به گزارش خبرنگار ایمنا، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی به موضوع عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی پرداخته است، بر اساس این گزارش آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، مدعی شده است که منطقه باید بین صلح منطقهای از طریق عادیسازی یا عملیاتهای گروههای مقاومت انتخاب کند. گرچه هر ناظر عاقلی متوجه خواهد شد که اقدامهای عادیسازی بهزور قبلی تنها باعث کاهش تنش در سطح منطقه نشده است، بلکه تا زمانی که مسئله فلسطین از جانب واشنگتن نادیدهگرفته شود، این وضعیت ادامه خواهد داشت.
نیویورک تایمز نوشته است که بلینکن در مصاحبه خود اضافه کرده است که عادیسازی روابط دیپلماتیک بین رژیم صهیونیستی و عربستان جایگزین راهحل دو دولتی برای پاسخگویی به نیاز فلسطینیان نمیشود. این ادعا در تناقض کامل با هدف واشنگتن و تلآویو از عادیسازی با عربستان است، زیرا هر دو میخواهند از اعتبار عربستان سعودی به عنوان کشوری مسلمان برای به انزوا کشاندن مسئله فلسطین در میان مسلمانان استفاده کنند.
به گفته این روزنامه، فرضیه برخی از مقامات آمریکایی و اسرائیلی و عربی این بوده است که توافقهایی همچون پیمان ابراهیم به انزوا و سرکوب مسئله فلسطین کمک خواهد کرد که جَرِد کوشنر، داماد ترامپ، یکی از اصلیترین شخصیتهای ترویجگر این تفکر است. از نظر منتقدان، این نقطه اصلی مشکل بوده است و یکی از دلایلی که ایالات متحده و اسرائیل از عملیات طوفان الاقصی در روز شنبه غافلگیر شدند.
تیم بایدن این تفکر را با عبارت خنثی «همگرایی منطقهای» ترویج میکند، تا حدی که جیک سالیوان هفته گذشته در نشستی مدعی شد که خاورمیانه امروز بسیار آرامتر از دو دهه پیش است. نیویورک تایمز اشاره کرده است که حمایت مردم فلسطین از نیروهای مقاومت غزه پس از اجرای موفقیتآمیز عملیات طوفانالاقصی نشان میدهد که حتی با نادیده گرفتن مسئله فلسطین توسط کشورهای عربی، آمریکا و اسرائیل آنها از حق خود نمیگذرند.
نادر هاشمی استاد سیاست خاورمیانه در دانشگاه جورج تاون آمریکا به نیویورک تایمز گفته است که: «قبل از حمله حماس به اسرائیل، توافق دوجانبهای وجود داشت _که مورد توافق اکثر دستگاههای سیاست خارجی ایالات متحده نیز بود_ مبنی بر اینکه مسئله فلسطین دیگر در خاورمیانه اهمیتی ندارد.»
وی افزود که معتقد است برخی رهبران عرب همین پیام را به صورت خصوصی به غرب مخابره کردهاند، زیرا آنها از نحوه بسیج شهروندان خود حول مسائل فلسطین ناراضی هستند. «عربها و مسلمانان دیدگاه متفاوتی نسبت به این معادله داشتند، اما چه کسی در واشنگتن دی. سی به آنها اهمیت میدهد؟ تمام مفروضاتی که سیاست ایالات متحده در قبال خاورمیانه را جهت میداد، اکنون با رویدادهای اخیر تغییر یافتهاند. اکنون مسئله فلسطین در صدر دستور کار منطقهای و جهانی قرار گرفته است. من فکر میکنم این هدف عملیات حماس بود.»
به گفته نیویورک تایمز، در ماههای اخیر، بایدن و دستیاران ارشدش تلاش کردهاند تا با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، یک توافق پیچیده سهجانبه عادیسازی را تا پایان سال مذاکره کنند. جنگ جدید میان غزه و اسرائیل تقریباً این جدول زمانی را از بین خواهد برد، اما مقامات آمریکایی در تماسهای آخر هفته به مقامات سعودی و اسرائیلی گفتهاند که امیدوارند گفتوگوها ادامه پیدا کند.
از نظر نیویورک تایمز آنها واکنش عربستان را به دقت زیر نظر دارند و بررسی کنند که آیا محمد بن سلمان ممکن است موضع خود را تغییر دهد، بهخصوص اگر ارتش اسرائیل بسیاری از غیرنظامیان فلسطینی را در حمله غزه بکشد، که خشم جهان عرب را برانگیزد.
وزارت خارجه عربستان روز شنبه پس از عملیات طوفانالاقصی، بیانیهای منتشر کرد که به صراحت عملیات طوفانالاقصی را محکوم نکرد و در عوض اسرائیل را مقصر دانست و گفت که دولت عربستان سعودی بارها در مورد خطرات انفجار وضعیت هشدار داده است. این اتفاق نتیجه تداوم اشغالگری، محرومیت مردم فلسطین و حقوق مشروع آنها و تکرار تحریکات سیستماتیک علیه مقدسات آن است.
نیویورک تایمز به نقل از افراد مطلع نوشته است که این بیانیه بایدن و چند تن از دستیارانش را غافلگیر کرد و قانونگذاران آمریکایی مانند سناتور جمهوریخواه لیندسی گراهام را که از مذاکرات حمایت کردند، خشمگین کرد. یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفته که بلینکن روز شنبه در تماس تلفنی با شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، گفته است که پادشاهی عربستان باید به وضوح این حمله را محکوم کند. اما در متن موجود از این تماس، وزارت خارجه عربستان هیچ انتقادی از حماس نکرده است و تنها بهطور کلی گفته که غیرنظامیان نباید هدف قرار گیرند و بر لزوم احترام همه طرفها به قوانین بینالمللی بشردوستانه تاکید کرده است.
از نظر نیویورک تایمز، به نظر میرسد مقامات سعودی قبل از ادامه تلاشهای عادیسازی، موضع صبر و انتظار را اتخاذ کردهاند. دِنیس رأس، که به شکلگیری سیاست خاورمیانه برای چندین رئیسجمهور ایالات متحده کمک کرد، در مصاحبهای گفت که پس از این حمله با یک مقام سعودی صحبت کرده است و «در حال حاضر همهچیز در حالت تعلیق است.»
وی افزود: «دو متغیر اساسی وجود دارد: تعداد کشتهها و جو مربوط به آن و دوم آنکه اسرائیلیها حماس را کاملاً نابود کنند. نکته اینجا است که در چند هفته آینده، زمانی که اسرائیل بر رویارویی با حماس در غزه تمرکز میکند _و اینکه آیا با حزب الله در شمال نیز روبرو خواهد شد یا خیر_ نتایج آن ممکن است تعیین کند که آیا سعودیها میخواهند با مذاکرات پیش بروند یا خیر.»
این روزنامه همچنین به نقل از مارتین ایندیک، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل، نوشته است که واکنش نظامی اسرائیل امکان عادیسازی روابط با اسرائیل را برای محمد بن سلمان پیچیده خواهد کرد. تصاویری که در شبکههای اجتماعی از تهاجم اسرائیل منتشر میشود، خشم جهان عرب را بهویژه در عربستان سعودی تشدید خواهد کرد.
سارا لیا ویتسون، مدیر اجرایی گروه «دموکراسی برای جهان عرب» به نیویورک تایمز گفته است: «جیک سالیوان و آنتونی بلینکن توافقنامههای عادیسازی را به عنوان فرمولی جادویی برای ثبات در منطقه فروختهاند. اگرچه یک دولت وحدت در زمان جنگ در اسرائیل آمادهتر و مستاصل برای توافق با عربستان سعودی خواهد بود، تصور اینکه حتی حکومت محمد بن سلمان بتواند در چنین شرایطی زیر فشار عادیسازی با اسرائیل دوام بیاورد سخت است.»
نیویورک تایمز همچنین به نقل از برخی تحلیلگران عربستانی نوشته است که بعید بود دولت راستگرای نتانیاهو امتیازات کافی به فلسطینیها برای جلب رضایت رهبران سعودی بدهد و با شروع جنگ، احتمال آن کمتر نیز شده است.
هشام الغنام، تحلیلگر علوم سیاسی سعودی به این روزنامه گفته است: «عربستان میداند که دولت افراطی کنونی در اسرائیل نمیتواند به موضوع صلح پاسخ دهد. در واقع، اسرائیل بهواقع آماده دستیابی به توافقی با فلسطینیها نبود که حتی حداقل نیازهای آنها را تأمین کند.»
عبدالعزیز الغشیان، محقق سعودی در حوزه سیاست خارجی عربستان در قبال اسرائیل نیز گفته است که تا زمانی که مسئله فلسطین حل نشده باقی بماند، هرگونه توافق عادیسازی به دشمنی اعراب با اسرائیل پایان نمیدهد.
وی افزود: «ادغام اسرائیل در منطقه هرگز بدون حل و فصل [مسئله فلسطین] اتفاق نخواهد افتاد. و اینطور که الان پیش میرود، رک و پوستکنده بخواهم بگویم، فقط به شکل یک جنگ همیشگی خواهد بود که به سایر نقاط منطقه نیز سرایت خواهد کرد، بنابراین من احتمال عادیسازی را بعید میدانم.»
نظر شما