ادعای عجیب بازار پرسود دام زنده در مقابل طلا و دلار

به گزارش خبرگزاری ایمنا، در روزهای اخیر یکی از پایگاه‌های خبری کشور مدعی شده که سوددهی دام زنده طی یک سال اخیر به‌مراتب بالاتر از طلا و ارز بوده است.

در بخشی از این گزارش عنوان شده است: «قیمت گوسفند زنده در یک سال اخیر ۱۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است، اما در همین مدت دلار و یورو ۵۵ تا ۶۸ درصد سودآوری داشته است و قیمت طلا نیز ۷۴ درصد بالا رفته است، همچنین ارزش سرمایه کسانی که سکه گرمی خریده‌اند، ۹۵ درصد بهبود پیدا کرده است.»

مطابق با ادعای این رسانه، قیمت گوسفند زنده در مدت یک‌ساله یعنی از شهریور سال ۱۴۰۱ تا پایان مدت مشابه سال جاری سه برابر رشد داشته است، همچنین قیمت گاو و گوساله زنده به‌طور متوسط از کیلویی ۸۲ هزار و ۳۰۰ تومان در شهریور سال گذشته به ۱۹۵ هزار و ۷۰۰ تومان در سال سال رسیده است.

آیا ادعای این رسانه صحت دارد؟

یک بررسی ساده در دنیای وسیع نت نشان می‌دهد که قیمت گوسفند زنده در شهریور ۱۴۰۱ بسته به موقعیت جغرافیایی کشور در محدوده ۶۵ تا ۸۸ هزار تومان بوده است، به بیانی می‌توان متوسط قیمت گوسفند زنده در آن مقطع زمانی را حدود ۷۷ هزار تومان در نظر گرفت.

گاو و گوساله زنده نیز بسته به موقعیت جغرافیایی کشور در شهریور سال گذشته، ۷۰ تا ۸۲ هزار تومان به فروش می‌رسید و برای این بخش نیز می‌توان متوسط قیمت ۸۲ هزار تومان را در نظر گرفت.

از آنجا که در پایان شهریور سال جاری نیز قیمت دام زنده یعنی گوسفند، گاو و گوساله در یک محدوده یکسان قرار داشته است، بنابراین می‌توان برای آن قیمت ۱۹۳ هزار تومانی را متصور بود؛ با این تفاسیر قیمت گوسفند زنده در یک بازده زمانی یک‌ساله ۲.۵ برابر شده است و برای گاو و گوساله نیز شاهد رشد قیمت ۱۳۵ درصدی بوده‌ایم.

طلا نیز از یک میلیون و ۳۳۰ هزار تومان در سی‌ویکم شهریور ۱۴۰۱، دو میلیون و ۳۲۳ هزار تومان افزایش داشته است با این تفاسیر طلا نیز رشد ۷۴ درصدی را تجربه کرده است.

در بازار ارز نیز دلار غیررسمی (آزاد) از ۳۱ هزار و ۷۰۰ به ۴۹ هزار و ۳۵۸ تومان افزایش نرخ داشته است، به بیانی دیگر، رشد حدود ۵۶ درصدی را می‌توان برای آن متصور بود.

با توجه به نکات گفته شده باید ادعای رسانه فوق مبنی بر سودآوری بیشتر بازار دام زنده نسبت به طلا و ارز را پذیرفت؛ اما رسانه فوق یک عنصر کلیدی یعنی هزینه‌های مربوط به دام را حذف و موجود زنده یعنی گاو و گوسفند را به سکه و ارز تشبیه کرده است؛ این در حالی است که هزینه‌های مربوط به خوراک دام، حقوق، بیمه یا واکسیناسیون در تمام واحدهای دامداری کشور امری غیرقابل‌حذف است.

رشد ۳ برابری هزینه‌های دامداری طی یک‌سال گذشته

میثم مهری خنکداری، یکی از دامداران سنتی شمال کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: دامداران به علت افزایش هزینه‌ها با مشکلات متعدد روبه‌رو هستند و اینکه اعلام شود در بازه زمانی یک‌ساله قیمت گوسفند سه برابر شده است، جفا به دامداران است.

وی ادامه می‌دهد: ما در سال گذشته هر کیلو یونجه را حدود ۵ تا ۶ هزار تومان خریداری می‌کردیم، اما در حال حاضر برای این محصول باید بیش از ۱۴ هزار تومان هزینه کنیم، به عبارتی در این بخش هزینه‌ها سه برابر شده است.

دامدار سنتی شمال کشور اعلام می‌کند: هزینه‌های مربوط به استخدام چوپان، بیمه، واکسیناسیون و انتقال دام به‌منظور ییلاق و قشلاق بالا رفته است و به سبب همین افزایش هزینه‌ها، دامدار نیز قیمت را بالا برده است، اما به علت مشکلات معیشتی مردم، خریداری در بازار وجود ندارد.

به گفته این فعال حوزه دام زنده، در بخش دامداری‌های صنعتی نیز مشکلاتی وجود دارد و این بخش نیز با افزایش هزینه روبه‌رو شده است؛ اما به علت مدرن بودن این واحدها، هزینه‌های دامداری سنتی تغییر بیشتری داشته است.

مهری خنکداری بیان می‌کند: هنگامی که خرید دام توسط مردم کاهش پیدا کند به ناچار دامدار گله خود را افزایش نخواهد داد و ما دامداران تنها باید منتظر عید قربان برای خرید دام توسط مردم باشیم؛ چرا که مردم همچون گذشته قدرت خرید دام به‌منظور قربانی کردن برای خرید خانه، خودرو، سفرهای مذهبی یا تولد نوزاد را ندارن؛ بهتر است افراد به‌جای تشبیه گوسفند با سکه قدری از سختی کار دامداری را مخابره کنند.

مرکز آمار و تورم دام زنده

مطابق با گزارش ۱۱ آذر مرکز آمار، با شاخص قیمت تولیدکننده در فصل تابستان ۱۴۰۲، تورم فصلی دامداری سنتی برابر با ۲۶.۵ درصد است، به عبارتی یک دامدار در انتهای شهریور، ۲۶.۵ درصد هزینه بیشتری برای پرورش و تولید دام نسبت به پایان خرداد هزینه کرده است.

همچنین مطابق با همین گزارش تورم نقطه‌به‌نقطه یعنی همان نسبت به فصل مشابه سال قبل پیرامون دامدار سنتی ۱۰۸.۱ درصد بوده است، در خصوص تورم سالانه یعنی چهار فصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل نیز عدد ۹۲.۳ درصد مشاهده می‌شود.

از سوی دیگر مطابق با گزارش فوق تورم نقطه‌به‌نقطه پرورش گوسفند و بره سنتی برابر با ۱۷۲.۲ درصد و برای گاوداری سنتی ۱۴۲ درصد است، که تمام موارد فوق حکایت باز افزایش هزنیه‌های تولید دارد.

پیرامون دامداری صنعتی نیز باید گفت تورم نقطه‌به‌نقطه این بخش ۴۴.۵ و تورم سالانه برابر با ۶۶.۴ درصد است.

پشت پرده گزارش‌های مقایسه‌ای چیست؟

همان‌طور که گفته شد با وجود رشد قیمتی بیشتر دام زنده نسبت به بازار طلا و ارز، این بخش درگیر هزینه‌های مختلفی است، در صورتی‌که بازارهای چون طلا، سکه و ارز فقط شامل هزینه خرید اولیه بوده است و خریدار درگیر پیچ‌وخم‌های مختلف حوزه تولید نیست.

علاوه بر این تولید در ایران به سبب بعضی مسائل نظیر تحریم‌ها، جهش ناگهانی نرخ ارز و کاهش قدرت خرید مردم با مشکلات متعددی مواجه است و به همین دلیل تولیدکننده همواره با استرس عجیبی روبه‌رو خواهد بود؛ اما بازدهی بازارهایی نظیر طلا، سکه، ارز و مسکن در ایران همواره سودآور و بدون هر گونه استرسی خواهد بود.

آنچه مشخص است این است اکثر مطالب تولیدی پیرامون مقایسه کالاها به یکدیگر همواره با غرض‌ورزی رسانه‌ای همراه بوده است و انتشار چنین گزارش‌هایی تنها به بی‌اعتمادی مردم منجر خواهد شد؛ چرا که نگارنده به‌صورت کامل و دقیق حاضر به بیان مسائل نیست.

در پایان باید گفت، هر چند رسانه فوق در انتها مردم را به سرمایه‌گذاری در بازارهای مولد تشویق کرده است؛ اما در تیتر و لید این خبر شاهد یک بازی عجیب رسانه‌ای بوده‌ایم و بهتر بود نگارنده پیرامون سرمایه‌گذاری در بازارهای مولد، مطالب بیشتری را به مخاطب منتقل می‌کرد.

بی‌تردید انتشار هر گونه مطلب درباره حرکت افراد از دلالی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کشور را مرتفع خواهد ساخت.