پرش سه‌گام مدیریت شهری برای هوشمندی نصف‌جهان

به گزارش خبرگزاری ایمنا، دوره ششم مدیریت شهری اصفهان از اواسط مرداد ۱۴۰۰ آغاز به‌کار کرد و یکی از محورهای اصلی اقدامات خود را هوشمندسازی و الکترونیکی کردن فرایندها در راستای کاهش مراجعه شهروندان به سازمان‌ها و مناطق شهرداری و در نتیجه کاهش ترافیک و آلودگی هوا قرار داد.

این دوره که فعالیت‌های خود را با توجه به رویکردهایی همچون محله‌محوری، هوشمندسازی و توجه به منافع شهر و شهروندان اصفهانی آغاز کرده بود، اقداماتی را در این راستا در دستور کار قرار داد و به سرانجام رساند.

از اوایل تیر ۱۴۰۱ زمان جمع‌آوری پسماندهای خانگی از در منازل شهروندان اصفهانی دچار تغییراتی شد که اقدامی در راستای هوشمندی خدمات شهر بود؛ همچنین راه‌اندازی سامانه‌هایی نظیر اصرو و اصنو نیز از دیگر فعالیت‌های این دوره مدیریت شهری بوده است.

علاوه بر سامانه‌های اصنو و اصرو، از نوروز سال جاری اپلیکیشن «اصفهان من» نیز وارد مدار خدمت‌رسانی هوشمند و الکترونیک شهرداری اصفهان شد و به گفته مسئولان، تمام سامانه‌های کاربردی شهر روی آن قرار خواهد گرفت تا درگاهی اختصاصی برای این خدمات باشد.

با توجه به اینکه حدود ۱.۵ سال دیگر از زمان خدمت دوره ششم باقی مانده است، لازم است که سیاست‌ها و رویکرد مدیریت شهری مشخص شود.

درگیری ۶ بخش از شهرداری اصفهان برای راه‌اندازی «اصرو»

سعید فردانی، دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در رابطه با سامانه‌های جدید شهرداری و با اشاره به سامانه اصرو می‌گوید: عنوان این پروژه، پرداخت الکترونیک و مدیریت هوشمند ناوگان حمل‌ونقل شهر اصفهان با نام «اصرو» است.

وی می‌افزاید: تجهیز تمام ناوگان اتوبوسرانی به دستگاه‌های مدیریت ناوگان، AVL و دستگاه‌های کاهنده درِ جلو و عقب، همچنین ایستگاه‌های BRT به دستگاه‌های کاهنده جدید، تولید نرم‌افزار اطلاع‌رسانی زمان رسیدن اتوبوس و شارژ آنلاین کارت بلیت و تهیه بلیت‌های تک‌سفره به صورت QR از طریق این اپلیکیشن، ارائه خدمات کارت بلیت و خرید بلیت تک‌سفره QR از طریق دستگاه‌های «Cashless» بوده است.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان با بیان اینکه مزیت نسبی اصرو بهبود رابط کاربری، ادغام در سوپراپلیکیشن اصفهان من، امکان شارژ آنلاین کارت بلیت و خرید بلیت QR برای اتوبوس و مترو است، خاطرنشان می‌کند: نتایج این پروژه مدیریت بهتر ناوگان اتوبوسرانی و برنامه‌ریزی‌های مرتبط با آن، افزایش مسافرت با اتوبوس، کاهش انتظار مسافر و افزایش رضایت مسافران به دلیل ارائه خدمات شارژ به صورت آنلاین است که حوزه‌های معاونت حمل‌ونقل و ترافیک، معاونت مالی و اقتصادی، شرکت واحد اتوبوسرانی، اصفهان‌کارت، سازمان فاوا و مترو را درگیر می‌کند.

فردانی با اشاره به «فاوادسک» اضافه می‌کند: این سامانه یک سیستم جامع مدیریت خدمات فناوری اطلاعات است که به‌صورت فرایند محور و مبتنی بر رویکرد ITIL تهیه شده است که تمام ابزارهایی که برای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات نیاز است را به صورت یکپارچه در اختیار می‌گذارد و امکان پیاده‌سازی فرایندهای صحیح و به روش‌های ITIL را در مجموعه فراهم می‌کند.

وی با بیان اینکه با فاوادسک می‌توان نیازهای کسب و کاری و زیرساخت فناوری اطلاعات را همسو کرد و رخدادها را بر اساس تأثیری که بر سرویس‌ها دارد، اولویت‌بندی کرد، ادامه می‌دهد: از این سیستم می‌توان برای ارائه، ردیابی و مدیریت خدمات فنی و پشتیبانی یکپارچه فاوا استفاده کرد که با داشتن زیرسیستم‌های (ماژول‌ها) متعدد، می‌تواند تصویری واضح از وضعیت جاری ارائه خدمات را در اختیار گذارد.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: فاوادسک به‌عنوان یک رویکرد استراتژیک به مدیریت فناوری اطلاعات تلقی می‌شود که روی ارائه ارزش به مشتری تمرکز دارد و در آن نقش‌ها و مسئولیت‌های هر فرد و دپارتمان نسبت به خدمات فناوری اطلاعات به شکل دقیق مشخص می‌شود؛ این رویکرد در دستیابی به بهره‌وری بیشتر، هزینه‌های پایین‌تر و رضایت بیشتر کاربر نهایی منجر خواهد شد و مدیریت مشتریان و مدیریت بهینه خدمات را تسهیل می‌کند.

اپ «اصفهان من» نوروز سال ۱۴۰۲ به بهره‌برداری رسید و تاکنون بیش از ۶۰ هزار شهروندان در این سامانه ثبت نام و از آن استفاده کرده‌اند

فردانی تاکید می‌کند: سازمان فاوای شهرداری اصفهان از سال ۱۳۹۹، با هدف ارائه خدمات غیرحضوری به شهروندان برای تولید و توسعه طرح «اصفهان من» به‌صورت داخلی اقدام کرد و امکانات این سامانه طی چهار سال گذشته بر اساس نیاز مجموعه شهرداری اصفهان و شهروندان به‌صورت مستمر ارتقا و توسعه یافته است.

وی با بیان اینکه وب اپلیکیشن سامانه «اصفهان من» با نام اپ «اصفهان من» نوروز سال ۱۴۰۲ به بهره‌برداری رسید و تاکنون بیش از ۶۰ هزار شهروندان در این سامانه ثبت‌نام و از آن استفاده کرده‌اند، اضافه می‌کند: این سازمان مهر سال جاری نسبت به تولید نسخه جدید اپ «اصفهان من» با بهره‌گیری از به‌روزترین فناوری‌ها در توسعه اپلیکیشن و در تیمی متشکل از تخصص‌های مختلف فناوری اطلاعات و حدود ۵۰۰۰ ساعت کار کارشناسی اقدام کرده است که این نسخه به‌زودی به بهره‌برداری خواهد رسید.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های مهم نسخه جدید اپ «اصفهان من» علاوه بر اصلاح واسط کاربری اپلیکیشن، توجه به تجربه کاربری برای افزایش رضایت مخاطبان و توسعه خدمات قسمت گردشگری این اپ بوده است، تصریح می‌کند: در این نسخه از اپ اصفهان من، ارتباطات با سایر اپلیکیشن‌ها و یکپارچه کردن آن‌ها، پیش‌بینی شده است و از جمله برنامه‌های آینده این اپ، راه‌اندازی باشگاه شهروندان، ربات هوشمند اصفهان‌ربات و بخش‌های خودروی من و ملک من است که سال آینده توسعه و بهره‌برداری خواهد شد.

فردانی با بیان اینکه موضوع پیشگیری و رفع تخلفات شهری چالشی است که شهرداری‌ها در تمام شهرها به ویژه کلان‌شهرها با آن مواجه هستند، اضافه می‌کند: روال سنتی برای این امر موجب بروز مشکلاتی از جمله هزینه‌های زیاد نظارتی، ارزیابی‌های نامناسب، مدیریت نشدن انبارها و کالاهای جمع‌آوری شده و ثبت داده‌ها به صورت کاغذی می‌شود.

وی خاطرنشان می‌کند: سامانه مدیریت و کنترل پیشگیری و رفع تخلفات شهری با امکانات مختلفی از جمله ثبت تخلفات به صورت میدانی و در محل، ثبت مستندات مربوط به تخلفات، مکانیزه کردن انبارها، برنامه‌ریزی دقیق برای حضور اکیپ‌های عملیاتی در مناطق، ارائه داشبوردها و گزارش‌های مدیریتی و کارشناسی در سه حوزه سد معبر، تخلفات ساختمانی و مزاحمت در شهرداری اصفهان مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان اضافه می‌کند: از ویژگی‌های قابل توجه سامانه مدیریت و کنترل پیشگیری و رفع تخلفات شهری، قابلیت استفاده از آن در دو بستر وب و تلفن همراه و یکپارچگی و برخط بودن آن است؛ همچنین این سامانه می‌تواند از طریق بستر اطلاع‌رسانی لازم در راستای بهبود فرهنگ شهروندی و مشارکت شهروندان در این زمینه، نقش مؤثری ایفا کند.

سمفا چیست؟

فردانی با بیان اینکه سامانه یکپارچه مدیریت مکان‌مند فیبر نوری اصفهان با نام سمفا با هدف تجمیع مستندات و دسترسی آسان به اطلاعات شبکه فیبر نوری شهر طراحی شده است، تصریح می‌کند: این سامانه با مستندسازی تأسیسات شبکه فیبرنوری، اطلاعات به‌روز و دقیق و بررسی بیشتر تداخلات پروژه‌های عمرانی با شبکه فیبر نوری، مشکلاتی که در گذشته وجود داشته و موجب آسیب‌رسانی به شبکه فیبر نوری و هزینه‌های اضافی می‌شود را مرتفع کرده است.

وی تاکید می‌کند: سمفا دارای ماژول‌های داکت، ساب داکت، کانال فیبر نوری، کابل فیبر نوری، حوضچه‌ها، نمایش طرح‌ها، نقشه ازبیلت اجرا شده و نمایش ساختمان‌های شهرداری است.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان با بیان اینکه «سیپا» یک سامانه جدید، مخفف «سامانه یکپارچه پرداخت الکترونیکی شهرداری اصفهان» است، می‌گوید: این سامانه با مدیریت حساب‌ها و ارتباطات با بانک‌های عامل و حذف دغدغه سایر سیستم‌ها در زمینه نحوه ارتباط با بانک، مسائل مدیریت خطاها، مشکلات احتمالی و مدیریت پرداخت الکترونیکی را حل کرده است و داشبوردهای مختلف پرداخت الکترونیکی برای خدمات الکترونیکی را ایجاد کرده است.

فردانی اضافه می‌کند: سامانه سیپا دارای ماژول‌های مدیریت حساب‌ها و سامانه‌های ارتباطی است و مهم‌ترین ویژگی آن مدیریت یکپارچه پرداخت الکترونیکی و امکان گزارش‌گیری مدیریتی است که توسط کارشناسان سازمان فاوای شهرداری اصفهان تهیه شده است.

موضوع شهر هوشمند در سال جاری و بودجه ۱۴۰۳ پیگیری شده است

محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در رابطه با سیاست دوره ششم برای موضوع هوشمندسازی می‌گوید: یکی از رویکردهای اصلی دوره ششم این بود که تا حد امکان شهروندان برای انجام کارها و دریافت خدمات از شهرداری، نیاز به حضور فیزیکی نداشته باشند و بتوانند به‌صورت غیرحضوری این موارد را پیگیری کنند.

وی با بیان اینکه ارائه خدمات غیرحضوری موجب می‌شود شهروندان سرعت عمل، شفافیت و رغبت داشته باشند تا خدماتی از شهرداری دریافت کنند، می‌افزاید: با توجه به این رویکرد، موضوع شهرسازی الکترونیک مطرح و سامانه سرا ۱۰، جایگزین سرا ۸ شد که البته مشکلاتی در زمان جایگزینی به‌وجود آمد.

رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه برای عمل به رویکرد شفافیت، نیازمند همراهی دستگاه‌های دیگر بودیم که با مشکلاتی روبه‌رو شدیم، خاطرنشان کرد: در مجموع سامانه اصنو توانسته است بیش از ۹۰ درصد به اهداف خود دست پیدا کند و حداقل در خصوص شفاف‌سازی فرایندها اقدام کند، گرچه که باید تلاش شود که شهروندان بتوانند به‌صورت کامل خدمات غیرحضوری دریافت کنند، زیرا با نتیجه نهایی خود فاصله دارد.

نورصالحی اضافه می‌کند: به‌صورت عمومی موضوع شهر هوشمند در حوزه‌های مختلف، سال جاری و بودجه ۱۴۰۳ در زمینه ارائه خدمات الکترونیک و هوشمند پیگیری شده است که این اقدامات باید مستمر باشد و به‌روزرسانی شود تا بتواند استمرار داشته باشد.

وی اضافه می‌کند: سامانه اصرو نیز مربوط به خدمات حمل‌ونقل عمومی است تا شهروندان بتوانند از زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه مطلع شوند و خدمات آن در حال تکمیل است.

رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه در حال تلاش هستیم سامانه اصفهان‌من تکمیل شود تا شهروندان تمام خدمات و اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کنند، تصریح می‌کند: همچنین به‌صورت متقابل نیز اگر شهروندان درخواست‌هایی حتی فراتر از مدیریت شهری دارند، در حوزه دستگاه‌های مختلف خدماتی دریافت کنند که امیدواریم این فرایند ادامه پیدا کند.

نورصالحی با بیان اینکه برنامه‌های مدیریت شهری مقطعی و چهارساله نیست و اقداماتی از گذشته انجام شده است که در حال ادامه دادن آن هستیم و بعضی از موارد را پررنگ‌تر و قوی‌تر پیش بردیم که باید به همین نحو نیز پیش رود، می‌گوید: یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها و نیازهای شهر اصفهان توسعه حمل‌ونقل عمومی و بهبود کیفیت عبور و مرور در سطح شهر است که در این راستا باید خطوط مترو توسعه پیدا کند و به بهره‌برداری برسد و در حوزه اتوبوسرانی نیز این موضوع باید پیگیری شود.

وی می‌افزاید: تعداد اتوبوس‌های شهر اصفهان پس از شیوع ویروس کرونا با ضعف مواجه شده بود که سعی می‌کنیم آن را به شرایط کیفی خوب بازگردانیم تا اتوبوس با کیفیت مطلوب و نظم و ناوگان با آلودگی کم داشته باشیم و اتوبوس به‌یکی از گزینه‌های مناسب برای تردد شهروندان تبدیل شود.

صدور ۲۸۳۳ پروانه ساختمانی طی ۹ ماه با «اصنو»

عباس افرادی، قائم‌مقام مدیریت شهرسازی الکترونیک شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: سامانه اصنو ابتدای تیر سال گذشته در راستای ارائه خدمات غیرحضوری با کیفیت در اختیار شهروندان قرار گرفت.

وی با اشاره به اهداف راه‌اندازی سامانه اصنو می‌افزاید: کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی، حذف امضاهای طلایی پرداخت، الکترونیک هزینه‌های پروانه، صدور غیرحضوری پروانه و شفافیت در هزینه‌های پرداختی بوده است.

قائم‌مقام مدیریت شهرسازی الکترونیک شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: با توجه به اینکه آمارگیری از سامانه اصنو به صورت سه ماه یک‌بار انجام می‌شود، طبق آمار ۹ ماه سال جاری، ۲۸۳۳ پروانه ساختمانی با استفاده از سامانه اصنو صادر و ۸۵۳۲ مورد پاسخگویی برخط نیز انجام شده است.

افرادی می‌افزاید: در فرایند راه‌اندازی سامانه اصنو، درخواست صدور پروانه ساختمانی وجود داشت، اما در حال حاضر درخواست گواهی «عدم خلاف»، سامانه امور مهندسان طراح و ناظر، پرداخت عوارض نوسازی، دریافت نقشه‌های هوایی و کارتابل (برای شهروند و کاربر) را در بر می‌گیرد.

وی اضافه می‌کند: در سامانه اصنو، شهروند دارای کارتابل و فعالیت‌ها بین کاربر منطقه و شهروند در تبادل است و به‌صورت مشترک انجام می‌شود و در صورت نیاز به بارگذاری مدرک یا اقدام خاصی باشد، درخواست به کارتابل مالک ارسال می‌شود.

قائم‌مقام مدیریت شهرسازی الکترونیک شهرداری اصفهان با بیان اینکه یکی از این اقدامات، بارگذاری نقشه‌های معماری توسط مالک، مدارکی همچون شناسنامه و کارت ملی، سند و سایر مدارک در کارتابل شهروند است که درخواست آن توسط کاربر منطقه ارسال می‌شود، ادامه می‌دهد: یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که در سامانه اصنو رخ داده و در سطح کشور بی‌نظیر است، پرداخت برخط عوارض صدور پروانه ساختمانی است.

افرادی با بیان اینکه به همت معاونت شهرسازی و معماری، واحد درآمد ستاد مرکزی شهرداری، پیمانکار و بانک‌های عامل، پرداخت‌ها بدون دخل و تصرف کاربر به‌صورت آنلاین انجام می‌شود و حتی شهروند می‌تواند تقسیط پرداخت را انجام دهد و کار را پیش ببرد، تاکید می‌کند: در راستای سهولت استفاده شهروند، کلیپ‌های آموزشی تهیه شد تا آن‌ها بتوانند به‌خودی خود کارها را پیش ببرند؛ به‌رغم اینکه بازوهای اجرایی همچون کافی‌نت‌ها و دفاتر منتخب پیشخوان دولت را داریم و به‌صورت جداگانه در قالب چندین جلسه آن‌ها را آموزش دادیم، اما بر انجام کار توسط شهروند تمرکز داریم که در همین راستا فایل راهنمای دارای فهرست نیز تهیه شده است و اقدامات را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله برای شهروند توضیح می‌دهد.

وی با بیان اینکه از دیگر فعالیت‌هایی که به‌تازگی در سامانه اصنو بارگذاری شده است، فرایند شناسنامه فنی ساختمان است که برای نخستین بار در راستای عمل به قانون مصوب مجلس پیرامون پیش‌فروش آپارتمان‌ها در کشور در اختیار اصفهانی‌ها قرار گرفته است، می‌گوید: طبق این فرایند، پس از دریافت خروجی شناسنامه فنی ساختمان، مالک با مراجعه به شهرداری منطقه محل پروژه و تکمیل فرم موجود، برای پیش‌فروش واحدها به دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌کند که این گام ارزشمند و مهم در راستای جلوگیری از مغایرت‌هایی که در زمان پیش‌فروش آپارتمان اتفاق می‌افتد، انجام شده است.

حذف گردش فیزیکی پرونده‌ها به دستور شهردار اصفهان انجام شد

قائم‌مقام مدیریت شهرسازی الکترونیک شهرداری اصفهان با بیان اینکه حدود ۱۵ هزار مهندس در سطح شهر اصفهان داریم که عضویت سازمان نظام مهندسی ساختمان را دارند، اضافه می‌کند: این مهندسان خدمات خود را به‌صورت برخط از سامانه اصنو دریافت می‌کنند تا رضایت آن‌ها را جلب کند.

افرادی اضافه می‌کند: تلاش می‌کنیم سطح کیفی و کمی خدمات قابل ارائه به مهندسان را افزایش می‌دهیم که در اقدامی فرایند گزارش تخلف ناظر طی سه روز آینده تکمیل و رونمایی خواهد شد که اقدامی در راستای کاهش مراجعات مهندسان به مناطق شهرداری است.

وی با بیان اینکه از دیگر اقدامات انجام شده حذف گردش فیزیکی پرونده‌ها بوده است که به دستور شهردار اصفهان انجام شد، تصریح می‌کند: با توجه به اینکه در حال حاضر شهروند دارای کارتابل است و فرایندها به‌صورت رفت و برگشتی بین کاربر منطقه و مالک انجام می‌شود و با توجه به دسترسی برخط به پرونده، توانستیم حذف گردش فیزیکی پرونده را کلید بزنیم؛ فرایند حذف نیز طی ماه‌های شهریور تا آبان با آموزش کامل کاربران درگیر در مناطق پانزده‌گانه و تهیه فرم‌های الکترونیکی انجام شد.

قائم‌مقام مدیریت شهرسازی الکترونیک شهرداری اصفهان با بیان اینکه در راستای راه‌اندازی سامانه اصنو، با اداره مختلفی از جمله نظام مهندسی ساختمان، آتش‌نشانی و میراث فرهنگی ارتباط پررنگ‌تری برقرار و سعی کردیم از صدور نامه به‌صورت دستی جلوگیری شود و در راستای کاهش بوروکراسی و چاپ کاغذ، ارتباطات به‌صورت سیستمی و کارتابل‌محور اقدام شود اضافه می‌کند: تمام گواهینامه‌های تولید شده در سامانه اصنو قابلیت اصالت‌سنجی دارد، در واقع QR کد در گواهی وجود دارد و شهروند می‌تواند در هر ساعت شبانه‌روز اصالت آن را بسنجد؛ به‌عنوان مثال در زمان خرید ملک، با اسکن این بخش از گواهی می‌توان اصالت آن را مشخص کرد که سطح امنیتی آن را بالا برده است.

افرادی با بیان اینکه تمام این اقدامات در راستای کاهش مراجعات مردمی، جلوگیری از جعل اسناد و افزایش سطح کیفی خدمات بوده است و سعی کردیم سرعت پاسخگویی را بالا ببریم، می‌گوید: یکی از خدمات سامانه اصنو، پاسخگوی آنلاین است که در تمام بخش‌ها همراه شهروندان است تا در صورت وجود سوال، با ارائه فیلم‌های آموزشی تولید شده و پرسش و پاسخ، فرایند خدمت‌رسانی را پیش ببرند و وابسته به کافی‌نت‌ها و دفاتر منتخب پیشخوان نباشند.

وی با بیان اینکه کتابی پیرامون کار با سامانه اصنو در حال چاپ است و به‌زودی رونمایی خواهد شد و تعدادی درخواست‌ها و فرایندهای جاری را همچون پایان کار، گزارش تخلف ناظر و گزارش مرحله‌ای نیز به این سامانه اضافه خواهد شد، اضافه می‌کند: در طول سال جاری برای تمام کاربران درگیر با سامانه اصنو همچون مدیران مناطق و سایر مسئولان مرتبط آموزش‌های تئوری، عملی و کارگاهی برگزار شده است تا بتوانیم سطح مناسبی از خدمات را شهروندان ارائه کنیم و به کارشناسان مرکز ارتباطات مردمی ۱۳۷ نیز آموزش‌های لازم ارائه شده است تا در صورت تماس شهروندی در این رابطه بتوانند آن‌ها راهنمایی کنند.

به گزارش ایمنا، فعالیت‌هایی که مدیریت شهری در دوره ششم در راستای هوشمندسازی انجام داده، تا حد زیادی کارساز بوده است؛ اینکه همراهی شهروندان در رابطه با استفاده از آن‌ها چگونه است باید فرهنگ سازی شود؛ علاوه بر مزایای متعدد هوشمندسازی، معایبی نیز همراه با این موضوع برای شهروندان به‌وجود آمده است که می‌تواند موجب ضرر و زیان آن‌ها شود، بنابراین توجه بیش از پیش مسئولان به مسائل امنیتی و اطلاعاتی کاربران باید مورد توجه باشد.

از سوی دیگر فرهنگ‌سازی و آموزش کاربران که بخشی از آن‌ها را شهروندان تشکیل می‌دهد، باید در دستور کار باشد تا بتوان پرشی سه‌گام به سوی خدمت‌رسانی مناسب داشت.

گزارش از: امین شبانی