فرش «چالشتری» و چالش فراموشی یک هنر/ وقتی اصالت یک استان رو به نابودی می‌رود

فرش چالشتری که امروز با چالش فراموشی دست‌وپنجه نرم می‌کند، فرشی منحصر به یک روستا نیست و در همه جای چهارمحال‌وبختیاری اثری از بافت آن دیده می‌شود و گویی نابودی این فرش نابودی اصالت یک استان است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از چهارمحال و بختیاری، چالشتر یکی از مناطق شهر شهرکرد است که به واسطه قالی‌ها و قفل‌های دست سازش معروف شده است، قالی‌هایی که شیوه خاص بافت آن، نقشه و طرح ویژه‌اش، آن را به گونه‌ای متمایز از سایر قالی‌ها کرده و اصالتی درخشان برای این قالی به ارمغان آورده است، اصالتی که سینه به سینه از مادر به دختر منتقل شده است اما امروزه با چالش فراموشی دست‌وپنجه نرم می‌کند، فرشی که منحصر به یک روستا نیست و در همه جای چهارمحال‌وبختیاری اثری از بافت آن دیده می‌شود و گویی نابودی این فرش نابودی اصالت یک استان است.

بازرسان بیمه، کار را برای قالی‌بافان سخت می‌کنند

زهرا نظری، یکی از بافندگان فرش چالشتری با بیان اینکه من قالی‌بافی را از مادرم و مادرم نیز از مادرش یاد گرفته و این هنر نسل به نسل چرخیده است، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بافت فرش چالشتری نسبت به سبک فرش‌های دیگر سخت است و این موضوع باعث ارزشمندتر شدن این فرش شده است.

وی با بیان اینکه درآمد قالی‌بافی کفاف زندگی را دیگر نمی‌دهد، اضافه می‌کند: دستانم دیگر توان اولیه را ندارد از بچگی قالی می‌بافتم و تنها به خاطر علاقه اولیه به این کار ادامه داده‌ام

نظری ادامه می‌دهد: فردی که مشغول به بافت فرش است، شغل و حرفه‌اش این است و به آن به‌عنوان یک راه کسب درآمد نگاه می‌کند اما وقتی یک قالی‌باف نتواند تولید خود را به فروش برساند قطعاً راه کسب درآمد دیگری را بر می‌گزیند و این یکی از دلایلی است که کسی انگیزه برای فرش بافی ندارد.

وی تاکید می‌کند: بازرسان بیمه با تعیین زمان برای اتمام فرش، کار را برای قالی‌بافان سخت می‌کنند، این موضوع موجب شده است تا بسیاری از قالی‌بافان بیمه خود را از دست بدهند، بیمه‌ای که شاید امید یک قالیباف برای دوران بازنشستگی‌اش باشد.

این بافنده فرش با بیان اینکه قالی بافی را به عنوان یک اصالت به دخترم یاد داده‌ام، ادامه می‌دهد: دخترانمان شاید قالی‌بافی را به عنوان یک شغل ادامه ندهند اما به‌عنوان یک هنر آن را آموختند، ممکن است این هنر همان‌طور که در حال حاضر کم‌رنگ شده است، روزی هم فراموش شود و دیگر کسی به دنبال آموختن آن نرود.

فرش چالشتری و چالش فراموشی یک هنر/ وقتی اصالت یک استان رو به نابودی می‌رود

نبود توازن بین درآمد و هزینه عامل پایین آمدن انگیزه قالی‌بافان است

علیرضا شیخی، رئیس اداره فرش صمت چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه بافندگان چهارمحالی به چهار سبک نایینی، دلمه، بختیاری و گبه فرش می‌بافند، می‌گوید: مناطق بختیاری‌نشین، قالی‌هایی با نقوش انتزاعی یعنی برگرفته از تخیلات ذهن و خیال‌پردازی‌ها می‌بافتند که در سبک عشایری قرار می‌گیرد اما قالی چالشتری حاصل دست رنج روستاییان و یک جانشینان منطقه چهارمحال است که در این فرش طرح‌های مختلفی دیده می‌شود که برگرفته از طبیعت است.

وی با بیان اینکه لجک ترنج، شکارگاهی، سروکاج، حقه و گل مینا از جمله طرح‌های فرش چالشتری است، می‌افزاید: سرآمدترین طرح این نوع فرش طرح خشت چالشتری است که طرفداران زیادی در ایران و خارج از ایران دارد.

رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه مهم‌ترین خصوصیت فرش چالشتری، استفاده از مواد اولیه مرغوب است، ادامه می‌دهد: استفاده از مواد طبیعی در رنگرزی باعث شادابی و زنده بودن طرح‌های این فرش می‌شود اصالت و و زیبایی در طرح و تنوع، نشاط در رنگ و استحکام در بافت از شاخص‌ها اصلی فرش چالشتری است.

وی می‌گوید: بیش از ۳۰ رنگ در فرش چالشتری به کار رفته و جهت جلوگیری از کپی‌برداری از طرح این فرش و حفظ و نگهداری آن به ثبت بین‌المللی رسیده است.

شیخ با بیان اینکه فرش چالشتری خواهان زیادی در ایران و دنیا دارد، می‌افزاید: ۸۰ درصد تولیدات فرش چالشتری قابلیت صادرات دارند، آمریکا، کانادا، کشورهای. اروپایی و رأس آن آلمان و کشورهای جنوب شرق آسیا و رأس آن ژاپن هستند.

وی با تاکید بر اینکه در اعطای تسهیلات به قالی‌بافان منابع محدود و درخواست‌های زیادی داریم، اضافه می‌کند: سال گذشته تنها به ۱۵۰ قالی‌باف تسهیلات اعطا شده است.

رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری ادامه می‌دهد: بیش از هفت هزار نفر از بافندگان بیمه جز بیمه قالیبافان هستند و استان ما یکی از استان‌های هست که در این زمینه عملکرد بسیار خوبی دارد و در تلاش هستیم سهمیه استان در این زمینه را افزایش دهیم.

وی با بیان این فرش چالشتری یک فرش با اصالت و از مادر به فرزند نسل به نسل منتقل شده است، می‌گوید: تعداد بافندگان چهارمحال و بختیاری کم نشده است و حدود ۱۰۰ هزار بافنده آمده به کار در استان وجود دارد.

شیخی ادامه می‌دهد: نبود توازن بین درآمد و هزینه در فرش‌بافی باعث پایین آمدن انگیزه در قالی‌بافان استان شده است و تحریم‌های اقتصادی نیز موجب شده است تا نتوانیم در صادرات این فرش حرفی برای گفتن داشته باشیم.

وی با بیان اینکه صنعت فرش دستباف چهارمحال و بختیاری نیازمند توجه ویژه مسئولان است چرا که قالی‌بافی یکی از مشاغلی است که با کمترین آورده اولیه بهره‌وری زیادی را برای تولیدکنندگان خواهد داشت، می‌گوید: برای حذف دلالان تعاونی‌های شهری و روستایی را ایجاد کردیم و توصیه‌مان به بافندگان فرش این است که مواد اولیه را از مراکز معتبر تهیه کنند که زحماتشان هدر نرود.

به گزارش ایمنا، فرش چالشتری یکی از هنرهای اصیل و از صنایع دستی بام ایران به شمار می‌رود که می‌تواند در رونق اقتصادی این دیار نیز مؤثر واقع شود اما افزایش هزینه مواد اولیه برای تولید این فرش موجب شده است تا قالی‌بافان انگیزه چندانی برای ادامه این حرفه نداشته باشند و این هنر رو به فراموشی بگذارد، هنری که حفظ آن نیازمند توجه و نگاه ویژه مسئولان به این هنر صنعت به عنوان یک اصالت و در این حال به عنوان یک ظرفیت و پتانسیل گردشگری و اقتصادی است.

کد خبر 720089

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.