به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، بخش حمل‌ونقل بزرگ‌ترین عامل شهری در بروز تغییرات آب و هوایی است و کشورهای سراسر جهان در تلاش هستند تا راه‌هایی برای رسیدگی به این موضوع و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از این بخش بیابند تا از محیط‌زیست محافظت کنند و بقای زندگی روی زمین را تضمین کنند.
استفاده از داده‌ها و تحقیقات برای حمایت از اقدامات اقلیمی برای به حداکثر رساندن نتایج برای این تلاش‌ها حیاتی است. شهرهای بزرگی مانند لندن، بارسلونا، بروکسل، پکن و برلین همگی تلاش کرده‌اند رویکرد ایجاد مناطق کم‌آلاینده یا به اصطلاح کم‌انتشار را برای کاهش تعداد وسایل نقلیه آلاینده در شهرها و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در مناطق پر تراکم، اجرا کنند.
هر کدام از این شهرها با موفقیت‌ها و شکست‌های مختلفی روبرو بوده‌اند، اما برآورد کلی از نظر کارایی اقتصادی، مقبولیت عمومی و حفاظت از محیط زیست نتیجه مثبتی بوده است. مزیت اصلی این سیاست، کاهش بالقوه در انتشار گازهای گلخانه‌ای است اما یک منطقه بدون انتشار می‌تواند کیفیت هوا را بهبود ببخشد، ازدحام را کاهش دهد، به اهداف آب و هوایی کمک کند و حتی درآمد شهری را افزایش دهد. در ادامه به اقدامات شهرهایی پرداخته می‌شود که این رویکرد را اجرا کرده‌اند.
لندن
شهر لندن در بریتانیا منطقه کم‌انتشار (LEZ) خود را در سال ۲۰۰۸ معرفی کرد و منطقه بسیار کم‌انتشار (ULEZ) نیز در سال ۲۰۱۹ در این شهر اجرا شد. این مناطق ۲۴ ساعته، مرکز شهر و بخش اداری شهر لندن را پوشش می‌دهد.
اگر وسایل نقلیه استانداردهای آلایندگی LEZ را برآورده نکنند، برای رانندگی در منطقه باید روزانه ۱۲.۵۰ پوند شارژ پرداخته شود. این امر در مورد اتومبیل‌ها، موتورسیکلت‌ها، وانت‌ها و وسایل نقلیه تخصصی (حداکثر ۳.۵ تن) و مینی‌بوس‌ها (حداکثر ۵ تن) اعمال می‌شود.
ULEZ به طور خاص اتومبیل‌های قدیمی، موتورسیکلت‌ها و وانت‌هایی با آلایندگی بالا را هدف قرار می‌دهد و مبنای تعیین این موضوع مجموعه‌ای از مقررات به نام «استانداردهای یورو» است.
استانداردهای یورو همانطور که از نام آن پیداست، مقررات آلایندگی در سراسر اروپا هستند که همه خودروهای جدید باید آن را رعایت کنند. استانداردها به صورت دوره‌ای سخت‌تر می‌شوند و میزان آلاینده‌هایی را که یک خودروی جدید می‌تواند قبل از تأیید برای فروش منتشر کند کاهش می‌دهد.
کامیون‌ها، وانت‌ها یا وسایل نقلیه سنگین تخصصی (بیش از ۳.۵ تن) و اتوبوس‌ها، مینی‌بوس‌ها و اتوبوس‌ها (همگی بیش از ۵ تن) نیازی به پرداخت هزینه ULEZ ندارند اما اگر استاندارد آلایندگی منطقه کم‌انتشار (LEZ) را برآورده نکنند، باید هزینه LEZ را بپردازند.
مناطق فوق کم‌انتشار (ULEZ) در مورد خودروهای دیزلی بسیار سخت‌گیرانه‌تر هستند و دلیل این است که دی‌اکسید نیتروژن و ذرات معلق (دوده) دیزل‌های قدیمی به‌ویژه برای سلامت انسان مضر هستند. سیستم‌های کنترل انتشار مانند کاهش کاتالیزوری انتخابی (که معمولاً به عنوان AdBlue شناخته می‌شود) و فیلترهای ذرات دیزل، این مشکلات را برطرف می‌کنند.
اگر وسیله نقلیه با استانداردهای ULEZ مطابقت نداشته باشد باید هزینه بیشتری پرداخته شود و انجام ندادن این کار منجر به پرداخت جریمه ۱۶۰ پوندی می‌شود.
بارسلونا
بارسلونا از سال ۲۰۱۵ تا کنون ۳۱ درصد آلودگی هوا را در این شهر کاهش داده است. این شهر چنین بهبودی را مرهون گسترش گزینه‌های جابجایی پایدار و کاهش تعداد وسایل نقلیه‌ای است که آلاینده‌های بیشتری تولید می‌کنند. اقدامات انجام شده برای مقابله با آلودگی شامل رشد شبکه خطوط دوچرخه‌سواری، استقرار محله‌های خودکفا موسوم به سوپر بلوک، برقی کردن وسایل نقلیه شهری و البته مهم‌تر از همه فعال‌سازی مناطق کم‌انتشار است.
اولین آئین‌نامه مقررات LEZ بارسلونا در یکم ژانویه ۲۰۲۰ لازم‌الاجرا شد که برای تخطی از این قانون یک جریمه ۲۰۰ یورویی در نظر گرفته شده است که هنگام آلودگی ۳۰ درصد نیز افزایش می‌یابد. عوائد حاصل از جریمه‌ها صرف طرح‌های مالی برای ترویج تحرک پایدار خواهد شد.
داده‌های جمع‌آوری شده توسط ایستگاه‌های پایش کیفیت هوا در چندین سال گذشته کاهش تدریجی انتشار دی‌اکسید نیتروژن (NO2) را نشان می‌دهد. فعال‌سازی منطقه کم آلایندگی (LEZ) منجر به کاهش ۶۰۰ هزار سفر با آلاینده‌ترین وسایل نقلیه شده است. علاوه بر این، برقی‌سازی تدریجی ناوگان شهرداری و وسایل نقلیه تمیزکننده و جمع‌آوری زباله نیز به کاهش انتشار آلاینده‌ها کمک کرده است.
بروکسل
تنها در چهار سال، استقرار منطقه کم‌انتشار پایتخت بلژیک، بروکسل، به کاهش قابل‌توجهی در آلودگی هوا کمک کرده است و نشان می‌دهد که چگونه اجرای مقررات ترافیکی به وضوح شرایط بهداشتی و محیطی را در شهرها بهبود می‌بخشد.
آخرین گزارش اداره محیط زیست بروکسل نشان می‌دهد که برای اولین بار از زمان ایجاد منطقه کم‌انتشار در سال ۲۰۱۸، سطح دی‌اکسیدنیتروژن (NO2) به میزان ۳۰ درصد در جاده‌های اصلی پایتخت بلژیک کاهش یافته است.
طی چند سال گذشته، عوامل دیگری مانند افزایش سفرهای حمل‌ونقل پایدار و دورکاری در پاکسازی هوای این شهر نقش داشته است. علاوه بر این، از آگوست ۲۰۲۲، طرح موسوم به «حرکت خوب» برای ایجاد اصلاحات اساسی در جابه‌جایی و تردد در مرکز شهر بروکسل، ترافیک خودروها را تا ۲۷ درصد کاهش داد و ۲۶ درصد استفاده از دوچرخه را افزایش داد.
پکن
حمل و نقل ۱۰ تا ۱۲ درصد از انتشار دی‌اکسیدکربن چین در سطح ملی و ۲۶ درصد در مناطق شهری را تشکیل می‌دهد. تا سال ۲۰۳۰، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که سهم کل انتشار کربن ناشی از حمل و نقل به ۳۳ درصد در سراسر این کشور افزایش خواهد یافت. حمل‌ونقل همچنین یکی از عوامل اصلی و روبه‌رشد در بروز آلودگی هوای چین است زیرا خودروها ۱۵ تا ۳۵ درصد ذرات معلق شهری را تولید می‌کنند. در نتیجه، هر سال بیش از یک میلیارد چینی، از جمله ۱۶۶ میلیون کودک، بیش از شش ماه در معرض هوای سمی قرار می‌گیرند که منجر به پیامدهای منفی شدید بر سلامت عمومی و خسارات اقتصادی مرتبط با آن می‌شود.
برای بهبود کیفیت هوا و سلامت ساکنان، پکن در سپتامبر ۲۰۱۷ یک منطقه کم‌آلاینده راه‌اندازی کرد که ورود وسایل نقلیه باری سنگین با آلایندگی کمتر از استانداردهای ملی IV را به این شهر ممنوع می‌کند. منطقه کم‌انتشار چین، هر سال جان ۴۳ نفر را نجات می‌دهد و همین امر منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های اجتماعی سالانه ۳۷ میلیون دلار می‌شود.
برلین
برنامه عملیاتی مناطق کم‌انتشار در سال ۲۰۰۸ برای کاهش انتشار گازوئیل در برلین ایجاد شد. این طرح مبتنی بر برچسب‌های رنگی است که جلوی صفحه شیشه اتومبیل قرار دارند و وسایل نقلیه را بر اساس انتشار آلاینده‌ها دسته‌بندی می‌کنند. برای به دست آوردن نشان زیست‌محیطی، وسیله نقلیه باید استانداردهای اگزوز خاصی را داشته باشد. چهار طبقه‌بندی آلاینده برای گازوئیل و دو رده برای بنزین وجود دارد که همگی بر اساس استانداردهای آلاینده توسط سازمان بهداشت جهانی در اروپا مشخص شده‌اند.
برای وسایل نقلیه موتور بنزینی، دو طبقه‌بندی ساده وجود دارد: یک وسیله نقلیه یا استاندارد اروپا را برآورده می‌کند یا نمی‌کند. برای رعایت استاندارد یورو، آنها به یک مبدل کاتالیزوری حلقه بسته نیاز دارند که یک فناوری پیچیده برای کنترل انتشار است که سموم مضری را مانند NO2 و مونوکسید کربن (CO) که از خودروها ساطع می‌شوند، به محصولات جانبی کم‌خطرتر از جمله دی‌اکسیدکربن و بخار آب تبدیل می‌کند.
فقط وسایل نقلیه با برچسب سبز رنگ، که نشان دهنده استاندارد یورو چهار است، مجاز به رانندگی در LEZ شهر هستند. در حالی که LEZ تأثیر قابل اندازه‌گیری بر جریان ترافیک این شهر نداشته است اما خودروهای بیشتری در این شهر، سبز شده‌اند و همین امر باعث شده که برلین آلودگی هوای کمتری را تجربه کند.
هلند
شهرهای مختلف هلند نیز دارای مناطق کم‌انتشاری هستند که با رنگ‌های مختلف نشان داده می‌شوند. قوانین مناطق کم‌انتشار معمولاً فقط برای کامیون‌ها و گاهی اوقات در مورد خودروهای سواری و وانت‌های دیزلی اعمال می‌شود. علائم خیابانی نشان می‌دهد که کدام خودروها تحت تأثیر این مناطق هستند.
از یکم ژانویه ۲۰۲۲ فقط مناطقی موسوم به بنفش برای ورود کامیون‌ها و اتوبوس‌های دیزلی وجود دارد و فقط وسایل نقلیه دارای استاندارد آلایندگی ۶ مجاز به رانندگی در این مناطق هستند.
خودروهای سواری دیزلی و وانت‌ها با استاندارد آلایندگی سه یا بالاتر مجاز به ورود به منطقه‌های موسوم به زرد هستند. خودروهایی با استاندارد آلایندگی چهار یا بالاتر نیز مجاز به ورود به مناطق سبز هستند.
استاندارد آلایندگی خودروهای دیزلی تعیین می‌کند که فرد مجاز به رانندگی در مناطق کم‌انتشار زرد، سبز یا بنفش است. استاندارد آلایندگی امتیازی است که نشان می‌دهد میزان آلایندگی خودروی دیزلی چقدر کم است؛ هر چه امتیاز بالاتر باشد، میزان انتشار کمتر است. خودروهایی که از سوختی غیر از گازوئیل استفاده می‌کنند در تمام مناطق کم آلایندگی (کم انتشار) مجاز هستند.
نظر شما