به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، امروزه خشکسالی و کمبود آب شیرین از بحران‌های حاکم در بسیاری از شهرهای جهان به‌شمار می‌رود که به مشکلات بسیاری برای تمام جانداران منجر شده است. برنامه‌ریزان در تلاش هستند به روش‌های مختلف پیامدهای منفی ناشی از این بحران را در شهرها به حداقل برسانند و آب سالم را برای شهروندان تأمین کنند. نمک‌زدایی از دریاها، اگرچه هزینه‌های بسیار بالایی را به دنبال دارد، با این حال به‌نظر می‌رسد که اثربخش‌ترین رویکرد برای حل بحران کم‌آبی و جلوگیری از خشکسالی در جهان است. در این راستا، مدیران در بسیاری از شهرهای جهان به احداث نیروگاه‌هایی در نزدیکی دریاها روی آورده‌اند که فرآیندهای تبدیل آب شور دریاها به آب آشامیدنی را انجام می‌دهند و به این ترتیب می‌توانند نرخ وقوع خشکسالی در شهرها را به حداقل برساند و کم‌آبی شهری را جبران کنند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که به لطف پیشرفت‌های تکنولوژی در سراسر جهان، هزینه نمک‌زدایی دریاها طی سه دهه گذشته حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و همین امر مدیران را در بسیاری از شهرهای جهان به احداث نیروگاه‌های متعدد سوق داده است. البته پایین آمدن هزینه احداث نیروگاه‌های نمک‌زدایی به این معنی نیست که تمام شهرهای نزدیک به دریا می‌توانند از این فناوری برای تأمین آب آشامیدنی بهره بگیرند، بلکه شرایط نقش اصلی را در این زمینه ایفا می‌کند.
هزینه بالای احداث کارخانه‌های نمک‌زدایی مهم‌ترین مانع برای ایجاد آن‌ها به‌شمار می‌رود که مانع از وجود گسترده آن‌ها در جهان شده است. از سوی دیگر، نمک‌زدایی مشمول مصرف نرخ بالای انرژی است و از آن‌جا که در بسیاری از شهرهای ساحلی بخش اعظم نیرو از منابع فسیلی تأمین می‌شود، در نتیجه احداث نیروگاه‌های مخصوص تبدیل آب شور دریا به آب قابل آشامیدن صرف نرخ بالای مصرف سوخت‌های فسیلی را می‌طلبد که این امر به سهم خود می‌تواند تغییرات اقلیمی را تشدید کند و به خشکسالی بیشتر منجر شود.
پیدایش اولین کارخانه‌های تبدیل آب شور دریاها به آب آشامیدنی به دهه ۱۹۶۰ برمی‌گردد و امروزه بیش از ۲۰ هزار کارخانه مشابه اما پیشرفته‌تر در سراسر جهان وجود دارد. در ادامه به معرفی کشورهای میزبان پروژه‌های تبدیل آب شور دریا به آب آشامیدنی می‌پردازیم.
آمریکا
کالیفرنیا میزبان بزرگ‌ترین کارخانه نمک‌زدایی آب دریا در آمریکای شمالی است که همه روزه در آن ۱۰۰ میلیون گالن آب شور دریا به ۵۰ میلیون گالن آب شیرین تبدیل می‌شود و در دسترس شهروندان منطقه قرار می‌گیرد. این کارخانه در سال ۲۰۱۵ افتتاح شد و از آن زمان تاکنون ۱۰ درصد از آب آشامیدنی مورد نیاز سه میلیون و ۱۰۰ هزار نفر از ساکنان منطقه را تأمین کرده است. هزینه تأمین این مقدار آب از کارخانه ذکر شده بیش از دو برابر هزینه تأمین آب از سایر منابع است، با این حال تبدیل آب شور در آن به آب آشامیدنی نقش مهمی در جبران بحران کم‌آبی کالیفرنیا ایفا کرده است.
مراکش
اداره آب و برق ملی مراکش در حال طراحی دو کارخانه تبدیل آب شور دریا به آب آشامیدنی در شهرهای صویره و کلمیم، به‌ترتیب در سواحل دریای آتلانتیک و جنوب غربی شریفین است. ساکنان این دو شهر در حال حاضر با بحران کم‌آبی شدید دست و پنجه نرم می‌کنند که احداث کارخانه‌های نام‌برده بهبود چشمگیر شرایط را برای آن‌ها رقم خواهد زد.
طراحان کارخانه‌های نمک‌زدایی مراکش ادعا کرده‌اند که تکمیل دو پروژه ذکرشده دو میلیون و ۱۰۰ هزار یورو هزینه نیاز دارد که البته تأیید نهایی این فرضیه مستلزم انجام تحقیقات بیشتر در زمینه مکان‌نگاری، ژرفاسنجی، زمین‌شناسی و ژئوتکنیک است، ضمن این‌که بررسی کیفیت آب‌های اطراف نیز اهمیت بالایی دارد. مدیران پروژه ادعا کرده‌اند که پس از انجام این تحقیقات، احداث کارخانه‌ها را آغاز خواهند کرد، اما از زمان تکمیل آن سخنی به میان نیاورده‌اند. این افراد ادعا کرده‌اند که کارخانه نمک‌زدایی صویره از ظرفیت تأمین سالانه حدود ۵۳ میلیون مترمکعب آب در هر سال برخوردار خواهد بود که این مقدار برای کارخانه تبدیل آب شور به آب آشامیدنی کلمیم حدود ۳۵ میلیون مترمکعب خواهد بود. این مقدار آب برای نیاز روزانه مردم و آبیاری فضاهای سبز مورد استفاده قرار خواهد گرفت و فشار ناشی از بحران کمبود آب را در دو شهر نام‌برده به‌طور قابل‌توجهی کاهش خواهد داد.
الجزیره
رئیس دولت الجزیره در پنجم جولای سال ۲۰۲۳، مصادف با شصت‌ویکمین سالگرد استقلال کشور سنگ‌های بنای دو کارخانه نمک‌زدایی آب دریا را در یک مجموعه با فضایی به مساحت ۱۶ هکتار قرار داد. این کارخانه قرار است بر اساس اصل اسمز معکوس (فرایندی که در آن با ایجاد فشار روی آب، امکان عبور آن از یک غشای نیمه نفوذپذیر یا نیمه تراوا که اصطلاحاً به آن ممبران می‌گویند، فراهم می‌آید و در نتیجه آب شور به آب آشامیدنی تبدیل می‌شود) عمل کند و تعداد ۱۰ واحد نمک‌زدایی را در بر گیرد. رئیس دولت الجزیره ادعا کرده است که این کارخانه از ظرفیت تولید ۳۰۰ هزار مترمکعب آب برخوردار خواهد بود و آب آشامیدنی مورد نیاز برای سه میلیون نفر از ساکنان منطقه را فراهم خواهد آورد. احداث کارخانه بزرگ نمک‌زدایی آب دریا در الجزیره اکنون در حال انجام و قرار است تا دسامبر ۲۰۲۴ به پایان برسد.
هند
بمبئی در هندوستان میزبان اولین کارخانه تبدیل آب شور دریا به آب آشامیدنی خواهد بود که قرار است احداث آن پس از ۱۶ سال تلاش به واقعیت بپیوندد. این کارخانه در زمینی به مساحت ۱۲ هکتار احداث خواهد شد و آب دریا را از تمام حومه‌های غربی جمع‌آوری و نمک‌زدایی خواهد کرد. احداث اولین کارخانه نمک‌زدایی هند چهار سال طول خواهد کشید و پس از بهره‌برداری امکان تأمین ۲۰۰ میلیون لیتر آب در هر روز از آن فراهم خواهد آمد. مقامات کشور ادعا کرده‌اند که بسته به نیاز به تأمین آب بیشتر از این کارخانه، امکان افزایش ظرفیت آن در آینده وجود دارد که البته این اقدام مستلزم صرف هزینه بسیار بالایی است.
مصر
دولت مصر در نظر دارد ۲۱ کارخانه نمک‌زدایی در سراسر کشور احداث کند و برای انجام عملیات در آن از انرژی تجدیدپذیر بهره بگیرد. کارشناسان هزینه لازم برای اجرای مرحله اول این پروژه را سه میلیارد دلار برآورد کرده و مدعی شده‌اند این کارخانه‌ها علاوه بر جبران کم‌آبی کشور به تأمین الکتریسیته پاک نیز کمک خواهد کرد. به دنبال احداث کارخانه‌های نمک‌زدایی مصر روزانه بیش از سه میلیون و ۳۰۰ هزار متر مکعب آب تولید خواهد شد که مدیران ادعا کرده‌اند افزایش ظرفیت این کارخانه‌ها با صرف هزینه هشت میلیارد دلاری برای آن، تولید آب را به هشت میلیون و ۸۰۰ هزار مترمکعب در روز افزایش خواهد داد. تاکنون ۲۰۰ توسعه‌دهنده از ۳۵ کشور دنیا برای سرمایه‌گذاری در مرحله اول پروژه اعلام آمادگی کرده‌اند و خواهان سهیم‌شدن در سودآوری آن هستند.
نظر شما