نکات طلایی پول توجیبی دادن به کودکان؛ ایجاد توقع یا مدیریت مالی؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، تربیت اقتصادی کودک و نوجوان یکی از ساحت‌های مهم تربیتی است که لازم است به‌طور جدی به آن پرداخته شود، تربیت اقتصادی نگاه همه‌جانبه به موضوع تربیت از نظر اقتصادی است و نه‌تنها شامل مباحث مالی همچون نحوه استفاده از پول، نحوه پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و پول توجیبی می‌شود، بلکه بسیاری از رفتارهای اقتصادی صحیح مانند رفتار عادلانه، دوری از مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی، بخشش، قناعت و صبر را نیز می‌آموزد.

یکی از مهم‌ترین مفاهیم این نوع تربیت که برای بسیاری از والدین چالش ایجاد می‌کند قواعد پول‌توجیبی دادن به فرزندان است، بارها با این سوال‌ها از جانب خانواده‌ها مواجه شده‌ایم که باید طبق چه اصولی به کودکان پول توجیبی داد؟ از چه زمانی پول دادن را آغاز کنیم؟ چه مقدار بدهیم؟ و بارها اشتباهات فراوانی از والدین در این زمینه سر زده است که نه‌تنها منجر به تربیت اقتصادی صحیح کودکان نشده، بلکه آنها متوقع‌تر از گذشته کرده است.

از چه زمانی پول توجیبی بدهیم؟

پول توجیبی باید از زمانی به کودکان داده شود که آن‌ها احساس نیاز به آن می‌کنند، طبق استانداردها این سن از هفت سال به بالا تعیین شده است و شما می‌توانید از هفت سالگی که کودکان به مدرسه می‌روند و دوست دارند از بوفه مدرسه خرید کنند به آن‌ها پول بدهید، بهتر است از مقادیر کم شروع کنید و به‌ندرت مقدار آن را بیشتر کنید.

البته نکته مهم این است که همه کودکان مثل هم نیستند و ممکن است کودک شما در هفت سالگی آمادگی پذیرش پول را نداشته باشد و احساس کنید که هنوز برای این موضوع زود است، پس می‌توانید آن را کمی به تعویق بیندازید.

دو اشتباه بزرگ در هنگام پول توجیبی دادن به کودکان

بدون دلیل و بدون زمان پول دادن

یکی از اشتباهات رایج والدین این است که هر زمانی که دوست داشتند هر مقداری که خواستند به فرزند خود پول توجیبی می‌دهند و او را برای استفاده از آن آزاد می‌گذارند، فرزندشان هم هر وقت پول‌ها تمام شد کافی است به پدر یا مادر خود اطلاع دهد تا به طور مجدد برای او پول واریز کنند و کم پیش می‌آید که با پاسخ منفی آنها روبه‌رو شود، ضمن اینکه جای مشخصی برای مصرف آن هم ندارد و در بسیاری از مواقع هدر می‌رود.

اما موضوع بسیار مهم این است که در این شرایط او هرگز مدیریت مالی را نخواهد آموخت بلکه تنها به یک مصرف‌گرا تبدیل می‌شود که به طور آزادانه پول‌های پدر و مادر را خرج یا جمع می‌کند، بنابراین اگر قصد دارید او قدرت انتخاب داشته باشد و مدیریت پول‌هایش را یاد بگیرد به هیچ عنوان بدون دلیل و هدف مشخص به او پول ندهید.

لازم است او بداند پولی که به او داده می‌شود در چه زمان‌هایی و بابت چه مخارجی است، به طور مثال او هفتگی یا ماهانه پول می‌گیرد و قرار است خوراکی‌های مورد علاقه‌اش را با آن پول‌ها بخرد و یا خرید لوازم‌التحریرش به عهده خودش است و دیگر خانواده برای او تهیه نخواهند کرد.

قطع پول توجیبی برای تنبیه

یکی دیگر از اشتباهات والدین این است که زمانی که از فرزندشان خطایی سر بزند او را تهدید به قطع پول توجیبی می‌کنند یا به‌طور جدی پول توجیبی او را قطع می‌کنند، در صورتی که اگر شما به عنوان کارمند یک اداره باشید که ماهانه حقوق می‌گیرد دوست دارید در ازای خطایی که مرتکب شدید حقوق شما قطع شود؟ به‌طور قطع پاسخ خیر است، پس اگر به کودکان به‌طور منظم پول توجیبی می‌دهید آن را به هر بهانه‌ای قطع نکنید و اجازه دهید که او مدیریت آن‌را تمرین کند.

طبق چه اصولی پول توجیبی بدهیم؟

در این زمینه مریم حسینی‌بالام، مدیر مؤسسه فرهنگی تربیت اقتصاد حکیم (مفتاح) در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: زمانی که شما در اینترنت راجع به پول توجیبی جست‌وجو می‌کنید، مطالب زیادی را می‌بینید که اکثر آنها یک حرف واحد می‌زنند، اینکه شما مبلغی را به صورت هفتگی یا ماهانه به فرزند خود بدهید و او را تشویق به پس‌انداز کنید.

وی ادامه می‌دهد: در این شرایط باید از خود بپرسیم اینکه بی هدف و بی علت به بچه‌ها پول توجیبی بدهیم کار درستی است؟ اینکه آن‌ها را به سمت پس‌انداز کردن بدون هیچ هدفی هدایت کنیم کار درستی است؟ پاسخ این است که قطعاً باید برای پول توجیبی دادن به کودکان و نوجوانان هدفی داشته باشیم.

مدیر مؤسسه تربیت اقتصادی مفتاح می‌گوید: بچه‌ها قرار است با پول‌های خود خرید آگاهانه و درست را تمرین کنند و در چارچوبی که شما برای آنها مشخص می‌کنید بتوانند آزادانه انتخاب کنند، پس لازم است شما به آنها اجازه خرید بدهید و فقط از آنها انتظار پس‌انداز کردن نداشته باشید.

حسینی بالام تصریح می‌کند: قرار است کودکان با پول توجیبی‌های خود مدیریت مالی، حساب و کتاب کردن، صرفه‌جویی و کنترل خواسته‌ها را یاد بگیرند و اعتماد به نفس آنها افزایش پیدا کند، پس لازم است مقداری که به آنها پول توجیبی داده می‌شود متناسب با خرجی باشد که به عهده آنها می‌گذارید. این مهم‌ترین نکته در زمینه پول توجیبی دادن به بچه‌ها است که تقریباً جایی از آن صحبت نشده است.

پول توجیبی باید کمی بیشتر از میزان مخارج بچه‌ها باشد

وی خاطرنشان می‌کند: بنابراین برای تعیین مقدار پول توجیبی بچه‌ها لازم است ابتدا مخارج آنها شناسایی شود و سپس متناسب با آن مخارج مقداری بیشتر برای پس‌انداز کردن در نظر گرفته شود و به کودکان داده شود.

مدیر مؤسسه تربیت اقتصادی مفتاح اظهار می‌کند: مسئولیت خرید تنقلات می‌تواند شروع خوبی برای اجرای این قاعده باشد، به این صورت که شما متناسب با عرف خانواده خود لازم میدانید در طول روز یا هفته چقدر فرزندتان تنقلات بخورد؟ می‌توانید همین میزان را به همراه کمی بیشتر با نیت پس‌انداز به او به عنوان پول توجیبی بدهید.

حسینی‌بالام ادامه می‌دهد: به فرزند خود اعلام کنید که چون بزرگ شدی خرید تنقلات را به عهده خودت می‌گذارم و من دیگر برایت تنقلاتی نمی‌خرم، اما این مقدار پول توجیبی برای خرید تنقلات در اختیار تو است، از این لحظه اجازه دهید فرزندتان خودش تصمیم بگیرد که همه آن مبلغ را یک روزه و یکجا خرج کند و دوباره برای دریافت پول توجیبی تا زمان مقرر صبر کند یا اینکه آن را مدیریت کند، مقدار کمی خرید کند و بقیه آن را برای خرید اسباب بازی که قبلاً فکرش را کرده بود پس‌انداز کند.

وی می‌گوید: این نکته را در نظر بگیرید که به هر میزانی که سن فرزند شما افزایش پیدا می‌کند و شما تشخیص می‌دهید از پس مخارجی که به عهده‌اش گذاشته‌اید به خوبی برمی‌آید لازم است مخارج را زیاد کنید و متناسب با آن مبلغ پول توجیبی را بالا ببرید.

نحوه پول توجیبی دادن به کودکان یکی از موارد مهم در تربیت اقتصادی است که اگر به طور صحیح اجرا نشود نه تنها به کودکان مدیریت مالی را آموزش نمی‌دهد بلکه آنها را پر توقع می‌کند، بنابراین لازم است والدین با اصول آن و اشتباهات رایج در آن به‌طور کامل آشنا باشند.

گزارش از: مائده جلوخانیان، خبرنگار اقتصادی ایمنا