برقی‌سازی حمل‌ونقل شهری کرج در چند قدمی تحقق

به گزارش خبرگزاری ایمنا از البرز، تحقیقات جدید نشان داده است که خودروهای برقی به دلیل کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و گازهای آلوده‌کننده هوا به نسبت خودروهایی با سوخت فسیلی برای محیط زیست مفیدتر هستند.

مهم‌ترین منفعت خودروهای برقی کمک آن به بهبود وضعیت آب و هوا در شهرها است. خودروهای برقی سهم بسزایی در کاهش آلودگی هوا دارند و در طول سال تنها یک خودروی برقی می‌تواند به‌طور میانگین از انتشار ۱.۵ میلیون گرم دی اکسید کربن جلوگیری کند که این مقدار برابر با چهار بار پرواز رفت و برگشت از لندن به بارسلون است.

در این راستا، خودروهای برقی در کاهش آلودگی صوتی نیز نقش دارند و به دلیل بی‌سرو صداتر بودن آن‌ها نسبت به خودروهای متعارف رانندگی، فضای آرام‌تری را برای همه فراهم می‌کند.

ساخت خودروهای برقی اگرچه باعث کاسته شدن از مصرف سوخت‌های فسیلی و در نتیجه کم شدن دی اکسید کربن در هوا می‌شود، با این وجود مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت باتری این خودروها به عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های آن، خود یکی دیگر از نگرانی‌های زیست‌محیطی به‌شمار می‌رود.

تجربه کشورهای دنیا در برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی

موضوع دیگر این است که آیا همه کشورهای جهان این امکان را دارند که در یک دهه آینده خودروهای برقی و پاک را جایگزین خودروهای آلاینده کنند؟ تکلیف این همه کارخانه بزرگ تولید خودروهای با سوخت فسیلی در جهان چه خواهد شد؟ آیا هم‌زمان این امکان نیز وجود دارد که تولید انبوه خودروهای سنگین با فناوری پیشرانه برقی با آلایندگی حداقلی راه‌اندازی شود؟

سهم خودروی برقی تولید شده در کشور نروژ در سال ۲۰۲۲، ۷۹ درصد کل صنعت خودروسازی این کشور را تشکیل داده است. پس از آن سوئد (۳۳ درصد)، ایسلند (۳۱ درصد)، هلند (۲۴ درصد) و دانمارک (۲۱ درصد) در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این رقم در فنلاند ۱۸ درصد بود که نشان می‌دهد کشورهای اسکاندیناوی بهترین عملکرد را در کنار گذاشتن انرژی سوخت‌های فسیلی دارند.

هند به عنوان یکی از کشورهای آلوده و پرجمعیت جهان نیز به دنبال آن است که خودروهای برقی ۳۰ درصد از فروش این کشور در صنعت خودروسازی را تا سال ۲۰۳۰ تشکیل دهد.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده است که نیمی از تمام خودروهای فروخته شده در ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰ خودروهایی با آلایندگی صفر خواهند بود؛ برنامه او شامل خودروهای تمام الکتریکی و هیبریدی است که هنوز موتورهای احتراقی دارند.

ایالت کالیفرنیا آمریکا هدف جداگانه‌ای را در پیش گرفته و قانونی را وضع کرده است که بیان می‌کند تمام خودروهای سواری و کامیون‌های جدیدی که در داخل ایالت به فروش می‌رسند باید تا سال ۲۰۳۵ میزان انتشار گازهای آلاینده صفر داشته باشند.

خودروسازان چینی نیز به عنوان کشوری که از بزرگ‌ترین بازارهای خودرو برخوردار بوده و یکی از پرجمعیت‌ترین کشورها است، به دلیل یارانه‌های سخاوتمندانه دولت، سرمایه‌گذاری زیادی روی خودروهای برقی کرده است. دولت در سال ۲۰۱۷ برنامه‌های خود را برای حذف تدریجی خودروهای سوخت فسیلی بدون تعیین تاریخی برای خروج از جاده اعلام کرد. پکن در نظر دارد تا سال ۲۰۲۵، ۲۵ درصد فروش خودروهای جدید در این کشور خودروهایی با سوخت تجدیدپذیر از جمله خودروهای برقی و هیبریدی باشد.

نقش کلیدی خودروهای برقی در کاهش آلودگی هوا

علی حقیقی، کارشناس حوزه محیط زیست و هوای پاک در این خصوص به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بیشترین عامل آلایندگی هوا، موتورسیکلت‌هایی هستند که در سطح شهرهای بزرگ تردد دارند، از سوی دیگر خودروهای فرسوده که طی سال‌های گذشته از رده خارج نشده‌اند نیز نقش بسزایی در تشدید آلودگی هوا دارند.

وی می‌افزاید: اگر دولت از مجموعه‌های موتورسیکلت‌سازی و خودروسازی حمایت کند، آن‌ها می‌توانند در خطوط تولیدات خود، گام‌های مثبتی بردارند.

کارشناس حوزه محیط زیست با اشاره به تجارب کشورهای جهان در زمینه استفاده از خودروهای برقی، تصریح می‌کند: شهر پکن سال‌ها آلوده‌ترین شهر جهان بود، اما امروز با استفاده از خودروهای برقی و توجه به ناوگان حمل‌ونقل عمومی توانست با این پدیده مقابله کند و از هوای پاک بهره‌مند شود.

حقیقی اضافه می‌کند: به استناد شهردار پایتخت بود که تزریق خودروهای برقی به ناوگان حمل‌ونقل کشور در گام دوم در دستورکار قرار گرفته است و می‌تواند ناظر بر تکمیل ظرفیت و افزایش کیفیت حمل‌ونقل عمومی باشد.

وی تاکید می‌کند: در حال حاضر ۳۴ درصد خدمات از حمل‌ونقل عمومی و ۶۶ درصد از خودروهای شخصی و تاکسی است؛ بنابراین به‌تبع حضور خودروهای برقی در ناوگان حمل‌ونقل کشور به ویژه ناوگان تاکسیرانی نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و کمک به جامعه است، در این راستا مدیریت شهری نسبت به تأمین ۷۰ درصد حمل‌ونقل عمومی با خودروهای برقی هدف‌گذاری شده است.

ورود نخستین تاکسی‌های برقی به ناوگان حمل‌ونقل پایتخت

در ایران نیز نخستین گام‌های برقی‌سازی ناوگان در سال جاری برداشته شد، اسفند امسال بود که با پیگیری‌های شهردار تهران، خودروهای برقی به ناوگان حمل‌ونقل پایتخت اضافه شد.

محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با تاکید بر انجام بررسی‌های فنی و دو سفر شهردار تهران و مدیران و کارشناسان حوزه حمل‌ونقل و ترافیک و وزارت صمت به چین و بررسی خودروهای برقی که در ناوگان تاکسیرانی شهرهای چین فعال است، اظهار می‌کند: پس از انجام بررسی‌ها نسبت به عقد قرارداد با سرمایه‌گذار چینی خودروهای شرکت GAC با برند Aion به عنوان خودروی سدان، خودروی SUV و وَن هایگر توسط شهرداری تهران اقدام شد.

وی با بیان اینکه از جمله ویژگی‌های این خودروها، می‌توان به پیمایش بالا با یک مرتبه شارژ، همچنین شیب‌روی متناسب با توپوگرافی تهران نام برد، می‌افزاید: در نظر داریم در بازه زمانی مشخصی، ۲۵ هزار دستگاه سدان، ۲۵۰۰ دستگاه خودروی SUV و ۱۰ هزار دستگاه وَن به حوزه حمل‌ونقل شهر تهران وارد و نسبت به ارائه خدمات اقدام شود.

معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه در مورد زیرساخت نیز در نظر است متناسب با برنامه زمان‌بندی ورود این خودروها، نسبت به تأمین ایستگاه شارژ توسط شهرداری تهران با همکاری شرکت مپنا اقدام شود، اظهار می‌کند: با پیگیری‌های انجام شده از دولت و بانک مرکزی، مقرر است یارانه صرفه‌جویی سوخت در راستای تحقق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و مصوبه شورای اقتصاد، به‌منظور تأمین آورده اولیه و تسهیل در ورود این خودروها پرداخت شود.

هرمزی با تأکید بر اینکه ورود سایر خودروهای برقی توسط شرکت‌های خودروساز داخلی نیز با مشارکت وزارت صمت در دستور کار شهرداری تهران قرار دارد و از خودروهای تولید داخل نیز به موازات خودروهای وارداتی استفاده خواهیم کرد، خاطرنشان می‌کند: ورود خودروهای برقی به ناوگان حمل‌ونقل عمومی، علاوه بر تغییر مبلمان شهری و ارتقای سطح ارائه خدمات به شهروندان، موجب انتقال تکنولوژی تولید نیز خواهد شد که تأثیر بسزایی در سرعت تولید خودرو و به‌روزرسانی صنعت خودرو خواهد داشت و علاوه بر آن، در کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوای ناشی از آن نیز بسیار مؤثر است.

تحقق آرزوی دیرینه برقی‌سازی ناوگان شهری کرج

شاید اگر ۱۰ سال پیش خبر می‌دادند که قرار است خودروهای برقی شاکله حمل‌ونقل عمومی در یک کلان‌شهر را در دست بگیرد، بُمب رسانه‌ای اتفاق می‌افتاد و تیتر خودروهای برقی حداقل تا ماه‌ها سرتیتر روزنامه‌ها بود.

به احتمال زیاد مردم برای سوار شدن به اتوبوس‌های برقی صف می‌کشیدند و شاهد اقبال بی‌نظیری از سوی آن‌ها می‌بودیم، اما اینگونه نشد؛ ماه و خورشید و فلک دست به دست هم دادند تا سرانجام تمام این رویاپردازی‌های کلان‌شهر کرج در سال ۱۴۰۲ شمسی با مدیریت مهرداد کیانی که خود روزی رئیس سازمان حمل‌ونقل کرج بود، رقم بخورد و بالاخره کرج در مسیر برقی شدن سیستم حمل‌ونقل عمومی گام بردارد.

مهرداد کیانی، شهردار کرج در نشست شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر کرج با مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو می‌گوید: نگاه مجموعه شورا و شهرداری استفاده از خودروهای برقی برای توسعه حمل‌ونقل عمومی این کلان‌شهر بوده و منافع مردم در استفاده از این خودروها مورد توجه مدیریت شهری است.

وی با اشاره به نگاه مجموعه مدیریت شهری برای استفاده از خودروهایی با سوخت پاک در راستای حفظ محیط‌زیست اضافه می‌کند: دنیا با سرعت بالایی در حال تغییر در همه شئون است و برای رفع آلودگی هوا در کشورهای توسعه یافته راه‌حل پیدا شده است، اما در بعضی کشورها هنوز به روش‌های سنتی با این آلودگی برخورد می‌شود.

شهردار کرج خاطرنشان می‌کند: کرج به عنوان نخستین شهری که به عنوان کاربر اتوبوس‌های برقی معرفی شد در تلاش است به سمت توسعه حمل‌ونقل عمومی با استفاده از خودروهای برقی برود و امیدوار هستیم در این مسیر حمایت‌های لازم صورت گیرد.

کیانی با بیان اینکه در استفاده از خودروهای برقی منافع مردم برای مجموعه شورا و شهرداری مهم است، ادامه می‌دهد: اگر منافع مردم توسط خودروساز داخلی تأمین شود و پشتیبانی‌های لازم صورت گیرد، این روند ادامه خواهد یافت در غیر این صورت با سایر شرکت‌ها وارد مذاکره خواهیم شد.

وی اظهار می‌کند: همراهی و هم‌صدایی در مدیریت شهری کلان‌شهر کرج برای توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی با استفاده از خودروهای برقی وجود دارد.

کرج ریسک حمل‌ونقل برقی را پذیرفت

مسعود محمدی، رئیس شورای اسلامی شهر کرج نیز در این جلسه تاکید می‌کند: زمانی که اولین شهر در استفاده از خودروهای برقی می‌شوید، خطر بالایی را می‌پذیرید و کرج آن را پذیرفت.

وی تصریح می‌کند: در حال حاضر منتظر هستیم ۲۰ اتوبوس برقی که از شرکت ایران‌خودرو دیزل خریداری شده است وارد کرج شود و زیرساخت‌های لازم توسط مجموعه ایران‌خودرو برای ایجاد ایستگاه‌های شارژ صورت گیرد.

رئیس شورای اسلامی شهر کرج می‌افزاید: حضور خودروهای برقی در کرج موافقان و مخالفانی دارد و امیدواریم با استفاده از این خودروها تجربه تلخ گذشته در کرج به شیرینی برای شهروندان این کلان‌شهر، تبدیل شود.

محمدی ادامه می‌دهد: وضعیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی در کلان‌شهرها خوب نیست که امیدواریم با تفاهم‌هایی که با ایران‌خودرو شده است همکاری خوبی در توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی با شهرداری کرج انجام شود.

تاکسی‌های برقی مورد تأیید وزارت کشور است

همچنین علیمردان عظیمی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو در این جلسه اظهار می‌کند: بسیار خرسند هستیم که مدیریت شهری، خودروهای برقی گروه صنعتی ایران‌خودرو را برای کلان‌شهر کرج انتخاب کرده است.

وی عنوان می‌کند: خودروهایی که برای استفاده به‌عنوان تاکسی‌های برقی انتخاب شده مورد تأیید وزارت کشور قرار گرفته است، کرج به عنوان اولین کلان‌شهر برقی کشور معرفی شده و این تعامل دوسویه برقرار شده است.

مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو تاکید می‌کند: با تعامل و همراهی در آینده نزدیک نفع حاصل از خودروهای برقی نصیب شهروندان کلان‌شهر کرج خواهد شد.

بدون در نظر گرفتن چالش‌های برقی شدن ناوگان حمل‌ونقل عمومی لازم است نسبت به این پیشرفت و موفقیت خوش‌بین باشیم تا بتوانیم در آینده نه‌چندان دور، ضمن رفع چالش‌های احتمالی به پیشرفت و توسعه شهر در کنار داشتن هوایی پاک و سلامت محیط دست پیدا کنیم.