تا نیاز به روشنایی الکتریکی را به حداقل برساند. سقف ساختمان نیز دارای سلول‌های فتوولتائیک است که برق تولید می‌کند و آب باران را برای ذخیره‌سازی و استفاده در شستشوی توالت جذب می‌کند.
مکعب، برلین
کیوب (مکعب) یک سازه اداری هوشمند است که در مرکز شهر برلین قرار دارد. ساختار انعطافپذیر این سازه به گونه‌ای طراحی شده که نور طبیعی فراوان و سایه را به طور طبیعی برای ساختمان مهیا می‌کند. کیوب یک ساختار هوشمند است که ساکنان را قادر می‌سازد تا آب و هوای داخل، استفاده و تأمین انرژی را کنترل کنند. همچنین، اطلاعات عملیاتی ساختمان در یک سرور بزرگ به نام «مغز دیجیتال» ذخیره می‌شود که سیستم‌های هوشمند فردی کیوب را به هم متصل می‌کند.
موزه فردا، برزیل
این موزه شیوه‌های طراحی پایدار مانند استفاده از انرژی طبیعی و منابع نور (بهره‌مندی از پنل‌های خورشیدی برای تأمین انرژی خورشیدی موزه) را ادغام کرده است. آب خلیج کنار موزه که برای اهداف زیباسازی اطراف ساختمان استفاده می‌شود، دمای داخلی داخل سازه را نیز تنظیم می‌کند. این سازه همچنین از پنل‌های خورشیدی فتوولتائیک استفاده می‌کند که می‌توانند در طول روز برای بهینه‌سازی زاویه تابش و تولید انرژی خورشیدی برای تأمین انرژی ساختمان تنظیم شوند.
پیکسل، استرالیا
ساختمان خودپایدار پیکسل بهترین نمونه از معماری بی‌کربن است. این سازه از نظر استفاده و تأمین آب خودپایدار است، زیرا از سیستم تصفیه آب پیچیده استفاده می‌کند. نمای ساختمان از عناصری تشکیل شده است که با استفاده از پنجره‌های سایه‌انداز ثابت و دوجداره و پنل‌های خورشیدی ساختار را پایدار می‌کند. این ساختمان اداری دارای یک بام سبز با گیاهان بومی است که آب باران را جمع‌آوری و تمام آب مورد نیاز برای داخل دفتر را تأمین می‌کند. توربین‌های بادی روی سقف نیز انرژی کافی برای جبران مصرف برق ساختمان را تولید می‌کند.
نظر شما