به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان‌جنوبی، گرد سفیدی که بر موهایش نشسته و خطوطی که بر چهره‌اش جا خوش کرده است، نشان از سال‌ها دست‌وپنجه نرم کردن او با روزگار دارد، روزگاری که برای استاد «ابراهیم سلم‌آبادی» با هم‌نشینی با ساز دهل گذشته است.
موسیقی در میان مردمانی که مهربانی‌شان چون آفتاب کویر، گرم و سوزان است، از دیرباز تاکنون جایگاه ویژه‌ای داشته است، مردمانی که زندگی در سرزمینی که مهد تمدن‌ها و فرهنگ‌های دیرین است، آنها را هم سر ذوق آورده است و در هر کوی و برزنی که جست‌وجو کنی، ردی از یک ساز محلی و نوازنده‌ای که به آن خو گرفته است، پیدا می‌کنی، مثل استاد ابراهیم که این روزها در دهه ۷۰ زندگی به سر می‌برد، اما همچنان عطش آموختن و آموزش دارد.
سلم‌آبادی سرپرست موسیقی مقامی (کوبه‌ای) «صحرا» معروف به سلم‌آبادی‌ها و استاد درجه یک هنری، نوازنده و مدرس موسیقی در استان خراسان‌جنوبی است که هم‌نوایی با ساز دهل را از پنج سالگی و در نزد پدری که معلم قرآن بود، آموخت و بعدها پیش برادران بزرگ‌ترش شاگردی را ادامه داد، برادرانی که هر کدام در سازهای سرنا و دهل استاد تمام هستند.
استاد ابراهیم گواهینامه موسیقی را در سال ۱۳۵۵ دریافت می‌کند و در همان سال نخستین اجرای چهارنفره را در کاخ گلستان در کارنامه کاری‌اش به ثبت می‌رساند و ۱۴ شب هم در تالار وحدت تهران به اجرای موسیقی می‌پردازد: «در چهارمین جشنواره فجر سال ۱۳۶۷ هم در اکثر تالارهای مرکزی تهران اجرای موسیقی محلی را داشتیم، در سال ۱۳۷۲ اجرای موسیقی تحویل سال را داشتیم و از آن سال به بعد در تمام ساعات تحویل سال اجرای موسیقی محلی به گروه موسیقی مقامی صحرا سپرده شد.
آواز دُهل از دور خوش است
او که در سال ۱۳۷۴ پایش به تلویزیون باز می‌شود و در شبکه یک به اجرای موسیقی می‌پردازد، دو سال پیاپی موفق به کسب مقام اول جشنواره موسیقی در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ می‌شود تا نامش در میان نوازندگان موسیقی محلی بدرخشد.
استاد ابراهیم که از آخرین بازماندگان نسل موسیقی بیرجند است و ید طولانی در اجرای آئین نوروزخوانی دارد، از سختی‌های اجراسازی می‌گوید که از قدیم‌الایام در میان ایرانیان معروف بوده است که آواز دُهل از دور خوش است: «اجرای موسیقی مقامی و رقص محلی مصداق کامل سهل ممتنع است که در ابتدا شاید ساده و شبیه به رقص‌های محلی کرمانج و رقص‌های محلی خراسان‌شمالی و گیلان و یا جاهای دیگر کشور باشد، اما هنرآموز بی‌حوصله را همان جلسات اول از خودش دور می‌کند و بهترین‌ها و علاقه‌مندترین‌ها ماندگار می‌شوند.»
موسیقی نواحی صرفاً ساز و آواز نیست، یک فرهنگ است
به گفته سلم‌آبادی این ساز و رقص پر رمز و راز و با اصالت و با قدمت چند صدساله، در قدیم به شکرانه سلامت و نعمت و شادابی برگزار می‌شده است که شروع حرکات آن با بالا گرفتن دست‌ها به سوی آسمان و دعا کردن و پایانش با حرکتی شبیه به سجده که به شکرانه نعمت‌ها بود، ختم می‌شده است.
استاد ابراهیم با لبخندی که بر لب دارد، در ادامه توصیف موسیقی محلی در این خطه می‌گوید: در موسیقی مقامی که اکثراً در جلسات رسمی و آئین‌های مذهبی اجرا می‌شود، به جز ساز و دهل از نی و دایره هم استفاده می‌شود و به دلیل اصالت و قدمت آن همراه با رقص با چوب است، این رقص محلی تفاوت فاحشی نسبت به سایر نقاط کشور دارد و از پیچیدگی‌ها و تنوع زیادی برخوردار است و علاوه بر تمرکز بالا و سرعت به لحاظ چرخش بدن (چَقَل) حرکات پا و نشستن و برخاستن‌های بسیار متنوع و سختی دارد که موجب شده است این موسیقی محلی جایگاه ویژه‌ای در خراسان‌جنوبی پیدا کند.
اجراهای آقای سلم‌آبادی تنها به ایران محدود نشده است و او در کشورهای متعددی حضور پیدا کرده است تا موسیقی محلی ایران را به جهانیان بشناسد: «از سال ۱۳۹۰ که سفرهای خارجی شروع شد، نخستین سفر را به کشور روسیه و ایالت جوواشیا داشتیم که در بین ۴۹ گروه دیپلم افتخار گرفتیم پس از آن در سال ۱۳۹۲ به تاشکند ازبکستان اعزام شدیم و تنها گروهی بودیم که در جشنواره ملی غذاهای جهان اجرا داشتیم و جایزه اول را کسب کردیم، در همان سال به کشور تایلند اعزام شدیم و در آیوتوبای این کشور به عنوان بهترین گروه موسیقی معرفی شدیم و برگ طلایی و زرین را کسب کردیم، در عید سال ۱۳۹۷ به بیشکک قرقیزستان اعزام شدیم و در برنامه نوروزی دانشگاه و سفارت این کشور اجرا داشتیم در شهریور سال ۱۳۹۷ هم به مسکو اعزام شدیم و در تالار مرکزی این شهر یکی از ایالت‌های معروف آن به مناسبت هفته فرهنگی ایران و روسیه به اجرای موسیقی مقامی پرداختیم.»
انتقال این هنر به نسل‌های بعدی برای حفظ موسیقی‌های پاک و اصیل ایرانی و جلوگیری از تهاجم فرهنگی موسیقی‌های بیگانه از دغدغه‌های نوازنده‌ای است که به چشم خود می‌بیند که اصالت موسیقی‌های محلی رو به نابودی است.
استاد ابراهیم معتقد است موسیقی نواحی صرفاً «ساز» و «آواز» نیست، بلکه یک فرهنگ است و بی‌شک اطلاع‌رسانی درباره هنر هر منطقه و پرداختن به موسیقی‌ها و آئین‌ها منجر به اتفاقات مثبتی در حوزه فرهنگ می‌شود.
نظر شما