مهدی تبریزی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به سفر یک روزه و فشرده رئیسجمهور به آنکارا به تشریح دستاوردهای سیاسی این سفر برای جمهوری اسلامی ایران پرداخت و اظهار کرد: جنبه سیاسی سفر آیتالله رئیسی به ترکیه بسیار مهمتر از جنبه اقتصادی این سفر بود و باید خیلی زودتر اتفاق میافتاد؛ متأسفانه در دوران ریاستجمهوری آیتالله رئیسی به دلایلی این سفر چندین مرتبه به تعویق افتاد، اما با وجود همه این تأخیرها و برخلاف آنچه که در رسانهها گفته شد و جنبه اقتصادی این سفر را بسیار برجستهتر کرد، شاهدیم که رؤسای جمهور ایران و ترکیه دو ساعتی پشت درهای بسته حول محورهای سیاسی مذاکره کردند.
وی افزود: با وجود همه مسائل مشترکی که جمهوری اسلامی ایران با ترکیه دارد از جمله روابط اقتصادی، بحث گروههای تروریستی، انتقال انرژی و سایر مسائلی که در خاورمیانه اتفاق میافتد، مسائل چالشزای دیگری نیز بین ایران و ترکیه وجود دارد که در این سالها روابط دو کشور را تحت تأثیر قرار داده است.
رایزنی با ایران و روسیه بر سر مناطق کردنشین سوریه
کارشناس حوزه قفقاز مسائل مربوط به آسیای مرکزی، مسئله اسلام گرایی و نگاههایی که دو طرف به اسلام و مسائل حکومتی دارند و برخی مسائل قومیتی که در این چند سال به آن دامن زده شده است را از جمله مهمترین چالشهای دو طرف قلمداد کرد و گفت: برای رفع این چالشها بهتر بود سفر آیتالله رئیسی به ترکیه زودتر اتفاق میافتاد، اما اتفاق مهمی افتاد و ترکها به دلیل حل مسئله کردها از رئیس جمهور اسلامی ایران دعوت کردند تا به این کشور سفر کند.
وی تصریح کرد: طی مدت اخیر، ترکیه چندین هشدار داده است که قصد دارد عملیاتی را در بخش کردنشین سوریه انجام دهد و مناطقی را از وجود تروریستها پاکسازی کند تا بتواند مهاجراین سوریه که داخل ترکیه هستند را در آن مناطق اسکان دهد؛ این مناطق سوریه مناطقی هستند که از سوی ایران و روسیه حمایت میشوند؛ از اینرو اردوغان درخواست کرد تا در این خصوص با رؤسای جمهور ایران و روسیه صحبت کند و تصمیمات لازم اتخاذ شود.
تبریزی اذعان کرد: برای ترکیه مهم بود که سفر آیتالله رئیسی اتفاق بیفتد تا بتوانند هماهنگیهای خاصی را انجام دهد و دو کشور ایران و روسیه را راضی کند تا عملیاتی در این مناطق انجام شود و گروههای معارضی که در آن مناطق کردنشین هستند از سوی ایران و روسیه حمایت نشوند؛ این مسئله مهمی است که ترکیه علاقه دارد انجام شود و به نظر میرسد که این اتفاق افتاده است.
آرامش قفقاز جنوبی؛ امتیازی که ایران از ترکها طلب کرد
وی تاکید کرد: این سفر بهترین فرصت بود تا ایران بتواند امتیازاتی را در خصوص مسائل مربوط به منطقه قفقاز جنوبی از ترکیه در قبال عملیاتی که ترکیه در سوریه انجام میدهد، بگیرد.
وی ادامه داد: در ایام اخیر مسائل و تنشهایی بین آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه جنوبی ارمنستان یا همان استان سیونیک از سر گرفته شده است، همچنین وزرای ترکیه بر اجرای کریدور و دالان زنگزور تاکید کردهاند؛ بنابراین سفر یک روزه آقای رئیسی به ترکیه فرصت مناسبی بود تا در قبال خواسته ترکیه از ایران پیرامون مناطق کردنشین سوریه، امتیازاتی را در منطقه قفقاز جنوبی از ترکیه بگیرد.
کارشناس حوزه قفقاز تشریح کرد: اگر ترکیه از اقدامات آذربایجان حمایت نکند، احتمال بسیاری کمی وجود خواهد داشت که آذربایجان بتواند نسبت به تصرف منطقه جنوبی ارمنستان جنگی را راهاندازی کند، بنابراین اگر ترکیه پشت این مسئله نایستد افتتاح کریدور زنگزور به تعویق نخواهد افتاد و نیز بسیاری از شیطنتهای دولت باکو به تحریک رژیم صهیونیستی در منطقه اجرایی نخواهد شد.
وی ابراز کرد: امیدواریم امتیازاتی را از ترکیه در قبال قفقاز جنوبی بگیریم؛ چرا که این منطقه برای ایران بسیار استراتژیک و مهم است و باید در حالت آرامش و سکون قرار داشته باشد.
غزه؛ محور گفتوگوی ایران و ترکیه
تبریزی یکی دیگر از محورهای گفتوگوی رؤسایجمهور دو کشور را رایزنی حول محور فلسطین دانست و گفت: آنچه که رهبر معظم انقلاب بعد از عملیات طوفانالاقصی بر آن تاکید کردند قطع شریانات حیاتی رژیم صهیونیستی حداقل از سوی کشورهای اسلامی مرتبط با این رژیم است.
وی با اشاره به کشورهایی که شریانات حیاتی رژیم صهیونیستی در اختیارشان است، اذعان کرد: یکی از مهمترین زنجیرهها انتقال نفت و گاز باکو از طریق ترکیه به این رژیم است و تاکید رهبر انقلاب از شریانهای حیاتی مطمئناً بحث انرژی است که برای رژیم صهیونیستی بسیار مهم است.
کارشناس حوزه قفقاز ادامه داد: در اجلاس سران کشورهای اسلامی بعد از شروع طوفانالاقصی، کشورهای اسلامی سعی کردند به یک هماهنگی سیاسی در قبال عملیاتهای رژیم صهیونیستی در غزه برسند، اما آنچه شنیده میشد این بود که باکو و ترکیه اعلام کردند اگر قرار باشد صادرات ما به اسرائیل قطع شود بیانیه پایانی را امضا نخواهیم کرد؛ برای همین بیانیه پایانی این اجلاس فقط جنبه سیاسی داشت و جنبه عملی نداشت.
مواضع اعلامی و اعمالی ترکیه علیه رژیم صهیونیستی متفاوت است
وی اضافه کرد: با گذشت بیش از صد روز از عملیات نظامی در غزه میبینیم که رویکردهای اردوغان نسبت به رژیم صهیونیستی تغییر کرده است؛ رویکرد اردوغان در ابتدا متوجه شخص نتانیاهو بود، اما با شدت گرفتن عملیاتهای رژیم صهیونیستی در غزه دولت اسرائیل را هم مخاطب قرار داد که در جهان اسلام بهویژه در میان اهل سنت بازتاب رویکردهای ترکیه بسیار مهم و مورد استقبال است.
تبریزی تاکید کرد: با این وجود نباید فراموش کرد که همزمان با این سخنان اردوغان آنچه در عمل اتفاق میافتاد کاملاً برخلاف موضع گیریهای سیاسی دولت ترکیه بود؛ در هفته گذشته اردوغان از غیرقابل اعتماد نبودن نهادهای بینالمللی و کشتار مردم غزه سخن میگفت و همزمان کشتیهای ترکیهای به حیفا صادرات داشتند؛ بنابراین شاهدیم که ترکیه برخلاف مواضع سیاسی خود عمل میکرد و به نوعی مواضع اعلامی و اعمالی این کشور با هم متفاوت بود.
قطع شریانهای رژیم صهیونیستی روی میز مذاکره ایران و ترکیه
وی ابراز کرد: به نظر میرسد سفر آیتالله رئیسی به ترکیه اقناع سازی دولت ترکیه بود که اگر قرار است جلوی کشتار مردم غزه گرفته شود حتماً باید شریانهای حیاتی رژیم صهیونیستی در عمل از کار بیفتد و این رژیم تحت فشارهای سیاسی و اقتصادی قرار گیرد.
کارشناس حوزه قفقاز با بیان اینکه میتوان اقناع سازی دولت ترکیه و هماهنگ سازی فعالیت کشورهای اسلامی علیه رژیم صهیونیستی را یکی دیگر از اهداف آیتالله رئیسی در سفر به ترکیه دانست، خاطر شأن کرد: باید دید در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد و امیدواریم ترکیه به خیل عظیم حامیان غزه پیوسته و این شریانهای اقتصادی را قطع کند.
به گزارش ایمنا، آیتالله سیدابراهیم رئیسی چهارم بهمن در رأس هیئتی سیاسی-اقتصادی بهمنظور شرکت در شورای عالی همکاریهای ایران و ترکیه عازم آنکارا شد و در محل کاخ ریاستجمهوری «آقسرای» از سوی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور این کشور مورد استقبال رسمی قرار گرفت.
نظر شما