به گزارش خبرنگار ایمنا، تربیت اقتصادی دانشی است که بسیاری از وجوه زندگی انسان را شامل می‌شود، چرا که اساساً اقتصاد در کل زندگی افراد جاری است و بسیاری از رفتارهای فردی و اجتماعی در قالب رفتار اقتصادی خود را بروز می‌دهند.
یکی از این رفتارهای اقتصادی انواع تعامل میان افراد است که باید دارای قواعدی باشد، به طور مثال تعاملات عادلانه باشد، میان افراد همکاری و تقسیم کار صورت گیرد و غیره که توسط قواعد مشخصی حقوق و تکالیف افراد مشخص شده و زندگی جمعی بهتر انجام می‌شود.
قواعدی که بر انواع تعاملات میان انسان‌ها حاکم می‌شود حدود و جایگاه انتخاب‌های آنان را تعیین می‌کند، باعث می‌شود افراد انتخاب‌های مجاز و واجب، ممنوع و حرام، ضروری و یا ممدوح و پسندیده را تشخیص دهند، به طور مثال پرداخت خمس و زکات بر هر مسلمانی واجب است یا استفاده از مشروبات الکلی حرام است، یا برخی انتخاب‌ها در خانواده برای کودک غلط است اما خانواده بنا به صلاح‌دید خود مجاز به آن انتخاب هستند.
انواع قواعد تعامل
قواعد تعامل را می‌توان در شش قسمت دسته بندی کرد: قوانین اساسی و کلان، قوانین عادی (تجارت و مدنی)، ارزش‌های اخلاقی و هنجارها، آداب و رسوم و سنت‌ها، ادراکات عمومی، مقررات آئین‌نامه‌ها و...
این قواعد لازم است متناسب با هدف خلقت انسان و جهان تنظیم شود تا خیر دنیوی و اخروی برای فرد به همراه داشته باشد و او را به کمال و سعادت برساند.
اگر در تعیین قواعد، انسان صرفاً مادی دیده شود تنها به دنبال تعیین سنت‌ها و قواعدی برای اجتماع است که لذت‌های او را تأمین کند اما اگر به آخرت نیز ایمان داشته باشد و زندگی را به دنیا ختم نکند این سنت‌های فردی و اجتماعی را در راستای سعادت هر دو دنیا تنظیم می‌کند.
عدالت اصلی‌ترین هدف است / چطور به کودکم بیاموزم؟
اگر تمام قواعد جامعه بر پایه عدالت بنا شود و افراد نیز به رعایت آن پایبند باشند نتیجه زندگی اجتماعی بسیار بهتر خواهد شد، به طور مثال اگر قواعد حاکم بر بازار عادلانه باشد افراد به همکاری و رقابت مفید می‌پردازند و ربا که عملی ناعادلانه است حرام شده است.
برای آموزش مفهوم عدالت به کودکان ابتدا باید خودتان فرد عادلی باشید! در تعاملات خود با دیگران به عدل رفتار کنید و در محیط خانه تفاوتی بین اعضای خانواده نگذارید، چرا که کودکان هرچه ببینند اجرا می‌کنند.
اما اگر کاربردی‌تر به این موضوع بیندیشیم رفتار عادلانه در خانواده‌های چند فرزندی نسبت به تک فرزندی بهتر نمود پیدا می‌کند و کودکان با چالش‌های بیشتری روبه‌رو می‌شوند که حل کردن آن چالش‌ها آموزش آنها را به همراه دارد.
ابتدا لازم است معنی عدالت بیان شود، عدالت در سنین پایین به معنی تقسیم مساوی است و همین‌که کودکان بتوانند کالاها و خوراکی‌ها را بین خود و خواهر، برادر یا دوستشان که تقریباً هم سن و هم شرایط با آنها باشند به طور مساوی تقسیم کنند دارند این معنی را تمرین می‌کنند.
اما وقتی کودکان بزرگ‌تر می‌شوند (از سن ۹ سال به بالا) معنی حقیقی عدالت خودنمایی می‌کند و لازم است کودکان یاد بگیرند که عدالت یعنی حق هر کسی را به خودش دادن، به طور مثال میزان غذای یک کودک با پدر خانواده متفاوت است و باید هر کسی حق خودش را داشته باشد تا عدالت برقرار شود.
پس سعی کنید در محیط خانواده خود قواعد عادلانه متناسب با شرایط خود و خانواده تعیین کنید تا عدالت در زندگی‌تان جریان پیدا کند.
قانون اساسی، مهمترین قواعد حاکم بر جامعه / کودکان را قانونمند بزرگ کنید
قانونی اساسی در هر کشوری قواعد اصلی حاکم بر آن کشور را مشخص می‌کند و حدود و اختیارات در مناسبات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را تعیین می‌کند. قوانین تجاری و مدنی نیز حدود تعامل و روابط بین افراد با یکدیگر را در زمینه‌های مالی و اقتصادی و کسب و کار مشخص می‌کند.
در جمهوری اسلامی ایران اصل ۴۴ قانون اساسی تعیین کننده مناسبات اقتصادی است و در آن فعالیت سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی به رسمیت شناخته شده است، برخی از اصول دیگر نیز حقوق افراد را در شغل، مسکن یا آموزش تعیین کرده است.
لازم است تا کودکان قانونمند تربیت شوند، به این صورت که ابتدا به قوانین موجود در محیط خانه پایبند باشند و سپس به قوانین موجود در جامعه، به طور مثال ممکن است در خانه‌ای استفاده از حیوان خانگی ممنوع باشد و لازم است کودکان به این قانون پایبند شوند تا بتوانند در جامعه نیز شهروندانی قانون‌مدارتر باشند
ارزش‌های اخلاقی؛ مبنای استحکام روابط
بسیار از هنجارها و ارزش‌های اخلاقی در حیطه اقتصادی شکل می‌گیرند و باعث بهبود روابط می‌شوند، به طور مثال وجدان کاری، صداقت، دوری از دروغ، نیرنگ، غش در معامله، گران فروشی و…که از انسانیت ناشی می‌شود و از آنجایی که دین اسلام تماماً انسانی است در دین تاکید زیادی روی این موارد شده است.
افراد در قبال انجام دادن یا ندادن چنین هنجارهایی خود را در پیشگاه خدا مسئول می‌دادند و به میزانی که ایمان و اعتقاد آنها قوی‌تر باشد به این روابط پایبندترند.
همواره بین قواعد رسمی و قواعد اخلاقی رابطه متقابلی وجود دارد و تکمیل‌کننده یکدیگرند.
در رابطه با نهادینه‌شدن این نوع قواعد در کودکان لازم است تا این رفتارها را در بستر خانواده ببینند و از نظر دینی به بهترین نحو تربیت شوند.
از طرفی می‌توان مفاهیم نهفته شده در این قواعد را از طریق بازی‌ها یا نمایش‌های کودکانه میان کودکان مطرح کرد.
مقررات و آئین‌نامه‌ها
مقررات و دستورالعمل‌ها مراتب جزئی‌تری از احکام قانون کلی هستند و انواع مختلفی دارند، به طور مثال قوانین و مقررات موجود در اقتصاد عبارتند از قانون مالیات، قانون کار، مقررات صادرات و واردات، قانون بیمه، گمرک، قوانین پولی و بانکی و...
الزام به جزئیات هر یک از این قوانین و رعایت نکات آن می‌تواند زندگی جمعی را بهتر پیش ببرد.
آئین‌نامه‌ها نیز آخرین سطح از قواعد تعاملات اجتماعی است که به نحوه انجام یک کار یا فعالیت می‌پردازد.
برگرفته از کتاب تعلیم و تربیت اقتصادی
نظر شما