به گزارش خبرنگار ایمنا، انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در تاریخ یازدهم اسفندماه سال جاری برگزار خواهد شد. این انتخابات در شرایطی برگزار میشود که مطابق قانون جدید، برای اولین بار شرط پیش ثبت نام متقاضیان به قانون انتخابات افزوده شده است و افرادی که پیش ثبت نام را انجام نداده باشند، از حضور در انتخابات منع میشوند.
اگرچه به اعتقاد برخی این شرط سبب شده تا کشور از زمان آغاز این امر، یعنی از شانزدهم مردادماه به نوعی وارد فضای انتخابات شود و همین مسئله به داغ شدن تنور انتخابات و افزایش مشارکت کمک کند اما بعضی از احزاب و تشکلها معتقدند وجود این شرط و بازه زمانی یک هفتهای در نظر گرفته شده برای آن، باعث شده تا این مجموعهها در شناسایی افراد و تصمیمگیری برای دعوت از آنها برای حضور در انتخابات، با دردسرهایی مواجه شوند.
علاوه بر این، موضوع افزایش مشارکت مردم در انتخابات همیشه جزو سیاستهای کلان نظام بوده است و انتخابات پیش رو نیز از این قاعده مستثنی نیست و نیاز است تا با استفاده از ظرفیت احزاب و تشکلهای مختلف، برنامهریزیهای لازم برای این امر صورت بگیرد.
در همین رابطه با رسول حامدیان، دبیر جامعه اسلامی مهندسین اصفهان، به گفتوگو نشستیم تا به بررسی بیشتر نقش احزاب و تشکلها و برنامه آنها برای انتخابات پیش رو بپردازیم.
ایمنا: امسال انتخابات در کشور چند ماه زودتر از همیشه شروع شد، درحالی که شاید اگر میخواستیم طبق قانون سابق جلو برویم بعد از تأیید صلاحیتها جو انتخابات شروع میشد. نظر شما درباره اضافه شدن پیش ثبت نام به قانون انتخابات چیست؟
حامدیان: از نظر من کلیت بحث قانون جدید انتخابات یعنی پیش ثبت نام، مثبت است زیرا میزان مشارکت مردم و شور انتخابات را افزایش میدهد و امسال در بعضی از مناطق شاید ده برابر دورههای گذشته پیش ثبت نام انجام شده است. این قانون با توجه به بحث مشارکت که مدنظر رهبر انقلاب است، میتواند به عنوان ابزاری برای این کار باشد. اگرچه ممکن است مشکلاتی هم داشته باشد؛ برای مثال به دلیل اینکه زمان محدودی برای این کار در نظر گرفته شد بود و هنوز هم فضا داغ نشده بود، ممکن است خیلی از افراد مطرح ثبت نام نکرده باشند، چون این افراد عمدتاً فضا را سنجیده و بعد ثبت نام میکنند. طبق بررسیهای من از لیست ثبت نامیها، بسیاری از افرادی که قابلیت ثبت نام داشتند اقدام نکردند، اما در کل ارزیابی برای میزان مشارکت مثبت بود.
ایمنا: به نظر شما احزاب پس از اعلام نتیجه پیش ثبت نامها باید چه کنند تا بتوانند هم نیروهای تشکیلاتی را حمایت کنند و هم انتخابات پرشوری را رقم بزنند؟
حامدیان: در حال حاضر میزان حضور افراد برای ثبت نام بالا بوده است، اما طبیعت احزاب این است که باید بگردند و نیروهایی که به درد مجلس میخورند را گزینش کنند. از دیدگاه من ما باید نیروهای کارآمدی که تجربه حکم رانی دارند انتخاب کنیم. روی اصطلاح حکمرانی باید دقت شود، زیرا مشکل مجلس در دورههای مختلف این بوده که بعضی افرادی که به مجلس میروند، در مورد مسائل حکومتی اطلاعات کافی ندارند. ما به کسانی نیاز داریم که تجربه حکمرانی در نظام اسلامی داشته باشند. اعتقاد من این است که کسی که میخواهد به مجلس برود، باید حتماً علاوه بر علم حکمرانی، تجربه مدیریتی هم داشته باشد و حداقل در یکی از حوزههای اصلی حکمرانی در بخشهای مختلف کار کرده باشد.
ایمنا: پس شما با مؤلفه ۵ سال سابقه اجرایی در قانون انتخابات موافق هستید؟
حامدیان: بله؛ این حداقل و کف قضیه است. به هر اندازه یک فرد در این قضیه بیشتر تجربه داشته باشد، میزان تأثیرش در قانون گذاری و نظارت بالا میرود. به اعتقاد من وظیفه احزاب این است که این نیروها را پیدا کنند و آنها را به افکار عمومی معرفی کنند تا رأی بیاورند.
ایمنا: بعضی از احزاب و تشکلهای سنتی، به دلیل همین نگاه سنتی تعهدی به کادر پروری، نیرو سازی و جوان گرایی ندارند و کاندید برخی از این احزاب چندین دوره است که اشخاص ثابتی هستند؛ به نظر شما باید به سمت کادرسازی و جوان گرایی رفت و یا به سمت استفاده از نیروهای با سابقه؟
حامدیان: مشکل اصلی که در تشکلهای ما وجود دارد، فارغ از اصولگرا و اصلاح طلب بودن آنها، ضعف کادرسازی در تشکیلات است. مشکل اصلی ما در حکومت کردن چه در مقیاس کشوری چه شهری، عدم وجود نیروهای تربیت شده تشکیلاتی است که در بحث حکمرانی هم تجربه داشته باشند. پس تشکلهایی که میخواهد مؤثر باشند حتماً باید به سمت کادرسازی بروند که این امر هم با استفاده از جوانان صورت میگیرد و هر تشکلی که توانسته بیشتر به این سمت برود، مؤثرتر بوده است.
اما در بحث مجلس به عقیده من هر دو جریان باید همزمان جلو بروند. ما حتماً باید از تجارب نیروهای پیشکسوت استفاده کنیم، زیرا مجلس نیاز به یک سری ستون دارد که عموم نمایندههای بتوانند به آنها تکیه کنند اما در حال حاضر این مسئله کمرنگ است، در عین حال حضور نیروهای پرانرژی و فعالی که پیگیری و تحرک لازم را داشته باشند نیز ضروری است و ترکیب این دو میتواند مجلس را به شیوه مؤثری جلو ببرد.
ایمنا: به نظر میرسد برخی از افراد بعد از راهیابی به مجلس نسبت به حزب یا تشکلی که او را حمایت کرده پاسخگو نیستند و ارتباط تشکیلاتی آنها قطع میشود، مشکل کجاست؟
حامدیان: هیچ ارتباطی در قانون انتخابات و سیاستهای کلان انتخاباتی ما، بین احزاب و نمایندگان وجود ندارد. درحالی که در بعضی از کشورها این قانون وجود دارد و نمایندهای که رأی میآورد باید پاسخگوی حزب باشد و حزب پاسخگوی مردم اما در کشور ما احزاب متأسفانه آن قدرت لازم را ندارند و کادرسازی هم به درستی انجام نمیشود که مشکل بزرگی است. بنابراین کسی هم که به مجلس و یا شورای شهر راه پیدا میکند اگر پاسخگو باشد به خواسته خودش بوده است. همین مشکل درحال حاضر در اصفهان وجود دارد و شورای شهر موجود و یا نمایندگان مجلس، با وجود اینکه همگی از دوستان و نیروهای خوب ما هستند، با همین مجمع نیروهای انقلابی که آنها را معرفی کرده ارتباط تشکیلاتی ندارند. البته ممکن است گاهی جلساتی باشد ولی التزامی وجود ندارد و این را باید در عمل و در سیاستهای کلان انتخابات و قوانین دنبال کرد تا احزاب محور قرار بگیرند نه افراد. این مسئله اشکال سیستم انتخاباتی ما است.
ایمنا: برنامه شما در سطح استانی برای تشکل جامعه اسلامی مهندسین چیست؟ آیا به جمعبندی خاصی روی اشخاص رسیدهاید؟
حامدیان: در حال حاضر یک ارزیابی اولیه از پیش ثبت نامها صورت گرفته اما تا زمانی که ثبت نام قطعی انجام نشود نمیتوان پیشبینی کرد. برای مثال طبق ارزیابی اولیه ما، حدود ۴۰، ۵۰ نفر افرادی که میشود برای اصفهان روی آنها فکر کرد از دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب ثبت نام کردهاند اما باید دید این افراد چطور ثبت نام میکنند و آیا از حوزههای دیگر کاندید میشوند یا خیر.
ما در جامعه اسلامی مهندسین در جلسات شورای مرکزی و شورای سیاسی مشغول ارزیابی اولیه هستیم اما هنوز به اجماعی نرسیدهایم، ضمن اینکه به اعتقاد من در کلان شهری مانند اصفهان، یک تشکل نمیتواند به تنهایی لیست ببندد. در تهران هم همینطور است و مجموعهها باید با همدیگر هم افزایی کنند تا بتوانند به اجماع برسند و مردم از آنها حمایت کنند. این مسئله را ما کماکان در مجمع نیروهای انقلاب میبینیم و خود ما عضو مؤثری در شورای هماهنگی نیروهای انقلاب هستیم و امیدواریم با فرایندی که در آنجا تعریف شده است، نهایتاً از نیروهایی که اشاره کردم استفاده شود.
مشکلی که ممکن است در این جمعها پیش بیاید این است که افراد بیشتر به سمت لابیگری بروند، اما این لابیگری واقعاً برای انقلاب و مجلس مضر است و معتقدم باید به این مرحله از بلوغ سیاسی برسیم که نیروهای را به مجلس بفرستیم که بتوانند تأثیرگذار باشند و مجلس را اداره کنند. بنابراین اعتقاد من این است که مجمع نیروهای انقلاب باید به سمت انتخاب بهترین نیروها برود.
ایمنا: در انتخابات گذشته هر ۵ عضو لیست مجمع نیروهای انقلاب توانستند اعتماد مردم را جلب کنند، آیا توسط مجمع نیروهای انقلاب مطالبهگری از نمایندگانی که با لیست مجمع وارد مجلس شدند انجام میشوند؟ و اینکه برای لیست این دوره چه روندی در حال انجام است؟
حامدیان: کار خوبی که الان در شورای هماهنگی مجمع در دست اجرا است ارزیابی دقیق و علمی از نمایندگان موجود است. درواقع با این ۵ نماینده موجود که عمدتاً نیروهایی هستند که از طریق مجمع معرفی شدند، به صورت جدی و چالشی بحث میشود و عملکردشان در حال ارزیابی است. تاکنون تعدادی از این ارزیابیها انجام شده و تعدادی هم در دست انجام است. این کار، تکلیف نمایندگان موجود را تا حد زیادی روشن میکند و علاوه بر این امیدواریم در مورد نفرات جدیدی که ثبت نام کردهاند و قابل هستند هم به جمع بندی خوبی برسیم.
ایمنا: حضرت آقا امسال ۴ اصل را برای انتخابات مطرح کردند که یکی از آنها اصل رقابت بود، باتوجه به کثرت کاندیدهای ثبت نام شده، نقش احزاب و حاکمیت مانند شورای نگهبان، در معرفی چهرههای مناسب انتخابات برای ایجاد فضای رقابتی سالم چیست؟ و با توجه به اینکه دشمنان و ضد انقلاب سعی دارند مشارکت حداکثری را کاهش دهند، نقش نخبگان و خواص برای مشارکت حداکثری و حضور مردم پای صندوقهای رأی در انتخابات پیش رو چیست؟
حامدیان: بحث اصل رقابت که مقام معظم رهبری اشاره کردند برای اولین بار بود که مطرح شد و ما باید حتماً زمینههای آن را فراهم کنیم. یکی از زمینهها فضای رقابتی بین نامزدهای تأیید صلاحیت شده است و این بستگی به این دارد که احزاب مختلف در گردونه انتخابات نامزدهایی را داشته باشند، به طور طبیعی هر وقت فضای رقابت شکل بگیرد، میزان مشارکت افزایش پیدا میکند. گاهی افرادی که سلایق مختلفی دارند وقتی میخواهند پای صندوق بروند هرچه به لیست نگاه میکنند کسی را نمیبینند که مطابق سلیقه آنها باشد و به همین دلیل ترجیح میدهند رأی ندهد. اگر سلیقههای مختلف با حفظ اصول، حضور داشته باشند، رقابت و مشارکت افزایش پیدا میکند.
نظر شما