به گزارش خبرگزاری ایمنا، دوران زندگی امامان و پیشوایان همواره با فراز و فرودهای زیادی مواجه بوده است، به‌خصوص زمانی که حاکمان از ترس انتشار مفاهیم اسلام واقعی نه اسلامی که خودشان آن را ساخته بودند، ذریه پیامبر را تحت فشار قرار می‌دادند.
با تمام این سختی‌ها، حتی حصار زندان‌ها و خانه‌هایی که کسی اجازه ورود و خروج از آن را نداشت نتوانست نور این ستاره‌های درخشان را از مردم دریغ کند و معصومان، دلسوزانه و فداکارانه به آگاه کردن مردم می‌پرداختند؛ یا از طریق خودشان یا شاگردانی که پای مکتب آن‌ها بزرگ شدند و همچون نهری بین دریای علم معصوم و صحرای غفلت مردم بودند.
دوران حیات امام هادی (ع) نسبت به ائمه قبلی، شرایط سخت و پیچیده‌تری بود، چرا که دوران امامت ایشان با خلافت چند تن از خلفای عباسی از جمله متوکل هم‌زمان بود و ایشان بیشتر سال‌های امامتشان را در سامرا تحت نظارت حاکمان عباسی گذراندند و در همین زمان بود که خلفای عباسی امام هادی (ع) را محدود می‌کردند و مانع ارتباطش با شیعیان می‌شدند، به همین علت، ایشان بیشتر به واسطه سازمان وکالت که متشکل از جمعی از وکیلان امام بود، با شیعیان ارتباط داشتند.
به گزارش شیخ مفید، امام هادی (ع) در ماه رجب سال ۲۵۴ قمری پس از ۲۰ سال و ۹ ماه اقامت در سامرا، در ۴۱ سالگی به شهادت رسیدند و در در دلائل‌الامامه و کَشْف‌ُالغُمَّه آمده است که امام دهم در زمان حکومت مُعْتَز عباسی مسموم شدند و به همین علت به شهادت رسیدند.
بر همین اساس و به مناسبت سالروز شهادت دهمین اختر آسمان امان، حجت‌الاسلام حسن بت‌شکن، کارشناس مذهبی به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: هرچقدر بیشتر دوران زندگی ائمه اطهار را بررسی کنیم، بیشتر شاهد سخت‌گیری خلفا و حاکمان بر ایشان هستیم، به همین جهت کار آن‌ها بسیار سخت‌تر می‌شد، با این حال امام هادی (ع) در زمان متوکل عباسی و خلفای دیگر، رهبری فکری جامعه را به عهده گرفتند.
وی با اشاره به نقش‌آفرینی دینی و علمی امام هادی (ع) در جامعه می‌افراید: در آن زمان سخت گیری‌ها و فشارها زیاد بود، اما علم و دانش نسبت به زمان گذشته بیشتر شد، در همین راستا امام هادی (ع) اصلی‌ترین مسئله خود را با فعالیت‌هایی از جمله زیارت جامعه کبیره، تربیت شاگردان و تشکیل کلاس‌های متعدد در عین تقیه برای حفظ جان خود و شیعیان در جامعه تشریح کردند، در این مسیر به رهبری فکری مسلمان پرداختند و نقش بسزایی ایفا کردند.
زیارت جامعه کبیره، تفسیر کامل امامت است
کارشناس مذهبی با بیان اینکه زیارت جامعه کبیره از مهم‌ترین اقدامات امام هادی (ع) و تفسیر کامل امامت است، می‌گوید: پیش از امام هادی (ع)، زیارتنامه‌ها و تفاسیر قرآن از سوی ائمه اطهار را داشتیم اما ایشان در این زیارتنامه، تفسیر کاملی از امامت ارائه کردند؛ آیت‌الله جواد آملی می‌فرماید زیارت جامعه کبیره تفسیر جامع کل قرآن است زیرا پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «من میان شما دو چیز گران‌بها باقی می‌گذارم، قرآن و عترت (اهل‌بیتم)» و بر همین اساس اگر حضور و نقش ائمه به‌خوبی تفسیر شود، قرآن هم به‌خوبی تفسیر شده است زیرا این دو معادل و هم‌تراز یکدیگرند.
حجت‌الاسلام بت‌شکن با تاکید بر اینکه امام هادی (ع) در آن زمان توانستند اسلام اصیل را به‌خوبی تشریح کنند، خاطرنشان می‌کند: اگر دشمنان می‌توانستند امامت را از قرآن و اسلام بگیرند، به‌تدریج می‌توانستند دین را هم زایل کنند؛ در همین راستا تلاش همه امامان از جمله امام هادی (ع) این بود که ارتباط دین و امامت را هرچه بیشتر محکم کنند و شرح دهند زیرا با تشریح امامت، اسلام به خودی خود تشریح می‌شود.
وی با بیان اینکه در تنگنا قرار دادن ائمه (ع) از زمان امام جواد (ع) شروع و سخت‌گیری نسبت به ارتباط دوستان و شیعیان زیادتر می‌شود، ادامه می‌دهد: در زمان امام هادی (ع) بیشتر مردم به دلیل نداشتن امکان رفت و آمد و البته ترس نمی‌توانستند با امام ارتباط برقرار کنند؛ ایشان شاگردانی تربیت کردند که با سکونت یا رفت و آمد در مناطق مختلف، رهبری و آموزش به مردم را به عهده گرفتند و به‌اصطلاح وکیل امام شدند، به همین دلیل مردم جهت حل مسائل، سوالات دینی و پرداخت وجوهات به آن‌ها رجوع می‌کردند.
کارشناس مذهبی اضافه می‌کند: این شاگردان، رهبری فکری مردم را از جانب امام هادی (ع) و سپس امام عسکری (ع) انجام دادند و حتی بعد از زمان غیبت این مورد ادامه داشت؛ ولایت فقیه که امروز از آن سخن می‌گوییم مشابه کاری است که امام جواد (ع) و امام هادی (ع) انجام دادند، به همین جهت وکالت، یک سند بسیار مهم در زمان امام هادی (ع) به‌شمار می‌آید.
۹ سال داشت اما هادی مردم جامعه بود
حجت‌الاسلام بت‌شکن دلیل «هادی» نامیدن حضرت را این‌طور بیان می‌کند: به این خاطر به ایشان هادی می‌گفتند که در هشت یا به گفته برخی در ۹ سالگی به امامت رسیدند؛ دانشمندانی را خدمت ایشان می‌آوردند که با آن‌ها مباحثه انجام دهند و دانشمندانی که با ایشان مناظره می‌کردند، بعدها اذعان کردند با اینکه امام هادی (ع) سن کمی داشتند، اما به‌خوبی هدایت جامعه شیعه را به عهده گرفتند و کارها را به سرانجام می‌رساندند؛ همچنین بسیاری از دانشمندان اهل سنت درباره امام اظهار کردند که ایشان دانشمند و کاملاً مسلط به احکام و مسائل دینی است و در زمانشان دانشمندتر از ایشان به مسائل دینی وجود نداشته است.
وی با بیان اینکه امام هادی (ع) از همان اواخر کودکی تلاش کردند مردم را به راه درست هدایت کنند و برایشان پرداختن به اسلام اصیل و آموزه‌های اصیل دین، بسیار پراهمیت بود، تصریح می‌کند: هرچه آگاهی مردم به مسائل دینی بیشتر شود، هدایت جامعه راحت‌تر می‌شود؛ آگاه کردن جامعه از ویژگی‌های امام هادی (ع) بود که امروز مقام معظم رهبری از آن به عنوان جهاد تبیین یاد می‌کنند یعنی دشمنان می‌خواهند نقاط قوت ما را ضعیف نشان دهند یا انکار کنند، در حالی که باید تلاش کنیم نقاط قوت را به مردم معرفی کنیم و بدانیم اگر اسلام ناب محمدی در جامعه رسوخ کند، بسیاری از مشکلات جامعه حل خواهد شد.
نظر شما