به گزارش خبرگزاری ایمنا از گیلان، افزایش جمعیت شهرهای کشور طی سال‌های اخیر مدیریت پسماند را به یکی از دغدغه‌های اصلی مدیریت شهری تبدیل کرده است، این مسئله در تمام شهرهای کشور وجود دارد با این وجود شهرهای خطه شمالی کشور به واسطه تراکم جمعیتی، کمبود زمین و افزایش شمار گردشگران بیشتر با این مسئله دست و پنجه نرم می‌کنند.
مدیران شهری گیلان با هدف کاهش تبعات رهاسازی و دفن پسماندها طرح تفکیک زباله از مبدا را در دستور کار خود قرار داده‌اند، اما مافیای زباله‌گردی اجرای این طرح را با چالش‌هایی روبه‌رو است.
بیشتر شهروندان آگاهی چندانی نسبت به مضرات تحویل زباله به دوره‌گردها ندارند که همین امر کار مدیران شهری و اجرای موفقیت‌آمیز این طرح را با چالش مواجه کرده است.
زباله‌های تحویل داده شده به دلالان در فرآیندی غیراستاندارد جمع‌آوری و پردازش می‌شود که علاوه بر تهدید سلامت شهروندان به محیط زیست نیز آسیب وارد می‌کند.
رشت در اجرای طرح تفکیک با مشکلات جدی مواجه است
محمدحسین واثق کارگرنیا رئیس شورای اسلامی شهر رشت در این رابطه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: شهرداری رشت در سال جاری با پنج شرکت بخش خصوصی برای اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا قرارداد همکاری امضا کرده بود، اما با توجه به اینکه این شرکت‌ها پس از چند ماه فعالیت برابر گزارش مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری به تعهدات خود عمل نکردند قرارداد آنها از سوی شهرداری فسخ شد.
وی می‌افزاید: رشت همانند بسیاری از شهرهای استان گیلان در اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا با مشکلات جدی مواجه است و سازمان پسماند شهرداری باید برای رفع این مشکل اهتمام بیشتری داشته باشد.
رئیس شورای اسلامی شهر رشت با بیان اینکه اقدامات شرکت‌ها در بحث فرهنگ سازی، تبلیغات عمومی و جلب مشارکت بیشتر شهروندان در طرح تفکیک زباله و ساماندهی زباله گردها رضایت بخش نبود، خاطرنشان می‌کند: امکانات شرکت‌ها از بابت تعداد خودروها، ایستگاه‌های ثابت دریافت زباله خشک و نصب کارتن پلاست پا در ادارات جوابگوی نیازهای شهر رشت نبود، لذا سازمان پسماند شهرداری به منظور اجرای موفق طرح تفکیک زباله از مبدا باید با شرکت‌هایی قرارداد همکاری امضا کند که دارای امکانات مناسب و کافی باشند و در روند اجرای طرح به تعهدات خود عمل کنند.
واثق کارگرنیا با بیان اینکه موفقیت در هر طرحی در گرو همکاری و مشارکت خوب شهروندان است، تصریح می‌کند: چنان‌چه بسترها و امکانات لازم در طرح تفکیک زباله از مبدا برای شهروندان فراهم نشود و اهمیت تفکیک پسماند خشک از تر و حفاظت از محیط‌زیست به مردم آموزش داده نشود و مجری طرح، زباله‌های خشک را طبق برنامه و به موقع از درب منازل جمع‌آوری نکند این طرح هرگز به موفقیت نمی‌رسد.
وی می‌گوید: یکی از عوامل موفق نشدن طرح تفکیک زباله از مبدا در شهر رشت وجود تعداد بسیار زیادی زباله گرد و وانتی‌های دوره‌گرد است که پسماند خشک را از شهروندان خریداری و یا آن را از داخل کیسه‌های زباله در درب منازل جمع‌آوری و از این طریق درآمد بسیار بالایی کسب می‌کنند.
رئیس شورای اسلامی شهر رشت علت افزایش تعداد زباله گردها در شهر را اجرای ناموفق طرح تفکیک زباله از مبدا عنوان می‌کند و می‌افزاید: اگر شهرداری طرح تفکیک زباله از مبدا را به نحو مطلوب در شهر اجرا و تمام زباله‌های خشک را از مردم تحویل بگیرد، دیگر منفعتی برای سودجویان و زباله گردها باقی نمی‌ماند.
تعداد زباله‌گردها در رشت رو به افزایش است
واثق کارگرنیا خاطرنشان می‌کند: تعداد زباله گردها و وانتی‌های دوره گرد در شهر رشت روز به روز در حال افزایش است؛ شورای اسلامی شهر به دنبال حذف این افراد نیست، اما سازمان پسماند شهرداری باید طبق برنامه و ضوابطی زباله گردها را تحت نظارت خود ساماندهی کند.
وی تصریح می‌کند: تعدادی مراکز غیرمجاز ضایعاتی و بعضاً دارای پروانه خرید و فروش ضایعات آهن آلات و مقوا در شهر رشت فعالیت می‌کنند که به جهت اختلال در امور شهری و رعایت نکردن مباحث بهداشتی و زیست محیطی مورد اعتراض و گلایه‌مندی شهروندان هستند که در این راستا شورای اسلامی شهر بر اساس بند ۲۰ تعدادی از این مراکز را در مقاطعی پلمب کرده است.
رئیس شورای اسلامی شهر رشت می‌گوید: یکی دیگر از عوامل موفق نشدن طرح تفکیک زباله از مبدا در شهر رشت، وجود کارگاه‌های خرید و فروش ضایعات و مافیای زباله است لذا از مسئولان انتظار داریم بر فعالیت این کارگاه‌ها نظارت بیشتری داشته باشند و با متخلفان به صورت جدی برخورد کنند.
وی با بیان اینکه شهرداری تنها متولی اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا نیست و همه شهروندان، دستگاه‌ها و سازمان‌های فرهنگی از جمله آموزش و پرورش باید در این طرح با شهرداری همکاری و مشارکت کنند، می‌افزاید: فرهنگ سازی در زمینه بستن کمربند ایمنی و تأثیرگذاری و انتقال آموزش‌های این طرح از طریق دانش آموزان به والدین و سایر اعضای خانواده تجربه بسیار موفقی در کشورمان بود که این الگوی بسیار خوب را می‌توان در طرح تفکیک و کاهش تولید زباله در مبدا مورد استفاده قرار داد تا دانش آموزان به عنوان سفیران شهرداری در خانواده باشند.
واثق کارگرنیا با بیان اینکه روزانه به صورت متغیر ۵۰۰ تا ۶۰۰ تن زباله در شهر رشت تولید می‌شود و در زمان ورود مسافران این مقدار افزایش پیدا می‌کند، می‌گوید: در کنار طرح تفکیک زباله از مبدا، کاهش تولید زباله نیز موضوع بسیار مهمی است زیرا سرانه تولید زباله در شهرهای استان گیلان نسبت به سایر شهرها و استان‌های کشور بسیار بالاست و شهروندان گیلانی باید به این موضوع مهم دقت و توجه بیشتری داشته باشند و با صرفه‌جویی و کاهش حجم زباله تولیدی به اقتصاد خانواده، حفظ محیط زیست، جلوگیری از تحمیل هزینه‌های سنگین در بخش جمع‌آوری، حمل و دفن زباله به شهرداری‌ها کمک کنند.
مازیار صفایی، شهردار رودسر نیز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: طرح تفکیک زباله از مبدا در رودسر با شش نیرو و دو دستگاه خودرو توسط واحد تفکیک شهرداری انجام می‌شود و در این طرح به سه هزار و ۸۰۰ خانوار آموزش‌های لازم ارائه شده است.
وی با بیان اینکه نیروهای شهرداری هر دو هفته یک‌بار کیسه زباله رایگان در اختیار مشترکان قرار می‌دهند، می‌افزاید: در مقابل آپارتمان‌های مسکونی برچسب طرح تفکیک زباله و در داخل مجتمع‌ها مخازن کارتن‌پلاست جانمایی و نصب شده است و مدیران ساختمان باید طبق وظیفه با نیروهای شهرداری همکاری کنند.
شهردار رودسر با بیان اینکه در تفکیک زباله از مبدا شهروندان همکاری خوبی دارند، خاطرنشان می‌کند: در این طرح به صورت دوره‌ای بسته‌های تشویقی به شهروندان اعطا می‌شود، خانوارهایی که در طرح تفکیک زباله همکاری خوبی داشته باشند، کوچه آنها به عنوان معبر سبز نام‌گذاری می‌شود و شهرداری خدمات ویژه‌ای به ساکنان آن ارائه خواهد کرد.
صفایی با بیان اینکه برای موفقیت در طرح تفکیک زباله از مبدا، ابتدا باید تمام زباله گردها وانت‌بارهای دوره‌گرد و کارگاه‌های غیرمجاز جمع‌آوری پسماند خشک در شهر ساماندهی شوند، تصریح می‌کند: زباله‌گردها برای جمع‌آوری پسماند خشک با وارونه کردن سطل‌ها و پاره کردن کیسه‌های پسماند اقدام به ریختن شیرابه‌های آن در معابر عمومی و گسترش آلودگی در محیط شهری می‌کنند.
زباله‌گردها باید ساماندهی شوند
وی با بیان اینکه زباله‌گردها با وجود ظاهر ترحم‌آمیز، درآمدهای میلیونی دارند، می‌افزاید: تا زمانی که زباله گردها در قالب یک طرح قانونی ساماندهی نشوند اجرای طرح تفکیک زباله در شهرها موفق نمی‌شود؛ هیچکس به دنبال قطع منبع درآمدی زباله گردها نیست، اما این افراد باید در زیر مجموعه شرکت‌های تفکیک زباله و یا شهرداری ساماندهی شود تا بتوانند به صورت قانونی فعالیت خودشان ادامه دهند.
شهردار رودسر با بیان اینکه چهار کارگاه غیرمجاز بازیافت ضایعات در شهر فعالیت می‌کند، از مسئولان متولی انتظار داریم بر این کارگاه نظارت بیشتری داشته باشند و با متخلفان به صورت جدی برخورد کنند، اضافه می‌کند: پروانه فعالیت و جواز کسب کارگاه‌های ضایعاتی توسط ادارات صمت و اتاق اصناف صادر می‌شود و شهرداری در صدور مجوزها و جلوگیری از فعالیت این مراکز، هیچ نقشی ندارد.
وی خاطرنشان می‌کند: روزانه به طور میانگین ۳۵ تا ۴۰ تن زباله در شهر رودسر تولید و در حال حاضر حدود ۴.۸ درصد زباله خشک نسبت به کل زباله تولیدی شهر در طرح تفکیک زباله از مبدا جمع‌آوری می‌شود.
تشکیل ستاد اجرایی تفکیک از مبدا و گسترش طرح در شهرها و روستا، آموزش و مشارکت شهروندان به ویژه کودکان و نوجوانان، مبادله کاغذهای باطله با بُن کتاب و اختصاص سایر بسته‌های تشویقی، همکاری بین بخشی، استفاده از بخش خصوصی، احداث کارخانجات مرتبط با پسماندهای قابل بازیافت، ساماندهی زباله‌گردها و وانتی‌های دوره‌گرد در زیر مجموعه شرکت‌های خصوصی و شهرداری‌ها، استفاده از ظرفیت حامیان محیط زیست و سازمان‌های مردم نهاد، ایجاد ایستگاه مبادله پسماندهای خشک به صورت مستقیم، اشتغال‌زایی، ساماندهی پرسنل و افزایش نظارت، آنالیز فیزیکی پسماندهای خشک و برنامه‌ریزی مجزا برای آن از عوامل بسیار مهم موفقیت در طرح تفکیک زباله از مبدا است که مدیران شهری باید به صورت جدی آنها را مد نظر قرار دهند.
گزارش از محمدرضا رشیدی؛ خبرگزاری ایمنا
نظر شما