به گزارش خبرگزاری ایمنا، زندگی شهری امکان مشاهده بسیاری از جلوه‌های زیبای آسمان را از ساکنان آن گرفته و دلیل عمده آن آلودگی نوری است که بعضی شهرهای جهان را درگیر کرده است؛ آلودگی نوری یکی از اثرات جنبی زندگی صنعتی شهری است و نورهای مصنوعی که در زمان یا مکان نامناسب از استاندارد خود خارج می‌شود و با کیفیت نامطلوب محیط زیست و آسمان شب را آزاردهنده و آلوده می‌سازد، از جمله منابع تولید آلودگی نوری در شهرها است و شامل نور تابلوهای تبلیغاتی و بیلبوردها، نور خیابان‌ها و میدان‌ها، نورپردازی المان‌های شهری از جمله پرچم، مجسمه و پل، نورپردازی ساختمان‌ها و برج‌ها و نورپردازی پارک‌ها می‌شود.
افزایش جمعیت موجب ساختوساز و گسترش شهرها و در نتیجه افزایش استفاده از منابع نوری می‌شود و آلودگی نوری در بیشتر شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران، قم، اصفهان، مشهد، تبریز، کرج و شیراز دیده می‌شود؛ به نظر می‌رسد برای اینکه این موضوع در شهرها به معضلی غیرقابل حل تبدیل نشود، باید نیازهای شهرهای مختلف به نور سنجیده شود و در هر شهر نیز برای مکان‌هایی با کاربری‌های مختلف نورهای مناسب طراحی شود.
برخی کارشناسان معتقدند استفاده بیش از اندازه و نادرست از هر چیزی می‌تواند آلودگی ایجاد کند که این موضوع درباره نور نیز صادق است؛ هرچند که باید زندگی شبانه مردم، امنیت آن‌ها در شب و روشنایی معابر و جاده‌ها تأمین شود، اما نور باید به شکلی بهینه و استاندارد استفاده شود، همچنین با روش‌هایی از جمله هدایت صحیح پرتوهای روشنایی، نصب سرپوش روی روشنایی‌ها، میزان نور مناسب، نصب فتوسل، نصب سنسورهای حرکتی، پوشش گیاهی، جلوگیری از ورود نور، استفاده از فیلترهای کاهنده آلودگی نوری، اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی اطرافیان، اقدامات قانونی مورد نیاز و جایگزین کردن منابع نور با طیف آبی سفید با منابعی که طیف نوری گرم‌تری دارد، می‌توان از ایجاد آلودگی نوری در شهرها جلوگیری کرد.
اصفهان شرایط ناهنجاری در زمینه آلودگی نوری ندارد
محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: فضاهای عمومی از جمله فضای سبز، معابر، خیابان‌ها و دیگر فضاها باید نور کافی داشته باشد تا تردد شهروندان در شهر به‌راحتی انجام شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر قانونی برای برخورد با فضاهایی که آلودگی نوری ایجاد می‌کند، وجود ندارد، می‌افزاید: نورهای بیش از اندازه و مزاحم مراکز تجاری و بعضی از نقاط شهر را می‌توان با تعرفه‌های ترجیحی وزارت نیرو مدیریت کرد.
قانونی برای برخورد با فضاهای ایجادکننده آلودگی نوری وجود ندارد
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه آلودگی نوری تأثیر بسزایی در سیما و منظر شهر دارد، تاکید می‌کند: در حال حاضر اصفهان شرایط ناهنجاری در زمینه آلودگی نوری ندارد.
نورصالحی ادامه می‌دهد: رعایت اعتدال و شرایط متعادل در هر زمینه‌ای از جمله استفاده از میزان نور برای شهر، شرط اول ایجاد فضاهای مناسب شهری است، همچنین استفاده بی‌رویه از نور در مراکز تجاری و فروشگاه‌ها برای شهر آسیب‌زا است.
نورپردازی غیراصولی؛ مسیری به سمت آلودگی نوری
حمید قنادنیا، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه آلودگی نوری به چند بخش تقسیم می‌شود، اظهار می‌کند: قسمتی از آلودگی نوری مرتبط با اداره برق برای روشنایی شهر بوده که این اداره موظف به تأمین و حفظ روشنایی شهر است.
وی ادامه می‌دهد: قسمتی دیگر از آلودگی نوری مرتبط با بخش‌های دولتی و غیردولتی است که شامل نورپردازی پارک‌ها و درختان می‌شود، چراکه نورپردازی غیراصولی موجب ایجاد آلودگی نوری در شهر می‌شود.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان با بیان اینکه قسمت زیادی از نورپردازی شهر در اختیار شهروندان و املاک آن‌ها از جمله ساختمان‌های تجاری و مسکونی است، تاکید می‌کند: در حال حاضر هیچ قانونی برای مشخص کردن مقدار نور کافی ساختمان‌ها وجود ندارد و این موضوع موجب شده است بعضی ساختمان‌های شهر آلودگی نوری ایجاد کند.
قنادنیا با بیان اینکه چراغ‌هایی که در شهر استفاده می‌شود نباید غیر استاندارد باشد، می‌گوید: حاکمیت قوانین نورپردازی یکی از موضوعات بازدارنده از ایجاد آلودگی نوری در شهرها است و به‌طور مثال باید مشخص شود که تمام ساختمان‌ها در حوزه مکان‌های تاریخی باید استاندارد نور را رعایت کند تا به آن مکان تاریخی آسیبی وارد نشود.
آلودگی نوری در حوزه حمل‌ونقل موجب افزایش تصادفات شهری می‌شود
وی با بیان اینکه نورپردازی یک موضوع جدا است و این اقدام را برای ایجاد زیبایی اجسام در شهر انجام می‌دهیم، اضافه می‌کند: نورپردازی برای مکان‌های تاریخی، فضای سبز، درختان و ساختمان‌های شهر عملیاتی می‌شود و موضوع روشنایی به این معنا است که شهر نور مناسبی در شب داشته باشد.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: المان‌های نورپردازی درختان شهر در زمان‌هایی از شب خاموش می‌شود تا آسیبی به درختان وارد نشود، همچنین استانداردهای نورپردازی مکان‌های تاریخی نیز در اصفهان رعایت می‌شود.
قنادنیا می‌گوید: روزانه بازنگری از پارک‌ها انجام می‌شود و پایه چراغ‌های جدید در راستای مصرف بهینه انرژی و ایجاد روشنایی کافی فضا نصب می‌شود.
وی با بیان اینکه بخشی از آلودگی نوری شهر مربوط به تبلیغات شهری است، ادامه می‌دهد: آلودگی نوری تأثیر بسزایی برای شهر دارد و در حوزه حمل‌ونقل نیز موجب افزایش تصادفات شهری می‌شود.
حفظ محیط زیست اولویت بیشتری نسبت به تزئین فضای شهر دارد
فاطمه شاهسوند، کارشناس محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در حال حاضر با فناوری روبه‌رو هستیم که گسترش زیادی داشته و آلودگی نوری را ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه با افزایش بی‌رویه روشنایی شهر با آلودگی هوا و آلودگی نوری روبه‌رو می‌شویم، اضافه می‌کند: با تولید برق برای روشنایی سطح شهر از سوخت فسیلی استفاده می‌شود و آلودگی ایجاد می‌کند و به این معنا است که با به‌وجود آمدن آلودگی نوری، آلودگی هوا نیز به‌وجود می‌آید.
کارشناس محیط زیست با بیان اینکه در حال حاضر برای جلوگیری از کمبود برق می‌توان چراغ‌های اضافی سطح شهر را خاموش کرد، تاکید می‌کند: آلودگی نوری، زیبایی شهر را مختل می‌کند و نیازمند مدیریت ویژه است، همچنین استفاده استاندارد از نور می‌تواند یک فرصت گردشگری برای شهر ایجاد کند.
شاهسوند با بیان اینکه آلودگی نوری تأثیر منفی روی فیزیولوژی گیاهان دارد، می‌گوید: گیاهان چرخه زیستی دارند که این چرخه با استفاده بی‌رویه از روشنایی مختل می‌شود، همچنین آلودگی نوری تأثیر بسزایی در سلامت انسان به‌ویژه کودکان دارد و در بعضی مواقع موجب بروز بیماری و کم‌خوابی می‌شود.
کارشناس محیط زیست با بیان اینکه میزان روشنایی ساختمان‌ها، فضای سبز، مکان‌های تاریخی و معابر در تمام نقاط شهر باید مدیریت شود، خاطرنشان می‌کند: روشنایی فضای سبز یک جنبه تزئینی دارد، از این‌رو حفظ محیط زیست اولویت بیشتری نسبت به تزئین فضای شهر دارد.
به گزارش ایمنا، آلودگی نوری، شرایط طبیعی محیط شهرها را مختل می‌کند، از این‌رو ضروری است که طراحان و برنامه‌ریزان شهری برای کاهش آثار مخرب این آلودگی راهکارهایی را ارائه دهند، البته تشدید بحران انرژی در جهان و اهمیت حفظ سلامت شهروندان، مدیران شهرهای مختلف را به کاهش روشنایی در شهرها سوق داده است.
گزارش از: سروش زارع
نظر شما