به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، امروزه بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می‌کنند و این گرایش روزافزون تمایل به شهرنشینی باعث ایجاد و افزایش نابرابری در میان ساکنان شهر به علت تفاوت در جنسیت، سن، نژاد، مذهب و توانایی‌های جسمی آنها می‌شود. یکی از اهداف طرح توسعه پایدار، ایجاد شهرهای «فراگیر، ایمن، تاب‌آور و پایدار» است که در شهرهای سراسر جهان، با سرعت و سختگیری زیاد دنبال می‌شود تا نیازهای منحصربه‌فرد زنان، سالمندان، کودکان، افراد دارای معلولیت، قشر کم‌درآمد و دیگر گروه‌های اقلیت را برآورده کند. طبق تعاریف، یک شهر فراگیر و قابل دسترس شهری است که هر فرد، مستقل از شرایط اقتصادی، جنسیت، قومیت، ناتوانی، سن، ملیت یا مذهب، توان و اجازه مشارکت کامل در فرصت‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی شهر را داشته باشد. در سطح جهانی، چندین کلان‌شهر به عنوان مدل موفقی از شهرهای فراگیر عمل کرده‌اند که بعضی از آنها در ادامه معرفی می‌شوند.
سیاتل، شهر فراگیر برای معلولین حرکتی
قابلیت دسترسی در شهرها برای افراد با معلولیت حرکتی بسیار فراتر از استفاده از رمپ ویلچر است و شامل یک رویکرد جامع برنامه‌ریزی شهری است که نیازهای متنوع این شهروندان را در نظر بگیرد. قابلیت دسترسی فیزیکی فراگیر تضمین می‌کند که فضاهای عمومی، حمل‌ونقل و ساختمان‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که افراد با چالش‌های حرکتی بتوانند به راحتی از خدمات آنها استفاده کنند. شهر سیاتل در ایالات متحده برای چندین دهه نمونه برجسته‌ای از شهر فراگیر است که شرایط عادلانه‌تری نسبت به سایر شهرها برای افراد با ناتوانی حرکتی فراهم کرده است. نزدیک به ۴۰ سال است که شبکه حمل‌ونقل عمومی سیاتل برای ویلچرسواران مناسب است و برای افراد دارای معلولیت حرکتی طرح‌های تخفیفی ارائه می‌دهد. همچنین این شهر دارای سیستم حمل‌ونقل ویژه از درب منزل در سراسر شهر است.
شهرهای امن برای زنان
برنامه‌ریزی شهری با دیدگاه جنسیتی نه‌تنها به نفع زنان است، بلکه به بهبود شرایط زندگی افراد از گروه‌های مختلف اجتماعی ساکن در شهرها نیز کمک می‌کند. همانطور که برنامه شهرهای امن زنان و فضاهای عمومی سازمان ملل نشان می‌دهد، ایجاد شهرهای امن‌تر برای زنان، جوانان و دختران به تقویت تعامل اجتماعی در مناطق شهری کمک می‌کند.
وین در اتریش شهری است که با بیش از ۶۰ طرح برای شمول اجتماعی زنان از طریق سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی، برای تقویت جریان‌های جنسیتی طراحی شده است. پروژه‌های روشنایی خیابان‌ها، تعریض پیاده‌روها برای کالسکه‌ها، صندلی‌های اضافی، مجتمع‌های آپارتمانی و مسکن اجتماعی طراحی‌شده توسط و برای زنان، بهبود ایمنی میان‌برها و کوچه‌ها با افزودن آینه‌ها برخی از ابتکاراتی هستند که فضای فراگیر امن‌تری را برای ساکنان وین فراهم کرده است. وین همچنین طرح بودجه‌بندی جنسیتی را به منظور توزیع عادلانه بودجه شهرداری برای دستیابی به اهداف برابری جنسیتی معرفی کرد.
در مکزیک، انجمن MULIV (رهبران زن برای مسکن)، یک انجمن مدنی متشکل از زنان حرفه‌ای است که در سال ۲۰۱۵ ایجاد شد تا پذیرش دیدگاه جنسیتی را در سیاست‌های حاکم بر این بخش‌ها ترویج کند. یکی از دستاوردهای اصلی این سازمان، گنجاندن این دیدگاه در معیارهای طراحی زیرساخت، خدمات اجتماعی و سیاست مسکن اجتماعی بوده است و به زنان اجازه می‌دهد تا در برنامه‌های اقتصاد ملی مشارکت کنند.
به خاطر نرخ بالای جرم و جنایت و شرایط ناامنی که زنان در حمل‌ونقل عمومی در شهر سن سالوادور آمریکای مرکزی تجربه می‌کردند، یک کارآفرین اهل سالوادور در سال ۲۰۱۴ «خط صورتی» را راه‌اندازی کرد که یک سرویس حمل‌ونقل ارائه شده توسط زنان برای زنان است. این اقدام دستاوردهای مهمی مانند توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی زنان و بهبود ایمنی حمل‌ونقل شهری برای زنان و کودکان در بر داشت و همچنین باعث افزایش عزت نفس رانندگان زن شد.
شهرهای دوستدار سالمندان
در حال حاضر بیش از ۲۹.۸ درصد از جمعیت ژاپن بالای ۶۵ سال سن دارند و این موضوع مبنای طراحی‌های شهری را به‌ویژه در زمینه خدمات مراقبت‌های بهداشتی، دسترسی و رفاه افراد را شکل می‌دهد. در این راستا توکیو چند اقدام نوآورانه انجام داده است که برترین آنها به این شرح هستند:
مراقبت‌های بهداشتی: بیمه درمانی بلندمدت یک برنامه اجباری است که خدمات مراقبت طولانی‌مدت را برای تمام افراد بالای ۶۵ سال ارائه می‌دهد و همچنین افراد بالای ۴۰ سال دارای ناتوانی مرتبط با پیری را تحت پوشش قرار می‌دهد.
حمل‌ونقل: طراحی سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی و پیاده‌روها، سفر را برای سالمندان و افراد دارای معلولیت تسهیل می‌کند. استفاده از اتوبوس‌های بدون پله، جابجایی آسان ویلچر در وسایل حمل‌ونقل و تهیه خط بریل در فضاهای عمومی از اقدامات بی‌شماری است که در این راستا انجام شده است.
بازسازی زیرساخت‌ها: استفاده مجدد از زیرساخت‌های قدیمی متناسب با تغییرات جمعیتی، مانند بازآفرینی مدارس که به تسهیلات مراقبتی برای افراد مسن تبدیل شده است از دیگر اقدامات این شهر است.
آموزش و پشتیبانی نیروی کار: با افزایش امید به زندگی، این شهر به کمک دانش رباتیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات از اشتغال سالمندان در بعضی مشاغل حمایت می‌کند و فرصت‌هایی را برای آموزش مادام‌العمر آنها افراد فراهم می‌کند.
برلین نیز یکی دیگر از شهرهای فراگیر برای سالمندان است که مشارکت اجتماعی را برای این نسل امکان‌پذیر ساخته است. «احساس زندگی در اجتماع» چالشی حیاتی در جامعه‌ای محسوب می‌شود که گروه‌های سنی مختلف در آن زندگی می‌کنند. خانه‌های اجتماعی در برلین نمونه‌های خوبی هستند که با فراهم کردن مسکن با اجاره مقرون‌به‌صرفه از جمعیت سالمند حمایت می‌کنند و امکان برقراری تعامل و ارتباط اجتماعی را برای آنها فراهم می‌کنند. به علاوه، فضاهای باز و عمومی نیز به خوبی طراحی شده‌اند تا نسل‌های مختلف در این فضاها با هم ملاقات داشته باشند.
شهرهای امن برای کودکان
پونتودرا در اسپانیا واقعاً شهری برای کودکان است که فضاهای شهری خود را به گونه‌ای اصلاح کرده است تا کودکان را مبنای اصلی طراحی و برنامه‌ریزی شهری قرار دهد. این شهر کاربری خیابان‌ها را متناسب با نیاز کودکان تغییر داده است، تمام گذرگاه‌های عابر پیاده، هم سطح با پیاده‌روها طراحی شده‌اند و برای کالسکه‌ها و ویلچرسوارن مناسب هستند و وسایل نقلیه باید از گذرگاه‌های بالا و پایین حرکت کنند. علاوه بر این، حداکثر سرعت در کل شهر ۳۰ کیلومتردرساعت و در مرکز شهر ۲۰ کیلومتردرساعت است که سطح بالایی از ایمنی جاده را برای کودکان تضمین می‌کند.
«مسیر مدرسه» یک برنامه مشترک است که توسط شورای شهر برای تشویق کودکان به پیاده رفتن به مدرسه تصویب شده است و از تمام کودکان بالای ۶ سال دعوت می‌کند که پیاده و بدون همراهی بزرگسالان به مدرسه بروند. برای اجرای این طرح، پلیس محلی، انجمن‌های داوطلب و صاحبان مشاغل خیابانی با هم همکاری کردند.
لندن نمونه‌ای از شهر فراگیر چندجانبه
پارک المپیک ملکه الیزابت (QEOP) در لندن نمونه خوبی از توسعه شهری فراگیر محسوب می‌شود. با تکیه بر میراث پارالمپیک بازی‌های لندن ۲۰۱۲، توسعه‌ها در مجموعه‌های این پارک و اطراف به گونه‌ای صورت گرفت تا طراحی فراگیر را تضمین کند. از همان ابتدای پروژه افراد دارای معلولیت در فرایند طراحی و ساخت‌وساز مشارکت داشتند تا اطمینان حاصل شود که در سراسر منطقه امکانات لازم برای برآوردن وسیع‌ترین طیف ممکن از نیازهای کاربران دارای معلولیت در طراحی و توسعه در نظر گرفته شده است. این فرآیند منجر به ایجاد ساختمان‌های عمومی و مسکونی مناسب‌سازی شده و خدمات فراگیر شد که از همه اعضای جامعه، چه ساکنین محلی و چه مهاجرین بین‌المللی پشتیبانی می‌کرد.
در طراحی و توسعه QEOP و مکان‌های آن، اصول جامعه‌شناسی نیز در نظر گرفته شد. با توجه به اینکه لندن به عنوان یکی از متنوع‌ترین مناطق از لحاظ قومیت و مذهب در بریتانیا است و نسبت زیادی از مسلمانان در اطراف پارک زندگی می‌کنند، امکاناتی از جمله اتاق‌های مذهبی فراهم شد تا مردم بتوانند برای نماز به آنجا بروند. سرویس‌های بهداشتی و رختکن نیز با توجه به نیاز به وضو و سایر نیازهای مسلمانان طراحی شد.
تگزاس شهر دوستدار ناشنوا
تگزاس به علت داشتن چندین مؤسسه آموزشی استثنایی مختص جامعه ناشنوایان به عنوان یکی از شهرهای مهم دوستدار ناشنوایان شناخته می‌شود. تگزاس در تلاش است تا شهر را به مکانی ایده آل برای زندگی و کار افراد ناشنوا تبدیل کند و به همین علت، مسئولان شهری برنامه‌های خلاقانه‌ای را برای ساکنان ناشنوا در دسترس قرار داده است:
گشت‌وگذار دوستدار ناشنوا: مدیران شهری یک صفحه نمایش ویدئویی و GPS Ranger را برای بازدیدکنندگان ناشنوا که مایل به تور پیاده‌روی هستند در دسترس قرار داده است. بازدیدکنندگان با استفاده از این سیستم می‌توانند اطلاعاتی در مورد بیش از ۲۵ مکان قابل‌توجه در سراسر شهر به دست آورند.
فرودگاه بین‌المللی تگزاس دارای دستگاه مخابرات ناشنوایان TTY، پایه‌های بصری و صفحه‌بندی بصری برای انتقال پیام‌ها به مسافران ناشنوا است. علاوه بر این، فرودگاه برنامه‌هایی برای نصب تلفن‌های تصویری در بهار امسال دارد.
خیابان‌های شهر: برنامه‌ریزان شهری همچنین باجه‌های تماس و سیگنال‌های چشمک‌زن را در سراسر شهر نصب کردند تا رانندگان ناشنوا را از آنچه در پیش است مطلع کنند.
استخدام دولتی: اکثر مشاغل ایالتی، فدرال و دولت شهری برای افراد ناشنوا قابل دسترسی است. تعداد زیادی از ناشنوایان برای سازمان‌های دولتی شهر کار می‌کنند.
مناسب‌سازی ورزشگاه: صفحه نمایش پلاسمای بزرگی در استادیوم فوتبال شهر نصب شده که شرح بازی‌ها را برای ناشنوایان نمایش می‌دهد تا طرفداران کم‌شنوا و ناشنوا بتوانند مانند دیگران به‌روزرسانی‌های را دریافت کنند.
نظر شما