گذر یخچال، فرصتی برای احیا و رونق گردشگری

خبرگزاری ایمنا؛ زهره قندهاری، خبرنگار در یادداشتی نوشت: «در دوره ششم مدیریت شهری توجه به بافت‌های تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چنان‌که در سازمان نوسازی و بهسازی جلسات مختلفی برگزار می‌شود و مدیران و پژوهشگران شهری تجربیاتشان را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند.

احیای گذر حاج‌آقا نورالله نجفی در این دوره اتفاق بسیار خوبی بود، گذری که در سال‌های اخیر در کش و قوس‌های فراوان گیر کرده بود و بالاخره به همت مسئولان میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان افتتاح شد؛ اگر نگاهی اجمالی به خیابان هاتف اصفهان نیز بیندازید با «گذر یخچال» که محلی‌ها به آن «کوچه یخچال» می‌گویند روبه‌رو می‌شوید؛ گذری که دورتادور آن را مغازه‌های لوازم خانگی احاطه کرده است اما در این میان کوچه‌های تنگ و باریک با میراثی ارزشمند جا دارد که دیدن آن خالی از لطف نیست.

خانه مشیرالملک، خانه سنتی گل‌آرا و دبیرستان حلبیان تنها بخشی از میراث ماندگار در این گذر است و ما غافل شده‌ایم از کاروانسرای ساروتقی که هم‌اکنون انبار پارچه برای بازاری‌های اصفهان است.

در دیداری که از خانه سنتی گل‌آرا داشتیم؛ دیدن کاروانسرای ساروتقی در راه بازگشت از خانه سنتی گل‌آرا ما را میخکوب کرد؛ وارد آن شدیم و غبطه خوردیم که چه گنجینه‌های ارزشمندی در گوشه‌گوشه اصفهان وجود دارد و از آن غافل هستیم؛ این کاروانسرا، جز یکی از کاروانسراهای به‌جا مانده در شهر اصفهان است که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

تاریخچه کاروانسرای ساروتقی به دوران صفویه و سلطنت شاه عباس دوم و قدمت آن به سال‌های بین ۱۰۳۸ تا ۱۰۷۷ هجری قمری برمی‌گردد؛ ساروتقی شخصی بوده که در زمان شاه عباس دوم توانسته است، مقام وزارت اعظم را کسب کند و نکته جالب این است که ساروتقی موهای زردی داشته و به همین دلیل شاه عباس دوم به او لقب ساروتقی داده، اما داستان کاروانسرای ساروتقی اصفهان ماجرای غم‌انگیزی نیز دارد؛ در سال ۱۰۵۵ هجری، ساروتقی توسط یکی از دشمنانش به قتل رسید.

در حالی که کاروانسرای ساروتقی اصفهان هنوز نیمه‌کاره مانده بود؛ طرح کلی این کاروانسرا مستطیلی شکل و از چهار ایوان برخوردار و دو سوی این بنای دو طبقه، رواق و حجره واقع شده است؛ بخشی از این کاروانسرا در دست بازاریان اصفهان است و بخشی دیگر به صورت بلااستفاده باقی مانده است.

این کاروانسرا که کاخ نیز نامیده می‌شود به قدری زیباست که توجه هر ببینده‌ ای را به خود جلب می‌کند؛ مدیریت شهری و مسئولان میراث فرهنگی باید تدبیری بیندیشند و گذر یخچال را همانند گذر حاج‌آقا نورالله نجفی احیا و بازسازی کنند که بسیار شایسته است و چه بسا این گذر به دلیل وجود خانه‌ها و مجموعه‌های تاریخی از گذر حاج‌آقا نورالله دلنشین‌تر شود. برای این اقدام باید مغازه‌های لوازم خانگی به مکانی دیگر انتقال داده شوند و این گذر مامنی برای گردشگران داخلی و خارجی شود تا هم منبعی برای اقتصاد گردشگری اصفهان باشد و هم گردشگران از این گذر سراسر تاریخی حظ کافی و وافی را ببرند.»