به گزارش ایمنا، با توجه به نقش بسیار اساسی و مؤثر دندان‌ها در کیفیت زندگی، گفتار و اعتماد به نفس لازم است اصول نگهداری از آنان را شناخته و با پیشگیری به موقع از درمان‌های سخت و هزینه بر اجتناب کنیم. هر فردی در طول زندگی خود دو سری دندان شامل دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی دارد. دندان‌های شیری ۲۰ عدد هستند از سن ۶ ماهگی تا ۳ سالگی در دهان رویش می‌یابند و از سن ۶ تا ۱۲ سالگی به مرور افتاده و دندان‌های دائمی ۳۲ عدد هستند که جایگزین دندان‌های شیری شده و تا پایان عمر در دهان باقی می‌مانند.
ساختار دندان انسان
ساختار دندان به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:
- تاج دندان (crown)
- گردن (cervix)
- ریشه دندان (root)
تاج دندان از بخش‌های مختلف به نام مینا ( enamel)، عاج (dentin) و پالپ تشکیل شده است. مینا دندان محکم‌ترین ساختار بدن است اما اسید ناشی از فعالیت باکتری‌ها این ساختار محکم را دچار تجزیه شیمیایی و در نهایت پوسیدگی می‌کند. به لایه زیر مینای دندان، عاج گفته می‌شود. با سرایت پوسیدگی به عاج دندان حساسیت به سرما، گرما و شیرینی شروع می‌شود. داخلی‌ترین لایه دندان پالپ است که حاوی عروق و اعصاب فراوان است. وقتی پوسیدگی به پالپ دندان می‌رسد، اغلب موارد باعث ایجاد درد شدید می‌شود.
انواع دندان
دندان‌ها با توجه به زمان تشکیل، موقعیت آنها در دهان، شکل ظاهری، شکل ریشه و کارکرد متفاوت آنها انواع مختلفی دارند. در حالت کلی دندان‌ها به دو دسته اصلی دندان شیری و دندان دائمی تقسیم می‌شوند. همچنین از نظر شکل ظاهری و نوع کاربری به دندان‌های قدامی و دندان‌های خلفی تقسیم شده که دندان‌های قدامی معمولاً تک ریشه و برای گاز زدن یا بریدن و دندان‌های خلفی چند ریشه و برای جویدن و خرد کردن استفاده می‌شوند.
دندان درد چیست؟
دندان درد به درد در داخل یا اطراف دندان اشاره دارد. درد خفیف معمولاً به دلیل تحریک موقت لثه ایجاد می‌شود و با روش‌های خانگی قابل درمان است. اما درد شدید از پوسیدگی، عفونت دندان یا سایر مشکلات سلامتی ناشی می‌شود و به درمان تخصصی نیاز دارد. دندان درد دارای علل مختلف از جمله، بیماری لثه، پوسیدگی دندان، حساس بودن دندان‌ها، دندان‌قروچه، ترک‌خوردگی دندان، آبسه، دندان نهفته، التهاب پالپ دندان، ضربه به دندان و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و سایر عوامل دیگر است.
درمان‌های خانگی دندان درد
مراقبت از دندان‌ها فقط به‌وسیله مسواک نیست بلکه مسائل زیادی را باید رعایت کنیم تا دندان‌های سالمی داشته باشیم. در برخی موارد بعضی از بیماری‌ها باعث می‌شوند دندان‌ها خراب شوند و بالعکس خرابی دندان‌ها باعث می‌شود بیماری‌هایی هم به وجود بیایند. پس مراقبت از دندان و بیماری‌هایی که برای دندان پیش می‌آید را جدی بگیرید. دندانپزشک با توجه به علت زمینه‌ای درد، بهترین درمان دندان درد را به شما پیشنهاد می‌دهد. از آنجا که ممکن است چند روز طول بکشد تا بتوانید از دندانپزشک وقت بگیرید، می‌توان با درمان‌های خانگی به صورت موقت درد دندان را تسکین داد.
- استفاده از میخک
یکی از ترکیبات اصلی میخک، یوجینول بوده که تأثیر به‌سزایی در کاهش و درمان دندان درد دارد. در واقع یونیجول سبب بی حسی منطقه مورد نظر می‌شود. میخک به سه شکل پودر شده، مایع و عصاره قابل تهیه و استفاده است.
در زمان استفاده از پودر میخک می‌توانید برای کاهش درد دندانی این پودر را در محل مورد نظر قرار دهید تا پس از مخلوط شدن با بزاق دهان باعث بی حسی ناحیه درد گردد. یا با استفاده از جوانه کامل خشک شده میخک برای تسکین درد دندان استفاده کنید، ۲ یا ۳ گل آن را در محل دردناک دندان قرار دهید و به مدت چند دقیقه نگه دارید. در این حالت گل میخک کم کم توسط بزاق در دهان نرم می‌شود و باعث بی حسی موضعی می‌شود. پس از گذشت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه میخک را درآورده و دیگری را جایگزین کنید. برای استفاده از روغن میخک یک تکه پنبه را آغشته به روغن کرده و آن را در محل درد قرار دهید و آهسته مالش دهید. در صورتی که درد دندان از عصب باشد این شیوه بسیار مؤثر است.
نکته مهم: این روش را برای کاهش درد دندان کودک خود استفاده نکنید، زیرا احتمال بلعیدن میخک توسط کودکان وجود دارد که می‌تواند مشکلاتی برای آنها ایجاد کند. همچنین تندی روغن میخک می‌تواند برای کودکان آزاردهنده باشد.
- استفاده از چای کیسه‌ای نعنا فلفلی
چای کیسه‌ای نعنا فلفلی نیز به‌عنوان یک داروی بی‌حس‌کننده به کار می‌رود. افرادی که لثه‌های حساسی دارند، می‌توانند با استفاده از چای کیسه‌ای نعنا فلفلی میزان التهاب را تا حد زیادی کاهش دهند.
- استفاده از آب نمک
آب نمک یکی از مواد مؤثر برای کاهش التهاب و درد است. آب نمک با توجه به کاهش بار میکروبی دهان، می‌تواند سبب کاهش عفونت و درد بیمار شود. برای این کار بهتر است آب را بجوشانید و یک قاشق غذا خوری در یک لیوان آب جوشیده ریخته و صبر کنید تا خنک شود سپس آن را در فضای دهان غرغره کنیم.
-
استفاده از سیر
سیر یکی از ماده‌های خوراکی بسیار مفید و پرکاربرد است که می‌توان برای کاهش درد دندان از آن استفاده کرد. این ماده طبیعی حاوی آلیسین بوده که با داشتن اثر ضد باکتریایی، می‌تواند باکتری‌های موجود در دهان را از بین ببرد. به دو صورت می‌توان از سیر استفاده کرد، در روش اول یک حبه سیر را له کنید و با نمک مخلوط و سپس این ترکیب را روی دندان خود بگذارید. روش دوم شما می‌توانید یک حبه سیر خام را با همان دندانی که درد می‌کند، بجوید تا درد دندان کاهش یابد. (تکرار بین ۲ الی ۳ بار در روز)
- استفاده از پیاز
پیاز یکی از خوراکی‌های بسیار مفید با داشتن خاصیت ضد درد و التهاب و همچنین خاصیت ضد عفونی کننده است. استفاده از پیاز تند می‌تواند سریع‌تر احساس درد را کاهش دهد. برای بهره‌مندی است این ویژگی تکه‌ای از پیاز را روی دندان خود بگذارید.
- استفاده از اسپند
اثر اسپند نیز در کاهش درد دندان به صورت تجربی ثابت شده است. اسپند می‌تواند برای درمان خونریزی و التهابات لثه نیز مورد استفاده قرار بگیرد. مقداری اسپند را برداشته و گرم کنید و بعد آن را درون حفره دندانی که درد می‌کند بریزید تا دردش کاهش یابد. یا مقداری پودر اسپند را با ۲ برابر همان مقدار آب لیمو ترکیب و سپس آن را گرم کنید. مقداری پنبه را برداشته و به خوبی به این ترکیب آغشته نمائید و بعد آن را بر روی دندان خود بگذارید.
- استفاده از کمپرس سرد
یکی از مؤثرترین و راحت‌ترین روش‌هایی که به کاهش درد کمک می‌کند، کمپرس سرد است. می‌توانید مقداری یخ را درون کیسه پلاستیکی بریزید و بهتر است یک حوله به دور آن بپیچید. در ادامه آن را حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه روی بخش خارجی دهان خود بگذارید تا درد کاهش پیدا کند.
- استفاده از آلوئورا
آلوئورا با داشتن خاصیت آنتی باکتریالی برای تمیز کردن لثه‌ها و کمتر کردن درد دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای استفاده از آن، میزانی از ژل آلوئورا را روی دندانی که دچار درد شده است، ماساژ دهید.
- استفاده از زردچوبه
زردچوبه به دلیل ماده ضد التهابی که در خود دارد، دارای خواص کاهش دهنده درد و التهاب قوی است. یک قاشق چایخوری زردچوبه را با مقدار کمی آب به شکل خمیر درست کنید و آن را روی یک پنبه قرار دهید. سپس پنبه آغشته به خمیر زردچوبه را روی دندان خود نگه دارید. در روش دیگر می‌توان با جوشاندن پودر زردچوبه، میخک و آب می‌توانید دهان شویه زردچوبه ایجاد کنید. این دهانشویه علاوه بر کمک به درمان التهاب لثه و بیماری های پریودنتال، می‌تواند به طور کلی به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- استفاده از دهان شویه
مقداری دهانشویه حاوی پراکسید هیدروژن را با میزان مساوی آب رقیق کنید و دهان خود را با آن بشویید.
- استفاده از آویشن
آویشن گیاهی است که برای عفونت قفسه سینه و سرفه‌های شدید بسیار مؤثر است، اما با داشتن خواص ضد عفونی و ضد قارچی خود می‌تواند برای کاهش درد دندان نیز مفید باشد. برای استفاده می‌توان با کمک مخلوط تهیه شده از آب و روغن طبیعی آویشن، دهان خود را شست و شو داد یا چند قطره روغن آویشن را روی پنبه ریخته و آن را به طور مستقیم روی دندان بگذارید.
- استفاده از وانیل
عصاره وانیل موادی در خود دارد که کمک زیادی به تسکین درد می‌کند. برای استفاده از این ماده باید دقت داشته باشید که وانیل خالص باشد. برای استفاده از وانیل باید مقداری از آن را روی یک گلوله پنبه یا انگشت خود بریزید. سپس آن را به‌صورت مستقیم روی نواحی آسیب‌دیده مالش دهید. برای کسب نتیجه موردنظر بهتر است این کار را چند بار در طول روز تکرار کنید.
- استفاده از چای سیاه
چاه سیاه دارای ماده‌ای به نام تانین است که خواص ضدالتهاب و ضد درد دارد. یک چای کیسه‌ای را خیس کنید و آن را روی ناحیه‌ای از دندان که درد می‌کند، قرار دهید و یا اینکه چای سیاه را دم کرده و بعد از خنک شدن آن را غرغره کنید.
در صورتی که علت درد را برطرف نسازید، مطمئناً درمان شما به طور موقت باقی خواهد ماند و درد دندان دوباره به سراغتان خواهد آمد بنابراین اصلی ترین روش برای درمان دندان درد این است که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید.
نظر شما