گردوغبار؛ چالش این روزهای آسمان جهان

با توجه به تغییرات اقلیمی و خشک شدن بسیاری از منابع آبی در سراسر جهان، شاهد درگیری کشورها با چالش گردوغبار هستیم و ورود گردوغبار از کشورهای همسایه به ایران نیز چالش‌هایی جدی به همراه داشته است؛ از همین رو در اجلاس بین‌المللی مقابله با طوفان‌های ماسه و گردوغبار، مسائلی مطرح شد که حائز اهمیت است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، کیفیت هوا برای سلامتی انسان‌ها و جانوران اهمیت بالایی دارد و کاهش کیفیت هوا موجب ایجاد مشکل و خطراتی به خصوص برای افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی مانند آسم می‌شود؛ گردوغبار یکی از علل کاهش کیفیت هوا به شمار می‌رود و به منظور پیشگیری از اثرات و مخاطرات این پدیده داشتن شناختی بهتر از آن و راهکارهای کنترلی و پیشگیرانه از اهمیت بالایی برخوردار است.

طبق اعلام سازمان جهانی هواشناسی، ریزگردها و طوفان‌های گردوخاک، رویدادی آشنا در عالم هواشناسی به خصوص در مناطق خشک جهان است.

سون تائو، رئیس آکادمی ملی جنگل‌داری چین، در حاشیه اجلاس بین‌المللی مقابله با طوفان‌های ماسه و گردوغبار با اشاره به مهمترین اقدامات انجام شده در کشور چین برای مقابله با بیابان‌زایی، اظهار کرد: طرح «دیوار سبز بزرگ» بزرگترین برنامه جنگل‌کاری اجراشده توسط بشر در جهان است که از ۴۵ سال قبل یعنی سال ۱۹۷۸ آغاز شد و در مناطق بیابانی شمال کشور چین اجرا می‌شود.

وی افزود: این برنامه تا سال ۲۰۵۰ ادامه دارد و با اجرای آن، سطح پوشش جنگلی شمال چین از پنج درصد به ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت. این برنامه به‌صورت مستقیم توسط شیء جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین، حمایت می‌شود و در ششم ژوئن (شانزدهم خرداد) امسال، جلسه‌ای با حضور او به منظور اصلاح برنامه‌ها و ارتقای سطح منابع مالی مورد نیاز برای اجرای این طرح برگزار شد.

رئیس آکادمی ملی جنگل‌داری و منابع طبیعی چین ادامه داد: براساس آخرین اصلاحات انجام شده در طرح «دیوار سبز بزرگ»، بیشترین تمرکز این طرح بر نهال‌کاری در کانون‌های اصلی گردوغبار در کشور چین از جمله در بیابان‌های «گبی» و «شاپاتو» گذاشته شده است و قصد داریم با نهال‌کاری و ایجاد بادشکن‌های زنده، منشأهای خیزش گردوغبار در کشور چین را کنترل کنیم.

وی خاطرنشان کرد: تاکنون در قالب این طرح، بیش از ۳۲ میلیون هکتار درخت بادشکن با هدف تثبیت خاک در کانون‌های گردوغبار در بیابان‌های شمال چین کاشته و بیش از ۸۵ میلیون هکتار از مراتع تخریب‌شده این کشور نیز احیا شده است، چراکه برنامه‌های مقابله با بیابان‌زایی در کشور چین تنها محدود به درختکاری نمی‌شود، بلکه ما برای احیای پوشش گیاهی در جنگل‌ها و مراتع کشور نیز برنامه داریم.

تائو ادامه داد: چین یکی از کشورهای پیشرو در زمینه مقابله با بیابان‌زایی و طوفان‌های گردوغبار محسوب می‌شود و دولت چین آمادگی دارد که در این زمینه به ایران و کشورهای عربی منطقه خاورمیانه کمک کند تا آثار مخرب ناشی از طوفان‌های شن در این کشورها کاهش یابد.

وی با تاکید بر اینکه که دولت چین در نظر دارد که یک مرکز چندملیتی را برای اجرای پروژه‌های مقابله با گردوغبار با مشارکت کشورهای عربی منطقه خاورمیانه راه‌اندازی کند، تصریح کرد: امیدواریم بعد از تشکیل این مرکز بتوانیم با دولت جمهوری اسلامی ایران نیز همکاری‌های نزدیک‌تری در زمینه مقابله با گردوغبار داشته باشیم.

رئیس آکادمی ملی جنگل‌داری چین با بیان اینکه دولت چین افزون بر برنامه‌ریزی برای اجرای طرح دیوار سبز، از ابتدای سال ۲۰۲۱ به برنامه جهانی کاشت یک تریلیون درخت نیز پیوسته است، اضافه کرد: قرار است در قالب این طرح تا پایان سال ۲۰۳۰، ۷۰ میلیارد نهال در مناطق مختلف چین کاشته شود.

وی ادامه داد: برنامه کاشت ۷۰ میلیارد نهال در چین نیز مانند طرح «دیوار سبز بزرگ» به صورت عمده در مناطق بیابانی کشور چین و با هدف مقابله با بیابان‌زایی و کانون‌های گرد و غبار اجرا خواهد شد، اما محل‌های اجرای این دو طرح با یکدیگر متفاوت است.

تائو خاطرنشان کرد: دولت چین آمادگی دارد که تجربیات خود در زمینه مقابله با بیابان‌زایی و کانون‌های گردوغبار را در اختیار دیگر کشورها از جمله ایران و سایر کشورهای منطقه خاورمیانه بگذارد.

تدوین برنامه عمل برای کاهش گرد و غبار در شرق کشور

علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در دیدار عزیز عبدالحکیم‌اف ضمن بیان اینکه تحریم‌ها باعث پیشرفت کشور ایران در تمام زمینه‌ها از جمله محیط زیست شده است، اظهار کرد: در این مدت تجربه‌های خوبی را به دست آورده‌ایم که آماده‌ایم آن‌ها را در اختیار کشور شما قرار دهیم.

وی با بیان اینکه دانشگاه‌های ما ۶۰ سال است در زمینه مطالعات گرد و غبار فعال هستند، افزود: علاقه داریم که از ظرفیت دانشگاه منابع طبیعی و محیط زیست شما نیز استفاده کنیم و مطمئنم که ارتباط و همکاری بین دانشمندان می‌تواند نتایج خوبی را در خصوص کاهش آلاینده‌های ناشی از گردوغبار به همراه داشته باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: به دنبال این هستیم که در همکاری با کشور شما، تاجیکستان، افغانستان و ارمنستان کنسرسیومی تشکیل شود، همچنین ما برنامه عمل زیرمنطقه‌ای ایران برای شرق و شمال شرق کشور را آماده کرده‌ایم که نقشه راهی برای همکاری‌های مشترک است و امیدواریم که این برنامه‌ها عملیاتی شود.

در ادامه این دیدار عبدالحکیم‌اف، وزیر محیط زیست کشور ازبکستان، اظهار کرد: کشور ما با ترکمنستان، تاجیکستان، افغانستان و ایران از نظر گرد و غبار در یک منطقه است بنابراین به دنبال نقشه راهی هستیم که با کمک همه این کشورها کار عملیاتی را شروع کنیم. با توجه به اینکه اکوسیستم واحد منطقه ما شامل ایران و افغانستان هم می‌شود، به دنبال این هستیم که با همکاری همه این کشورها یک مانیتورینگ ایجاد کنیم تا به کاهش گردوغبار کمک کند.

وی افزود: سیستم هشدار اولیه همچنین مانیتورینگ گرد و غبار که در اجلاس مطرح شد، برای ما بسیار جالب بود و دوست داریم که از این تجهیزات استفاده کنیم.

وزیر محیط زیست کشور ازبکستان با بیان اینکه برگزاری این کنفرانس فرصت عالی را برای همکاری میان کشورها ایجاد کرد، گفت: ایجاد جنگل با آبیاری قطره‌ای در مناطق بیابانی دیگر موردی است که ما می‌خواهیم از تجربه ایران در این زمینه استفاده کنیم. در کشور ما نیز انواع و اقسام درخت‌ها و بوته‌ها وجود دارد که مناسب برای شرایط اقلیمی ایران است و می‌تواند در کنترل گردوغبار به کشور شما کمک کند و ما آنها را به شما معرفی می‌کنیم.

وی خاطرنشان کرد: تبادل بین مراکز علمی برای مبارزه با بیابان‌زایی بسیار مهم است و بعضی دانشگاه‌ها در کشور ما به‌طور تخصصی در این حوزه فعالیت دارند، لذا علاقه‌مندیم که از نتایج کارهای علمی ایران نیز در تبادل با دانشگاه‌های شما بهره‌مند شویم افزون بر آن پیشنهادات خودمان و پیشنهادات شما را در یک سبد قرار دهیم سپس یادداشت‌های تفاهم امضا شود و بلافاصله عملیات اجرایی را شروع کنیم.

اجرا شدن پروژه پایلوت گرد و غبار در چهار استان عراق و دو استان ایران

علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، نیز پیش از این در اجلاس بین‌المللی مقابله با طوفان‌های ماسه و گردوغبار با اشاره به افزایش چالش‌های زیست‌محیطی در جهان اظهار کرد: از سال ۲۰۰۰ میلادی، تعداد وقوع خشکسالی‌ها و دامنه گستره آنها ۳۰ درصد افزایش داشته است.

وی افزود: بر اساس آخرین یافته‌های جهانی و نتایجی که آژانس اسکپ سازمان ملل متحد منتشر کرده، طی ۵۰ سال اخیر حدود ۵۰ درصد وقایع آب و هوایی مربوط به خشکسالی بوده است؛ در واقع در ۵۰ سال اخیر حدود ۱۲۴ میلیارد دلار خسارات اقتصادی ناشی از خشکسالی بوده است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ حدود ۷۰۰ میلیون نفر مهاجرت ناشی از خشکسالی را در جهان داشته باشیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: بر اساس آخرین مقالاتی که ساینس منتشر کرده است، دریاچه‌های بزرگ و منابع عظیم آبی جهان رو به خشکی رفته است و این موضوع دال بر افزایش منابع گردوغبار است.

نظیر عبود فزع، معاون وزیر محیط زیست عراق اظهار کرد: پیش از هر چیز از جمهوری اسلامی ایران بابت برگزاری اجلاس مقابله با طوفان‌های ماسه و گردوغبار تشکر می‌کنم، امروزه موضوع گردوغبار مورد توجه تمام کشورهای جهان قرار گرفته است و این کنفرانس می‌تواند کمک بزرگی درباره این مخاطره باشد.

وی افزود: می‌دانیم که کشور ایران تحت تأثیر توفان‌های گرد و غبار است و کشور ما نیز همین شرایط را دارد. بیشتر گرد و غبار کشور عراق تحت تأثیر منشاهای خارجی است که پس از عراق، اقلیم ایران را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

معاون وزیر محیط زیست عراق تصریح کرد: سال گذشته نیز کنفرانس منطقه‌ای گرد و غبار در ایران برگزار شد که در آن جلسه دو پیشنهاد تفاهم به امضا رسید و ما امسال پیگیر فعال‌سازی این تفاهم‌نامه‌ها به صورت عملی هستیم.

وی ادامه داد: در آینده‌ای نزدیک آماده همکاری در خصوص کنترل گرد و غبار، مسئله آب و محیط زیست با کشور ایران و سایر کشورها خواهیم بود. جمهوری اسلامی ایران و سازمان ملل متحد استقبال خوبی از پیشنهادهای ما کردند.

عبود فزع گفت: امیدواریم نتایج این کنفرانس، پروژه‌های مشترکی را در خصوص اخطار زودرس گردوغبار و ایجاد صندوق پشتیبانی بین‌المللی در پی داشته باشد و ما امید داریم پروژه‌های مشترک هرچه زودتر اجرا شود، یک بیانیه پایانی نیز خواهیم داشت که امیدواریم مورد استفاده همه کشورها قرار گیرد.

وی درباره اجرا شدن پروژه پایلوت گردوغبار در چهار استان عراق و دو استان ایران اضافه کرد: در حقیقت مقابله با این مسئله گردوغبار تنها از عهده ایران و عراق برنمی‌آید و باید یک هماهنگی منطقه‌ای ایجاد شود. سفر هیئت ایرانی به عراق نیز در جهت اجرایی شدن همان تفاهمنامه‌ها بود و مقرر شد در چهار استان عراق و دو استان ایران عملیات اجرایی شروع شود.

معاون وزیر محیط زیست عراق با بیان اینکه یکی از علت‌های ایجاد گرد و غبار در کشور عراق کمبود آب است، گفت: در این راستا باید همکاری‌هایی را با ایران و سایر کشورهای منطقه داشته باشیم. ما پروژه‌های پایلوت را به‌زودی آغاز می‌کنیم تا ببینیم چه نتایجی دارد و اگر نتایج مثبت بود، همکاری‌ها را ادامه خواهیم داد.

وی ادامه داد: دولت جدید عراق اولویت خود را محیط زیست و تغییرات اقلیمی قرار داده است و در این جهت با همکاری سازمان ملل یک اجلاس ملی را در بصره برگزار کردیم و در این اجلاس قرار شد که اقدامات عملی را شروع کنیم.

عبود فزع خاطرنشان کرد: در آینده نزدیک نیز یک نشست منطقه‌ای را با حضور کشورهای منطقه در کشور خود برگزار خواهیم کرد و اقتصاد سبز، آب، هم‌زیستی با کربن و تغییرات اقلیمی موضوعات این کنفرانس خواهد بود.

کد خبر 687214

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.